Achttiende eeuw – deel 2

ABRAHAM VANDE VELDE, De wonderen des Alder-Hoogsten, ofte aenwijsinge van de oorsaeken, wegen en middelen, waardoor de Geunieerde Provintien uit hare vorige onderdrukkinge zoo wonderbaarlijk tegen vermoeden van de heele wereld, tot zoo grooten magt, rijkdom, eere en ontzaggelijkheydt zyn verheven; gelyk deselven in verscheyden voorname historie-schryvers voorkomen (…) [orn.] t’Amsterdam, by Pieter Visser, boekverkooper op de Leli-gragt, 1740, 8o, [xxvi]+626p.

DSC06880
DSC06882
DSC06874
DSC06876
DSC06877
DSC06878
DSC06883
DSC06879

(Apologetisch-gereformeerde geschiedschrijving van de Republiek, geschreven door een predikant van Middelburg. Zesde druk, met acht “Figuren verciert”, te weten: Vreselycke Tiranny der Spanjaerden tegens de Gereformeerden (p.36), Leyden door de Handt des Heeren Verlost (p. 92), Prins Willem de Eersten Vermoort (p.170), Wonderlycke Beeltstormingh in Nederlandt (p. 242) Elendige Doot van Philippus den II. Koning van Spangien (p. 252), Brandende Iver om Godes woort te hooren (p. 368), De Franse en Engelsche Vloote, haar aenslagen misluckt, en van de Handt des Heeren geslagen (p. 600) en Verlossinge der Franse Vyanden uyt Nederlandt (p. 614). Frontispice of titelprent ontbreekt. Boekblok los in versleten perkamenten band, eigendomsstempel op schutblad van het Nederlandsch Werkliedenverbond “Patrimonium”, afd. Zuilichem; auteursnaam en titel in oud handschrift op de rug, deel overplakt met resten bibliotheekstikker. Schutbladen versleten, met pennenvrucht in oud handschrift; sommige tekstbladen vlekkerig.) 

ORDONNANTIE en reglement, waar naar de Beurtschippers vaarende van de stad Gouda na Middelburg, en van Middelburg na Gouda, zig zullen hebben te reguleren [DM], Te Middelburg, by J.J. Callenfels, A.L. Zoon, Stadsdrukker, woonende opden Langenburgt over de Wal [1741], 4o, 40p.

(Zeeuwse pendant van  beurtschippersreglement, vastgesteld door het “Collegie van Weth en Raad”  van Middelburg op 7 oktober 1741. De Goudse versie werd gedrukt door Andries Endenburg en door het Goudse college vastgesteld op 30 september 1741. Met uitgebreide tarievenlijst)

SACROSANCTI ET OECUMENICI CONCILII TRIDENTINI Paulo III, Julio III et Pio IV pontificibus maximis celebrati canones et decreta, [orn.] Bruxellis, typis Johannis Van Vlaenderen, typographi MDCCXLI [1741] Apud Martinum Van Overbeek prope Academiam, 8o, 292+lxxvi+[lvi] p.

(Heruitgave van de decreten van het Concilie van Trente. Ex libris P.J. Duvivier præsbiteris 1786″. Origineel 18de-eeuws bandje).

SACROSANCTI ET ŒCUMENICI CONCILII TRIDENTINI Paulo III. Julio III et Pio IV. Pontificibus maximus celebrati canones et decretal [Orn.] Bruxellis, typis Joannis van Vlaenderen, typographi 1741 & prostant Lovanii, apud Martinum van Overbeke, propé Academiam, 12o, 292+[lxxvi]+[liv] p.

(Besluiten van het Concilie van Trente (1543-1563) in een van de vele uitgaven. Met bibliotheekstempel “Ex libris Bronssua Matris Dol-Mook”. Leren bandje met gewreven platten, rood titelschildje op de rug en bibliotheeksticker. BPH).

Keur1

BIBLIA, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonycke boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments. Door last der Hoogh Mog. Heeren Staten Generael van de Vereenighde Nederlanden en volgens het besluyt van de Synode Nationael gehouden tot Dordrecht inde jaren 1618 ende 1619. Uyt de oorspronckelijcke talen in onse Nederlandtsche tale getrouwelick over-geset. Met nieuwe bygevoeghde verklaringen op de duystere plaetsen, aenteeckeningen van de ghelyck luydende texten, ende nieuwe registers over beyde de Testamenten. Ende door gemeene ordre der Nederlandsche kercken verbetert van druckfouten en misstellingen die in den eerste druck gevonde worden. [Wapen] Te Dordrecht, by Jacob en Hendrik Pieter Keur. Anno 1741, folio, reg. [xxxxiii]+332 fol. [gevolgd door De Prophetien der Propheten] 144 fol.
(Standaard titelblad Statenbijbel, met wapenspreuk ‘Eendracht maeckt macht’. Boven de poort een opengeslagen bijbel met daar boven een lichtende driehoek met het tetragram,symbool van de Triniteit. Authorisatie van 19 maart 1655, verleend door magistraat Dordrecht, bevestigd op 26 november 1737, met originele handtekening mr. Richard Paulus Eelbo. Gevolgd door opdracht tot vertaling van Staten-Generaal van 29 juli 1637. Register OT voorin en vermaning tot ondersoeck ende betrachtinge der Heyliger Schrift; met 8 bladen met elk zes kleine gravures; vlekje in bovenmarge van fol. 251-260 en scheur in fol. 301. Gevolgd door:)
HET NIEUWE TESTAMENT, Ofte alle boecken des Nieuwen Verbonts onses Heeren Jesu Christi. Door last vande Hoog: Mog: Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ende volgens ‘t Besluyt van de Synode Nationael, gehouden tot Dordrecht, in de jaren 1618 ende 1619. Uyt de Oorpronckelijcke Griecksche tale in onse Nederlantsche getrouwelijck overgeset. Met nieuwe bygevoeghde verklaringen op de duystere plaetsen, aanteeckeningen van de gelijckluydende texten, ende oock een nieuw register. Ende door gemeene ordre der Nederlantsche Kercken verbetert van druckfauten ende misstellingen die in den eersten druck gevonden worden. [DM] Te Dordrecht by Jacob, en Pieter Keur, Anno 1741. Folio, reg., [xii]+169 fol.
(Register voorin, waarvan op laatste bladzijde stukje is afgescheurd met licht tekstverlies. Op titelblad een drukkersmerk met spittende man; met klein vlekje. Met 4 bladen met elk 6 kleine gravures. Bovenkant fol. 70 met kleine vlek; folio’s 134 en 155 licht ingescheurd. Gevolgd door:)
DE BOECKEN genaemt Apocryphe, Door last van de Hoogh Moogh: Heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlanden, ende volgens ‘t besluyt van de Synode Nationael, gehouden tot Dordrecht, in de jaren 1618 ende 1619. Van nieuws uyt het Griecksch in onse Nederlantsche tale getrouwelick overgeset. [DM] Te Dordrecht by Jacob en Hendrick Keur, Anno 1741, folio, iii+58 fol.
(Voorafgegaan door een “waerschouwinge aen de lesers”. Drukkersmerk met spittende man, nu geflankeerd door soldaat en vrouwfiguur).

(Gehele zogeheten Keurbijbel ingebonden in originele lederen band met ornament op voor- en achterzijde; koperbeslag op hoeken. Van twee boekklampen ontbreekt er één. Bijzonder gaaf tekstblok met schone pagina’s; tekst compleet; rug van deze Statenbijbel is afgebrokkeld en zwak. Voorin een geslachtregister van Assuerus Ovink, geboren op 21 juni 1740. Hij woonde in Zwolle en was diaken en kerkmeester van het Binnengasthuis).

JOHANN NIKLAUS WEISLINGER, Vreet vogel ofte sterf. Dat is: dringende hoofd-vragen over de waare kerk, aan alle predikanten ter beantwoording overgegeven. Eerste boek. Behelzende eene zeer wydlopige, dog merkwaardigevoorreden, waarin de aart en oogmerk van de zogenaamde laatste Kerk-Hervormers, en hunne navolgers, uit hunne eige boekken wort aangetoont. Uit het Hoogh-Duits vertaalt door een rooms-katolyk priester [Orn.] t’Antwerpen, by Jacobus Bernardus Jouret, boek-drukker ende boek verkooper inde korte nieuwstraat in ’t gulde Vlies, 1741, 8o, [xxxi]+443p.

JOHANN NIKLAUS WEISLINGER, Vreet vogel ofte sterf. Dat is: dringende hoofd-vragen over de waare kerk, aan alle predikanten ter beantwoording overgegeven. Tweede boek. Waarin zy door de H. Schrift, S. Augustinus, en de onkatolyke schriften zelf gedrongen worden te bekennen, ofte dat Christus een leugenaar, en valsche Messias is, ofte dat de Rooms-Katholyke Kerke de waarde kerke is. [Orn.] t’Antwerpen, by Jacobus Bernardus Jouret, boek-drucker ende boeck vercooper in de corte Nieuw-straat in ’t gulde Vlies, 1741, 8o, 587+[xxvii] p.

(Weislinger (1691-1755) was een door jezuïeten in Straatsburg opgeleide priester en polemist. Twee delen. Eerste bruinleren band in redelijke staat, met ornamenten en titel in goud op de rug. Tweede band sleets en bovenste deel van de rug afgebroken. SJH).

JOHANN NIKLAUS WEISLINGER, Vreet vogel ofte sterf. Dat is: dringende hoofd-vragen over de waare kerk, aan alle predikanten ter beantwoording overgegeven. Eerste boek. Behelzende eene zeer wydlopige, dog merkwaardigevoorreden, waarin de aart en oogmerk van de zogenaamde laatste Kerk-Hervormers, en hunne navolgers, uit hunne eige boekken wort aangetoont. Uit het Hoogh-Duits vertaalt door een rooms-katolyk priester  [Orn.] t’Antwerpen, by Jacobus Bernardus Jouret, boek-drukker ende boekverkooper inde korte nieuwstraat in ’t gulde Vlies, 1741, 8o, [xxxi]+443p.

(Eerste deel van het werk van De Straatsburgse jezuïetenpriester en polemist Johann Nicolaus Weislinger (1691-1755). Voorin op het eerste schutblad is (later?) een gravure geplakt met alle reformatoren. Op p.70 prent met afbeeldingen van beiden zijden van twee Lutherpenningen uit 1521. In originele bruinleren band, met sporen van goudornamenten op de rug. Binding achterplat zwak).

KORNELIS WESTERBAEN W.Z., Algemeene histori van het begin der wereld af tot den tegenwoordigen tijd toe. Getrokken uit oorsprongkelijke schrijveren: en opgehelderd met landkaerten, printverbeeldigen, tijdrekenkundige en andere tafelen. Beschreeven door een gezelschap van geleerde mannen in Engeland. Uit het Engelsch vertaeld, en met eenige aantekeningen vermeerderd door Kornelis Westerbaen W.Z.. Eerste deel, eerste stuk. Derde druk [DM] T’Utrecht, gedrukt bij Hermanus Besseling, boekverkooper op de Oude Gracht, bij de Besembrug, 1741, 4o, [xxv]+[xci]+[xxxviii]+485p. (Titelgravure- deels ingescheurd –; uitvouwbare prent van Noachs ark; kaarten van Hof van Eden; berg Ararat en Paradijs)

ALGEMENE HISTORI, Eerste deel, tweede stuk: Behelzende de verstrooijing der menschen, en de bevolkingen, door de twee algemeene verhuizingen gedaen. Mitsgaders de beschrijving van Egypte tot op den tijd van Alexander den Grooten, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1741, 4o, p.489-861+[i] p. (Uitvouwbare prent Pyramides van Gizeh;kaart van het oude Egypte)

ALGEMENE HISTORI, Tweede deel, eerste stuk: De histori der Moabiten, Medianiten, Edomiten, Amalekiten, Canaaneers, Philistijnen, der Syriers, en Pheniciers, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1741, 4o, p.[x]+377p. (Met opdracht aan Reinier Crabeth, Raad, Vroedschap en oud-burgemeester van Gouda. Uitvouwbare prent Tempel en stad Balbek – vochtvlekkerig – en Palmyra. Klein stukje leer op achterplatten los)

ALGEMENE HISTORI, Tweede deel, tweede stuk. Vervattende een bericht van den staet en zaeken des joodschen volks, sedert Abrahams geboorte, tot hunne intrede in het Land Canaan toe, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1737, 4o, p. 379-817+[v]p. (Uitvouwbare kaart Reizen volk Israëls; Legerorde der Israeliten)

ALGEMENE HISTORI, Derde deel, eerste stuk; ontbreekt; toegevoegd in andere band. Zie hieronder.

ALGEMENE HISTORI, Derde deel, tweede stuk. Behelzende het vervolg van de histori der jooden, sedert hunne komst in Canaan tot de Babylonische gevangknis toe, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1739, 4o, p. 427-835+[i]p.(Uitvouwbare kaart van het Koninkrijk Judea; plattegronden van de Tempel van koning Salomon; De stad Jeruzalem; beiden vergeeld door vocht)

ALGEMENE HISTORI, Vierde deel, eerste stuk; ontbreekt [Toegevoegd in andere band. Zie hieronder].

ALGEMENE HISTORI, Vierde deel, tweede stuk. Behelzende de histori van de Persianen, te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1739, 4o, p. 375-967.(Uitvouwbare kaart van Perzië; uitvouwbare prent met de puinhopen van Persepolis; puinhopen van Portalen)

ALGEMENE HISTORI, Vijfde deel, eerste stuk. Vervattende de histori der Celten, Schythen, Mysiers, Lydiers, Lyciers, Ciliciers, en der vercierde en helden tyden, of der ryken van Sicyon, Argos, Attika, Beotie, Arkadie, Thessalie, Korinthe, Sparte tot Lykurgus toe, en eenige anderen van minder belang, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1740, 4o,[vi]+463p. (Uitvouwbare kaart van de verhuizingen van Celten etc.; Klein Azië; oud Griekenland)

ALGEMENE HISTORI, Vijfde deel, tweede stuk. Vervattende de histori der Atheneren, te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1740, 4o, p.467-861+[i]p.(Uitvouwbare plaat van het hedendaagse Athene; van de Tempel van Minerva)

ALGEMENE HISTORI, Zesde deel, eerste stuk. De histori van Lacedemonie, Achaie, Etolie, Athene, Beotie, Acarnanie, Epirus, Ionie, Sicilie, en Syracuse, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1741, 4o, [vi]+484p.

ALGEMENE HISTORI, Zesde deel, twee stuk. Behelzende een bericht van de Grieksche staeten in Klein Asie, en van het eiland Sicilie, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1741, 4o, p.487-883+[i]p. (Uitvouwbare kaart van Sicilië (licht vlekkerig); Syrtacuse en Syracuse door de Atheners belegerd)

ALGEMENE HISTORI, Zevende deel, eerste stuk. Vervattende de histori van Rhodes, Krete, Cyprus, Samos, met de Griekse eilanden in de archipel, en het rijk van Macedonie. Van der zelver opkomst tot datze van de Romeinen tot wingewesten gemaakt zijn, te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1742, 4o, [viii]+466p. (Uitvouwbare kaart van Het oude Griekenland; van Macedonië, Thessalië en Epirus)

ALGEMENE HISTORI, Zevende deel, tweede stuk. Behelzende de histori van Macedonie, sedert Alexander den Groten tot dat het door de Romeinen is gewonnen, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1742, 4o, p.469-904+[ii]p. (Uitvouwbare kaart van de overwinningen van Alexander)

ALGEMENE HISTORI, Achtste deel, eerste stuk. Behelzende de histori van Sirie onder de Seleuciden, van Egipten onder de Ptolemeussen, te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1743, 4o, [vi]+467p. (Uitvouwbare kaart van Syrië na de dood van Alexander de Grote; van Egypte, Libië en Cirenaika)

ALGEMENE HISTORI, Achtste deel, tweede stuk. Behelzende de histori van van Armenie, Pontus, Kappadocie, Pergamus, Thracie, Epirus, Bithinie, Kolchis, Iberie, Albanie, Bosporus, Medie, Baktrie, Edessa, Emesa, Adiabene, Characene, Elismais, Kommagene en Chalcidene, te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1743, 4o, p.471-937+[ii]p. (Uitvouwbare kaart van Armenië, Pontus, Kappadocië, Medië enz.)

ALGEMENE HISTORI, Negende deel, eerste stuk. Behelzende de histori der jonden, sederd de Babilonise gevanknis, tot hunne ganse verstrojinge; mitsgaders der Parthen en Persen na het opstaan der eersten tegen de Syromacedonise koningen en ’t herwinnen der heerschappij door de laatste tot datze door de Arabers zijn t’ondergebragt, te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1744, 4o, [v]+453p. (Met opdracht aan Kornelis Gerard Moering, Raad in de Vroedschap, oud-schepen en tegenwoordig bailiu en schout der stad Gouda; uitvouwbare kaart van Palestina of het Joodsche Land; Plattegrond van Jeruzalem; prent van het Binnenhof, altaar en loofhuttenfeest)

ALGEMENE HISTORI, Negende deel, tweede stuk. Vervattende het vervolg van de histori der joden, sederd hunne gevanknis te Babel. Tot de verwoesting van Jerusalem en hunne ganse verstrojing: mitsgaders de histori der Parthen van Arsaces af tot het herwinnen van ’t koninkrijk door de Persen; en de histori der Persen van dien tijd af, tot datze door de Arabers zijn te ondergebragt, te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1743, 4o, p.459-1076+[i]p. (Uitvouwbare kaart van Parthië en Perzië)

ALGEMENE HISTORI, Tiende deel, eerste stuk. Behelzende de historie der Romeinen, van ’t begin af, eerst onder de koningen, en vervolgens onder het gemeenebest, tot aan de verdelging van Karthago: mitsgaders eene voorafgaende beschrijving van het aloude Italie, en van de aloude koningen van Hetrurie, Latium, en Alba, te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1744, 4o, [x]+491p. (Uitvouwbare kaart van het Aloude Italië; Middel of Eigentlyk Italië; De middelste landschappen van Italië; plattegronden van Rome in de tijd van Romulus; idem van Rome in de tijd van Servius Tullius)

ALGEMENE HISTORI, Tiende deel, tweede stuk. Behelzende de Romeinsche historie, van de herbouwinge van Rome af, na ’t verbranden door de Galliers, tot aan de verdelging van Karthago door de Romeinen, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, z,j., 4o, p.495-1148+[iii]p. (Uitvouwbare kaart van Eigentlyk Afrika; Eigenlyk Afrika en Numidië; Route van Hannibal door de Alpen; Aloud Spanje)

ALGEMENE HISTORI, Elfde deel, eerste stuk. Behelzende de geschiedenissen der Romeinen, sedert de verdelginge van Carthago tot op de volkoome bevestiging van ’t rijk door Octavianus [Orn.] t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1745, 4o, [v]+492p. (Uitvouwbare kaart van Gallia Narbonensis, Lugdunensis et Aquitania. Vergeeld)

ALGEMENE HISTORI, Elfde deel, tweede stuk. Behelzende de histori der Romeinen, sedert Pompeius dood, tot de dood van Cesar toe; en vervolgens sedert het eerste burgemeesterschap van Octavianus, tot op den dood van Brutus en Cassius, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, z.j., 4o, p.495-920+[ix]p. (Uitvouwbare prent van het Paleis van Julius Cesar; portret van Julius Caesar; van Octavianus Augustus)

ALGEMENE HISTORI, Twaalfde deel, eerste stuk. Behelzende de geschiedenissen der Romeinen sederd de volkomen bevestiging van ’t Roomse ryksgebied tot den dood van keizer Domitiaan [Orn.] te Utrecht bij Hermannus Besseling, 1746, 4o, [vii]+ (Met opdracht aan Johannes Meerman, Raad in de Vroedschap en burgemeester van Rotterdam en ambachtsheer van Moordrecht; uitvouwbare kaart van Vindelicië, Rhetië en Norikum; Pannocië, Mesië, Dacië en Illyrikum; Italië door C. Augustus in zyne gewesten verdeeld; Oud-Germanië; Belgies of Neder-Germanje. Uitvouwbare prent van Huis en torentje van Mecenas; Mausoleum van Augustus; Mausoleum en praalgraf van Augustus. En portret van Tiberius Nero Ceasar.)

ALGEMENE HISTORI, Twaalfde deel, tweede stuk. Vervattende de histori der Romeinen, sederd den dood van den ryksgebieder Kaius Kaligula tot den dood van keizer Domitianus [Orn.] t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1746, 4o, p.511-1101+[iii]p. (Portret Tib. Klaudius Drusus Cesar; Nero Klaudius Cesar; Servius Sulpicius Galba; Markus Salvius Otho; Aulus Vitellius; Flavius Vespasianus; Titus Flavius Vespasianus Aug.; Tit. Flav. Sabinus Domitianus; uitvouwbare prent van Nero’s gulden paleis; idem Domitiaans Naumachia of ronde Scheeps stryds Schoubrug)

ALGEMENE HISTORI, Dertiende deel, eerste stuk. Behelzende de geschiedenissen der Romeinen, sederd den dood van keizer Domitian tot den dood van keizer Valens [Orn.] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1747, 4o, [v]+459p. (Opdracht aan Jakob Hendrik, graaf van Rechteren, heer van Westerveld, kanunnik van Sint-Pieter. Met familiewapen; titelprent ontbreekt).

ALGEMENE HISTORI, Dertiende deel, tweede stuk. Vervattende de histori der Romeinen, sedert de gevanknis van Valeriaan tot den dood van Valens [Orn.] T’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1747, 4o, p.461-1072+[ii]p. (Uitvouwbare plaat van De Hippodromus of Renbaan met de Thebese Obelisk en werktuigen; Pilaren; De Solimannië gesticht door sultan Soliman; Gezicht van de Kerk van St. Sofie; uitvouwbare kaart van de Thracise Bosporus met Konstantinopel, verdeeld in wijken)

ALGEMENE HISTORI, Veertiende deel, eerste stuk. Behelzende de histori der Romeinen, van den dood van keizer Valens af, tot aan het einde der twee Romeinsche keizerryken, eerst in ’t Westen, en daar na ook in ’t Oosten. Mitsgaders een begin van de historie der Karthageren [DM] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1748, 4o, [vi]+516p. (Opdracht aan Diderick van Lockhorst, heer van Y, ter Meer, Voorn, enz, hoofdofficier der stad Utrecht, dijkgraaf)

ALGEMENE HISTORI, Veertiende deel, tweede stuk. Behelzende de Romeinsche historie van het Oostersche keizerrijk, sedert de verheffing van Niceforus, tot aan het einde van het rijk [DM] t’Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1748, 4o, p.519-988p. (Uitvouwbare kaart van aloude standplaats van Karthago, Utika, Tunes en den Karthagischen Zeeboezem)

ALGEMENE HISTORI, Vijftiende deel, eerste stuk. Behelzende de geschiedenissen der Karthageren [DM] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1749, 4o, [x]+395p. (Uitvouwbare kaart van Eigentlyk Afrika, Numidië, Mauritania Cæsariensis ofte ’t rijk der Massylen en Masesylen; Tingitaans Mauritanië, Getulie, Melanogetuli, Gatamantie en Nigritie)

ALGEMENE HISTORI, Vijftiende deel, tweede stuk. Behelzende de histori der Karthageren, van de Numidiërs, Mauritaniërs, Getuliërs, Nigritiërs, Garamanten, de Grieken, de Marmarise, Cyrenise, en Syrtise landschappen bewonende, mitsgaders van de Ethiopiërs en Arabers [DM] t’Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1749, 4o, p.399-1002+[ii]p. (Uitvouwbare kaart van de Weg van Hannibal over de Alpen; Aloud Spanje; Aloud Italië; Libye, Marmarika en Cyrenaika; ’t Syrties Gewest; Kaart van Ethiopië en Garamantie)

ALGEMENE HISTORI, Zestiende deel, eerste stuk. Behelzende de geschiedenissen der Arabieren tot ane Mohammed. Een beschrijving der keizerrijken van Nicea en Trapezond, den ouden staet der Spanjaerden, Gaulen, Germannen, en die van Britannië. Mitsgaders een begin van de historie der Noordsche volken, de Hunnen en Gothen, [DM] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1750, 4o, [vi]+500p. (Uitvouwbare kaart van De verhuizingen en woonsteden der Celten of Gomeriers, Teutonen en Cimbren uit Asie na en in Europe (vergeeld); Aloud Spanje, Gallia. Uitvouwbare geslachtstafels van de rechte Arabers, Kathan of Joktan; De inge-ente Arabers, de naasten van Ismaël Abrahams zoon , by een dochter van Modad de Jorhamiet herkomstig; De stam van Koreish eindigend met Mohammed). Uitvouwbare prent van de Tempel van Montmorillon).

ALGEMENE HISTORI, Zestiende deel, tweede stuk. Behelsende de historie der oude Germannen, tot den inval der Franken, den staet van Britannie, onder de Romeinen tot d’inneeming der Engelschen en Saxen, met een beschrijving der Hunnen en Gothen [DM] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1750, 4o, p.503-960+[iii]p. (Uitvouwbare kaart Oud-Germanië; Vindelicië, Rhetië en Norikum)

ALGEMENE HISTORI, Zeventiende deel, eerste stuk. Behelzende een vervolg van de geschiedenissen der Noordsche volken, als Ostrogothen, Wandaalen, Sueven, Franken, Burgundiers, Alemannen, Gepiden, Herulen enz. De histori van de Ostrogothen in Italie, Exarchen van Ravenna, Lombarden in Italie van de Turken, Tartaaren, Moguls, Indiaanen, en Chineezen. Mitsgaders en onderzoek wegens de bevolking van Amerika, en d’omafhangkelykheid der Arabiers [DM] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1751, 4o, [viii]+560p. (Opdracht aan Egbert Theodoor Roosmalle, Raad ordinaris in het Hof van Utrecht)

ALGEMENE HISTORI, Zeventiende deel, tweede stuk. Behelzende de histori van de Turken, Tartaaren, Monguls, Indiaanen, en Chineesen; mitsgaders een onderzoek wegens de bevolking van Amerika, en d’onafhangkelykheid der Arabieren [DM] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1751, 4o, p.563-943+[v]p.

ALGEMENE HISTORI, Achttiende deel, eerste stuk. Behelzende de byvoegsels tot de algemeene histori, bestaende in de historie der aloude Etruscen, Umbriers, Sabynen enz. De historie van Thebes, ’t verhaal van den Hertogt der tien duizend Grieken onder Xenofon: aanmerkingen over Persepolis enz. Mitsgaders de algemeene schronologische of tydrekenkundige tafels over alle de voorige deelen der gansche algemeene historie [DM] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1752, 4o, [vi]+521+[i]p. (Opdracht aan Jhr. Diederik Jacob van Tuyll van Serooskerken, heer van Zuilen en Westbroek, gedeputeerde in de staten van Utrecht en Dijkgraaf; uitvouwbare kaart van Middel of Eigentlyk Italië; Den Hertogt der Grieken onder Xenofon. Vergeeld)

ALGEMENE HISTORI, Achttiende deel, tweede stuk. Behelzende de chronologische, of tydrekenkundige tafels, tot de Algemeene Historie of alle de voorige XVIII deelen, behoorende van ’t begin der wereld af, tot aan de vernieling van ’t Oostersche keizerryk, met het veroveren van Konstantinopole door de Turken, in ’t jaar 1454: rrn ’t einde van Ryk te Trebizonde, in 1462 [DM] te Utrecht bij Hermanus en Johannes Besseling, 1754, 4o, [iv]+623p.

ALGEMENE HISTORI, Negentiende deel. Algemeene bladwijzer op de XVIII deelen der Algemeene Historie [DM] Te Utrecht, by Herm. en Johan. Besseling, 1755, 4o, [ii]+813p.

(Uniform in leer gebonden zeer fraaie – vrijwel complete – reeks. Boeken gemarmerd op snee, met rode titelschildjes. Betreft de derde druk uit de jaren 1741-1755. Door de remonstrantse predikant, schrijver en dichter Kornelis Willemsz. Westerbaen (1690-1774) uit het Engels vertaalde geschiedschrijving van de vroegste tijd tot de val van Constantinopel in 1453. In elk eerste deel titelprent, met uitleg van Westerbaen. Met 57 uitvouwbare kaarten, 13 afbeeldingen, 11 keizerportretten en 3 stamreeksen. Enkele delen werden opgedragen aan hoogmogenden, onder wie twee Goudse regenten. Meeste prenten in uitstekende staat; enkele geelvlekkerig door inktvraat. Zo ook enkele katernen. Helaas ontbreken twee banden: het eerste stuk van het derde en van het vierde deel; toegevoegd in andere band. Zie hieronder).

ALGEMENE HISTORI, Derde deel, eerste stuk. Behelzende de histori der jooden sedert hunne komst in Canaan tot de Babylonische gevangkenis toe, [DM] t’Utrecht by Hermanus Besseling boekverkooper 1738, 4o, [xvi]+p.1-426.

ALGEMENE HISTORI, Derde deel, tweede stuk. Behelzende het vervolg van de histori der jooden, sedert hunne komst in Canaan tot de Babylonische gevangknis toe, t’Utrecht bij Hermanus Besseling, 1739, 4o, p. 427-835+[i]p.

(Met opdracht aan David van Mollem. Naamlijst van intekenaars, onder wie Reinier Crabet, raad in de vroedschap en burgemeester van Gouda en voor deze stad raad in de Admiraliteit van Amsterdam. Hij tekende in voor een editie op groot papier. Een andere intekenaar was Cornelis Gerard Moering, Med. Doct. en vroedschapslid in Gouda. Aan beiden wewrd ook een deel opgedragen. Twee boeken in één geblindstempelde perkamenten band, met ribben en titel in oud handschrift op de rug. Hapje uit voorplat. Uitvouwbare kaart van de reize in Israel in de woestyne en de overwinning en verdediging van het land Canaan; uitvouwbare kaart van het Koninkrijk Judea en Israel; plattegrond van de Tempel van koning Salomon, lattegrond van Jeruzalem).

ALGEMENE HISTORI, Vierde deel, eerste stuk. Behelzende de histori van de Assiriers, Babiloniers, Meders en Persianen, [DM] t’Utrecht bij Hermanus Besseling 1740, 4o, [v]+p.1-371.

ALGEMENE HISTORI, Vierde deel, tweede stuk. Behelzende de histori van de Persianen [DM], te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1739, 4o, p. 375-967+[i].

(Twee boeken in één geblindstempelde perkamenten band, met ribben en titel in oud handschrift op de rug. Met opdracht aan Arent Albert de Ruever, burgemeester van Utrecht; en vervolg op lijst van intekenaren. Uitvouwbare kaarten van Assirië en Babylonië, van de stad Babylon, van Perzië; uitvouwbare prent met de puinhopen van Persepolis; puinhopen van Portalen).

NEDERLANDS WONDER-TONEEL, geopend in de jaren 1747 en 1748. Vertonende eene korte en zakelyke aaneenschakeling van alle de wonderlyke gebeurtenissen, welke de Vereenigde Provintien in de twee gemelde jaren zyn overgekomen. En in ’t byzonder de verkiezinge, overkomste en installatie van Zyne Hoogheid den Heere Prince van Orange en Nassau, enz. enz. enz. tot stadhouder, admiraal, kapitein generaal en erf-stadhouder, enz. De geboorte van den erf-prins, Graaf van Buuren, met de vreugde-bedryven, en vuurwerken daarover in vele steden en plaatzen voorgevallen. De belegering en het innemen van steden en forten met deszelfs gevolgen tot het tekenen der vrede. Alsmede wel inzonderheid de onlusten, oproerigheden en plunderingen die ten opzigte tegen de pachten en regeeringe in verscheiden steden en plaatzen geschied zyn. Eerste deel [Orn.] Te Leiden by H. van der Deyster en Philippus Bonk, 1749, 8o, [x]+p.308.

NEDERLANDS WONDER-TONEEL, geopend in de jaren 1747 en 1748. Tweede deel [Orn.] Te Leiden by H. van der Deyster en Philippus Bonk, 1749, 8o, p.308-772+[x] p.

(Twee delen in één band met doornummering pagina’s. Uitzonderlijk gaaf exemplaar in burgemeestersband; platten gereven en stevige bruinleren rug. Compleet met frontispice door N. van der Meer en acht, deels uitslaande gravures: vuurwerk Leidse studenten; vuurwerk Utrechtse studenten, Slag van Geallieerden en Franse Armee bij Lavelden in 1747; Beleg van Bergen op Zoom; Beroerten in Groningen; Het neervellen van een Zweed in Amsterdam; Binnentrekken van de ruiters in Leiden).

ALGEMENE HISTORI, Vierde deel, eerste stuk. Behelzende de histori van de Assiriers, Babiloniers, Meders en Persianen, [DM] t’Utrecht bij Hermanus Besseling 1740, 4o, p. 1-374.

ALGEMENE HISTORI, Vierde deel, tweede stuk. Behelzende de histori van de Persianen [DM], te Utrecht bij Hermanus Besseling, 1739, 4o, p. 375-967+[i].

(Twee boeken in één geblindstempelde perkamenten band, met ribben en titel in oud handschrift op de rug. Met opdracht aanArent Albert de Ruever, burgemeester van Utrecht; en vervolg op lijst van intekenaren. Uitvouwbare kaarten van Assirië en Babylonië, van de stad Babylon, van Perzië; uitvouwbare prent met de puinhopen van Persepolis; puinhopen van Portalen).

CORNELIS VAN DER WOUDE, Kronyck van Alckmaar. Met zyn dorpen. Ende de voornaamste geschiedenissen desselfs, van ’t beginsel der bouwinge der voorsz. Stadt Alckmaar, tot den jaren 1658. Waar by gevoegt is P.J. Schagen, Alckmaer-Beleg, ende ’t octroy van de Scher-meer [afbeelding stedemaagd] t’Amsterdam by Steeve van Esveldt, boekverkoper in de Beurs-Steegh 1742, klein 4o, [vi]+190+[xv] p.

(Eerste druk van Almaarse stadsgschiedenis; tekst compleet, maar gravures en kaarten van Alkmaar en Schermer ontbreken. De gravure op de titelpagina met de zittende stedemaagd. Andere exemplaren hebben een stadsgezicht op Alkmaar, geflankeerd door twee vrouwen. In eenvoudige kaft van gemarmerd papier, sterk gesleten op de rug. Enkele pagina’s met vochtring).

A[DRIAEN] VLACQ, Tabulæ sinuu, tangentium, et logarithmi sinuum, tangentium & numerorum ab unitate ad 10000. Editio ultima ab innumeris mendis, quibus postrema scatebat afronomicas [Orn.] Amestelædami, apud Janssonio Waesbergios, 1742, 8o, 48+[cclxxii] p.

(Veelvuldig herdrukt getallenboek van de Goudse wiskundige Adriaan Vlacq. In doffe perkamenten band. Titelpagina enigszins los).

GERARD VAN LOON, Beknopte verhandeling van de week- en jaarmarkten, midsgaders van de kermissen in Holland [Orn.], Te Leiden, by Pieter vander Eyck, 1743, 8o, [xviii]+96p.

(Beschouwing over historische achtergrond van jaarmarkten en kermissen, met verklaring van het begrip kermis. In puntgaaf perkamenten bandje, met titel in oud handschrift op de rug: “v. Loon, Holland Markten en Kermissen”. Eigenaarsstempeljte op rugzijde titelblad: “Bibliotheek S.E. Pronk Czn”).

NOEL CHOMEL, JAN LODEWYK SCHUER, A.H. WESTERHOF, Huishoudelyk woordenboek, vervattende vele middelen om zyn goed te vermeerderen, en zyne gezondheid te behouden. Met verscheiden wisse en beproefde middelen, eerste deel [orn.] Te Leyden by S. Luchtmans, en te Amsterdam by H. Uytwerf 1743, kl. fol., [iv]+616 p. [plus 33 platen]

(Eerste van zeldzaam tweedelig werk met allerhande middeltjes voor het vangen en houden van dieren, tuinieren, destilleren etc. De auteur was priester en pastoor van de St-Vincent-parochie in Lyon. Vertaald door Jan Lodewyk Schuer, uitgever van het Groot Algemeen Woordenboek en Arnoldus Hendrikus Westerhof, “Rector der Latynse Scholen te Gouda”. Westerhof overleed toen de vertaling nog niet gereed was, waarna zijn werk werd voltooid door “een zeker liefhebber”. Opnieuw gebonden in band met gemarmerde platten en nieuwe witlederen rug en hoeken).

G. V[ERHOEVEN], Antwerpsch chronykje, in het welk zeer veele en elders te vergeefsch gezogte geschiedenissen, sedert den jare 1500 tot het jaar 1574, zoo in die toen zoo zeer vermaarde koopstad, als de andere steden van Nederland. En wel byzonderlyk op het stuk der geloofs-hervorminge voorgevallen, omstandig zyn beschreeven en thans, naar deszelfs aldaar ontdekte handschrift, voor de eerstemaal in ’t licht gebracht [Orn.] Te Leyden, by Pieter vander Eyk 1743, 4o, [x]+260p.

(In gave perkamenten band. Titel in handschrift op de rug: “Chronyk van Antwerpen”. Enkele potloodonderstrepingen. Als auteur wordt ook Frans van Mieris genoemd).

PIETER TANJÉ, De koningin van Seba bezoekt koning Salomo. Gravure naar J.C. Boëtius, naar het ontwerp van Dirck Pietersz. Crabeth, 63,3×31,8 cm., [ca. 1743]

(Vijfde glas in de serie gravures van Goudse Glazen in de Sint-Janskerk door Pieter Tanjé (1706 – 1761). De afgebeelde non is de schenkster van het raam: Elburga van den Boetzelaar, abdis van het klooster bij Rijnsburg).

[PIETER TANJÉ], Vijfde glas / Cinquieme vitre, 72×52 cm, [ca. 1743] [toelichtende tekst in twee talen op olifantenpapier]

(Tekstblad. Betreft het verhaal van de komst van koningin Sheba tot koning Salomon, een glas van Wouter Crabeth uit 1561 en geschonken door de abdis van klooster Rijnsburg. Tekstblad met zware indruk en klein scheurtjes).

Glas24

PIETER TANJÉ, Pilippus en de Kamerling. Gravure naar J.C. Boëtius, naar het ontwerp van Dirck Pietersz. Crabeth, 63,3×31,8 cm., ca. 1743
[PIETER TANJÉ], Vier en twintigste glas / Vingt-quatrieme vitre, 72×52 cm, [ca. 1743] [toelichtende tekst in twee talen op olifantenpapier]

(Dit in 1559 door Crabeth gemaakte glas nummer 24 uit de Goudse Sint-Janskerk werd geschonken door graaf Philippe de Ligne, heer van Wassenaar. De centrale voorstelling is de prediking van Philippus, genezing brengend aan zieken en kreupelen. Het bovenglas toont de verschillende episoden, uit het Bijbelboek Handelingen 8, over de doop van de Kamerling, een rijksgrote van Candace, de koningin der Ethiopiërs. De schenker is knielend afgebeeld, zich wendende tot zijn schutsheilige, in een prachtige klederdracht, omhangen met de ridderorde van Het Gulden Vlies. Boven in de prent de datering “Anno 1559” . Onder de gravure staat links vermeld “Dirck Crabeth inv. & Pinx.”, midden staat “Ad autographum majus delineavit I.C. Boëtius” en rechts staat het signatuur “P. Tanjé sculp. XXIV”. Prent ingelijst met passe partout in blank houten lijst. Tekstblad met zware indruk en klein scheur).   

GlasBoetius

PIETER TANJÉ, Het ontzet van Leiden in 1574. Gravure naar J.C. Boëtius, naar het ontwerp van Isaac Claesz Swanenburg, 63,3×31,8 cm., 1743

(Gravure van het door de stad Delft geschonken raam 25 in de Goudse Sint-Jan, voorstellende het ontzet van Leiden. Helemaal bovenaan is de stad Leiden te zien, met daarvoor het geïnundeerde Delfland met de dorpen Nootdorp, Zoetermeer, Pijnacker en ook de overtoom bij Leidschendam. Links vooraan de stad Delft, met de kenmerkende torens van de Oude en de Nieuwe Kerk. Op het tafereel op de voorgrond staat prins Willem van Oranje met enkele Delftse burgemeesters. Achteraan mannen met wapens en vooraan twee leeuwen als schilddragers. De linkerleeuw houdt een schild vast met daarop het wapen van Willem van Oranje (gevierendeeld); de rechterleeuw toont het wapen van Delft (effen, met één verticale donkere baan). Onderaan staat het jaartal “Anno 1603”. Geheel onder de gravure staat links vermeld “Isaak Zwanenburg inv.”, midden staat “Ad autographum majus delineavit I.C. Boëtius” en rechts staat het signatuur “P. Tanjé facit XXV”. Prent ingelijst met passe partout in blank houten lijst; gravure licht watervlekkerig, met boven in het midden een klein schuurtje in het papier boven de afbeelding en links onderaan kleine restauratie met lichte bijvijzeling)

CORNELIS PAULUS HOYNCK VAN PAPENDRECHT, Analecta Belgica in sex partes divisa. Vita Viglii ab Aytta Zuichemi. Ab ipso Viglio scripta, Ejusque, nec non Joachimi Hopperi et Joannis Baptistae Tassi. Opera Historiga Aliaque Analecta ad Historiam Scissi. Belgii potissimum attinentia in sex partes divisa. Tomus primus, pars prima [DM] Hagae Comitum apud Gerardum Block, 1743, 4o, [lxiv]+348+[i] p.

Hoynk

CORNELIS PAULUS HOYNCK VAN PAPENDRECHT, Idem, Tomus primus, pars secunda [DM] Hagae Comitum apud Gerardum Block, 1743, 4o, [iv]+345-868+[11] p.
CORNELIS PAULUS HOYNCK VAN PAPENDRECHT, Idem, Tomus secundus, pars prima [DM] Hagae Comitum apud Gerardum Block, 1743, 4o, [xiv]+414+[x]+46+[i] p.
CORNELIS PAULUS HOYNCK VAN PAPENDRECHT, Idem, Tomus secundus, pars secunda [DM] Hagae Comitum apud Gerardum Block, 1743, 4o, 600+[i] p.
CORNELIS PAULUS HOYNCK VAN PAPENDRECHT, Idem, Tomus tertius, pars prima [DM] Hagae Comitum apud Gerardum Block, 1743, 4o, 438+[i] p.
CORNELIS PAULUS HOYNCK VAN PAPENDRECHT, Idem, Tomus tertius, pars secunda [DM] Hagae Comitum apud Gerardum Block, 1743, 4o, 518+[cxlviii] p.
(De Hollandse priester Cornelius Paul Hoynck van Papendrecht (1686-1754) was privésecretaris van aartsbisschop Alsace. Hij maakte onder meer naam met zijn driedelige Analecta Belgica (1743-1753), waarin hij belangrijk bronnenmateriaal voor de geschiedenis van de zestiende eeuw ontsloot. Eerste en enige druk. halflederen banden, ruggen met ribben, goudopdruk en titelschildje . Twee gravures: in deel I Viglius ab Aytta en in deel II Joachim Hopperus. In laatste deel een Index generalis).

CHRISTOFORUS CHRISTIANUS, Vervolg of tweede deel van de papen kost, vrugteloos voor haar opgedist; hier is bygevoegt, de Rymende Roomze Echo, bestaande in vragen en antwoorden, over de voornaamste leerstukken, der (vals genaamde Heilige), ten regte Hellige Roomze Kerke. Met een toegift, en het geuze pater noster, en tot besluyt een dagelyks gebed, der Rooms kattelyke zielkens in ’t vagevuur [Orn.], Gedrukt voor reekening van den uytgeever. En zyn de bekomen in ’s-Gravenhage, by N.P. Blommendal, boekverkoper in de wagestraat 1743, 8o, [vi]+78p

(Eerste druk van dit fel antipapistisch pamflet, dat in de titel aanhaakt op eerdere geschriften in dit genre van de gereformeerde dominee Laurens Steversloot, predikant in achtereenvolgens Gouda en Leiden. De auteursnaam is een pseudoniem. Dit werkje – waarvan korte tijd later nog een van vele spelfouten ontdane herdruk verscheen – wordt ook wel aan Steversloot toegeschreven, maar dat lijkt onwaarschijnlijk aangezien hij in 1736 overleed. Dezelfde Haagse boekverkoper bracht een jaar later een soortgelijk boekje uit, onder weer een ander pseudoniem: D.D. Hollander, Dominikaansche pastyen, opgedischt in miraculeuse schotels. Eenvoudige papieren omlag met geplakte rug, sleet en rafelig aan de randen. Laatste deel met vochtplekken)

UITLEGGINGE van de Wijd-beroemde en Vermaarde Glazen, binnen de voortreffelijke en vermaarde kerk tot Gouda. Tot dienst ende gerief, zoo voor de inwoonders dezer stad, als voor de vreemdelingen, die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met veel schoone zinrijke veerzen, opgestelt door voorname auteurs; en een gezang op aller glazen inhoud; nevens een verhaal van den brand derzelver kerk in den jaare 1552 [stadswapen] Tot Gouda, gedrukt by Andries Endenburg, stads drukker op de Markt, in de Chronijk 1743, 8o, [ongepagineerd; 52 p.]

(Editie van het bekende glazengidsje. Met voorin privileges van het Goudse stadsbestuur aan Andries Endenburg uit 1726 en aan dezelfde drukker uit 1737 om dit werkje als enige te mogen drukken. Met gemarmerde hardkartonnen omslag).

NICOLAUS AVANCINUS, Meditatien op het leven ons Heeren Jesu Christi, uyt de vier Evangelisten getrocken voor alle dagen van’t geheel jaer. In het Latyn beschreven ende in de Neder-duytsche taele overgheset door H.I. de Newport. Herdruckt [IHS-teken] t’Antwerpen, by de weduwe Thieullier, in de Wolfstraet op den hoeck van de lieve Vrauwe straet, 1743, 8o, [xxvi]+600+[xxii]p.

(Stichtelijk werk van de Italiaanse jezuïet Avacinus (1611-1686). Werk mist titelpagina. Opnieuw gebonden in zwarte linnen band. SJH).

HISTOIRE GENERALE DES PAIS-BAS, contenant la description des XVII provinces. Devisée en IV volumes, & augmenté de plusieurs remarques curieuses, de nouvelles estampes, & des evenemens les plus remarquable jusqu’à l’am MDCCXLIII. Tome premier. Qui comprend, entre la description generale des Pays-bas, les provinces de Brabant, de Limbourg, du Marquisat du St. Empire, de Malines & de la Gueldre dependente de la Maison d’Autriche & du Roi de Prusse, etc. [Orn.] A Brusselle, chez la Veuve Foppens, 1743, 8o, [xviii]+392p.

(Kaart van de xvii provincies (1), Leuven (80), Brussel (122), Het Hof te Brussel (128), Collegiale kerk van St. Gudule (130), Het Mirakel (134) en (136), Stadhuis van Brussel (144, ingescheurd), Stadhuis van Leuven (160), Antwerpen (178), Stadhuis Antwerpen (186), Abdij St Michiel te Antwerpen (196), Abdij van St. Bernard (202), Abdij van Tongeren (206), Den Bosch (238), St.-Jan van Den Bosch, Breda (252), Kasteel van Breda (254), Grote Kerk van Breda (254), Bergen-op-Zoom (258), Maastricht (282, ingescheurd), St.-Servaas (286), Stadhuis Maastricht (290), de stad Limbourg (302), Mechelen (322), Grote Kerk van Mechelen (324) en de Kerk van Roermond (352); 26 in totaal)

HISTOIRE GENERALE DES PAIS-BAS, contenant la description des XVII provinces. Tome second. Qui comprend la provence de Flandre avec la Tournesis, & le Hainaut avec le Cambresis [Orn.] A Brusselle, chez la Veuve Foppens, 1743, 8o, [xviii]+

(Prenten van: Gent (26), St.-Baafskathedraal (31), stadhuis van Gent (32), Brugge (42), St.Donatiuskerk (44), Stadhuis van Brugge (52), Ieper (64), St. Martinikerk Ieper (66), Praetorium van Ieper (74), Oudenaarde (86), stadhuis Oudenaarde (86), Oostende (94), stadhuis van Oostende (98), Duinkerken (102), Berg St. Winoc (124), Gravelines (130), Forten (136), Nieuwpoort (138), Termonde (152), Hulst (168), Sas van Gent (178), Lille (182), De beurs van Lille (192), Douai (200), stadhuis van Douai (208), Tournai (220), Kathedraal van Tournai (221), St. Martinuskerk Tournai (238), Abdij van St. Bennet (250), Mons (278), stadhuis Mons (278), St. Woudrukerk in Mons (282), Valenciennes (290), de Notre Dame van Valenciennes (292), stadhuis van Valenciennes (294), de stad Maubeuge (306) de stad Ath (310), de stad Condé (314), de stad Andreci (324), Philippeville (328), Abdij van Liessies (330), het park van Enghien (348), Cambrai (376), stadhuis van Cambrai (378), de notre dame van Cambrai (378), de Abdij van Cambrai (382); 46 in totaal)

HISTOIRE GENERALE DES PAIS-BAS, contenant la description des XVII provinces. Tome troisieme. Qui comprend, les provinces de Namur & Artois, de Luxembourg, le Pays de Liege, Aux-la-Chapelle, & les provinces de Gueldre & de Zutphen dependantes des Etats Generaux [Orn.] A Brusselle, chez la Veuve Foppens, 1743, 8o, 416p.

(Prenten van: Namen (12), S. Aubinkerk Namen (18), Charleroi (28), Charlemont (32), Arras (66), Notre Dame van Arras (70), de Abdij van St. Vaast (82), S. Omer (90), Cathedraal van St. Omer (98), Abdij van St. Bertin (98), de stad Terouane (128), de Notre Dame van Terouane (138), Luxenbourg (160), de stad Montmedi (174), Abdij van Orval (176, ingescheurd), Luik (238), Lambertuskathedraal in Luik (240), paleis van de prinsbisschop van Luik (254), de Notre Dame van Tongeren (268), Dinant (282), Abdij van Lobbes (288, ingescheurd), de stad Aix la Chapelle (324), de Notre Dame van Aix la Chapelle (326), Relieken Aix la Chapelle (332) en stadhuis van Aix la Chapelle (344); 25 in totaal).

HISTOIRE GENERALE DES PAIS-BAS, contenant la description des XVII provinces. Tome quatrieme. Qui comprend les provinces d’Hollande, de Zelande, d’Utrecht, De Frise, d’Overissel & de Groningue [Orn.] A Brusselle, chez la Veuve Foppens, 1743, 8o, 392+[viii]p.

(Prenten van: Amsterdam (34), stadhuis op de Dam (42), Achterzijde stadhuis (42), Oude Kerk, Nieuwe Kerk, Beurs en Waag (44), Dordrecht (54), Haarlem (62), St. Bavo (64), Delft (70), Graf Willem van Oranje (75), Leiden (84), Pieterskerk (86), Anatomium Leiden (92), Gouda (100), Rotterdam (102), Laurenskerk (104), Erasmus (108), Den Haag (124), Hof van Holland (130), Neuburg Rijswijk (152), Middelburg (212), Stadhuis Middelburg (214), Pieterskerk Middelburg (216), stadhuis Vlissingen (230), stadhuis van Veere (238), stenen Nehelenia (246), Utrecht (274), de Dom van Utrecht (276), stadhuis van Utrecht (286), Leeuwarden (318), stadhuis Leeuwarden (318), St. Vituskathedraal Leeuwarden (322), Jacobskerk Leeuwarden (322), Deventer (346), Lebuïnuskerk (346), Groningen (380) en St. Martinikerk (382); 36 in totaal)

(Ook bekend als Les Delices des Païs-Bas; staat boven de pagina’s.  Alle vierbandjes in originele leren, maar zeer uitgedroogde, bandjes. Binnenwerk schoon. Gesleten donkerrode titelschildjes. Eigendomsinschrijving op titelbladen “De velly”. Vage bibliotheekstempels. De 133 prenten zijn gegraveerd door J. Harrewyn. De kleine inscheuringen (bij drie prenten) zijn langs de vouwlijnen. SJH).

JOH. TILEMAN (SCHENCK), ARNOLDUS HENRICUS WESTERHOVIUS, De trappen des genadenthroons van Jesus Christus. Bevattende acht Voorbereydingen, en acht Dankzeggingen, op yder Dag der Weke, voor en na ’t gebruyk des H. Avondmaels. Door Phil. Joh. Tileman, genaemt Schenck, doctor en professor der H. Godgeleerdheid in de academie te Marburg, ook predikant aldaer. Uyt het Hooghduyts vertaeld door Anr. Henr. Westerhovius, Bedienaer des Goddelyken Woords, en Rector der Illustre Schoolen tot Gouda. Den vierden druk. Vermeerdert met stigtelyke rymen boven yder trap. Met kopere platen verciert [DM] T’Amsterdam, by Jan ’t Lam, boekverkooper, bezuyden het Stadhuys 1743, 8o [xii]+240p.

(Met opdracht van Westerhovius aan Aemelia Storm, echtgenote van Gerard van Brandwyck, raad en burgemeester van Gouda. Compleet. Opnieuw gebonden in zware linnen band).

T.S.F., H.L.H., Batavia sacra of kerkelyke historie van Batavia, behelzende de daaden van de Utrechtse bisschoppen en van de pausselyke vikarissen in de Vereenigde Nederlanden (…). Derde deel [dm] Te Utrecht by Hermannus Besseling, 1744, 8o, [ii] + 542 + [xxii] p.

HEDENDAAGSCHE HISTORIE, of tegenwoordige staat van alle volkeren; XVde deel. Volgende de beschryvinge der Vereenigde Nederlanden, en wel in ’t byzonder van Holland [DM] Te Amsterdam, by Isaak Tirion, in de Kalverstraat, het Negende Huis van den Dam, in Hugo Grotius, 1744, [i]+[viii]+532+[x] p.

(Los deel met beschrijving Hollandse steden, met als tweede hoofdstuk de beschryving der stad Gouda, p. 185-214; Origineel, maar sleets 18de-eeuws bandje. Met titelgravure, maar zonder plattegronden. Bibliotheekstempel op achterzijde titelblad van Koninklijke Akademie te Delft).

THOMAS ERNST VAN GOOR, Beschryving der stadt en lande van Breda: behelzende de oudheid van het Graafschap Stryen, deszelfs eerste bewoonderen, en oude gestalte, met een historisch verhael van het leven der graven van Stryen, en daar op gevolgde heeren van Breda; mitsgaders de opkomst en eerste beginselen der stadt Breda, deszlfs benaming, eerste omwalling, en verdere vergrootingen en vrsterckingen, met de voornaemste, zoo wereldlycke als geestelycke gebouwen, de wyze van regeering, hoogheden, voorrechten, enz. Alsmede eene naeukeurige en beknopte beschryving van het Landt van Breda, deszelfs dorpen, vryheden en heerlykheden, met derzelver oudheden, regeeringen, aanhangzelen en gemeene gebouwen; uyt veele oude en nieuwe schryvers byeen verzamelt, en met een aanmerckelyck getal van tans noch onuytgegevene echte stucken, brieden, enz. bevestigt [Orn.], In ’s Gravenhage by Jacobus vanden Kieboom 1744, fol. [xxviii]+545+[i] p.

(Bekende stadsgeschiedenis van Breda, met geslachtstafels, maar zonder de grote platen. Wel afbeeldingen van medailles, wapenschilden en heraldische wapens van heerlijkheden. Enkele bladen los. In originele band met hardkartonnen platten en verweerde lederen rug. Titelschild in versleten gouden letters “Beschryv van Breda”.

DANIEL GERDES, Introductio in historiam evangelii seculo XVI. Passim per Europam renovati doctrinaeque reformatae. Accedunt varia monumenta pietatis et rei literariæ [DM], Groningae, apud Hajonem Spandaw protestant & Bremae apud H.W. Rump, bibliopolas, anno 1744, [xxviii]+328+[xiv]+244+[ii] p.
DANIEL GERDES, Historia reformationis, sive, annales evangelii seculo XVI. Passim per Europam renovati doctrinaeque reformatae. Accedunt varia monumenta pietatis et rei literariæ ut plurimum ex mss. eruta. II Tomus II, qui res gestas per omnem Germaniam & Helvetiam ab A. 1520-1530 complectitur [DM], Groningae & Bremae, apud Hajonem Spandaw & Gerh. Wilh. Rump, bibliopolas, anno 1746, [xviii]+452+160+[xliv] p.

(Twee delen in 1 band van de geschiedenis van de Reformatie. Het boek ligt los in de band (perkament van voorblad moet gelijmd) en titelblad deel I ontbreekt; titelblad deel II aanwezig. Vochtschade in eerste katern, delen vuil. Opgedragen aan Guilielmo Carolo Henrico Frisoni, stadhouder van Gelderland, Friesland, Groningen & Ommelanden en Drenthe. Het boek bevat veertien goede gravures van: Wessel Gansfort (p. 42), Tetzel (p. 80), Luther (p. 87), Zwingli (p. 100), Oecolampadius (p. 118), Erasmus (p. 146), Fransiscus von Sickingen (p. 160),  Mercurius de Gattinaria (p. 194), Melanchton (p. 240). En in het volgende deel, zelfde band: Keizer Karel V (p. 2), Paus Hadrianus VI (p. 58), Ambrosius Blaureus (p. 260), Joachim Vadianus (p. 324), Berchtoldus Hallerus (p. 236) en twee afbeeldingen van munten (p. 52 en p. 72).

J.C. PHILIPS,  Grondtekening der stad Gouda, 1744. Koperdruk.

(Toegeschreven aan J.C. Philips — Uitgever: I. Tirion, Amsterdam — – In rand boven de kaart staat vermeld: Vereen. Nederl. V.D. p. 185. – Afkomstig uit atlas,”Tegenwoordige Staat der Vereenigde Nederlanden”, deel . – Linksboven: Stadswapen van Gouda, geflankeerd door leeuwen. Hieronder: titel en schaalaanduiding, 50 Rijnl. Roeden (= 2,6 cm). Naast stadswapen, windroos. Linksonder: legenda van 1 tm 11, betreffende poorten, bruggen, schuren.Rechtsboven: legenda van A tm Z, betreffende belangrijke gebouwen en pleinen).

ORDONNANTIE wegens het veer van Amsteldam op Dordrecht [Wapen Amsterdam] Te Amsterdam, by Samuel Lamsveld, ordinaris stads drukker en boekverkooper, aan de Nieuwe Kerk, 1744, 4o, 20p.

(Veerverbinding die via Gouda verliep. Maar Gouda wordt niet genoemd. Met stempels van Bibliotheek Gemeente Archief Amsterdam)

AbrahamStaal

ORDRE DER TEXTEN dewelk jaerlyks op de Feest-dagen, als mede over het lyden onses Heeren, in eenige weeken voor Paeschen, de Gemynte van Gouda voorgestelt en verklaert werden [afb. Davind met de harp], Te Gouda, by Abraham Staal en Zoon, boekverkoopers op de Markt, 1745, 8o, 118+[ii] p.
DE CL PSALMEN DAVIDS, en eenige andere lofsangen. Uyt den Françoyschen in Nederlantschen dichte overgeset door Petrum Dathenum; en tot gemack des sangers op eenen sleutel gestelt door Cornelis de Leeuw. Mitsgaders de Christelicke Catechismus, Formulieren en Gebeden der Gereformeerde Kercke [afb. David met de harp], Te Dordrecht, by Jacob en Hendrick Keur anno 1747, 8o, [ongepagineerd]

bandje

(Zeldzame Goudse druk. Fraaie contemporaine lederen band met geblindstempelde gouden bloemversiering en zilveren slotje. Met privilege van stadsbestuur aan vader en zoon Staal. Achterin namenlijst van de Goudse predikanten vanaf de Reformatie. Bijgebonden psalmen met muzieknoten).

GERARDUS MAATSCHOEN, Aanhangzel, dienende tot een vervolg of derde deel van de geschiedenis der Mennoniten (weleer in het Latijn beschreeven door den Heere Hermannus Schijn), Te Amsteldam by Kornelis de Wit, boekverkooper 1745, 8o, [xxi]+524 p.

dsc02433

(Met negentien portretgravures van |Lubbert Gerritsz., Jan Gerritsz. van Embden, Aldert Volkertsz, Peter Andriesz. Hesseling, Kornelis Klaasz. Anslo, Jeme Jacobsz. de Ring, Abraham Dirskz. Bierens, Pieter Gryspeer, Tobias Govertsz. vanden Wyngaard, Bartel Louwer, Anthoni Jacobsz. Roscius, Jacob Cornelisz., Gerrit Roosen, Lambert Klaasz. Aken, Lieuwe Willemsz. Graaf, Pieter Schryver, Joannes Houbacker en Abraham Verduin; eigentijdse perkamenten band met ornament op voor- en achterzijde)

AFBEELDINGEN van graven en gravinnen van Holland, uit: PIETER LANGENDIJK, De graaven van Holland, in jaardichten beschreven, Haarlem, J. Bosch, 1745, 2 delen, 4o, [xvi]p.

(Acht handgekleurde portretten, gemaakt  door H. Spilman, naar  T. Jelgersma, elke met uitleg op rijm. Het betreft Jan de Tweede, Willem de Derde,Willem de Vierde, Margaretha van Beijeren, Willem de Vijfde, Aelbrecht van Holland, Willem van Beijeren en Jacoba van Beijeren. Laatstgenoemde gravin woonde ten tijde van de Hoekse en Kabeljouwse twisten een tijdlang op het kasteel van Gouda. In halflinnen band met gemarmerde platten)

ADRIANUS PARS, PIETER VAN DER SCHELLING, Catti aborigines Batavorum. Dat is: De Katten, de voorouders der Batavieren, ofte de twee Katwijken aan See en aan den Rijn. Met de huisen te Britten en Sand. En van wegen de naheid van stoffe en plaatsen, de gedenkwaardigheden van het dorp en abdye van Rijnsburg. Met aantekeningen; nevens verzameling van Katwyksche, Rynsburgsche en andere Nederlandsche oudheden [Orn.] Te Leiden bij Johannes Arnoldus Langerak en te Amsteldam by Gerard de Groot, 1745, gr. 8o, [cxix]+604+[lxxxix]p.

(Geschiedschrijving van de beide Katwijken door Adriaen Pars, aangevuld met aantekeningen door verzamelaar Schelling. Compleet met de titelgravure en veertien – deels uitvouwbare – platen. In fraaie perkamenten spitselband met auteursnamen en titel in fraai handschrift op de rug).

JEAN-PIERRE CAMUS, L’esprit de Sant Francois de Sales, evêque et prince de Genêve. Nouvelle edition [Orn.] A Paris, chez la Veuve Estienne, rue S. Jacques, à la Vertu, 1745, 4o, [lxxvi]+692+[iii] p.

(Camus (1584-1652) was bisschop van Belley in Frankrijk, prediker en auteur. Zijn bisschopswijding ontving het van de Geneefse bisschop François de Sales, door wie hij geïnspireerd werd voor zijn spirituele geschriften. De portretten van De Sales en Camus ontbreken. Bibliotheekstempel Passionisten Haastrecht. BPH).

PURPURA PANNONICA, sive vitæ et res gestæ S.R.E. cardinalium, qui aut in ditionibus sacræ coronæ Hungaricæ nati, aut regibus sanguine conjuncti, aut episcopatibus Hungaricis potiti suerunt [Orn.] Cassoviæ, typis Academicis Societatis Jesu, anno 1745, 8o, [i]+402p.

(Leven en daden van kardinalen, die ofwel zijn geboren in de domeinen van de heilige kroon van Hongarije, of door bloed verbonden zijn met koningen, of zijn benoemd in Hongaarse bisdommen. Opnieuw gebonden in half linnen bandje en rugtekst in goud: “Vitæ”. SJH)

MASSAEUS KRESSLINGER, R.P.F. Analecti Reiffenstuel, Theologia moralis. Brevi simulque clara method comprehensa, atque juxta sacros canones. Editio septima. Tomus primus [DM] Mutinæ, sumptibus Jo: Baptistæ Albritii, Hieronymi filii, Veneti typographi, 1745, fol., [lxiv]+307p.

MASSAEUS KRESSLINGER, R.P.F. Analecti Reiffenstuel,Theologia moralis. Brevi simulque clara method comprehensa, atque juxta sacros canones. Editio septima. Tomus secundus [Orn.] Mutinæ, sumptibus Jo: Baptistæ Albritii, Hieronymi filii, Veneti typographi, 1745, fol., [iv]+383p.

MASSAEUS KRESSLINGER, Supplementum ad Theologiam morale R.P,.F. Analecti Reiffenstuel [Orn.] Mutinæ, sumptibus Jo: Baptistæ Albritii, Hieronymi filii, Veneti typographi, 1762, fol., [vi]+148p.

(Johann Georg Anaklet – kloosternaam – Reiffenstuel (1642-1703) is franciscaan van de strikte observantie en was rector en docent in Freising. De bezorger van de tekst, de Duitser Mattheus Kresslinger (1676-1742), was ook een franciscaan. Op eerste schutblad eigenaarsinschrijving E. Thill.  Op titelblad links en rechts van het drukkersmerk in oud handschrift uitleengegevens en zwarte stempels met “Bibl. Shie Ron Narn” en stempel van de passionisten te Mook. In stevige originele perkamenten band. Vervuild; bovenzijde rug afgescheurd. En hoeken beschadigd. Achterzijde door vocht vlekkerig en deels met krantenpapier beplakt. BPH).

ARTYCKELEN van het chirurgyns-gilde der stad Gouda [stadswapen]. Tot Gouda gedrukt by Andries Endenburg, Stads Drukker op de Markt, in de Chronyk 1746, 4o, [xxiv]p.

(Zeldzame uitgave met de bepalingen voor de leden van het Goudse chirurgijnsgilde. Met de uit 32 artikelen bestaande keur uit 1660, die het de chirurgijns toestond een gilde te vormen. Aangevuld met ‘amplicaties’ uit 1661, 1664, 1684, 1698, 1699, 1702, 1717 en 1752. Op het laatste blad uit 1652 is in oud handschrift het aantal Goudse chirurgijns vermeld: 1701:31, 1718:19; 1725:13; 1751:15, 1761:10 en 1780:13. Zonder omslag. Voorblad vuil, bladen rafelig. gebonden in zuurvrij mapje en ingelegd in speciaal hiervoor door Wim Lendering vervaardigde groene cassette, met het pentagram van het Goudse chirurgijnsgilde in bruin het voorplat. Op de rug in gouden letters: chirirgyns-gilde)

ADRIAEN VAN HAEMSTEDE, JOGANNES GYSIUS, CLAAS BRUIN, De historie der martelaren, die om het getuygenisse der euangelischer waarheit haar bloet gestort hebben, beginnende van de tyden Christi onses Saligmakers, tot den jare sestien hondert vyf en vyftig. Niet alleen in dese Nederlanden, maar ook in Vrankryk, Engelant, Schotlant, Spanjen, Italien, Duitschlant, America en andere landen, met vele van hare brieven en belydenissen: als mede de moort van Parys, de moort in Voltoline, de ongehoorde wreedheit in Yerlant. Mitsgaders de schrikkelyke moort aan de Vandoysen in Piemont, en andere vervolgingen der geloovigen. Op nieuws neerstelyk overzien, verbetert en veelzins vermeerdert […] door J.G.O. ; Met meer dan hondert vyftig kopere platen verziert. Nog is hier bygevoegt onder ieder printverbeelding een korte schets der geschiedenisse in dichtmaat, door den beroemden zededichter Claas Bruin. Nooit te vooren zo uitgegeven [orn.] Te Leyden, by de weduwe van Jan vander Deyster en Hendrik vander Deyster, 1747, fol., [xi]+818+[x]p.

(Nieuwe editie van het bekende martelarenboek van Van Haemstede. Oorspronkelijke band vervangen door een halfleren band met gemarmerd kartonnen platten. titelprent ook aanwezig. Eerste katern los; her en der hersteld met Japans papier; tekst en platen compleet).

DANIEL RAAPs Vryje gedagten over het Rotterdammer request, om de ampten, officien en beneficien te verkopen, z.pl. z.j. [1747], 8o, 7p.
(Knuttel 17805)
BILLYKE VERDEDIGING van het request der Rotterdamsche burgeren, tot het openbaer verkoopen van alle ampten, als mede tot aensporing der vrywillige gifte, ten voordeele van ’s lands geldkasse; tegen het 16de vertoog van den Patriot [Orn.], Te Rotterdam by Hendrik Maronier, boekverkooper op het Westnieuwlandt, 1747, 8o, 18p.
(Knuttel 17797. Handgesigneerd door de drukker)
COPYE VAN EEN NADER REQUEST door burgeren der stad Rotterdam, aan de Ed. Gr. Achtb. Raad en Vroedschap derzelver stad, ingelevert in de Kamer van Burgemeesteren, den 6 november 1747. Benevens de notificatie door burgermeesteren van het stadhuis daar op gedaan, op bovengem: dato. [z.pl.] 1747, 8o, 8p.
(Knuttel 17800) 
REGTMATIGE VERDEDIGINGE der onderstaande Rotterdamse burgeren over hun gedrag, gehouden in het request, overgelevert den 27. september 1747 betreffende het verkoopen der ampten enz enz, [z.pl.] 1747, 8o, 7p.
Jaar: [1747]
(Knuttel 17801. Onderaan gedateerd: Rotterdam den 10 November 1747)
COPYE VAN DEN REQUESTE der burgeren der stad Gouda, aan de Ed. Gr. Agtb. Raad en Vroedschap derzelver stad, ingelevert in de kamer van burgermeesteren den 28 October 1747, z.pl. 1747, 8o, 8p.
(Knuttel 17791: Aan het einde: Exactelyk van woord tot woord gedrukt na de copye van Gouda. Convoluut zonder omslag met vijf pamfletten).

JOHANNES MOLINEUS, De leere der waerheyd of onderwys in den christelyken godtsdienst [DM] Te Amsteldam, by Adriaan Slaats en Tjeert Bliek 1747, 8o, [vi]+305+[vii]p.

(Catechetisch werkje van Johannes Molineus (1683-1702), die volgens opgave op de titelpagina “in zyn leven leeraer der Remonstrantsgereformeerde Christenen te Rotterdam” was. Met fraai drukkersmerk. Aan het eind een Avondmaalsgedicht van Gerard Brandt. Op schutblad in oud handschrift: van H.E. Rieffe in eigendom ontvangen op de Alg. Verg. van Rem Bschp te Delft, 5 juni 1946 door Ginholt?”. In eenvoudig kartonnen bandje, met op de rug een versletern titelplaatje).

SIMON EIKELENBERG, GYSBERT BOOMKAMP, Alkmaar en deszelfs geschiedenissen. Uit de nagelatene papieren van Simon Eikelenberg en veele andere echte stukken en bescheiden. Met veele fraje afbeeldingen [DM] Te Rotterdam, by Philippus en Jakobus Losel, boekverkoopers, 1747, 4o, [xlvi]+440+[xxxiv] p.

(Alkmaarse stadsgeschiedenis. Met 6 (van 7) platen, inclusief een stadsplattegrond; waarvan 5 uitvouwbaar. Kaart van het beleg van Alkmaar heeft enkele bruine lijmsporen. De ontbrekende plaat betreft de situatie in 1597. Ingevoegd is het portret van Eikelenberg, dat niet in de lijst voor de binder genoemd wordt, maar wel in de meeste exemplaren is ingebonden.

In halfleren band. Op de rug een sleets titelschildje, met “Alkmaarse geschiedenissen”. Voorplat gewreven, achterplat met gemarmerd papier gerestaureerd. Eigendomsinschrijving in oud handschrift op schutblad van W. van Reenen).

OudewaterTitel

[GASPARUS RUDOLPHUS VAN KINSCHOT], Beschryving der stad Oudewater; waarin aangetoont word der zelver herkomst uit het Uitrechtsch Bisdom, overgang tot de Graaflykheid van Holland en haare gemaakte onaffscheidbaarheid van de zelve, mitsgadersder zelver voorrechten, regeeringsvorm, en droevige lotgevallen van aloude tyden af tot nu toe beschreven, uit de oudheid bewezn en met de nodige bewysstukken bevstigt. Almede de handvesten, privilegien en octroyen, zoo eertyds door de Graaven van Holland, als naderhand door de Staaten van dat gewest aan die stad van tyd tot tyd gegund en verleend. Alles byëen verzamelt, opgestelt en in ’t licht gegeeven door den thans in dienst zynde bailjuw, dykgraaf en schout der zelfde stad [Stadswapen] Te Delft gedrukt by Reinier Boitet, stads Drukker, 1747, 4o, [xvi]+600+[xiv]+[i] p.

OudewaterKaart2

(Stadsgeschiedenis van Oudewater, compleet met alle gravures (2 uitvouwbare plattegronden, 5 stadsgezichten – Nieuwe of Utrechts Poort; ’t Kasteel; het stadhuis; de kerk; ’s Lands Magazijn en Weeshuis) en twee tekstgravures. Tekst en platen zeer schoon. In originele band met lederen rug en – licht gewreven – gemarmerd kartonnen platten. Titelschildje verweerd en bovenkant rug iets ingescheurd. Eigendomsinschrijving op het schutblad: “d. A.J. van Rossum”.Bibliotheekstempel op titelblad met stukje perkament afgeplakt).

GEERAERDT BRANDT, SEBASTIAAN CENTEN, Historie der vermaerde Zee- en Koop-stadt Enkuisen. Vervaetende hare herkomste, en voortgangh. Mitsgaders verscheide gedenkwaerdige geschiedenissen, aldaer voorgevallen, door Geeraerdt Brandt. Den tweeden druk met een Vervolg vermeerdert door Sebastiaan Centen [Gezicht op Enchuysen] Te Hoorn, by Jacob Duyn, boekverkoper op het oude Noordt 1747, 4o, [xxxii]+318+[xv] p.

SEBASTIAAN CENTEN, Vervolg der Historie van de vermaerde Zee- en Koop-stad Enkhuizen. Behelzende verscheide gedenkwaardige geschiedenissen, die zo in als omtrent dezelve, en door geheel Westfriesland en het Noorderquartier gebeurt zyn [Gezicht op Enchuysen] Te Hoorn, by Jacob Duyn, boekverkoper op het oude Noordt 1747, 4o, [viii]+448+[xxiv] p.

(Twee delen in één band; eerste druk van deel 1 (tot 1609) verscheen in 1666. Het Vervolg loopt tot 1678. In oorspronkelijke perkamenten spitselband, bij voorplatten aan buitenzijden iets opgekruld. Op de rug in oud handschrift: “ G. Brandt en S. Centen, Historie van Enkhuisen”. Twee titelpagina’s met een gezicht op Enkhuizen; frontispice met stedenmaagd, gegraveerd door H. Bary uit Gouda; verder als platen de stadsplattegrond, 5 eveneens door Bary gegraveerde portretten (Jan Dircksz. Brouwer, Dr. Francois Maelson, Frederik Adriaensz. Westphalen, Ruardus Tapper, Bernardus Paludanus) en in het vervolg nog twee portretten Abraham Liets respectieve I. Veenhuizen geschilderde en P. Holsteijn resp. E. van der Hoof gegraveerde portretten (Pieter Florisz. en Volckert Schram); de laatste twee uitvouwbaar, met kleine scheurtjes en uitvouwblad met wapenschilden van regenten. Ingelegd is briefje in oud handschrift met jaartal 1600 over aanbrengen steunberen aan Noorderdijk. Eerste titelblad in rood en zwart; kleine stempel boven frontispice van N.P.B. Spit, oud-katholiek pastoor en op eerste schutbladen stempel met gestileerde L en D.)

COENRAAD MEL, De tabernakel of breedvoerige beschryving van de tente der t’zamenkomste. Benevens alle derzelver deelen en heilige gereedschappen, als d’Arke des Verbonds, het gouden altaar, de kandelaar, de tafel dere toonbrooden, het koperen waschvat, en het brandoffersaltaar. Alsmede Schriftmatige onderzoeking der uitnemende verborgenheden en heerlyke voorbeelden: hoe daarin de Heere Christus en de Kerk des Nieuwen Testaments zyn afgeschetst geworden. In ’t licht gegeeven door Coenraad Mel, S.S. Theol. Doct. & Inspector te Hersveld. Uit het Hoogduitsch vertaalt door Joh. Will. v. Haar. Vooraf gaat een breedvoerige inleiding en schets der Joodsche Oudheden [Ornament] Te Rotterdam, by Philippus en Jakobus Losel, boekverkoopers op de Hoogstraat, en op de Blaak op de hoek van de Nieuwstraat, 1747, 4o, [xviii]+211+[xi]p.

(Toelichting op de inrichting van een synagoge. Geïllustreerd met een fraai frontispice en tien gravures van de verschillende – in de titel genoemde – onderdelen. Gravures puntgaaf. Tekstpagina’s licht watervlekkerig, met name aan de randen. In zogeheten burgemeestersband, met gemarmerde kartonnen platten. Licht gewreven)

[PRIJSBAND  HAARLEM] ABRAHAM GRONOVIUS, Pomponii Melae de situ orbis libri III. Cum notis integris Hermolai Barabari, Petri Joannis Olivarii, Fredenandi Nonii Pintiani, Petri Ciacconii, Andreae Schotti, Isaci Vossii et Jacobi Gronovii. Accedunt Petri Joannis Nunnesii et Jacobi Perizonii curante Abrahama Gronovio [orn.] Lugduni Batavorum, apud Samuelem Luchtmans et fil., Academiæ typographos, 1748, 8o, [xviii]+1081+[xlvi] p.

(Fraaie, achttiende-eeuwse prijsband van de Latijnse School van Haarlem, met in het perkament in voor- en achterplatten het stadswapen in goud gedrukt in een ovaal, met in de rand de Haarlemse wapen spreuk  vicit vim virtus (Moed overwint geweld). Rug versierd met vijf kleine gouden ornamentjes, gescheiden door dubbele gouden kaderstrepen. Bladzijden met gespikkeld rood op snee. Latere groene sluitlinten. Achterplat met vochtvlek onderaan. Met enkele uitvouwbare afbeeldingen en afbeeldingen in de tekst. Prijs voorin geplakt, uitgereikt aan Henrico Samueli Crommelin, in augustus 1748 ondertekend door N. Nieuwenhuijsen, D.V. Helmont en H.J. Egberts. Achter de prijs is een handgeschreven tekst toegevoegd van de laureaat, gericht aan de rector).

P. DE S.S., Het geheim der zake, of De noodzakelykheid van een goed burgerlyk bestier nopens de levensmiddelen en koopwaren in de gantsche Republiek. Met eenige aanmerkingen over verscheide andere gewichtige stoffen, z.pl. 1748, 8o, 27p.

(Knuttel 18166. Verschenen in: Versaameling van verscheide politique tractaaten […[ handelende van de geboorte der jonge erf-prins […] tot op het afschaffen der pachteryen, deel 4, 1747. Met papieren omslag en titel in oud schrift op sticker geschreven).

IOH[ANN] ANDR[EAS] DANZIUS, Compendium Grammaticae Hebraeæ, seiuncto Chaldaismo ad arctiores limites redactum. Accessrunt I. Paradigmata verborum perf. & imperf. II. Syntaxis & idiotismi Hebræorum III. Accentuatio prosaica IV. Copia icxxx vocabulorum, in xxiv pensa digestorum, una cum oration Domin. Ebræa V. Quantuor priora capita Geneseos VI. Brevis manudunctio ad analysin grammaticam. Opera et studio Ioan. Henrici Zopfii, labore et studio M. Ioh. Christoph. Mylii [Orn.]  Ienae, ex officina Bielckiana 1748, [viii]+192p.

(Half perkament, doorleefde platten. Met veel annotaties in oud handschrift. Op schutbladen en in de tekst. Op titelblad naam met ballpen (Iser Poleska?). In goede staat; compact solide. Binding wat vlekkerig , maar solide. Met enkele gegraveerde tabellen en één uitslaand register. Johann Andreas Danz (1654-1727) was een Duits luthers theoloog en Hebraïst.

BIBLIA Dat is, de geheele H.Schrift, behelzende alle de boeken des Ouden en nieuwen Testaments uit Dr. Ms. Lutherus Hoogduitschen Bybel. In onze Nederduitsche taale getrouwelyk overgezet. Met nieuwe zeer keurlyke aanteekeningen, of ophelderingen, accurate summariën , gelykluidende texten, Bybelsche en meer andere nutte aanwyzingen geschikt volgens de annotatiën van Nicolaas Haas. Ten dienste van de Christelyke Gemeente, d’Onveranderde Augsburgsche Confessie toegenaan in deze Nederlanden [portret Luther] Te Amsterdam, gedrukt voor ’t Consistorie der Luthersche Gemeente binnen deze stad, Ao 1748, kl.fol., [i]+[xix]+355fol. [=710p.]

DE PROPHEETEN, naar de overzetting van D. Martinus Lutherus [portret Luther] Te Amsterdam, gedrukt voor ’t Consistorie der Luthersche Gemeente binnen deze stad [z.j.], kl.fol., [v]+84fol. [=168p.]

HET NIEUWE TESTAMENT van Onzen Heere Jesus Christus, op nieuws. Uit Dr. Ms. Lutherus Hoogduitschen Bybel [door] Nicolaas Haas [portret Luther] Te Amsterdam, gedrukt voor ’t Consistorie der Luthersche Gemeente binnen deze stad, Ao 1748, kl.fol., [iii]+170fol. [=340p.]

CHRISTELIJKE GEZANGEN der Hersteld-Evangelisch-Luthersche Gemeenten in Nederland. Uitgegeven voor rekening van de ouderlingen der Amsterdamsche Gemeente, Te Amsterdam, bij Meteler & Basting 1857, klfol., [iii]+351+50p.

(Lutherse Bijbel in bruinleren kerkenraadsband. Met fraaie frontispice. Meegebonden is achterin het liedboek en de catechismus van de Hersteld Evangelisch Luthersen en voorin een klein liturgieboekje. Op voorzijde in gouden letters H.E.L.G. (Hersteld Evangelisch Lutherse Gemeente) en het jaartal 1885 geblindstempeld. Resten van boekklampen)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie, vervattende de geschiedenissen der nu Vereenigde Nederlanden, inzonderheid die van Holland, van de vroegste tyden af: Uit de geloofwaardigste schryvers en egte gedenkstukken samengesteld. Met konstplaten en kaarten opgehelderd. Eerste deel, beginnende met de aankomst der Batavieren hier te lande, en eindigende met het jaar 800 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1749, 8o, [lxii]+450+[ii]p.

(Met titelprent, Kaart van het Oude Nederland en vier platen: aankomst van de Batavieren; Klaudius Civilis bestormt Romeinse legerplaats; De Saliërs onderwerpen zich en De Friese koning Radboud weigert zich te laten dopen. Band met zwakke binding)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Tweede deel, beginnende met den aanvang der negende eeuw, en eindigende met den dood van Willem den II, Graave van Holland en Roomsch-Koning, in ‘t jaar 1256, [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1749, 8o, 406p.

(Met Oude Kaart van der nu Vereenigde Nederlanden in de Middeleeuwen en vier platen: Hertog Godefrid de Noorman wordt door Graave Everard gedood; Koning Karel de Eenvoudige bevestigd Dirk den I in ’t graaflijk bewind over Holland; Fries edelman Galama verdedigt met het zwaard zijn recht tegen graaf Floris II en Belegering van Damiate).

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Derde deel, beginnende met de Regeeringe van Graave Floris den V in ‘t jaar 1256; en eindigende, in ‘ t jaar 1442, onder de Regeeringe van Hertoge Filips van Bougondie [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1750, 8o, 550p.

(Met vier platen:Fries edelman Galama verdedigt met het zwaard zijn recht tegen graaf Floris II (identiek met die uit deel II); Inhuldiging van de graaf van Holland tot Heer van Friesland; Belegering van Slot Hagestein door graaf Willem VI en Doorbraak der Groote Zuidhollandsche Waard in 1422)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Vierde deel, beginnende met het jaar 1443, onder de Regeeringe van Hertoge Filips van Bourgondie; en eindigende met de Kameryksche Vrede des jaars 1529, onder de Regeeringe van Keizer Karel den Vyfden [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1750, 8o, 508p.

(Met twee platen: De zel-nering of het darink-delven, zoals vroeger in Zeeland beoefend en ‘s-Gravenhage geplunderd in 1528 (los). Twee platen ontbreken: Oproer te Hoorn en Woede van het kaas- en broodvolk te Haarlem 1492)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Vyfde deel, beginnende in ‘t jaar 1529, en eindigende, met de Overdragt der Landen door Keizer Karel den Vyfden, aan zynen zoon, Filips, in ‘t jaar 1555 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1751, 8o, 442+[lxiv]p.

(Met vier platen: Mislukte aanslag der Herdooperen op Amsterdam (los); Desiderius Erasmus; Mr. Aert van der Goes en Overdragt der Nederlanden door Keizer Karel den V aan zynen zoon Filips)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Zesde deel, beginnende met den aanvang der Regeeringe van Filips den tweeden, Koning van Spanje, in ‘t jaar 1555; en eindigende met het Ontzet van Leiden, in ‘t jaar 1574 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1752, 8o, [xxx]+[ii]+498+[i]p.

(Met kaart van de Republiek en zeven afbeeldingen:portret Adriaan van der Goes (dubbel met die in 5de deel); portret van Viglius van Zuichem van Aytta; Verzoekschrift der Edelen 1566; Inname Brielle in 1572; portret Louis van Boisot; Kaart van het Beleg van Leiden en portret Johan van der Does)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Zevende deel, beginnende in ‘t jaar 1574; en eindigende met de dood van Willem den Eersten, Prinse van Oranje, in ‘t jaar 1584 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1752, 8o, 540p.

(Met zes van zeven platen: Raad van State in Brussel in hechtenis genomen in 1576; portret Filip van Marnix, Heer van S. Aldegond; de Grote Kerk in Haarlem overweldigd door soldaten in 1578; Groningen door Rennenberg aan Spaanse zijde gebracht in 1580; Willem van Oranje doodgeschoten in Delft in 1584 en portret Willem de Eerste (beschadigd). Portret Paulus Buys in tweevoud. Laatste pagina’s gerestaureerd).

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Achtste deel, beginnende met de aanstellinge van Prinse Maurits, tot Hoofd des Raads van Staate, in het jaar 1584; en eindigende met de overdragt der Nederlanden aan Izabella Klara Eugenia, dogter van Spanje, in ‘t jaar 1598 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1753, 8o, 508p.

(Met zeven platen: portret Robert Dudly, Graaf van Leicester; Aankomst van de Graaf van Leicester in Vlissingen in 1585; Deventer door Stanly verraden in 1587; Overste Maarten Schenck verdrinkt bij Nijmegen in 1589; portret Francois Maalzon, Syndicus van West-Friesland; portret prins Maurits en Kasteel van Breda door list met turfschip ingenomen in 1590)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Negende deel, beginnende in ‘t jaar 1598; en eindigende met het sluiten van het twaalfjarig Bestand, in ‘t jaar 1609 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1753, 8o, 468p.

(Met acht platen: het beleg van Grave in 1602; het overzeilen en vernietigen van zes Spaanse galeien in 1602; grote uitvouwbare kaart van het oostelijk deel van de wereld, ten behoeve van de scheepstochten naar Oost-Indië; de overgave van Oostende aan de aartshertogen in 1604; portret van admiraal Jacob van Heemskerk; portret van Cornelis van Aarsen; de aankomst der Spaanse gezanten, buiten Den Haag ontvangen door prins Maurits in 1608 en portret van Johan van Oldenbarneveld)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Tiende deel, beginnende na ‘t sluiten van het twaalfjarig Bestand in ‘t jaar 1609; en eindigende, met de dood van Maurits, Prinse van Oranje, in ‘t jaar 1625 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1754, 8o, 505+[ii]p.

(Met zeven platen: portret Willem Lodewijk, stadhouder van Friesland; portret Hugo de Groot, pensionaris van Rotterdam; portret Rombout Hogerbeets, pensionaris van Leiden; portret Francois van Aarsen; Johan van Oldenbarnevelt op het schavot; portret Louise de Coligny en Hugo de Groot bereidt zich voor uit vlucht uit Loevestein

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Elfde deel, beginnende met den aanvang der Stadhouderlyk Regeeringe van Fredrik Hendrik, Prinse van Oranje, in ‘t jaar 1625; en eindigende met het sluiten der Munstersche Vrede, in ‘t jaar 1648 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1754, 8o, 505+[ii]p.

(Met acht platen: portret prins Frederik Hendrik; grote uitvouwbare kaart van het westelijk deel van de wereld, ten behoeve van de scheepstochten naar West-Indië, portret Piet Hein, portret Ernst Casimir; portret Hendrik Casimir, portret Veldmaarschalk Willem, graaf van Nassau, portret Johan de Knuyt en het afsluiten van de Vrede van Munster)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Twaalfde deel, beginnende na ‘t sluiten der Munstersche Vrede, in ‘t jaar 1648; en eindigende, met de Vrede in ‘t Noorden, in’t jaar 1660 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1755, 8o, 484p.

(Met acht platen: onderhandelingen tussen Amsterdam en Willem II in 1650; portret Willem de Tweede; portret Jacob Cats (met vlek); portret Adriaan Paauw; portret commandeur Jan van Galen; portret Maarten Tromp; Delft na de kruitramp in 1654 en portret Witte de Witte)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Dertiende deel, beginnende in ‘t jaar 1660; en eindigende met de aanstelling van Willem den Derden, prinse van Oranje, tot kapitein-generaal, in sprokkelmaand des jaars 1672 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1755, 8o, 488p.

(Met zeven platen:portret Willem Fredrik, prins van Nassau; portret Jacob, baanderheer van en tot Wassenaar; portret Egbert Meeuwszoon Kortenaar; portret Kornelis Evertsen; portret Jan Evertsen; portret Johan Meerman, ambassadeur in Engeland en Aftekening der schilderye, ter eere van de overwinning bij Chattam in 1667 onder Kornelis de Witt op ’t stadhuis te Dordrecht).

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Veertiende deel, beginnende met den oorlog in des jaars 1672, en eindigende met de Nieuwmeegsche Vrede, in ‘t jaar 1678 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1756, 8o, 507+[i]p.

(Met zeven platen:portret Willem Joseph van Gend; portret Willem III; portret Cornelis de Witt; portret Jan de Witt; de broeders de Witt overvallen op de Gevangenpoorte, in den Haage; portret ambassadeur Pieter de Groot en portret Michiel Adriaansz de Ruiter)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Vyftiende deel, beginnende met het jaar 1679, en eindigende met de verheffing van den Prinse en Prinsess van Oranje, tot Koning en Koninginne van Groot-Britanje, in ‘t jaar 1689 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1756, 8o, 508p.

(Met zeven platen: portret Joan Maurits, prins van Nassau; portret ambassadeur Aarnoud van Citters; portret Koenraad van Beuningen, burgemeester van Amsterdam; portret Pieter de Huybert, raadspensionaris van Zeeland; portret Everard van Weede; portret Kornelis Evertsen en portret raadpensionaris Gaspar Fagel)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Zestiende deel, beginnende in ‘t jaar 1689, en eindigende met de Ryswyksche Vrede, in ‘t jaar 1697 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1757, 8o, 442+[ii]p.

(Met acht platen:portret Jakob Hop; portret Nikolaas Witsen; portret Gelein Evertsen; portret Hieronimus van Beverningk uit Gouda; portret Kornelis Tromp; portret Menno van Coehoorn; portret Hendrik Kasimir en het Huis Ryswyk)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Zeventiende deel, beginnende met het jaar 1698, en eindigende met het sluiten der Utrechtsche Vrede, in ‘t jaar 1713 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1757, 8o, 523p.

(Met zeven platen: portret Coenraad van Heemskerk; portret Willem Bentinck; portret Godard van Reede; portret Gerard Kallenberg; portret Johan Willem Friso, prins van Oranje; portret Willem Buys en portret Francois Nicolaas Fagel)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Agttiende deel, beginnende met het jaar 1713, en eindigende met het sluiten van het Verdrag van Seville, in ‘t jaar 1729 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1758, 8o, 532p.

(Met zes platen: portret Adriaan van Borssele; portret Adolf Hendrik, graaf van Regteren; portret ambassadeur Cornelis Hop; openbaar gehoor van ambassadeur Hop in Frankrijk bij koning Lodewijk XV; portret raadpensionaris Izaak van Hoornbeek en portret raadpensionaris Simon van Slingeland)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Negentiende deel, beginnende in ‘t jaar 1729, en eindigende met het sluiten der Vrede van Dresden, in ‘t jaar 1745 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1758, 8o, 532p.

(Met vier platen: portret Sicco van Goslinga, grietman van Franekeradeel; portret ambassadeur Daniel de Dieu; portret raadpensionaris Anthony van der Helm en portret griffier Francois Fagel)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Twintigste deel, beginnende met het openen van den veldtogt in de Nederlanden, in ‘t jaar 1745, en eindigende met de dood van den Erfstadhouder, Willem Karel Hendrik Friso, Prinse van Oranje en Nassau, in ‘t jaar 1751 [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1759, 8o, 456p.

(Met acht platen: portret Unico Willem, graaf van Wassenae, heere van Obdam, Twickel enz; portret van Jacob Gillis, raadpensionaris van Holland; portret Jan van Borsele; portret Gerard Aarnhout Hasselaer; portret Pieter Steyn, raadpensionaris van Holland; portret Lodewyk, hertog van Brunswijk-Wolfenbuttel en (kinder)portret Willem de Vyfde, prins van Oranje)

[JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie […] Eenentwintigste deel, behelzende een’ algemeenen bladwyzer op de voorgaande xx deelen [Orn.] Te Amsterdam, by Isaak Tirion 1759, 8o, 324+[ii] p.

(Complete eerste druk van Wagenaars Vaderlandsche Historie. Complete set in goede staat, in spitselband met perkamenten ruggen en kartonnen platten (sterk gewreven). Bijna alle platen in uitstekende conditie; drie grote uitvouwbare kaarten met kleine gebruiksscheurtjes in de marge; niet in de afbeelding zelf).

J[OHANNES] N[ANNING], Jezus te Bethanien gezalfd of De Historie der zalvinge te Bethanien in agt korte predikatiën overwogen [DM] Te Antwerpen, by Alexander Erveraerts 1749, 8o, [x]+143p.

(Opgedragen aan Jkfr. Maria Elisabeth de Wale, vrouwe van Ankeveen. Nanning was pastoor in Buitenveldert. Met eenvoudige papieren omslag. Eigendomsstempels van de Paters Passionisten in Haastrecht en “Ex libris Passionistarum Recessus Sti. Gabrielsis Haastrecht”).

J[OHANNES] N[ANNING], Twee predikatiën op den jaarlykschen gedenkdag van het wonder der Heilige Stede, gedaan binnen Amsterdam, twede druk [DM] Te Amsteldam, by Theodorus Krajenschoot, boekverkoper op den hoek van de Heerengragt en Heisteeg, in den Berg Sinaï, 1750, sm 4o, [vi]+59p.

(Compleet met titelgravure met ‘stripverhaal’, uitslaande gravure van het wonder en twee kleinere gravures. In uitstekende staat. De auteur Nanning (1689-1761) werkte voor de Hollandse missie in Leiden, Weesp en Bergen en werd pastoor in Buitenveldert. Hij was ook lid van het kapittel in Haarlem en gaf diverse preken en verhandelingen uit. In omslag van gemarmerd papier).

J[OHANNES] N[ANNING], Twee predikatiën op den jaarlykschen gedenkdag van het wonder der Heilige Stede, gedaan binnen Amsterdam, twede druk [DM] Te Amsteldam, by Theodorus Krajenschot, boekverkoper op den hoek van de Heerengragt en Heisteeg, in den Berg Sinaï, 1750, sm 4o, [vi]+59p.

J[OHANNES] N[ANNING], Godvrugtige zangen op de voornaamste feesten [Orn.] Te Amsteldam, by Theodorus Crajenschot, 1756, sm. 4o, 64p.

VERZUGTINGEN der gelovigen om de komste des Zaligmakers, Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boek- en papierverkoper op de Heeregragt, op den hoek van de Heisteeg, in den Berg Sinaï, 1756, [iv] p.

BRIEF van Desiderius Erasmus, van Rotterdam aan Koenraad Pelikaan. Bevattende zyn gevoelens wegens het Heilig Avondmaal des Heeren. Mitsgaders twee predikatien, onlangs over dezelve stoffe gedaan, [DM] Te Amsterdam, by Gerrit Tielenburg, boekverkooper in de Gasthuismolensteeg [z.j.], sm. 4o, 12+36p.

J[OHANNES] N[ANNING], Betoog der regtzinnige leringe van J.N. aangerand door M.F. r.p. [Orn.] Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boekverkoper op den hoek van de Heerengragt en Heisteeg, in de Berg Sinaï, 1755, sm. 4o, 22+[ii] p. [p.6-16 ontbreken]

J[OHANNES] NANNING, Verdediging van den zeer geleerden en eerwaarden heer J. Nanning, Roomschkatholyken pastoor te Buitenveldert, tegen de eerrovende gerugten, die de Jansenisten ten zynen opzigte te Amsteldam en elders hebben verspreid, aan zyne Gemeente onmiddelyk voor de predikatie van den xviii zondag na Pinxteren op den 13 van Herfstmaand 1761 voorgedragen, en van woord tot woord uit zyn eigenhandig geschrift in ’t licht gegeven [Orn.] Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boek- en papierverkooper op den hoek van de Heerengragt en Heisteeg, in de Berg Sinaï, [1761], 8+2+2p.

(Convoluut met werkjes van Nanning; een werkje incompleet. Uitvouwbare gravure in Mirakelverhaal ontbreekt. Wel enkele andere gravures, waaronder een gravure van de Kerststal. Met stempels van Passionisten Haastrecht. BPH).

ABRAHAMUM TROMMIUM (ABRAHAM TROMMIUS), Volkomene Nederlandsche Concordantie ofte Woord-Register des Ouden en Nieuwen Testaments, waer in gevonden worden alle de Nederlandsche woorden na order van ‘t Nederduytsche ABC, met alle de Hebreeuwsche , Ghaldeeuwsche en Grieksche grond-woorden daer by gevoegt, mitsdaders de verscheydene bekentenissen en andere bequame onderscheidingen der Nederlandsche woorden. Zynde noch achter aen gehegt een Compleet Heebreeusch en Grieksch Register van alle de grond-woorden met bygevoegde Nederlandsche woorden daer mede deselve in de Nederlandsche oversettinge zyn. Eerste deel met een voorreden van Aegidius Gillissen [orn.] Te Leeuwarden, by Pieter Koumans, Willem Coulon en Abraham Ferwerda, boekverkoopers 1750, fol., [xxxii]+696 p. [letter A t/m G]

Idem. Tweede deel [orn.] Te Leeuwarden, by Pieter Koumans, Willem Coulon en Abraham Ferwerda, boekverkoopers 1751, fol., 662 p. [letter H t/m N]
Idem. Tweede deel [orn.] Te Leeuwarden, by Pieter Koumans, Willem Coulon en Abraham Ferwerda, boekverkoopers 1751, fol., 1062+[cxc] p. [letter O t/m Z]

(Beroemde concordantie op de Bijbel van Trommius. Drie delen met register. Eerste twee delen in één band; rug los; titelpagina en eerste blad voorrede gekreukeld; perkamentenbanden van beide boeken vuil en zwak).

EXAMEN ordinadorum [titelpagina ontbreekt], Leuven 1750, 8o, 168p.

DE SEVEN WEEN van onse lieve Vrouwe in ‘t lange. Seer verdienstigh voor alle devote Catholijcken. Van nieuws oversien, en op veel plaetsen verbetert, en verciert met schoone figueren [afbeelding Mater Dolorosa], t’Antwerpen, by de weduwe Thieullier, en Andreas Paulus Colpyn, boeck-drucker en boeck-verkooper in de Wolstraet [z.j. ca. 1750], 8o, 61+[1] p.

(Devoot werkje, dat al in 1491 en 1492 in Antwerpen door de uit Gouda afkomstige drukker Geraert Leeu voor het eerst gedrukt werd en vele herdrukken en edities kende. Met 2 (van 3) paginagrote houtgravures en 7 kleinere in de tekst ; achterin : ‘Dit boeckxken van de seven Ween magh gedruckt worden. Actum 23. October 1623. Max. ab Eynatten Can. En Schol. Antw.’. Doorleefd, wat vuil exemplaar met perkamenten omslag ; aan voorzijde half afgebrokkeld. aandoenlijk primitieve houtsneden. Drukker Colpyn was in Antwerpen werkzaam van 1745 tot 1766).

EDVARDI CORSINII, Dissertationes quibus antiqua quaedam insignia monumenta inlustrantur [ca. 1750], 4o, 112p.

DEN DOBBELEN ZIELEN-TROOST ende vaderlijcke leeringe troostelijck voor de godtvruchtige christene zielen, gestelt by forme van dialoge ofte samenspraecke tusschen eenen vader ende syne kinderen, verklaerende de thien goddelijcke geboden, deselve uyt-leggende ende met exempels bewijsende. Nieuwelijckx oversien, op veele plaetsen verbetert ende tot onderwijsinge en troost der zielen uyt-gegeven [gravure] Tot Maestricht by Jacob Lekens, ontrent P.P. Predick-heeren. Met gratie ende privilegie. [z.j. ca. 1750], 4o, 93+iiip.

hellevuur

(op titelblad zeer fraaie gravure van Christus die oordeelt tussen hel en paradijs; geen jaar van uitgave vermeld; Lekens was van 1743-1782 werkzaam in Maastricht; met vuile perkamenten omslag; boekje draagt zware gebruikerssporen. Twee pagina’s in gebruinde fotokopie).

WILLEMUS ALBERTUS BACHIENE, De christlyke Synode van Zuid-Holland geopend en gesloten door twe leer-redenen, de ene ter opening gedaan te Gouda, den 6den july 1745 en de andere ter sluiting te Woerden, den 17den july 1750 [DM] Te Gorinchem by Niucolaas Goetzee, Ordinaris Stads-Drukker, 1750, 8o, 83+[i] p.

(Bachiene, “Joh. Fil. en Joh. Henr. Frat.” Was predikant te “Kuilenborg” (Culemborg). Opnieuw gebonden in linnen met kunstleren rug. Op de rug auteursnaam en titel).

FRANZ XAVER MANNHART, Dissertationes theologicae de indole, ortu ac progressu et fontibus sacrae doctrinae, propositiae in alma Cæsareo Leopoldina, Universitate Oenipontana, Viennæ Austriæ, ex typographi Trattneriana 1750, 4o, [ii]+372p.

(Tweede druk – eerste uit 1749 – met verzameld werk van Mannhart. De auteur was rector van het Jezuïetencollege in Rome en hoogleraar theologie en filosofie te Innsbruck (Oenipontana). Gebonden in geblindstempelde leren band, met goudversiering en goud-op-snee. Kleine beschadiging op de rug door verwijderde sticker. Op eerste schutblad in Latijn gestelde opdracht aan Petrus Brouwer uit Utrecht, gedateerd 22-8-1808. Brouwer werd pastoor te Haastrecht van 1831 tot 1853. SJH).

J[ACOB] HOUBRAKEN, Mr. Bruno van der Dussen. Burgemeester en Pensionaris der Stad Gouda. Plenipotentaris op de Utrechtsche Vredehandeling enz. na ’t schilderij by den Heer Jacob van der Dussen te Amsterdam, [ca. 1750]

(Houbraken (1698-1780) vervaardigde dit portret enkele jaren na het overlijden  van deze Goudse pensionaris. burgemeester Librijemeester, staatsman en diplomaat, die betrokken was bij het sluiten van de Vrede van Utrecht.  Van der Dussen werd in Gouda geboren op 9 augustus 1660 en overleed te Bodegraven op 2 februari 1741. Handgekleurd en ingelijst. Licht vlekkerig).

BESCHRYVINGE van ’t Stadhuis van Amsterdam [gedrukt t’Amsterdam bij Dirk van Maarten, boekverkoper bezuyde het stadhuis 1751], 8o, 96p.

UITLEGGINGE van de Wijd-beroemde en vermaerde Glasen, binnen de voortreffelijcke en vermaerde Sint-Jans Kerck tot Gouda. Tot dienst ende gerief, soo voor de Inwoonders deser stad, als voor de Vreemdelingen, die dit konstig Werck komen te aenschouwen. Vermeerdert met Veersen en een Gesang op aller glazen inhoud, nevens een verhael van den Brand derselver Kerck in den Jare 1552 [stadswapen] Tot Gouda, gedruckt by Johannes Endenburgh, Stads-Drukker, op de Marckt, in de Chronijck [ca. 1701], [lxii]p.

(Titelblad van het eerste werk ontbreekt. Twee populaire toeristische gidsjes, de oudste van Nederland, over het Amsterdamse stadhuis en de Goudse Glazen samengebonden in één oud halfperkamenten bandje. In het Amsterdamse boekje vier uitvouwbare gravures – het oude stadhuis, het nieuwe (voorzijde) en (achterzijde) en een plattegrond van het gebouw. Dit Amsterdamse gidsje verscheen voor het eerst in 1736 bij de drukker Ratelband. Het Goudse Glazengidsje bevat de toekenning van een privilege, ondertekend door A. Groenendijck in 1701. Tevens wordt gewag gemaakt van de mogelijkheid bij dezelfde drukker een dubbelportret te komen van de gebroeders Crabeth. Op binnenzijde van achterplatten in oud schrift “halve hemde, doekken, borden, kousen, mouwen” en enkele kinderkrassen).

PIETER ANTHONISZ DE HUYBERT, Apologie tegens de algemeene en onbepaalde vryheid voor de oude Hollandsche regeeringe, waar in klaarlyk word aangeweezen dat Holland van zyne eerste beginzelen af, onder het beleid van de Hooge Overigheid, successivelyk is geregeerd geworden by perzonagien van illustre qualiteit, en eminente Hoogheid: en vervolgens dat de stadthouderlyke regeeringe dezen staat doorgaans groote authoriteit en aanzien heeft aangebragt, en in meenigvuldige en gewichtige voorvallen ten hoogsten noodzaaklyk is bevonden. Met byzondere reflexie op de diensten van den Huize van Orange en Nassau [Orn.] Te Gouda, by Kornelis Ruys, boekverkoper [1751], 8o, [v]+346+[vii] p.

(Dit boek is gedrukt in opdracht van een Goudse boekverkoper. Van deze uitgever zijn boeken bekend uit 1748 en 1752. De datering van dit werk is ontleend aan Van Abkoude’s Naamregister uit 1754. Het werkje is volgens het voorwoord een herdruk van een boek dat in 1669 in Middelburg zou zijn gedrukt op kwartoformaat, ten tijde van het Eerste Stadhouderloze Tijdperk (1650-1772). Na de dood van stadhouder Willem II in 1650 benoemden vijf van de zeven gewesten (Holland, Zeeland, Utrecht, Gelre, Overijssel) geen nieuwe stadhouder. Naarmate Willem III (geboren in 1650) ouder werd en politieke rumoer binnen de Republiek toenam, nam ook de roep om een nieuwe stadhouder toe. De Huybert (1622-1697) was raadpensionaris van Zeeland in deze periode (1664-1687) en voorstander van een nieuwe Oranje aan het roer, ten koste van de macht van de regenten. Zeeland was in 1668 dan ook het eerste gewest dat de (minderjarige) Willem III als de ‘Eerste Edele’ in hun Staten ontvangen. In de aanloop naar het Rampjaar (1672) werd Willem III de stadhouder van Holland en Zeeland en in 1674-1675 ook stadhouder van Utrecht, Gelre en Overijssel. In origineel bruinleren bandje, met goudornamenten en zwart titelschildje op de rug met de tekst “Apologie”. Lichte beschadiging boven aan de rug. Vochtringen in het voorwoord).

ANTWOORDT aan den auteur der zogenaamde zedige reflexien, over de aanmerkinge op het dragen van de rouw [Orn.] In ’s Gravenhage bij Pieter van Os, boekverkoper op de Plaats, 1751, 4o, 15p.

(Knuttel 18336. Over de ceremonie bij de begrafenis van stadhouder Willem IV. Met papieren omslag.)

[PRIJSBAND LEIDEN] FRANCISCUS OUDENDORPIUS, Cajus Suetonius tranquillus [DM] Lugduni Batavorum, apud Samuelem Luchtmans & Filios 1751, 4o, [lxxvi]+1012+[xxxvi] p.

(Prijsband van de Leidse universiteit, zonder prijs. Stempel “Paters Passionisten Haastrecht Z.H.” op schutblad. Voorplat gewreven, waardoor afbeelding vervaagd is. Achterzijde wel goed. BPH).

MARTINUS BECANUS, Overeenstemming van het Oude met het Nieuwe Testament, waar in eerstelyk de inhoud van het Oude, en vervolgens deszelfs overeenkomst en evenreedigheid met het Nieuwe uitgelegd en aangetoond word [DM] Te Antwerpen, voor Theodorus Crajenschot, boekvrkoper op den hoek van de Heerengragt en Heisteeg in den Berg Sinaï, 1752, 4o, [xiv]+620+[xvi]p.

(Vertaald uit het Latijn. Het oorspronkelijke werk, getiteld Analogia V. et N. Testamenti, werd tientallen keren vertaald. De jezuïet Becanus (1663-1624) was geboren in Hilvarenbeek en overleed in Wenen, waar hij biechtvader was van keizer Matthias van Oostenrijk. In zogeheten burgemeestersband, met gewreven kartonnen platten en donkerrode rug. Daarop een zwart, vervaagd, titelschildje. Met fraaie frontispice van T. Craijenschot. Op eerste schutbladen bibliotheekstempels van “Ex libris Passionistarum Recessus St. Gabrielis Haastrecht”. Op het eerste schutblad een stempel van “B. van Rooy, decanus febr. 1934”. Van Rooy was deken van Gouda en schreef ook historische artikelen voor Oudheidkundige Kring Die Goude. BPH).

JOANNES REUTER, Neo-confessarius practice instructus, seu methodus rite obeundi munus. Confessarii, in gratiam juniorum, qui ad curam animarum aspirant, cum appendice, sive brevi instructione, & method dispensations aliasque gratias pretendi & impetrates exequendi publice proposita, Coloniæ Agrippinæ, ex officina Metternichiana, anno 1752, 8o, [xviii]+443+[v]+76+104+71+[xviii]+188+[ix] p.

JOANNES REUTER, Neo-confessarius practice instructus, seu methodus rite obeundi munus. Confessarii, in gratiam juniorum, qui ad curam animarum aspirant, cum appendice, sive brevi instructione, & method dispensations aliasque gratias pretendi & impetrates exequendi publice proposita, Coloniæ Agrippinæ, ex officina Metternichiana, anno 1752, 8o, [xviii]+443+[v]+76+104+71+[xviii]+188+[ix] p.

JOANNES REUTER, Neo-confessarius practice instructus, seu methodus rite obeundi munus. Confessarii, in gratiam juniorum, qui ad curam animarum aspirant, cum appendice, sive brevi instructione, & method dispensations aliasque gratias pretendi & impetrates exequendi publice proposita, edition quarta, Louvanii, typis Johannis Francisci van Overbeke, typographi sub signo Lampadius Aureæ, 1772, 8o, [xii]+406+138p.

(Handleiding voor het pastoraat, geschreven door de jezuïet Joannes Reuter (1680-1762). In halfleren band. Donkerrood titelschildje met vervaagde titel. Rood op snee. Bibliotheekstempel passionisten op voorste schutblad en op keerzijde eigendomsinschrijving “Ex libris Caspari Lauer Abbatii Ilbenstadiensi, Ord. Præmonstratensii in Wetteravia”. Hij was de laatste abt van het premonstratenzer klooster in Ilbenstadt (Hessen). Eigendomsinschrijving op voorste schutblad derde deel: “G. Daalmans” en op achterste schutblad: “P.H. Hendriksen”. BPH).

UITLEGGINGE van de Wijd-beroemde en Vermaarde Glazen, binnen de voortreffelijke en vermaarde kerk tot Gouda. Tot dienst ende gerief, zoo voor de inwoonders dezer stad, als voor de vreemdelingen, die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met vele schoone zinrijke veerzen, opgesteld door voorname autheurs; en een gezang op aller glazen inhoud; nevens een verhaal van den brand derzelver kerk in den jaare 1552 [stadswapen] Tot Gouda, gedrukt by Andries Endenburg, stadsdrukker op de Markt, in de Chronyk 1753, 8o, [ongepagineerd; 52 p.]

(Tamelijk zeldzame druk van het bekende glazengidsje. Met voor privileges van het Goudse stadsbestuur aan Andries Endenburg uit 1737 en 1746 om dit werkje als enige te mogen drukken. Met gemarmerde papieren omslag. Uitzonderlijk gaaf exemplaar, zonder beschadigingen. Kleine bibliotheeksticker met nummer links bovenaan).

ANTIPHONARIUM ROMANUM, officio vesperarum accomodatum. Antiphoonen en vesperen voor alle tyden des jaars. Nieuwe druk, merkelyk vermeerderd, verbeterd, en met fraaie plaatsen vercierd [afb.], Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boekverkooper op den hoek van de Heeregragt en Heilsteeg, in den Berg Sinaï, 1754, 8o, [xvi]+576+[ii] p.

(Gebedsboek in sleetse band met lederen rug met titel in goudopdruk. Hard-kartonnen platten. Lederen schildje op voorplatten met uitgewiste (eigenaars?)aanduiding. Met handtekening van de drukker. Rug zwak en deel los van boekblok. Op sommige plekken lichte vochtvlekken; links vooraan in voorste deel, elders aan de binnenmarge. Titelgravure, gevolgd door titelblad dat aan bovenkant iets te kort is afgesneden bij inbinden of restauratie. Extra hymne in oud handschrift op schutblad achterin).

Convoluut

JOHANNES VAN ABKOUDE, Naamregister of verzaameling van Nederduytsche boeken, die zedert des jaaren 1640 tot 1741 zyn uytgekomen; waarin men zal vinden godgeleerde, regtsgeleerde, medicynsche, philosophische, mathematische, historische, levensbeschryvingen, memorien, reysen, poëten, enz. enz. Alsmede waar gedrukt, by wie deselve te bekomen zyn, en in wat formaat, benevens de pryzen, zoals dezelve hedendaags uyt de winkels verkogt werden, ingenaayt aan particulieren. Alles gebragt op order van het alphabet, op de bynaamen van den uytgever. Waaragter nog gevoegt is een lyst van alle soort van aard en hemel globens, hemels pleynen, planeet wysers, quadranten en mathematische instrumenten, enz. met pryzen. Eerste deel, II. druk [Orn.] Te Leiden by Samuel Genet en Cornelis de Pecker, 1754, 4o, [xvii]+[xiii]+440p.

JOHANNES VAN ABKOUDE, Aanhangsel en vervolg op het Naamregister of versaameling van Nederduytsche boeken, die in het voorgaende ontbreeken, alsmede diegeene die na dien tydt tot 1744 zyn uytgekomen of herdrukt […] Eerste deel, IIIde druk, [Orn.] Te Leiden, by Samuel Genet, boek en kaartverkooper, 1745, [achterin: Ter boekdrukkery van Van Damme], 4o, [xv]+244+[iv]p.

JOHANNES VAN ABKOUDE, Tweede aanhangsel of vervolg op het Naamregister van Nederduytsche boeken, die in de jaaren 1745 tot 1750 zyn uytgekomen, of herdrukt, of de copye verandert zyn […] Waaragter nog gevoegt is, een lyst of register van alle de tractaten, gedigten, predicatien, plaaten, medailles, pourtretten enz. uitgekomen ter gelegentheit van het huwelyk en de verheffing van […] Willem Carel Hendrik Friso, door Gods Genade Prince van Orange en Nassauw enz. enz. en hetgeene verder tot op de geslooten Vreede van Aaken is voorgevallen [Orn.], Te Leiden by Samuel Genet en Cornelis de Pecker, boekverkoopers, 1750, 4o, 183p.

JOHANNES VAN ABKOUDE, Derde aanhangsel of vervolg op het Naamregister van Nederduytsche boeken, die in de jaren 1750, 1751, 1752 en tot july 1753 zyn uytgekomen, of herdrukt, of de copye verandert zyn […] Item een lyst van hetgeen voor en tegen de Hernhutters, als oock een lyst van al hetgene over de Vrye Metselaars is uytgekomen. Waaragter nog gevoegt is een lystof rgister van alle de oratien [etc.] uitgekomen op het aller onverwagste en smertelijk overlijden van […] erf-stadhouder Willem Carel Hendrik Friso, in zyn roemr. leven Prince van Oranje en Nassau [..] Eerste deel, Vde stuk [Orn.] Te Leyden, by Cornelis de Pecker, 1754, 4o, [v]+106+60p.

JOHANNES VAN ABKOUDE, Lyst of register, zoo op de inhuldiging van zyn Hoogh. Vorstel. Doorl. Als Markgraaf van Veere en Vlissingen, alsmede van alle academische redenvoeringen, of oratien [etc.] Uitgekomen op het aller onverwagte en smertlijk overlyden […] van […] Erf-stadhouder Willem Carel Hendrik Friso […] [Orn.], Te Leiden by Cornelis de Pecker, 1754, 4o, 46+[vi]p.

JOHANNES VAN ABKOUDE, Lyst of register van alle tractaten, gedichten, predicatien, plaaten, medailles en pourtretten, enz. enz. uytgekomen ter gelegenheid van het huwelyk, alsmede […] verheffing van […] Willem Carel Hendrik Friso […] [Orn.], Te Leiden by Samuel Genet en Cornelis de Pecker, boekverkoopers [aan het eind: Ter boekdrukkerye van Van Damme] 1750, 4o, 71p.

BIBLIOPHILUS, Register van alle de gedrukte schriften, voor en tegen het berugte werk der beroering en bekeering te Nieukerk, Aalten en andere plaatsen in de Vereenigde Nederlanden […] Kunnende dienen tot een aanhangsel op het Naam-register van Nederduitsche boeken en des zelfs twee vervolgen, uitgegeven door Johannes van Abkoude in 1743, 1745 en 1750 [Orn.] Te Leyden by Cornelis de Pecker, 1753, 4o, 36+[vii] p.

(Convoluut met zeven werken. In inleiding uitgebreide uiteenzetting over de totstandkoming van dit werk. Twee van de werken met handtekening van de samensteller geautoriseerd. Laatste werk over de Nijkerkse beweging. Kartonnen platten zeer gewreven; lederen rug met vervaagd titelschild en de tekst “Register van de boeken”. Binding zwak)

LIBRO DE EL DEPOSITO del dinero, y haberes que tu neytendra Nostra Señora de la Angustias, locada enel Santa Senterio del Grande y Real Hospital de esta Cite de Santiago. Anno 1753

(Boek van deposito’s van geld en activa ten behoeve van Onze-Lieve-Vrouw van Smarten, gelegen in het Santa Senterio del Grande y Real-ziekenhuis van deze stad Santiago over het jaar 1753. Het El Grande y Real Hospital van Santiago de Compostela lag aan het grote plein voor de kathedraal en is thans een luxe hotel. Als munteenheid voor het noteren van de bedragen wordt de ‘(real) de Vellon’ aangehouden. Voor ‘real’ wordt een verkort symbool gebruikt, maar ‘Vellon’ wordt uitgeschreven. In 1642 werden twee aparte realen gecreëerd, de real de plata (gemaakt van zilver) en de real de vellón (gemaakt van Biljoengoud). Kasboek in perkamenten omslag (19x15cm,) in zogeheten envelopesluiting, waarbij aan de voorkant de touwtjes van de binding zichtbaar zijn en aan de binnenkant van de achterplatten een knoop. Op de voorzijde is in oud schrift de titel geschreven, die deels vervaagd is. Achterplat licht groen uitgeslagen. Gekocht op boekenmarktje in Santiago de Compostella)

PETRUS CURTENIUS, Intreede en afscheid te Gouda, gedaan over 2 Corinth. X: 14-16 en Gal. VI: 16, waar bygevoegd is deszelvs redevoering over het Godlyk bybelboek als de eenige bron der waare wysheid, gehouden in de groote gehoorzaal der doorluchte schoole van Amsteldam, wanneer hy het hoogleraar-ampt der H. Godgeleerdheid plegtiglyk heeft aanvaard, ende nu uit het Latyn vertaald. Te Amsteldam by Gerrit de Groot,

Familiewapen van Curtenius in het namenboek van de Goudse libryemeesters (niet in dit boek)

boekverkooper 1755. 173+[xiii] p.
PETRUS CURTENIUS, De vreeze des Heeren het beginzel der wysheid, voorgesteld ter intreede tot de bloeiende hervormde gemeente te Amsteldam. Te Amsteldam by Gerrit de Groot, boekverkooper, 1755. [vii]+59p.

(Afkomstig uit het kerkarchief van de Sint Jan in Gouda. Curtenius was een populair predikant, die Gouda zou verlaten om predikant te worden in Amsterdam. Ook daar schreef hij vele boeken. Stempel met kerkzegel en rood kruis erdoor op schutblad. Op de voorste lege schutbladen genealogische gegevens van de familie Degenaar uit Aalten uit de periode 1833-1930. In originele, wat gerimpelde perkamenten band. Op de rug in oud handschrift “P. Curten. Gouda, Amsterdam”. Laatste pagina’s met lichte vochtring).

UITLEGGINGE van de Wyd-beroemde en Vermaarde Glazen, binnen de Voortreffelijke en Vermaarde Jans Kerk tot Gouda. Tot dienst ende gerief, zoo voor de Inwoonders dezer Stad, als voor de Vreemdelingen, die dit konstig Werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met vele schoone zinryke Veerzen, opgestelt door voorname Auteurs; en een Gezang op aller Glazen inhoud; nevens een Verhaal van den Brand der zelver Kerk in den Jaare 1552 [stadswapen] Tot Gouda, gedrukt by Johannes Outhuyse, Stads Drukker op de Markt, in de Chronyk 1755, 8o, [ongepagineerd; 52 p.]

(Zeer zeldzame editie van het Goudse Glazengidsje. Met privilege van 10 jaar voor de drukker, uitgegeven op 21 juli 1755. Voorplat ontbreekt, waardoor titelblad sterk vervuild is. Naast het stadswapen in oud handschrift “M Tmo”. Met halve prent van de gebroeders Crabeth. Op binnenzijde van het achterblad stempel Archief Hervormde Gemeente Gouda, met kerkzegel).

UITLEGGINGE van de Wyd-beroemde en Vermaarde Glazen, binnen de Voortreffelijke en Vermaarde Jans Kerk tot Gouda. Tot dienst ende gerief, zoo voor de Inwoonders dezer Stad, als voor de Vreemdelingen, die dit konstig Werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met vele schoone zinryke Veerzen, opgestelt door voorname Auteurs; en een Gezang op aller Glazen inhoud; nevens een Verhaal van den Brand der zelver Kerk in den Jaare 1552 [stadswapen] Tot Gouda, gedrukt by Johannes Outhuyse, Stads Drukker op de Markt, in de Chronyk 1755, 8o, [ongepagineerd; 52 p.]

(Zeer zeldzame editie van het Goudse Glazengidsje. Met privilege van 10 jaar voor de drukker, uitgegeven op 21 juli 1755. Geboden met gemarmerde kartonnen platten en linnen rug. Op voorzijde sticker, met in oud handschrift: “De Glazen in de St. JansKerk te Gouda door Wouter Pietersz Crabeth”).

JOHANNES VAN NUYS, Uytlegginge van de kostelyke en konstige Glasen, binnen de voortreffelyke en wytvermaarde St. Janskerk in de stad Gouda, gelegen in ’t midden van Holland, [afb; stadsaanzicht] t’Amsterdam, by H. Rynders, boekdrukker en boekverkooper in de tweede Tuyndwarstraat [z.j. ca. 1755], 8o, [viii] p.

(Zeer zeldzame editie van het Goudse glazengidsje met tekst op rijm; niet in STCN. Op de titelpagina staat vermeld dat de tekst op rijm is gesteld door Joannes Nuys, over wie niets bekend is. De tekst is feitelijk ook op muziek gezet, want boven de tekst staat: “Stemme: eylaas myn zugjes zyn om niet”. Dit liedje (niet de tekst) wordt trouwens ook vermeld/gebruikt in de Singende Swaen van Willem de Swaen, in de Antwerpse editie van 1664. De eerste druk van deze tekst verscheen in Haarlem, bij de weduwe van Jan Geldorp, in de Groote Houtstraat. De weduwe van Jan Gerritsz. Geldorp was daar werkzaam tussen 1695 en 1720. Een latere druk verscheen in 1777 bij Barend Koene in Amsterdam. Ook verscheen er nog een druk zonder impressum, in het bezit van de UB Leiden. De drukker van deze editie, Hendrik Rynders was ook in Amsterdam actief, tussen 1751 en 1761. Met eenvoudige papieren omslag en in oud handschrift “Glazen St.-Janskerk Gouda XXI”; voorblad bijna los).

RUDIMENTA HISTORICA – HISTORISCHER ANFANG oder kurze und leichte Weise die Catholische Jugend in der Historie zu unterrechten, für die Schulen der Gesellschaft Jesu in der Ober-Teutschen Provinz verfasset von einem Priester erwehnter Gesellschaf. Viertes Werklein. Von den Königreichen und anderen Landschaften der Welt, Augspurg [Augustæ Vindelicorum] und Insprugg [Oeniponti], Verlegts Joseph Wolff, 1755, 8o, [xiii]+235+[xxv]p.

(Door jezuïeten geschreven en gebruikt geschiedenisboekje, met op de linkerpagina de Latijnse tekst en rechts de Duitse. Voorin in oud handschrift ‘prijs’ voor Petrus Brouer, Ultrajectensis. Ondertekend door J. den Eischere en P. Olimeulen op 5-8-1807. Brouwer werd pastoor in Haastrecht (1831-1852). In versierd, maar flets geworden, bruinleren bandje. Goud op snee. SJH)

ANDRIES PAUW, CHRISTOFFEL VAN BRANTS HOLZAPFFEL, Omstandige levens beschryving van den groten Kerkenleraar Martinus Lutherus. Vervattende dezelfs afkomst, geboorte, opvoeding en hervorming der kerke, verantwoording zyner leere voor den keyser, koningen en vorsten, huwelyk, nakomelingen, doodt en begrafenis &c., twede druk [orn.] Te Amsterdam by J.C. Schoots van Cappelle en Jan Morterre, boekverkopers 1756, 4o, [xxviii]+403+[xv]p.

(Deze biografie van Luther verscheen voor het eerst in 1731. In die editie een voorwoord van Thomas Henricus Haver, luthers predikant in Amsterdam. Dit voorwoord is ook in deze druk opgenomen. In licht vervuilde originele perkamenten band met in oud handschrift de titel op de rug: “Het leven van Luther”. Eigendomsaantekeningen van C. Schrijver en van Jelle & Alie Vinke-Kaspersma uit Kampen, Deventer 8-7-2011).

M[ARTINUS] A[NTONIUS] FRAATS, Gewyde mengelstoffen, verdeeld in tien traktaatjes, behelzende LXVI predikatiën, voor het grootste gedeelte uit geachte schryvers verzameld, en van den predikstoel voorgedraage [Orn.] Te Hoorn gedrukt, by T. Tjallingius, boekverkooper, 1756, 8o, [xxi]+602+[xvi] p.

MARTINUS ANTONIUS FRAATS, Vervolg der gewyde mengelstoffen. De gelukkige Emmaüsreis, in twintig predikatiën voorgesteld / Hemelaard, zending des H. Geests en Mirakel van Amsterdam [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Tielenburg, boekverkooper in de Gasthuis Moolenstraat [1760], 8o, [v]+239+[i]+416+[iv]p.

(De auteur is “Rooms priester te Hoorn”; nummering bladzijden in de beide banden loopt door, maar het eerste deel bevat wel per mengelstof eigen titelpagina’s met meestal in het impressum het jaartal 1755: Het figuurlyk Paaslam (p.1-40); De verryzenis van Jesus Christus (p. 41-76); De figuur van het manna der wet (p.137-200); Pligten der kinderen tot hunne ouders (201-272); Gezantschap van de stemme tot het woord, dat is van Johannes in de gevangenisse tot Christus (p.273-316); Michaël, Gods voorvechter tot leidsman en beschermer  aan het oude en nieuwe Israël gegeeve (p. 317-372); De afgrijselykheid der helschen kerkers (p.373-442); De voleinding der wereld en haare schromelyke voorteekenen (p. 443-536) en  Het laatste oordeel en deszelfs schroomelyke toerustingen – 1756 – (p. 597-602). In het tweede deel geen afzonderlijke titelpagina’s. Met bibliotheekstempel Passionisten Echt (L). In twee identieke halfleren banden, met goudversiering op de rug en zwart titelschildje met gouden letters. BPH)

EXPLICATION, de ce qui representé dans le magnifique vitrage, de la grande & belle eglise de St. Jean a Gouda, Pour la satisfaction tant des habitants de cette ville, que des etrangers, qui viennent pour admirer cette merveille. On y a aussi adjouté des vers sur le continu de chaque vitre [stadswapen], A Gouda, imprimé chez Andre Endenbourg, imprimeur de la ville [z.j. ca. 1757], 8o, [xxx] p.

(Franstalige editie van het bekende Goudse Glazengidsje. Ingebonden in eenvoudige papieren omslag, verstevig met gedeelte van de bekende Nieuwjaarsprent, met de afbeelding van J. van Oije uit 1757 in een druk van Johannes Outhuysen. Met stempels van Archief Hervormde Gemeente Gouda).

P[IETER] BAKKER, School-boek behelzende de naamen der geslachten, van Adam af tot op Christum toe. Met nog eenige andere naamen van landen, steden, plaatzen, ampts-persoonen, etc. Vertoonende een kort beloop der H. Schriftuure. By een gesteld om van de jeugd der Neder-duytsche schoolen, geleerd te werden. Deze laatste druk van merkelyke fouten gezuiverd [orn.] t’Utrecht, gedrukt by Willem Jan Reers, ordinaris drukker der Ed. Mog. Heeren Staten ‘s Lands van Utrecht, 1755, 8o, – 60 p. [laatste katern ontbreekt]

School-boeck1

(Niet in STCN. Perkamenten omslag, met touwtjes bijeengehouden. Beduimeld en vuil exemplaar. Auteur was Pieter Evertszoon Backer, op titelpagina aangeduid als “organist en school-meester te Medemblik”. Zeer populair schoolboekje uit 17de en 18de eeuw. Oudst bekende druk uit 1684. Over de auteur is verder niets bekend).

PIETER VAN CUYK, JAN PUNT, Lyk-staetsie van Zyne Doorluchtigste Hoogheid den Heere Willem Carel Hendrik Friso, prince van Orange en Nassau. Gehouden den IV. Februari MDCCLII [Wapen] In ’s Gravenhage by Pieter Gosse Junior, boekverkoper van Haere Koninglyke Hoogheyd, en Nicolaes van Daalen, boekverkooper in de Hoogstraet, 1755, gr. fol., 19 [van 40] p.

(Titelblad en eeste gedeelte van de toelichtende tekst bij prenten over het sterfbed en de begrafenisstoet van stadhouder Willem IV. Oospronkelijk geïllustreerd met 41 dubbelpagina kopergravures door Jan Punt naar ontwerpen van Pieter van Cuyck Jr. (Den Haag 1720-1787).

BERNHARDUS KEPPEL, ALBERTUS VOGET, Bybels zakelyk-woordenboek, in het welke niet alleen alle landen, steden en gewesten, gebouwen en merkwaardige plaatsen, zeën, rivieren en bronnen, bergen, dalen en bomen, tempels, Godts- en afgoden-huizen, offerhanden en godsdiensten, afgoden der joden en heidenen, volkeren en natiën, man- en vrouws-personen, dieren, berg-stoffen, gewichten, ellen, maten en munten, maar ook veele andere merkwaardige woorden en spreekwyzen, geloofs-belydenissen, gelykenissen en voorbeelden, gezichten en geschiedenissen, deugden en ondeugden, gewoontes en gebruikelykheden, zonderlinge voorvallen, konsten en handteeringen, wonderwerken en tekens; van hoedanige dingen in de gantsche Heilige Schriftuure gemeld word, kortelyk, alles wat tot ophelderinge van donkere en zware schriftuurplaatsen des Ouden en Nieuwen Testaments eenigzins dienen kan, en daarin vervat is. Uit de verklaringen, redevoeringen en schriften, als meede aanemerkingen der beste godtgeleerden, zinryke oudheid-kundigen en beroemdste kerk-leeraren, by-een gezamelt, volgens eene alphabetische ordeninge geschikt, en ten zonderlinge nutte en gemakkelykheit voor Schriftuur-lievende wereldlyke en kerkelyke redenaren. Letter A. Eerste stuk [DM] Te Amsterdam, By Adriaan Wor, in de Kalverstraat, over de Nieuwe-Zyds Kapel, 1756, 4o, [xxx]+426p.

JACOB GERARD STARING, Bybels zakelyk-woordenboek, in het welke voorkomen, en verklaard worden, niet alleen alle landen, steeden en gewesten, gebouwen en merkwaardige plaatsen, zeën, rivieren en bronnen, bergen, dalen en bomen, tempels, Godts- en afgoden-huizen, offerhanden en godsdiensten, afgoden der joden en heidenen, volkeren en natiën, man- en vrouws-personen, dieren, berg-stoffen, gewichten, ellen, maten en munten […] Letter C. en D. tweede deels eerste stuk [Orn.] in ’s Gravenhage  by Pieter Gerard van Balen, 1761, 4o, [viii]+595p.

(Twee delen van een populair Bijbels woordenboek, dat in totaal uit elf delen bestaat. Het gehele werk staat op de naam van Staringh, die vanaf deel twee het stokje overnam van de overleden Bernard Keppel. Ook de drukker van het eerste deel, Adriaan Wor, overleed kort na verschijning ervan. De rechten op deze serie werden verkocht aan een collega uit Den Haag. Jacob Ger(h)ard Staring (Gendringen, 11 oktober 1717 – Gouderak, 26 november 1804) was een Nederlandse predikant en schrijver van christelijke werken. Hij was zoon van de predikant Antoni Staringh en Odilia Ross, bezocht de Latijnse school te Nijmegen. Hij studeerde reeds op 12-jarige leeftijd in 1730 aan de hogeschool in Duisburg en werd in 1737 proponent te Wesel. Van 1738 tot 1740 was Staringh hulpprediker te Gouda. Op 10 januari 1740 (de zogenaamde koude zondag) werd hij bevestigd te Hummelo en op 30 november 1740 beroepen in het onder de rook van Gouda gelegen dorp Gouderak. Op 26 februari 1741 werd Staringh daar bevestigd door ds. Costard de la Morasière, predikant te Oudewater. Staringh schreef dit woordenboek en diverse predicaties. Hij was gedurende 63 jaar predikant te Gouderak en stierf op 26 november 1804. Hij werd begraven in het kerkgebouw te Gouderak op 30 november 1804. Zijn grafsteen ligt, samen met de grafsteen van een der stichters van de kerk, Jan Brouck, voor de kansel. Deze woordenboekreeks is ook te vinden in de Goudse Librije. Beide identieke banden hebben een half lederen band van later datum. Rug wat afgesleten eveneens de platten, randen en hoekjes).

JUSTUS VERMEER, Verzameling van eenige oeffeningen, behelsende uitgelse verhandelingen over verscheide plaatsen des O. En N. Testaments, gedaan by verschiede gelegentheden, voornamelyk op Avondmaalstyden en bededagen. Met een voorreden van Gerardus van Schuylenborgh. Derde druk [Orn.] Te Utrcht, by Jan Jacob van Poolsum, boekverkoper tegenover ’t Stadhuis 1757, 4o, [xv]+716+[xxiii] p.

(Vermeer was jurist en ouderling in Utrecht, Van Schuylenburg predikant in Thienhoven. Met eigendomsinschrijving en -stempel op titelpagina van J. Fritschij en P. Fritschij uit Oudewater. In fraaie, gewreven perkamenten band en rug met ribben. Daarop in oud handschrift “J. Vermeer Verzameling van Oeffeningen”).

RENOVATIE en ampliatie van de ordonnantie op het wageveer tusschen de steden Goude ende Rotterdam [stadswapen Rotterdam], Tot Rotterdam. Gedrukt by Gerrit en Pieter van Waesberge, ordinaris stads drukkers 1758, 4o, 16 p.

(Afkomstig uit een bundel met Rotterdamse stadskeuren; regeling van het beheer van de wagenveer tussen Gouda en Rotterdam vise versa, die bestond van 1653 tot 1852)

PRIJSBAND ALKMAAR [JAN WAGENAAR], Vaderlandsche historie verkort, en by vraagen en antwoorden voorgesteld [gravure], Te Amsterdam by Isaak Tirion, 1758, 8o, [10]+162+[ii] p.

(In prijsband Alkmaar. Met drie gravures: titelprent, prehistorie en abdicatie Karel V. Perkamenten band met licht gesleten stadswapen in goud op voor en achterzijde. Schoolboekje, gebaseerd op de bekende Vaderlandsche Historie van Wagenaar).

JOHANNES HARRIS, Redevoering tot lof van de matigheid. Opentlyk uitgesproken in de Waalsche Kerk, als zyn Ed. door ’t besluit der Wel Edele Gestr. Heeren bestierders van de Goudsche Latynsche Schoolen naer de academie vervorderd werd. Den xxi van Wintermaend 1758 [DM] Te Gouda by Franco Bellaart, kl.fol., 27+[xii]

JOHANNIS HARRIS, Oratio in laudem sobrietas publice dicta in templo Gallicano, quum publico amplissimorum Gymnasii Goudani curatorum decreto ad altiora academiarum subsellia proveheretur D. XXI. Decemberis 1758 [DM] Goudae apud Franconem Bellaart, fol., 20+[xv]

(Zeer zeldzame combinatie van de Nederlandstalige en Latijnse versie van deze lofrede. Met twee keer de fraaie, voor deze gelegenheid ontworpen titelprent, toegelicht door H.L. ter Hoeven, met prominent het stadswapen van Gouda. Opgedragen aan zijn vader, Jan Harris, schepen te Batavia, Rede in de Nederlandstalige editie gevolgd door lofdichten van J.L. ter Hoeven, J. Groeneveldt, Kornelis Elzevier en H. Houtam. In de Latijnse editie door Ter Hoeven, Ignatius van Zelder, A. Phil. de la Rochette, Joannes Veirac, E.W. Schimmelpenningh, Mauritius Goldbach, Petrus Polyn, A. Voorduyn en H. van Eyck. Opnieuw gebonden met kartonnen platten en kunstleren rug, met goudornamenten).

STAATKUNDIGE HISTORIE van Holland, behelzende eene staatkundige bespiegeling van de voornaamste gevallen der Nederlandsche geschiedenissen, volgens het natuur, staats, aller volkeren en het beschreven recht; de geäardheid der zaaken en de gezonde reden, om gezond over het voorledene te redeneeren, en tot en Rigtsnoer voor de toekomst te dienen, sesde deel, vercierd met koopere plaaten, Alsmede Maandelykse Nederlandsche Mercurius, [DM], Te Amsterdam, by Bernardus Mourik, boekverkoper in de Nes, by de groote Vlees-Hal, 1759, 4o, [ii]+174+[ii]p.

(Acht aflevering met eigen titelblad (genummerd 1 t/m 8, maandelijks vanaf januari t/m juli (in maart twee); 40ste tot en met 47ste stukje; p. 161 gescheurd en mist stuk tekst. Op hoofd-titelpagina en schutblad in oud schrift aantekeningen. Op titelblad eerste aflevering in rechter bovenhoek “B. Spinoza Gutteler, Capetown, 26-10-’45; public auction of Netherlands in Distress Fund”)

STAATKUNDIGE HISTORIE van Holland, behelzende eene staatkundige bespiegeling van de voornaamste gevallen der Nederlandsche geschiedenissen, volgens het natuur, staats, aller volkeren en het beschreven recht; de geäardheid der zaaken en de gezonde reden, om gezond over het voorledene te redeneeren, en tot en Rigtsnoer voor de toekomst te dienen, sevende deel, vercierd met koopere plaaten, Alsmede Maandelykse Nederlandsche Mercurius, [DM], Te Amsterdam, by Bernardus Mourik, boekverkoper in de Nes, by de groote Vlees-Hal, 1759, 4o, 176+[ii]p.

(Acht aflevering met eigen titelblad, maandelijks vanaf juli t/m december (in augustus twee); 48ste tot en met 55ste stukje; p. 13-14 mist p.29-30 klein gaatje met tekstverlies; p 77 mist onderste helft en kleine beschadiging gravure; op achterplatten in oud handschrift op de kop “Kaapstad” en opgave van pagina’s met platen; veertien in getal, verdeeld over beide delen.)

(Jaargang 1759 verdeeld over twee delen en zestien afleveringen. Hierin wordt de geschiedenis van Holland voortgezet, die in de vorige jaargang eindigde met het huwelijk van Luther met Catharina von Bora en nu begint met de toestand in de Nederlanden onder Karel V en eindigend in 1545, de tijd van het Concilie van Trente. Gebonden in één vervuilde perkamenten band).

WILHELMUS NAKATENUS, Hemels palmhof, of groot getyde-boek, beplant met godvrugtige getyden, litanien, gebeden en meditatien, etc. Meestendeels getrokken uit de H. Schriftuur en H.H. Oudvaders, [orn.], t’Antwerpen, voor H. en C. Beekman, boekverkoopers in de Kalverstraat, in de Berg Calvarien 1759, 8o, [xx]+626+[ii] p.

(In fraaie 18de-eeuwse leren band met goud op snee. Diverse paginagrote gravures. Eigendomsinschrijving eerste schutblad “Johanna Schneider, de wed. Gelink Oldemarkt, den oktober 1861. Geboren in den jaare 1784 den 20 junij te Delden”. Achterin familie-aantekeningen van de weduwe Gelink. In het boek zijn diverse bidprentjes bijgebonden, o.m. van pastoor Mattheus Franciscus Gelink uit Hoonhorst).

GEORG BALTHASAR PROBST, Gesigt van de Stads-Waag te Gouda aan den IJzel / Vedite della Bilancia publica della Cita di Gauda, Augsburg ca. 1760

(Origineel handgekleurde opticaprent van Gouda uit een serie van vier. Fris exemplaar. Tweede regel met onderschriften in Frans en Duits en naam uitgever en maker onzichtbaar door inlijsting).

HENDRICK SCHEURLEER, Vue interieur de L’egise de Gouda. Gezicht der insyde van de kerk te Gouda, Haije 1760 H. Scheurleer FZ, plano.

(Gravure identiek aan “Afbeelding der prachtige, om dezelfs deftige Konst-Glazen, alom beruchte Jans-kerk der Stad Gouda, zoo als die zich vertoond van binnen, vervaardigd door Arent Lepelaer “ad vivum delineavit” (naar het leven getekend) en gegraveerd door I. Goeree. Op dit exemplaar worden de namen van de makers niet vermeld, maar wel van de drukker (en inkleurder) Scheurleer uit Den Haag. De gravure heeft een tweetalige titel gekregen, met centraal het stadswapen van Gouda).

NICOLLE DE LA CROIX, JEAN FRANÇOIS FABRE, Abrégé de la geographie, a l’usage des jeunes personnes; extrait de la Géographie Moderne, par M. l’Abbé Nicolle de la Croix. Augmentée d’une geographie des Pays-Bas, en forme de tables, par Mr. Jean François Fabre [DM] A La Haye, Chez Pierre Gosse junior, libraire de S.A.S. de Prince Stadhouder des Provinces-Unies etc. etc. etc. 1760, 8o,[xii]+231+[vii] p.

(Geografisch woordenboekje voor de hele wereld, met uitvoerig deel over de Republiek. Opmerkelijk genoeg ontbreekt bij Holland de stad Gouda en wordt ook Almelo niet genoemd als een van de Twentse steden. Achterin opgave van boeken die verkrijgbaar zijn bij de boekhandelaar Gosse, die op het titelblad reclame maakt als ‘hofleverancier’. In originele bruinleren bandje, met fraaie goudversierde rug. Op zwart titelschild staat ‘Geograph de la croix’. Met Oranje leeslint. Voorplat mis stukje leer; beide platten gewreven).

ALTYD DUUREN REGLEMENT, van het jaar 1682 en vervolgens, op het vullen en aansteeken van de stads-lantaerns binnen de stad Gorinchem. Vernieuwt met 1758 [Stadswapen] Gedrukt te Gorinchem by de Wed. van N. Goetzee, stads-drukkeres, 1760, 4o, [lxxvii] p,

(In eenvoudige papieren omslag).

JAN WAGENAAR, Amsterdam, in zyne opkomst, aanwas, geschiedenissen, voorregten, koophandel, gebouwen, kerkenstaat, schoolen, schutterye, gilden en regeeringe.Eerste stuk. [orn.] Te Amsterdam by Isaak Tirion, 1760, fol, [xxix] + [xix]+ 743 p.

JAN WAGENAAR, Tweede stuk. [orn.] Te Amsterdam by Isaak Tirion, 1765, fol. 548 p.

JAN WAGENAAR, Derde stuk. [orn.] Te Amsterdam, by Yntema en Tieboel, 1767, fol. 564p.

(Stadsgeschiedenis van Amsterdam. Drie gelijksoortige leren banden op olifantspapier met ruime marge; rode schildjes met “J. Wagenaar Beschryving van Amsterdam” en deelnummers op de rug; Tekst drie delen compleet, maar deel van de illustraties ontbreken. Papier schoon met uitzondering van laatste bladzijden deel III door vochtvlek. Ex libris-stempel van ir. F.G.F Lemmink Nijmegen op het eerste schutblad in alle drie delen. In totaal 60 gravures nog aanwezig: titelprent, drie titelpagina’s in zwart en rood met stadswapen; portret Jan Wagenaar; 19 (van 20) kloosters; 2 gravures Floris V (I, 90); Regulierspoort (I,298); portret Pieter Dirkszoon Hasselaer (I,330); Grau Monikenklooster (I, 368); Het Oude Stadhuis (I, 584) Oosterpoort van ’t Kerkhof (I, 592). Verder Grondtekening Oude Kerk (II, 98); Glas met wapens burgemeesters (II, 100); Graf Jacob Heemskerk (II, 103); graf Isaak Sweerts; graf Abraham van der Hulst; graf Paulus Wirtz; graf Willem van der Zaan (II, 104); Grafschrift Willem Eggert; Koorhek Nieuwe Kerk (II, 110); Glas Heilige Stede; Kist met hostie (II, 122); Oosterkerk exterieur; Oosterkerk interieur (II,136); Eilandskerk; De Nieuwe Hal (II, 136); Remonstrantse Kerk; Doopsgezinde Kerk (II, 190) Oudezyds Huiszitten Aalmoeseniers Huis; Idem achterzijde (II,262); Huiszitten Weduwenhuis; Idem achterzijde (II, 270); Oude Mannen en Vrouwen Gasthuis (II, 304); plattegrond Sint-Jordaans en Sint-Jorishof (II,316); Hortus medicus (II, 386). En verder in deel III twee uitslaande kaarten met de landerijen in de Honderd Gaarden en een blad met diverse munten).

gelijkvormig titelschild. Banden van deze delen gaaf, binding zwak. Tekst drie delen compleet, meeste illustraties ontbreken. Wel aanwezig in eerste stuk: titelprent,  titelpagina in zwart en rood met stadswapen; portret Jan Wagenaar; portret Pieter Dirkszoon Hasselaer; afbeelding van de Oosterpoort van ’t Kerkhof. In tweede en derde stuk titelpagina in rood en zwart met handgekleurd stadswapen; Slechts één afbeelding (plattegrond Sint-Jorishof) origineel ingebonden; verder los ingevoegd uitvouwbare plattegrond Oude Kerk; de Eilands-Kerk en de Nieuwe Hal op de Botermarkt; grafschrift Willem Eggert, Koorhek Nieuwe Kerk, uitvouwbare plaat met afbeelding glas Aartshertog Maximiliaan en kist met miraculeuze hostie, het Oude-zyds-huiszitten-aalmoesseniers-huis, (twee prenten, voor en achter), het Huiszitten-weduwen-hof (twee prenten, voor en achter), uitvouwbare prenten van het Oude-mannen en –vrouwen Gasthuis zuidzijde (met vochtvlek) en zuidzijde, (met vochtvlekjes). Prenten in redelijke staat).

MARTINUS ANTONIUS FRAATS, De lydende, en stervende Jesus, uit de overeenstemminge der vier evangelisten, in CLXXX meditatiën van den predikstoel voorgedragen. Eerste deel, behelzende LX meditatiën [DM] Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boekverkooper op den hoek van de Heerengragt en Heysteeg, in den Berg Sinaï, 1760, 4o, [xl]+624+[vii] p.

MARTINUS ANTONIUS FRAATS, De lydende, en stervende Jesus, uit de overeenstemminge der vier evangelisten van den predikstoel voorgedragen. Tweede deel, behelzende LX meditatiën [DM] Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boekverkooper op den hoek van de Heerengragt en Heysteeg, in den Berg Sinaï, 1760, 4o, [xii]+620+[viii] p.

MARTINUS ANTONIUS FRAATS, De lydende, en stervende Jesus, uit de overeenstemminge der vier evangelisten van den predikstoel voorgedragen. Derde deel, behelzende LX meditatiën, beginnende met de geesselinge, en eindigende me de dood des Zaligmakers [DM] Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boekverkooper op den hoek van de Heerengragt en Heysteeg, in den Berg Sinaï, 1760, 4o, [xvi]+660+[viii] p.

MARTINUS ANTONIUS FRAATS, De gestorve, en begraavene Jesus, uit de overeenstemminge der vier evangelisten in XXVIII meditatiën, van den predikstoel voorgedragen [DM] Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boekverkooper op den hoek van de Heerengragt en Heysteeg, in den Berg Sinaï, 1760, 4o, [xxi]+287+[ii] p.

MARTINUS ANTONIUS FRAATS, De verreeze, en verheerlykte Jesus, uit de overeenstemminge der heilige evangelisten in XXXII predikatien, van den predikstoel voorgedragen [DM] Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boekverkooper op den hoek van de Heerengragt en Heysteeg, in den Berg Sinaï, 1760, 4o, [v]+333+[v] p.

(Fraats, geboren in Amsterdam  en overleden in 1767 in Hoorn, wordt op de titelpagina’s aangeduid als “Roomschcatholyk pastoor binnen de stad Hoorn”. Voordien was hij pastoor in Grootebroek (1719-1731). In Hoorn bediende hij de statie in de Slijksteeg. Hij was tevens aartspriester van Noord-Holland. De eerste twee werken in één band. In twee sterk gewreven burgemeestersbanden met vervaalde donkerrode rug en zwart titelschildje; en drie zeer slordige – zeer sleetse – kartonnen banden. Boekblokken schoon. In het deel over de lydende Jesus (deel 2) eigendomsinschrijvingen van “Pastorij G. Moleman” op schutblad en H. van Kempen op titelblad. Het derde deel van de lydende Jesus met zes paginagrote gravures. Verder bibliotheekstempels passionisten Echt en Haastrecht. BPH)

MARTINUS ANTONIUS FRAATS, De gestorve, en begraavene Jesus, uit de overeenstemminge der vier evangelisten in XXVIII meditatiën, van den predikstoel voorgedragen [DM] Te Amsterdam, by Theodorus Crajenschot, boekverkooper op den hoek van de Heerengragt en Heysteeg, in den Berg Sinaï, 1760, 4o, [xxi]+287+[ii] p.

MARTINUS ANTONIUS FRAATS, De verreeze, en verheerlykte Jesus, uit de overeenstemminge der Heilige evangelisten in XXXII predikatiën, van den predikstoel voorgedrage [Orn] Gedrukt te Hoorn, by Volkard Roos, 1753, 4o, [vi]+333+[v] p.

(Convoluut met identieke editie van de gestorve Jesus als hierboven, maar een vroegere editie van de verreeze Jesus. BPH)

DE VOLMAAKTE HOLLANDSCHE KEUKEN-MEID. Onderwyzende hoe men allerhande spyzen, confituren en nagerechten, zonder ongemeene kosten, zelfs voor de Roomsgezinden op Visdagen en in de Vasten, gezond en smakelyk kan toebereiden. Wat men in de Slachttyd doen moet: en hoe men mol en versch bier des zomers goed kan houden. Eenige vaste tekens waaraan men zien kan of het vleesch, ten tyde der vee-pest, gezond is of niet. En hoe men een ordentlyke tafel zal schikken wanneer men zyne vrienden onthaald; met eenige figuren, van opgedischte tafels opgeheldert. Alsmede eenige huismiddelen voor de verkoudheid; en allerhande koortzen onfeilbaar te geneezen; om het gezicht te versterken etc. Nevens de toebereiding van eenige zagte spyzen en dranken tot verkwikking van zieke menschen. Beschreven door EENE VOORNAAME MEVROUWE, onlangs in ‘s Gravenhage overleeden, vyfde druk. Verbeterd en van zeer veele drukfeilen gezuuiverd. Gedrukt volgens haar eigen handschrift, Te Amsterdam by Steven van Esveldt, in de Kalverstraat, het derde Huys van de Roomsche Kerk de Papegaay 1761, 8o, [xxxii]+147 p.
AANHANGZEL VAN DE VOLMAAKTE HOLLANDSCHE KEUKEN-MEID, onderwyzende veelerhande zaaken omtrent het toebereiden der spyzen, confituren en nagerechten zelfs voor de Roomsgezinden op Visdagen en in de Vasten. Het inleggen van alles tegens de winter, en wat verder de slacht-tyd aangaat; behorende tot het voorige stukje. Alsmede nog eenige zeer heilzaame huismiddelen tegens veelerhande quaalen en toevallen. Hier is in ’t byzonder bygevoegt de kunst, om allerhande tafel-geregten voor te snyden, t’Amsterdam by Steven van Esveldt, in de Kalverstraat, 1759, 8o , [xxvii]+140 p.
VOLMAAKTE GROND-BEGINZELEN DER KEUKEN-KUNDE, behelzende eene korte dog volledige verhandeling van alles wat een kok of keuken-meid, weeten moet; en hetgeen zy in het kooken, braden, stooven, bakken, droogen, zouten, inleggen, confyten, etc. en het aanrichten van een tafel waaar te neemen heeft, door d’autheur van de Hollandsche keuken-meid, [orn.] t’Amsterdam by Steven van Esveldt, boekverkooper in de Kalverstraat, in het 3de huis van de Roomsche Kerk de Papegaay, 1758, 8o, [xv]+142 p.

Keukenmeid

(Succesvol handboek van de huisvrouw, waarvoor Van Esveld in 1746 privilege verwierf en de eerste druk in 1752 verscheen. Met twee vervolg-delen. Elk deel met originele handtekening van de uitgever. Elk deel met fraaie frontispice. In eerste werk uitvouwbare prent van tafelschikking. In gave originele perkamenten band. Laatste blad van laatste werk ontbreekt).

HENRICUS VAN BERKUM, J[OHANNES] A[DRIANUS] B[LOCK], Beschryving der stadt Schoonhoven, bevattende in zig een verhaal van derzelver grond, waterstroomen, bevolking, benaming, oudheid, vryeheeren, handvesten, privilegien, voorregten, keuren, handel, hooft-neeringen, ambagten, brandt, oorlogsgevallen, watersnooden, aanzienelyke vergaderingen, sterkte, gelegentheyt, ’t oude en nieuwe wapen, geestelyke en weereltlyke gebouwen, geleerde mannen, oude en nieuwe regeeringsform, verwisseling in kerkelyke en weereltlyke zaaken, en zeltzaamheden. Alles te zamen gestelt uyt oude handschriften, memorien, brieven en egte stukken. Eertyds by een verzamelt door wylen den Wel Eerw. en Geleerden Heere Henricus van Berkum. Nader overzien en merkelyk vermeerdert door den Wel Ed. Gestrengen Heere J.A.B., m.d. Met fraaije koopere plaaten en een geslagt-lyst verciert [gemeentewapen] Te Gouda gedrukt by Gysbert en Willem de Vry, 1762, 4o, [xxviii]+616+[ix] p.

Berkum2
DeVry
Exlibris
Berkum3

(In Gouda gedrukte stadsgeschiedenis van Schoonhoven in negentiende-eeuwse band, met marokijnen tekstschildje. Enkele kleine defecten – enkele aantekeningen met pen – compleet met de vier platen – stadsgezicht, plattegrond, stadhuis en kerk – en ‘geslagt-lyst’; klein scheurtje in stadsgezicht en geslachtsregister. Laatste bladzijde los van boekblok. Het leer van de band is wat droog en geschaafd. Met goedkeuring door Gysbert de Vry in pen op keerzijde van titelblad en met heraldische ex libris van Jac. Hooft Graafland op binnenzijde van voorplat).

.

HENRICUS VAN BERKUM, J[OHANNES] A[DRIANUS] B[LOCK] Beschryving der stadt Schoonhoven, bevattende in zig een verhaal van derzelver grond, waterstroomen, bevolking, benaming, oudheid, vryeheeren, handvesten, privilegien, voorregten, keuren, handel, hooft-neeringen, ambagten, brandt, oorlogsgevallen, watersnooden, aanzienelyke vergaderingen, sterkte, gelegentheyt, ’t oude en nieuwe wapen, geestelyke en weereltlyke gebouwen, geleerde mannen, oude en nieuwe regeeringsform, verwisseling in kerkelyke en weereltlyke zaaken, en zeltzaamheden. Alles te zamen gestelt uyt oude handschriften, memorien, brieven en egte stukken. Eertyds by een verzamelt door wylen den Wel Eerw. en Geleerden Heere Henricus van Berkum. Nader overzien en merkelyk vermeerdert door den Wel Ed. Gestrengen Heere J.A.B., m.d. Met fraaije koopere plaaten en een geslagt-lyst verciert [gemeentewapen] Te Gouda gedrukt by Gysbert en Willem de Vry, 1762, 4o, [xxviii]+616+[ix] p.

dsc02421

(Stadsgeschiedenis van Schoonhoven, gedrukt in Gouda,  in oorspronkelijke band; compleet, maar zonder de vier platen – stadsgezicht, plattegrond, stadhuis en kerk – maar met gescheurde geslagt-lyst; Met goedkeuring door Gysbert de Vry in pen op keerzijde van titelblad van band; sleets en achter aan binnenzijde geweken. Een blad los.)

REGLEMENT VOOR DE CRIMPENRE-WAARD, gearresteert by Hun Ed: Gr: Mog: de Heeren Staaten van Holland ende West-Vriesland op den 8 January 1762 [Wapen] Tot Gouda, gedruckt by Johannes Outhuyse, ordinaris Stads Drukker, op de Markt 1762, 4o, 43p.

(Het Dyk-Collegie van de Krimpenerwaard, het waterschap, hield kantoor in het huis van Bisdom van Vliet in Haastrecht. Voor drukwerk moesten ze in Gouda zijn. In deze regeling worden alle rechten en plichten nauwgezet omschreven).

ARNOLD HOOGVLIET, Abraham de Aartsvader in XII boeken. De zevende druk [DM] Te Rotterdam, by Jan Daniel Beman en zoon, 1762, 4o, [l]+288p.

(In de achttiende eeuw zeer populaire op rijm gezette Oudtestamentische verhalen over Abraham, geschreven door de Vlaardingse notarisklerk en zilversmid Arnold Hoogvliet (1687-1763). De eerste druk van dit Bijbelepos verscheen in 1727; deze zevende druk op groot papier – een titeluitgave van de zesde – zag een jaar voor zijn overlijden het licht. In totaal zouden veertien drukken van dit werk verschijnen; de laatste in 1841. De populariteit van het werk was ook sterk te danken aan de talrijke gravures; de titelgravure van de hand van Jan Wandelaar, gegraveerde wapen van de Schiedamse burgemeester Johan van der Heim (1680-1735); een portret van Hoogvliet van Jacob Houbraken (naar een schilderij van Dionijs van Nijmegen) en twaalf gravures met scènes uit het leven van Abraham van Jan Punt uit 1743-1745. In originele leren band, waarvan de rug boven en onder verdwenen is n de platten zwaar gewreven. Het boekblok is daarentegen zeer fris, inclusief de gravures, die telkens worden afgedekt door een los blaadje). 

Convoluut

[MICHAEL BESSEMERS], De huidige kerk-geschillen tusschen de Roomsch-Katholyken van Holland, enz. Voorgesteld en uitgeleid in verscheide samwenspraeken tusschen een katholyken leeraer en een regtzinnigen geloovige. Verbeterd en merkelyk vermeerderd met drie nieuwe samenspraeken, en een byhangzel [orn.], T’Utrecht, by W. vander Weyde, boekverkooper, 1762, 8o, 280p.

A[NDREAS] V[AN DER] S[CHUUR], Christelijke onderregting, en vermaening, tot regtmaetigheit, zoo in het oordelen, als in ’t spreeken , over de zaeke van den hoogwaerdigen Arschbisschop Petrus van Sebasten [orn.] T’Utrecht 1702, 8o, 80p.

VERKLAERING van drie geloofwaerdige mannen, uit drie verscheiden kloosterordes, [geen impressum 1702], 8o, 24p.

[C.I. PENNAERT], Trouwhertige waarschouwing de regeering voorgedragen. Ter gelegenheid van een gedrukt blaadje, wegens den Dienst van Gregorius de VII. ’t Geene hier te Lande opentlijk verkogt word tot supplemént van het Roomsch Getijboek […] Waar bij nog gevoegd zijn de Plakaten der Ed.Gr.Mog. Heeren Staaten van Holland en West-Vriesland, van den 20. en 21. September 1730, Volgens de kopij, gedrukt t’Alkmaar, bij G. Hazemaker, boekverkooper, [1730], 8o, 50p.

(Hoewel op de titelpagina melding wordt gemaakt van de derde druk, is er alleen een uitgave uit 1735 van dit werk bekend. Het geschrift wordt afgesloten met een manifest van Cornelius Steenhoven, pastoor te Gouda en aartsbisschop van het kapittel van de Rooms-Katholieke Kerk van Utrecht, d.d. 6 december 1724. Op titelpagina in oud handschrift “Door den Wel Eerw. Hr. Bessemers, pastoor te Gouda ± 1750”; op binnenzijde eerste schutblad strookje geplakt met in oud handschrift “M. Bessemers. Pastoor te Gouda, aldaar overleden in 1750. Om zijn boetvaardig leven door den beroemden Le Gros met den diaken de Paris vergeleken”. Op voorzijde tweede schutblad staan in oud handschrift de drie titel van de werkjes in dit convoluut, met daaronder in potlood “J. van Rinkel”. Op voorzijde derde schutblad staat: “Voor Geertruida Buijs, bid voor uw pastoor, C.J. Rinkel”. Op de keerzijde van dit schutblad, tegenover de titelpagina staat informatie over de auteur en wordt vermeld dat deze derde druk is verzorgd door Joannes Willemaers, rustend president van het bisschoppelijk seminarie te Amersfoort, kort voor zijn overlijden op 82-jarige leeftijd op 10 november 1763. De auteur zelf, Michael Bessemer (*1690), studeerde te Leuven, waar hij in 1706 promoveerde. Hij moest in 1729 als professor filosofie de bul Unigenitus aannemen om zich van de verdenking van jansenisme te zuiveren. Hij weigerde en werd ontslagen. Uitgeweken naar het Noorden werd hij professor aan het oud-katholiek seminarie in Amersfoort, in 1747 kapelaan in Hilversum en in 1749 pastoor te Gouda. Daar overleed hij op 2 februari 1751)

Op titelpagina van tweede werkje staat de naam van de auteur, Andreas vander Schuur in oud handschrift op de titelpagina. De Aartsbisschop van Sebaste is Petrus Codde.

Convoluut, gebonden in gemarmerd bandje met lederen hoeken en rug. Goudversieringen op de rug en titelschildje met de tekst “Kerk-geschillen”.

ABRAHAM à St. CLARA, Abrahams loof-hutt, welke hutte niet alleen met loof- en bladeren, maar met een tafel voor heerlyke spysen en vruchten voorzien is: aangericht voor jooden ter bekeering, voor christenen ter leering [DM] Te Amsterdam by Gerrit ten Boekelaar. Boekverkooper op het Schaape-Plijn 1763, 2 delen, 8o, iv+382+367+xiv p.

(Deel 3 ontbreekt. Titelprent in deel 1 met gravure van auteur en zijn begrafenis. boardkartonnen band met sletige lederen ruggen. (Koffie?)vlekken, enkele bladen in deel 2 met vouwen).

LIBELLORUM LIBELLUS, continens selectas preces ante & post celebrationem faciendas. Ex missali Romano altisque locis depromptas [Orn.], Leodii, typis S. Bourguignon S.S.E. Typographi sub signo Libri Aurei [1763], [vi]+99+[i] p.

(Miniboekje 10×6 cm; Goud-op-snee; Ingebonden bij Karl Weyerhorst te Heerlen).

UITLEGGINGE van de Wijd-beroemde en Vermaarde Glazen, binnen de Voortreffelijke en Vermaarde St. Jans Kerk te Gouda. Tot dienst en gerief, zoo voor de inwoonders dezer stad, als voor de Vreemdelingen die dit konstig Werk komen aanschouwen. Vermeerdert met veel schoone zinryke Veerzen, opgestelt door voornaame autheurs; en een Gezang op aller Glazen inhoud; nevens een Verhaal van den Brand derzelver Kerk, in den Jaare 1552 [stadswapen] Te Gouda, by Johannes vander Klos, Ordinaris Stads- en Klein Zegel-Drukker drukker 1764, 8o, [lii] p.

(Met nieuw privilege voor tien jaar voor Vander Klos om dit boekje te mogen drukken, gedateerd 7-3-1763. In puntgaaf hardpapieren bandje van hergebruikte rekeningenbladen).

BROEDERSCHAP van den Heyligen Donatus Martelaer [afb.] Dit is gewyd en geraekt aen de Reliquien van den H. Donatus die rusten in de kerke der paters Capucienen tot Brussel [gedateerd 19 januarii 1764], Tot Brussel by L. Jorez, drukker in de Boter-straet, z.j., 8o, 4p.

(Papieren relikwie van de beschermheilige tegen onweer; met fraaie houtsnede. Rafelig).

ABBILDUNGEN und Lebensbeschreibungen berühmter Gelehrten [DM], Erste Sammlung nebst 12. Kupfern,Leipzig bey Christian Gottlob Hilchern 1764, 8o, [vi]+120p.

JACOBUS DE JONGH, Het leven der Doorluchtige Nederlandsche en eenige Hoogduitsche schilders, voormaals byeen-vergaderd en beschreeven door Karel van Mander kunst-schilder, en nu, volgends het oorspronglyke van den schryver, in het hedendaagsch Nederduitsche spraake en stijl overgebragt, met verscheiden bygevogde aanmerkingen, ophelderingen, en verdere levens- en kunst byzonderheden vermeerderd, en vollediger gemaakt. Met het Leven van den schryver, naar den besten druk van ’t jaar 1618. Versierd met de afbeeldingen der voornaamste schilders, Tweede deel [Orn.] Te Amsterdam, by Steven van Esveldt, boekverkoper in de Kalverstraat, het derde huis van de Roomsche Kerk, de Papegaay, 1764, 8o, 271+[lvi] p.

(Tweede deel van een uit twee delen bestaande heruitgave van het bekende Scilderboec van Carel van Mander, compleet met alle platen. Portretten getekend door Jan l’Admiral. In dit deel negentien gravures. Onder de portretten ook de gebroeders Crabeth, de glasschilders uit Gouda (HH, 52), Cornelis Ketel uit Gouda (52-54). Met sleetse kartonnen platten en rug van perkament).

.

.

.

.

.

.

.

FOEKE SJOERDS, Algemene beschryvinge van oud en nieuw Friesland. Zullende dienen voor eene inleidinge tot eene volledige Historie van Friesland, I. deel, I stuk, Te Leeuwarden, by Pieter Koumans, stads-drukker en boekverkoper in de Peperstraat, in de Jonge Ruyter, 1765, 8o, [xxiv]+511p.

(Eerste van twee delig werk. Met fraaie handgekleurde kaart van Friesland. Rafelige pagina’s met vochtplekken. Gerestaureerd en ingebonden in halfleren band met gemarmerd kartonnen platten).

ABBILDUNGEN und Lebensbeschreibungen berühmter Gelehrten [DM] Zweyte Sammlung nebst 10 Kupfern, von 13ten bis zum 22sten, Leipzig bey Christian Gottlob Hilchern 1765, 8o, [v]+121-356+[i] p.

(Gegraveerde portretten met levensbeschrijvingen van 22 Europese geleerden, onder wie Savonarola, Paracelsis, Johann Brenz, Matthias Flaccius Illyricus, David Joris, Cornelisius Jansenius, Jacob Sirmond en Jeam Baptista Rousseau. Tekst en afbeeldingen compleet; drie portretten wel los. Sterk gewreven platten, maar fraaie rug met ornamenten en tekst “3. Samlungen I. B”. Gemarmerd op snee. Eigendomsinschrijving “E.U. Thoden van Velzen”.

GERRIT WILLEM VAN OOSTEN DE BRUYN, De stad Haarlem en haare geschiedenissen, in derzelver opkomst, aanwas, vergrootingen, en lot-gevallen, uit d’oudste gedenk-stukken, en eigene stads-registers, nagespoord en beschreeven, Eerste deel [DM], Te Haarlem,by Joannes Enschedé, Stads-Drukker, en Jan Bosch, Drukker van de Hollandsche Maatschappy der Wetenschappen, opgeregt te Haarlem 1765, Groot folio (45 x 28 cm), [xxi]+ 341 p.

Coster

(Eerste deel is het enige dat is verschenen. Halflederen band met rood titelschild. Betreft een groot folio-uitgave; er bestaat ook een minder zeldzame uitgave in klein folio. Verluchtigd met 9 gravures (andere uitgaven 8). Conditie: Zeer goed. Rug vernieuwd met wat leer aan onderzijde. Mist stukje leer van minder dan 1 cm2 aan bovenzijde. Pagina voor de titelpagina is langs randen verstevigd met strookje oud papier. Exlibris op schutblad. Tekstpagina’s met de gebruikelijke inktvraat voor die tijd, maar gravures op perkament en dus vlekkeloos. Zeer ruime marges. Solide boekblok en strak in de band. Gewoon goede staat. Uiteraard origineel en compleet. Het boek bevat 6 gravures met totaal 29 afbeeldingen en nog 3 gravures, waaronder een portret van Laurens Janszoon Coster, de (vermeende) uitvinder van de boekdrukkunst (p.227).

ARNOLDUS HENRICUS WESTERHOVIUS, Cornelii Nepotis, vitae excellentium imperatorum, notis illustratae ab Hermanno Essenio, Med. Doct.. Accedit locupletissimus rerum et verborum index Joh. Henrici Boeckleri [Orn.] Trajecti ad Rhenum apud Viduam J.J. van Poolsum. Civit. Typogr. 1765, 8o, [xxii]+428p.

(Zesde editie van een door de rector van de Latijnse school van Gouda, Westerhovius, geredigeerde heruitgave van het werk van Cornelius Nepotis. Prijsband van de Latijnse school van Maastricht. Met op voor- en achterplat gouden stempel wapen met wapen van Maastricht, vastgehouden door engel en het woord “Maestright”. Gaatjes voor sluitlinten. Band licht kromgetrokken. Eigendomskenmerk uitgeknipt).

RENATUS DE CERIZIERS, CAROLUS VAN DEN HOUKE, Het leven van de Heylige Nederlandsche Susanna, of Genoveva, huysvrouwe van den doorluchtigsten Palatyn Sifridus, vol van Godvruchtige leeringen om te bewysen de wonderlyke voorzigtigheyd Godts, zeer nut voor alle staeten [Orn.] t’Antwerpen, by Petrus Rymers, op de groote Markt in de Pauw [na 1766], [xii]+177+[i] p.

(Populair stichtelijk werk, uit het Frans vertaald door de jezuïet Van den Houcke (1593-1650). Eerste druk is uit 1644. Het werk beleefde zeven herdrukken. Achterin deze editie een approbatie uit 1743. Zonder voorpat en rugbedekking. Binding goed).

DIRK BURGER VAN SCHOOREL, Chronyk van de stad Medenblik, waar in van deszelfs eerste begin, opkomst, en florizante staat uitvoerig werd gehandelt, mitsgaders van het casteleinschap, en wat groote Heeren het zelven hebben bedient. Beneffens ook een nette beschryving van de verwonderlyke hoogte en zwaarte van der zelver wierdyken. Als ook een nette beschryving van veele aanmerkenswaardige geschiedenissen in Noordholland voorgevallen. Mitsgaders ook een korte beschryving van alle de eilanden onder dit Noorderquaertier sorterende. Met een staat van de huizen en morgentale van Zuidholland, zoodanig, dezelve by redres generaal bevonden zyn, en wat diezelve jaarlyks in de verpondingen contribuëren, alles ider stad zyn ressort van dorpen, polders, meeren &c. gesepareert. Mitsgaders een nette staat der dyken, en veel andere aanmerkenswaardige zaaken. Hier agter is gevoegt een Aanhangzel inhoudende, behalve verscheide authenticque stukken tot het dykgraaffschap van Dregterland en de stede Groote-broeck behoorende. Een beschryving van de brand te Lutje-broek, de collecte voor dezelve gedaan, en wat ider stad of dorp in Noordholland hier toe heeft gecontribuëert &c., Te Hoorn gedrukt by Jan Duyn, boekdrukker en verkooper 1767, 4o, [vi]+516+[xxiii] p.

(Derde druk van de stadsgeschiedenis van Medemblik, na edities uit 1710 en 1736. In originele perkamenten band. Op de rug met potlood de tekst “Chronijk van Medenblik 12”. Nieuwe schutbladen.Titelpagina vuil en rafelig. De drie platen – plattegrond, gezicht op Medemblik en Koning Radboud weigert doop – ontbreken. Op schutblad eigendomsinschrijving “G. Zijp”. Op achterste schutblad de volgende tekst: “Jelle Kaspersma kocht op 3 jan. 2009 Swolle. Op’en nij ynbûn op 4/1/09. De platen binne fuort. Mei de measte niget van dit boek wurde. Spitich dat de platen der net mear in sitte, mar it boek sels is tige de muoite wurdich”. Jelle Kaspersma was een Friese dichter, die in 2019 overleed).

ORDONNANTIE, waar na een ieder zig, in tyde van Brand, zal hebben te reguleren. Gemaakt ende gearresteerd by schepenen en raad der stad Deventer [stadswapen] Te Deventer, by J.H. van Wyk, boekverkoopster op den Poot, 1767, 4o, 22p.

(In gemarmerd kaftje met in oud handschrift op geplakt strookje papier “Kluver Jassen”). 

KORTE SCHETS der Nederlandsche historien. Zaakelyk vertonende Gods wondere goedheden, onder het bestier der Oranje-vorsten bewezen aan de Zeven Vereenigde Preovinciën, zedert heure opkomst tot op prins Willem de V. Beknopt opgestelt door een liefhebber van de waare Vryheid. Tiende druk [Orn.] Te Amsteldam by Pieter van Dorth, boekverkooper op ’t Cingel [1767], 8o, [iii]+116p.

(Datering volgens aantekening op schutblad. STCN zegt niet voor 1774. In eenvoudig perkamenten omslagje).

[IGNATIUS WALVIS], Christelyke onderwyzingen en gebeden, getrokken uyt de H. Schrifture, den Missael, en de HH Oud-Vaders. Wegens de voornaemste pligten der geloovige. Sesthienden druk. Van nieuws overzien, verbetert, en vermeerdert met de Getydencvan d’overledene. [Orn.], Tot Gend by Jan Meyer, op d’Hoog poorte in ’t gekroont Sweird 1767, 8o, [ix]+533+[v] p.

Gebeden3

(Samengesteld door de Goudse pastoor Ignatius Walvis. Hij wordt echter niet genoemd in het voorwoord, hetgeen te maken zal hebben met zijn breuk met de Rooms-Katholieke Kerk als lid van de Oud-Bisschoppelijke Clerezij (latere oud-katholieken). Anoniem bericht aan de lezer, gevolgd door feestdagen 1767-1792 en heiligenkalender. Goud op snee in originele lederen band; met zilveren beslag, slotjes en versieringen. Achterzijde rechtsboven ontbreekt een knopje. Op binnenzijde van beide slotjes zijn de initialen MTT gegraveerd. Gegraveerde frontispice van P. Wauters. Achterin Gentse goedkeuringen uit 1740 en 1753. Op eerste schutblad eigendomsinschrijvingen “Desen boeck behoort toe aen mij Marie Theresia Fassot [ca. 1755-1818] en Joannes Franciscus Abeloos [ca. 1755-1800], sijn getrouwt op den derthienden september 1772 tot Brussel, wonende tot Merchten” en “Den 23 mey 1843 is getrouwt te Brussel P.G. Laenen met Anna Philippina Abbeloos [1828-1912, uit Willebroek, Antwerpen]”).

UITLEGGINGE van de wyd-beroemde en vermaarde glazen, binnen de voortreffelyke en vermaarde St. Jans Kerk te Gouda. Tot dienst en gerief, zoo voor de inwoonders deezer stad, als voor de vreemdelingen, die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met veele schoone zinryke veerzen, opgestelt door voornaame autheurs; en een gezang op aller glazen inhoud; nevens een verhaal van den brand derzelver kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] Te Gouda, byJohannes vander Klos, ordinaris stads- en klein-zegel-drukker 1767, 8o, [lii] p. plus uitvouwbare gravure Gebroeders Crabeth.

crabethbroers
orgel

BESCHRYVING van het groot en uitmuntend orgel, in de St. Janskerk te Gouda. Benevens eenige aanmerkingen, tot een voorberigt dies aangaande [stadswapen], Te Gouda, by Johannes vander Klos, stads-drukker 1764, 8o, 22p.

auslegung

AUSLEGUNG der weltberümte und künstlich gemahlene Gläser, von der St. Johans Kirche zu Gouda [stadswapen], Gouda, Gedruckt und verlegt durch Johan van der Klos, Stadt-Drucker, 1765, 8o, 44p.

explication

EXPLICATION, de ce qui representé dans le Magnifique vitrage, de la grande & belle eglise de St. Jean a Gouda. Pour la satisfaction tant des habitants de cette ville, que des etrangers, qui viennent pour admirer cette merveille. On y a aussi adjouté des vers sur le continu de chaque vitre [stadswapen], A Gouda, imprimé chez Andre Endenbourg, imprimeur de la ville [z.j. [tussen 1714 en 1754], 8o, [xxx p.]

(Convoluut met drie gidsjes en orgelbeschrijving. In gaaf perkamenten bandje).

UITLEGGINGE van de wyd-beroemde en vermaarde glazen, binnen de voortreffelyke en vermaarde St. Jans Kerk te Gouda. Tot dienst en gerief, zoo voor de inwoonders deezer stad, als voor de vreemdelingen, die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met veele schoone zinryke veerzen, opgestelt door voornaame autheurs; en een gezang op aller glazen inhoud; nevens een verhaal van den brand derzelver kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] Te Gouda, byJohannes vander Klos, ordinaris stads- en klein-zegel-drukker 1767, 8o, [lii] p.

(Afzonderlijk glazengidsje uit 1767. Gekaft in cellofaan. Geekregen op 10-7-2024 van Ad den Edel uit dossier Maaskant).

glaswork

EXPLANATION of the famous and renowned glas-work, or painted windows, in the fine and eminent church at Gouda. For the use and commodity of both inhabitans, and foreigners that come to see this artificial work [stadwapen] Gouda, printed by Andrew Endenburg, priviledged printer of the city [z.j. [ca. 1750], 8o, [xxxii] p.

(Met uitvouwbare plaat gebroeders Crabeth, met klein scheurtje. Puntgave editie, bladzijden goud-op-snee. Opnieuw geboden met lederen rug en kartonnen gemarmerde platten. In gouden letters op de rug: “Glas work at Gouda”).

WILLEM SLUITER, Alle werken van Willem Sluiter, in leven predikant te Eibergen en naderhand te Rouveen, 8o, [z.j. 1776?]

Buyten eensaem huys-, somer- en winter-leven. [dm] Te Amsterdam by Johannes Wessing Willemsz. [1776], 8o, [xxxvi] + 127 + [iv] p.
Eybergsche sang-lust, mitsgaders vreugd- en liefde-sangen. [dm] Te Amsterdam, by de erve van de wed. Gysbert de Groot, boekverkoopster op de Nieuwen-dyk op den hoek van de Engelsche Steeg, 1739, 8o, [xv] + 76 [iv] p.
Vreugd- en liefde-sangen aen de Gemeinte Christi binnen en rondom in de buurte des kespels van Eybergen. [dm] Te Amsterdam, by de erve van de wed. Gysbert de Groot, boekverkoopster op de Nieuwen-dyk op den hoek van de Engelsche Steeg, 1739, 8o, 35 p.
Christelyke doods-betrachting, bestaende in verscheide sterf-gesangen en doods-echt-scheidinge (…) Mitsgaders klaag- en troost-reden over de dood van zyn huysvrouw. De negenden druk. [dm] Te Amsterdam by Johannes Wessing Willemsz. [z.j.], 8o, 56 p.
Lyk-reden aen de gemeynte J.C. t’Eybergen, door hem zelve, voor zyn dood, aldus in ‘t verborgen vaerdig gemaekt; en in ‘t licht gegeven, als hy is overleden. [dm] Te Amsterdam by Johannes Wessing Willemsz [z.j.], 8o, 16p.
Jeremia’s klaag-liederen. [dm] Te Amsterdam, by de erve van de wed. Gysbert de Groot, boekverkoopster op de Nieuwendyk tusschen de twee Haarlemmer Sluysen 1739, 8o, [xi] + 34 p.
Lofsang der Heilige Maegd Maria en triumpheerende Christus. [dm] Te Amsterdam, by de erve van de wed. Gysbert de Groot, boekverkoopster op de Nieuwen-dyk op den hoek van de Engelsche Steeg, 1739, 8o, [vii] + 83 + 43 p.

(Wat donkere originele perkamenten band. Eigendomsinscriptie van Aaltjen van der Worp. Titelblad met gravure van auteur in zijn werkkamer, met openstaande deuren en landschap, plus vier andere gravures) .

CORNELIS MOLINA (VERMEULEN), Den oprechten schriftuerlyken Roomsch-Catholyken mond-stopper aen alle tegenwoordige oncatholyke leeraers en nieuw-gesinde leerlingen, bysonderlyk aen Andreas Essenius, Calvino-Gommarist predicant tot Utrecht, T’Antwerpen by P.J. Parys, drukker ende boek-verkooper op den Hoek van de Swerte-Susters-straet [1766], 8o, 238+[iv] p.

(Heruitgave van polemisch werk van Christianus Vermeulen, 1611-1668. Op laatste pagina een fondslijst van boekverkoper Parys. Molanus richt zich met name tegen de Utrechtse predikant en hoogleraar Andreas Essenius, 1618-1677. Eigentijds lederen bandje, voorblad gebarsten. Bibliotheekzegel en -stempel Bibliotheek Brakkenstein).

HET ROOMSCH MISBOEK, volgens het besluit van ‘tH. Concilie van Trenten herstelt; op bevel van den paus Pius V uitgegeven; onder ‘t gezag van den paus Clemens VIII naegezien; en met de nieuwe missen, die door de bullen der pauze tot dezen tijdt toe vergunt zijn, vermeerdert [orn.], t’Antwerpen bij Johannes Jakobus Moretus, op nieuw overgezet, en met fijne plaeten versiert 1767, 4o, [xvii]+505+[lxxxviii] p.

(In fraai leren band met gouden ornamenten en rood titelschildje. Met tien paginagrote gravures).

BERNARDINUS DE MOOR, Commentarius perpetuus in Johannis Marckii Compenium theologiae christianae didactico-elencticum. Pars quinta, complectens Cap. XXVI-XXXI [DM] Lugduni-Batavorum apud Johannem Hasebroek 1768, 4o, [x] + 830p.

(Predikant uit Gouda. Los deel in originele band boardkarton met leren rug en hoeken; rug met ribben, ornamenten en opdruk in Goud “De Moor 5”. Voor en achterzijde sleets, rug aan bovenzijde met kleine beschadiging; laatste (schuts)bladen aangevreten; papierranden rafelig).

JAN WAGENAAR, ‘t Verheugd Amsterdam, ter gelegenheid van het plegtig bezoek hunner doorlugtige en koningklyke hoogheden, Willem, prinse van Oranje en Nassau (…) en zyne gemaalinne Fredrica Sophia Wilhelmina, prinsesse van Pruissen, op maandag, den 30 may, en eenige volgende dagen des jaars 1768 [Afb.], Te Amsterdam by Yntema en Tieboel 1768, 4o, 126p.

(Compleet; met afbeelding van Reinier Vinckeles op titelpagina. Met simpele, sleetse, papieren omslag. Naast deze kwarto-uitgave bestaat van dit gelegenheidswerk ook een rijk geillustreerde folio-editie met enkele grote gravures). 

JAMES HERVEY, Theron en Aspasio oft reeks van godvrugtige gesprekken en brieven over de gewigtigste, noodigste, en nuttigste onderwerpen, derde deel, derde druk, Te Amsteldam, by Pieter Meijer, boekverkooper op den Dam, 1768, 8o, 384p.

Idem, vierde deel, derde druk, Te Amsteldam, by Pieter Meijer, op den Dam, 1768, 8o, 467p.

(Twee van vier delen van populair stichtelijk werk. In fraaie achttiende-eeuwse leren banden, met ornamentversiering in goud op de rug en rood titelschildje. Gemarmerde pagina’s op snee. Beide delen elk met zes gravures).

CHARLES JOSEPH PERRIN, Sermons sur la morale et sur les mysteres, Tome I [Orn.] A Liege, chez C. Plomteux, 1768, 8o, [xii]+482+[i] p.

CHARLES JOSEPH PERRIN, Sermons sur la morale et sur les mysteres, Tome III [Orn.] A Liege, chez C. Plomteux, 1768, 8o, [ii]+456p.

CHARLES JOSEPH PERRIN, Sermons sur la morale et sur les mysteres, Tome IV [Orn.] A Liege, chez C. Plomteux, 1768, 8o, [ii]+456+[ii] p.

(Drie delen van een vierdelige serie over de moraal en mysteries van de jezuïet Perrin (1690-1767) In uniforme bruinleren bandjes, met goudornamenten, titelschildje en deelnummer in donkerrood. Gemarmerd op snee. Rug van deel 1 heeft brandschade. Met bibliotheekstempels Passionisten Haastrecht. BPH).

WILLEM ALBERT BACHIENE, Kerkelyke geographie der Vereenigde Nederlanden: in zich behelzende, eene beschryvinge, van den staat der synoden, klassen en gemeenten, der Hervormde Kerke, in ons vaderland, Tweede Stuk, Te Amsterdam, by Dirk Onder de Linden en zoon, Bybel- en boekverkoopers, 1769, 256 +[xxii] p.
WILLEM ALBERT BACHIENE, Kerkelyke geographie der Vereenigde Nederlanden: in zich behelzende, eene beschryvinge, van den staat der synoden, klassen en gemeenten, der Hervormde Kerke, in ons vaderland, Derde Stuk, Te Amsterdam, by Dirk Onder de Linden en zoon, Bybel- en boekverkoopers, 1770, 202+[xliv] p.
WILLEM ALBERT BACHIENE, Kerkelyke geographie der Vereenigde Nederlanden: in zich behelzende, eene beschryvinge, van den staat der synoden, klassen en gemeenten, der Hervormde Kerke, in ons vaderland, [Vierde Stuk], Te Amsterdam, by Dirk Onder de Linden, Bybel- en boekverkoopers, 1773, [xiv]+226+[lxiii] p.

(Drie delen van vierdelige werk van Bachiene, dat verscheen in de jaren 1768-1773; zonder de kaarten. Het tweede deel, in een aparte band, behelst de Zuid- en Noord-Hollandse Synodes, het derde deel beschrijft Zeeland, Utrecht, Friesland en het vierde deel Overijssel, Stad en Lande, Drenthe en de Waalse synode; het derde en vierde deel in één band; twee stevige, maar sleetse banden).

LIJST DER PILLEGIFTEN voor de Jong-geboorne Princesse van Orange en Nassau, als meede de presenten in de kraam-kamer gegeeven, zoo van zyne Doorlugtige Hoogheid, als van Hun Hoog-Mogende en de verdere Geunieerde Provintien, Zijn te bekomen te Middelburg by C. Bohemer, op de Burg, en te Amsteldam by J. Selliger en Zoon, in de Nes, over de Halsteeg; A. Bakker, in de Pylsteeg, ’t vyfde Huys van de Warmoestraat, en meer andere boekverkopers, [1770], fol., 2p.

(Lijst met donaties voor prinses Frederica Louise Wilhelmina (bijgenaamd Loulou) van Oranje-Nassau, dochter van stadhouder Willem V en Wilhelmina van Pruisen, geboren op 28 november 1770. Tot de schenkende steden hoorde ook Gouda, met f.800 en 70 ducaten. Opvallend is verder de zuinigheid van de Zeeuwen, die in twee lijstjes ‘niets’ bijdroegen en de stad Middelburg 1 keer met 50 ducaten. Een folioblad met vouwen en bovenaan lichte lijmresten).

LATHAM, M. SCHAGEN, Vervolg van Benjamin Bennet’s godsdienstige christen in zyn binnenkamer, of verhandeling van de gewone huisoeffeningen eenes christens; Alles uit het Engelsch vertaelt, met toepasselyke gezangen en het vervolg van de voorrede over den zin en geest van Christus. Tweede druk [Orn.] Te Amsterdam by Kornerlis van Tongerlo, 1770, 4o, [xliv]+856+[viii] p.

(Eerste druk stamt uit 1744. In originele perkamenten band, die sterk vervuild is. Titel in oud handschrift op de rug. SJH).

HISTORIE der mirakuleuze hostien bekent onder den naem van ’t Alderh. Sacrament van Mirakel, ‘twelk sedert het jaer 1370 te Brussel word bewaert, en waer van men aldaer alle 50 jaeren het jubel-jaer viert [DM] Tot Brussel, by J. van den Berghen, boek-verkooper en drukker in de Magdaleene-straet 1770, 4o, 132p.

(Buiten de bladzijdenummering zijn 23 gravures, waarvan 9 uitvouwbaar. Met handtekening drukker op titelblad. Met bibliotheekstempel passionisten Haastrecht op schut- en titelblad. Eenvoudige kartonnen omslag. Bladzijden aan de randen gevouwen en beduimeld; boekblok schoon. BPH)

OFICIO DE LA SEMANA SANTA, segun el Misal, y Breviario Romano, que se publicaron por mandado de su Santidad Pio. V. y se reconocieron por comision de su Santidad Clemente VIII. y Urbano VIII [afb. Christus op de koude steen], En Madrid: En la imprenta de Antonio Marin, Anno de 1770, 16o [12x 6,5 x 2,5 cm], 617p.

(Klein Spaanstalig gebedenboekje voor de Santa Semana (Heilige Week,) gedrukt in zwart en rood. Met gravures van het lijden van Christus (Gertsemane, geseling, val met het kruis, de gekruisigde Jezus, de opstanding). Op schutblad voorin eigendomsinschrijving “ Thorbio Ga. Cunfuegos”. Op achterzijde titelpagina “Fr. Antonio Conde”. Op schutbladen achterin op de kop  eigendomsinschrijvingen: “Thorbio Grac. Cunfuegos me sexipiit die decima mensis aprilis anomin Caxnariopris Domini M.D.C.C.L.X.X.III” [1773]. In goud-gestempelde bruin-lederen bandje, goud gestempeld en gecisseleerd op snee. Op voorzijde kleine beschadigingen van het leer; over achterzijde heeft het leer een vouwstreep. Klein stukje bovenzijde rug weg. Binding met wat ouderdomssporen. Compleet, compact , solide. Licht vlekkerig. Van de koperen slotjes zijn slechts drie van vier aanhechtingsdelen aanwezig. Door vorige eigenaar gekocht in Oviedo).

GELASIO DI CILIA, Himmlischer Seelen-Magnet, oder: andächtiges Gebett-Buch, darinnen Anmuthige Morgens- und Abends-, Mess- und Vesper-, Beicht- und

Communion-Gebetter, wie auch zu Gott der allerheiligsten Dreyfaltigkeit, Hochwürdigsten Sacrament des Altars Christo Jesu (…), Nürnberg, Würzburg und Prag, zu finden bey Paul Lochner und Mayer, Buchhändlern A. 1771, 8o, [xx]+822+56+[viii] p.

(Duits rooms-katholiek gebedenboek, met voorin en achterin 22 pagina’s met geslachtsregister, beginnend met de eerste eigenares. Het boek kwam op 10 oktober 1781 in het bezit van Anna Maria Wilmers. Zij huwde op 27 januari 1784 met Gerad ten Brink uit Mettingen; deze familie is later verzwagerd aan de familie Moormann; veertien paginagrote gravures, te weten: de Heilige Mis, Gethsemane, Golgota, Maria met kind, Maria onder het kruis, Benedictus, de Heilige Magnus Abbas, Franciscus Xaverius, Anthonius van Padua, Johannes Nepamuc, Geboorte van Jezus, Driekoningen en Sterfbed van Maria . Leren band, rug gebroken en bovendeel ingescheurd door veelvuldig gebruik; enkele bladzijden met papierstroken verstevigd. Overgegaan in handen van de familie Ten Brink op 29 juni 2012).

PETRUS ADRIANUS VLACQ, Dissertatio juridica inauguralis. De mandato quam favente deo optimo maximo. Ex auctoritate Maginifici Rectoris Adriani van Royen (…) Pro gradu doctoratus [Orn.] Lugduni Batavorum, apud Theodorum Haak, 1770, sm.fol., 35+[iii] p.

(Promotie tot doctor in de rechtsgeleerdheid van de in Schiedam woonachtige Gouwenaar Petrus Adrianus Vlacq (“Gouda Batavus, Cives Schiedamensis”, 1744-1772). Hij stierf jong; een jaar na zijn huwelijk met Catharina Elisabeth Metayer. Hun gelijknamige dochtertje stierf een jaar na haar vader op 1-jarige leeftijd. Voorin opdracht aan zijn grootvader, Römaro [Roemer] Vlacq, vice-admiraal (1637-1703) en bewoner van het Admiraalshuis te Gouda. Achterin gedicht in het Nederlands).

UITLEGGINGE van de Wyd-beroemde en Vermaarde Glazen, binnen de voortreffelyke en vermaarde St. Jans kerk te Gouda. Tot dienst en gerief, zoo voor de Inwoonders deezer Stad, als voor de Vreemdelingen die dit konstig Werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met veele schoone zinryke Veerzen, opgestelt door voornaame Autheurs; en een Gezang op aller Glazen Inhoud; nevens een Verhaal van den Brand derzelver Kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] te Gouda, by Johannes van der Klos, ordinaris Stads– en Klein-Zegel-Drukker, 1771, 8o, 52 p.

(Editie van het bekende glazengidsje. Met voor privileges van het Goudse stadsbestuur aan Johannes van der Klos van 7 maart 1763, ondertekend door Hubert van Eyck, om dit werkje tien jaar lang als enige te mogen drukken. Zonder voorplat; titelpagina daardoor vuil en vlekkerig. Achterplat is deel van gedrukte rekening).

REGLEMENT, waar na de predikanten en costers ten platten lande in deesen Furstendom en Graafschap zig zullen hebben te gedragen, omtrent ’t houden van een goed register en aanteekening van de leedemaaten der krke, zoo die door belydenis haares geloofs worden aangenomen, als die van elders inkomen; voorts van de kinderen die gedoopt worden, en eyndelyk van die in de kerke getrouwt worden [Wapen van Gelderland], Te Arnhem, by de Wed. van H. van Goor, ord. drukster van den Ed. Hove van Gelderland, 1771, 4o, 17p.

(Opvallende ordonnantie, waarbij de overheid de gereformeerde kerk oplegt niet alleen registratie bij te houden van dopen en huwelijken, maar ook van lidmaten en attestaties. Belangrijk document in het licht van archiefvorming in de gereformeerde kerk. Opvallend is hier ook dat de ordinaris drukker van het Hof van Gelderland een vrouw is).

SAMUEL PITISCUS, ARNOLDUS HENRICUS WESTERHOVIUS, Lexicon Latino-Belgicum novum. Editio quarta Pars prima [orn.] Excudit, Roterodami, Henricus Beman, bibliopola 1771, 4o, [lxii]+660 p.
SAMUEL PITISCUS, ARNOLDUS HENRICUS WESTERHOVIUS, Lexicon Latino-Belgicum novum. Editio quarta Pars secunda [orn.] Excudit, Roterodami, Henricus Beman, bibliopola 1771, 4o, 683+[xiii] p.

(Vierde druk van het tweedelig lexicon van de Zutphense classicus Samuel Pitiscus (1637-1727), in een bewerking van de Goudse rector Arnoldus Henricus Westerhovius. Fraai met goudopdruk versierde lederen banden. Eigendomsinschrijving “De Lieder de Well 1789”). 

SAMUEL PITISCUS, ARNOLDUS HENRICUS WESTERHOVIUS, Lexicon Latino-Belgicum novum. Editio quarta Pars prima [orn.] Excudit, Roterodami, Henricus Beman, bibliopola 1771, 4o, [lxii]+660 p.
SAMUEL PITISCUS, ARNOLDUS HENRICUS WESTERHOVIUS, Lexicon Latino-Belgicum novum. Editio quarta Pars secunda [orn.] Excudit, Roterodami, Henricus Beman, bibliopola 1771, 4o, 683+[xiii] p.

(Tweedelig lexicon in één perkamenten band van de Zutphense classicus Samuel Pitiscus (1637-1727), vierde editie in een bewerking van de Goudse rector Arnoldus Henricus Westerhovius. Met exlibris van dr. J.A. van Praag aan binnenzijde platten; eigendomsinschrijving van J. van Saagsgelaz (?) 1845 op schutblad. Licht vervuilde band, met enkele rode inktvlekken op achterplatten)

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen op de feestdagen van den Eerwaarden Vader Louis Bourdalouë, van ’t Genootschap van Jesus; gepredikt voor Lodewyk XIV, koning van Vrankryk. Eerste deel [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1771, 8o, [xii]+[xxix]+343p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen in den vasten. Tweede deel [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1771, 8o, [xxxiv]+283p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen in den vasten. Derde deel [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1771, 8o, [xxxi]+263+[i] p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen op de feestdagen. Eerste [sic! = Vierde] deel [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1771, 8o, [xxix]+343p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen op de feestdagen. Tweede deel [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1771, 8o, [xxxi]+363p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen op de feestdagen. Derde deel [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1772, 8o, [xxx]+252p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen op de feestdagen. Vierde deel [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1772, 8o, [xxiv]+222+[ii] p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen voor de zondagen van ’t geheele jaar. Vyfde deel. Beginnende met den dertienden en eindigende met den vier-en-twintigsten zondag na Pinxter [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1770, 8o, [xxxii]+320+[iv] p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen voor de zondagen van ’t geheele jaar. Eerste deel. Beginnende van den eerste zondag in den Advent en eindigende met den derden zondag na drie Koningen [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg [z.j.], 8o, [xxx]+296p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen voor de zondagen van ’t geheele jaar. Tweede deel. Beginnende van den vierden zondag na Drie Koningen en eindigende met Palm Zondag [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1770, 8o, [xxxii]+314p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen voor de zondagen van ’t geheele jaar. Derde deel. Beginnende van het Hoog Feest van Paas en eindigende op de Allerheiligste Drieënheid [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1770, 8o, [xxxii]+317+[iv]+26p.

JAN SINKEL, Sermons of leerredenen voor de zondagen van ’t geheele jaar. Vierde deel. Beginnende over het Allerheiligst Sacrament en eindigende op den twaalfden zondag na Pinxter [Orn.] Te Amsterdam, by Gerrit Klyn, boekverkoper in de Beurssteeg 1770, 8o, [xxxi]+294+[ii]+26p.

(In eerste deel met portret van een biddende Bourdalouë. Met stempels van Passionisten Haastrecht en van H.J. van Kempen, pastoor Oudewater. Hij was een voormalige benedictijn en oud-katholiek pastoor in Oudewater, begin 20ste eeuw. Zijn boekenbezit: Catalogus der boeken van H. van Kempen, pastoor der O.K. gemeente te Oudewater, 1917 (zie Archief Metropolitaan Kapittel van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, inv.nr. 541). [signatuur: ODG 7201]. Gebonden in twaalf identieke perkamenten banden, met titel in oud handschrift op de rug. Bovenste deel titelblad laatste band verdwenen. Volgorde inbinden slordig. BPH).CORNELIUS NOZEMAN, CHRISTIAAN SEPP, Nederlandsche vogelen; volgens hunne huishouding, aert, em eigenschappen beschreeven, te Amsterdam by Jan Christiaan Sepp, boekverkoper 1770, [Uitgeverij Lannoo Tielt / Koninklijke Bibliotheek Den Haag 2014] gr.fol., 21+[vi]+500+[ii] p.

CORNELIUS NOZEMAN, CHRISTIAAN SEPP, Nederlandsche vogelen; volgens hunne huishouding, aert, em eigenschappen beschreeven, te Amsterdam by Jan Christiaan Sepp, boekverkoper 1770, [Uitgeverij Lannoo Tielt / Koninklijke Bibliotheek Den Haag 2014] gr.fol., 21+[vi]+500+[ii] p.

(Facsimile op origineel formaat van het beroemde vogelboek van Nozeman).

HET LEVEN VAN HUGO DE GROOT, vervattende zyne studiën, schriften, gezantschap en staatkundige verrichtingen, van zyne geboorte af tot zynen dood toe. Grootdeels overgenomen uit de Beschryvingen van Brand, Van Cattenburgh, en anderen; en in een volledige en beknopte orde gebracht door eenige liefhebbers der Nederlandsche historie. Met plaaten, te Amsterdam by Pieter Spriet en zoon, 1771, 8o, [ii]+506+[i] p.

(Biografie van Hugo de Groot in originele papieren en kartonnen band. Titel in oud handschrift op de rug. Zes (van acht) afbeeldingen: portretten van De Groot en Maria Reijgersberg ontbreken)

PIETER BEETS, Afscheids-rede te Almelo den 21sten april 1771 en Intree-rede in de gemeente te Hamburg en Altona den 16sten juny 1771, uitgesprooken door Pieter Beets, leeraar der mennoniten. Gedrukt voor den autheur, en zyn te bekomen by Jacob de Vlieger, Junior; te Amsterdam by Yntema en Tiboel; te Rotterdam by H. Maronier; te Hoorn by T. Tjallingius en te Almelo bij de Wed. W. Mol, [1771], 8o, [xvi]+96p.

(Preken gaan vooraf door lofdichten van Johannes ten Cate Hermansz. en G.H. Coster. Dominee Beets (1729-1776) behoorde tot de orthodoxe doopsgezinden en stond bekend om zijn gedichten. Hij overleed in het destijds Deense Altona. Met fraaie bloemenornamenten versierd. Met eigendomsaantekening “P. van Woerden, Akkrum”. Kartonnen platten en linnen rug en titelschildje. In andere handen overgegaan op 25-10-2022).

JOHAN BARUETH, Hollands en Zeelands jubel-jaar of tweehonderd-jarige gedagtenis der heuchelyke verlossing van het Spaansche jok en grondlegging van Neêrlands Republiek in het jaar MDLXXII onder het wys beleid van Willem den I., Prins van Orange (…) Alles uit echte bewysstukken der geloofwaardigste schryvers en later ontdekte oude handschriften, Te Dordrecht gedrukt by Adriaan Walpot, boek- en konstverkooper over het stadhuis, 1772, 8o, [xxvi]+305+[iii]p.

(Herdenking van 200 jaar Den Briel, geschreven door een predikant uit Dordrecht. Met opdracht aan stadhouder Willem V, met familiewapen van de Oranjes. Met 1 gravure van een geuzengevecht. Met beschrijving overgang Gouda op p.177-180. In oorspronkelijke, maar vuile perkamenten band. Een katern los).

JOACHIM HESS, Luister van het orgel, of naauwkeurige aanwyzinge, hoe men door eene gepaste registreering en geschikte bespeelding, de voortreffelyke hoedanigheden en verwonderenswaardige vermogens van een kerk- of huisorgel in staat is te vertoonen. Tot onderrigting van alle liefhebbers van het orgelspel, inzodnerheid voor jonge organisten, leerlingen, en allen die zig eene bekwaame behandeling van het orgel tragten eigen te maaken. Opgesteld door Joachim Hess, organist en klokkenist te Gouda [orn.], Te Gouda, by Johannes vander Klos, stads-drukker, 1772, 4o, [xxii]+78p.

Hessjes

(Zeer zeldzame uitgave van het orgelboek van de markante Goudse organist Joachim Hess. Met gedicht op Hess van H. Houtam uit Gouda. Hess wil met dit boek zijn leerlingen en andere aspirant organisten inzicht bieden bij het registreren en behandelen van het orgel. Hess, met een Duitse vader, kwam als 17-jarige vanuit Leeuwarden naar naar Gouda als organist van de lutheranen. Al snel werd hij tot stadsorganist in de Sint-Jan aangesteld. Zijn broeder Hendrik Hermanus vestigde zich ook in Gouda en was orgelbouwer. Vaak is door andere steden geprobeerd hem ‘weg te kopen’, maar met verhogingen van zijn tractement wist het Goudse stadsbestuur dat steeds weer te voorkomen. Hess was lid van de Hernhutters in Zeist en werd daar ook begraven. http://www.diegoude.nl/wp-content/uploads/2016/01/Op-de-bres-voor-Hess-2010-2.pdf In originele hard-kartonnen kaft en dito zwakke rug. Bijzonder fris exemplaar).

LAURENT ÉCHARD, Dictionnaire géographique-portatif, ou description des royaumes, provinces, villes, patriarchats, evêchés, duchés, comtés, marquisats, villes impériales et anséatiques, ports, forteresses, citadelles, et autres lieux considérable des quartre parties du monde […] Traduit de l’Anglois sur la treizieme édition [Orn.] A Paris, chz les Libraires Associés 1772 avc approbation & privilége du Roi, 8o, [xii]+804p.

(Geografisch handboekje in fraai lederen bandje, met een donkere vlek op het voorplat, ribben en goudornamenten op de rug en donkerrood titelschildje met “Dictionnaire géographique”. Twee uitvouwbare kaarten; een met beide wereldhelften – gedateerd 1759, gaaf met slechts enkele vlekjes – en een van Europa, ook uit 1759, door slordig vouwen gekreukt en zwak. Op p. 289 korte beschrijving van “Gouda ou Tergow”. Als bijzonderheden worden de grote kerk genoemd en de geboorte van diverse grote mannen, met als enige voorbeeld Nicolas de Hartsoeker. Deze zoon van een remonstrants predikant uit Moordrecht en uitvinder van de schroefmicroscoop werd in 1656 in Gouda geboren).

[PRIJSBAND  DEN HAAG] DANIEL WYTTENBACH, Plutarchi liber de sera numinis vindicta. Accedit fragmentum eidem vindicatum ap. Stobaeum [Lugduni Batavorum apud S. et J. Luchtmans, Academiæ typographus, 1772, [xx]+147+[xiii] p.

(Gave prijsband met vrouwfiguur en vermelding Haga Comitis, in goudkleurig kader . Rug versierd met zes kleine bloemen, gescheiden door gouden kettinkjes. Met prijs van de Latijnse School in Den Haag, op 4 augustus 1803 toegekend aan Hagenaar Adrianus van de Watering (1789-1838), ondertekend door de rector en de curatoren).

LATYNSCH EN NEDERDUITSCH VESPER-BOEK voor alle de dagen des jaars, volgens het Roomsch en het Nederlandsch getyden-boek t’samengesteld, als mede de completen, T’Antwerpen [=’s-Gravenhage], voor Eustachius de Haen, 1772, 12o, [iii]+655p.

(Met Gentse approbatie uit 1779. Eigendomsinschrijving van H. Smeele. In fraaie bruinleren band met goudornamenten op de rug en omkadering op voor- en achterplatten. Roodgespikkeld op snee).

KORTE HISTORIE en levens der HH Martelaars van Gorcom. Getrokken uit de waarachtige beschrijving van hunne martelie, door den beroemden Guillielmusc Estius, en andere Nederlandsche historieschryvers; ter oorzaak van hun twee-honderd-jaarig jubilé, in het Vlaamsch uitgegeeven [Orn.] (Na de copie van Loven) Erv. J. Coppens en Zoon, boekdrukkers op de Markt te ’s Bosch [1772], 8o, [xii]+132p.

(Bossche uitgave van een boekje t.g.v. het tweede eeuwfeest van de Martelaren van Gorcum. Voornamelijk gebaseerd op het werk van Willem Estius. Met houtsnede borduur rond de titelplaat. In eenvoudige, sleetse, papieren omslag).

SAMUEL SCHEURER, Kortbondige natuur- en schriftmaatige land-theologie. Uit het Hoogduitsch vertaald door Arn. Henr. Westerhoff, in zyn leeven predikant en rector te Gouda. Uitgegeeven, en voorzien met eene voorreden over psalm CXI: 2 door dezelfs zoon Joh. Henr. Westerhoff, predikant te Amsterdam [afb.], Te Amsteldam, by Loveringh en Allart, 1773, 8o, [i]+[xviii]+216p.

[Postuum uitgegeven derde druk van een vertaling van de hand van de Goudse rector Westerhovius. Met frontispice. Aan het eind ontbreekt van aanhangsel 1 pagina. Vochtvlek aan onderzijde in eerde deel van het boekwerk. Kartonnen platten en linnen rug).

[HENDRIK A. CALKOEN], Oldenbarnevelds eer verdeedigd, tegen den advocaet der vaderl. kerk door den schryver der Memorie; in twee brieven, aaen een Heer van Regeering geschreeven [orn.] Te Amsterdam by Cesar Noel Guerin, boekverkoper op de Heere Gragt, 1773, 8o, 306p.

(Zeldzame uitgave, in twee banden; rafelig, met zwakke rug met beschadigde titelplaatjes. Compleet).

UITLEGGINGE van de Wyd-beroemde en Vermaarde Glazen, binnen de Voortreffelyke en Vermaarde St. Jans kerk te Gouda. Tot dienst en gerief, zoo voor de Inwoonders deezer Stad, als voor de Vreemdelingen die dit konstig Werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met veele schoone zinryke Veerzen, opgestelt door voornaame Auteurs; en een Gezang op aller Glazen Inhoud; nevens een Verhaal van den Brand derzelver Kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] te Gouda, by Johannes van der Klos, ordinaris Stads- en Klein-Zegel-Drukker, 1773, 8o, [lii] p.

(Editie van het bekende glazengidsje. Met voor privileges van het Goudse stadsbestuur aan Johannes van der Klos van 27 februari 1773, ondertekend door Hubert van Eyck, om dit werkje tien jaar lang als enige te mogen drukken. Net originele omslag, vervaardigd van met blad van door Van der Klos gedrukte Nieuwjaarsprent (jaartal inbekend; met fragment van gravure uit 1757).

[ANNE DOUGLAS MORTON, MELCHIOR VAN MACHWITS], Der gravinne Van Morton gebeden, en M. v. Machwits Godvrugtige uitspanningen: in ordre gebragt, om mede te dienen tot een hand-boekje by het gebruik des H. Avondmaals. Sestiende druk. Doorgaans verbetert, en vermeerdert met C. Drostes Dankzegging na het H. Avondmaal, enz. [afb.], Te Gouda, by Johannes van der Klos, in ’s-Gravenhage by Bartholomeus van der Klos 1773, 8o, [ix]+401+[vii]p.

(Met titelgravure. Veelvuldig herdrukt werk van Anne Douglas Morton (Countess of Morton, 1610-1654) en Melchior van Machwits overleden 1674). De gebroeders Van der Klos hebben dit boek uitgegeven, wat in feite een bundeling is van (1) de gebeden van de gravin van Morton en (2) de overdenkingen van Van Machwits, terwijl tot slot ook nog (3) enkele “Dankzegginge” van C. Droste zijn geplaatst. De ‘Gravin van Morton’ verwijst naar Anne Villiers, die in 1627 trouwde met Robert Douglas, de latere 8ste graaf van Morton. Het boek is een vertaling van het gebedenboek “The Countess of Morton’s daily exercise”, dat vanaf 1665 veel gebruikt werd onder de Anglicaanse gelovigen. De meditaties in het tweede deel zijn gericht op de viering van het Heilig Avondmaal. Van Machwits was volgens het titelblad (p. 277) was hij Luitenant-Kolonel en Commandant van Nijmegen. Opnieuw ingebonden met gemarmerde platten en kunstleren rug met titelschildje “Der Gravinne van Morton gebeden”)

[ANNE DOUGLAS MORTON, MELCHIOR VAN MACHWITS], Der gravinne Van Morton gebeden, en M. v. Machwits Godvrugtige uitspanningen: in ordre gebragt, om mede te dienen tot een hand-boekje by het gebruik des H. Avondmaals. Sestiende druk. Doorgaans verbetert, en vermeerdert met C. Drostes Dankzegging na het H. Avondmaal, enz. [afb.], Te Gouda, by Johannes van der Klos, in ’s-Gravenhage by Bartholomeus van der Klos 1773, 8o, [ix]+401+[vii]+24p.

(Met titelgravure. Scheurtje in titelpagina. Zestiende druk van Anne Douglas Morton (Countess of Morton, 1610-1654) en Melchior van Machwits overleden 1674). Opnieuw ingebonden in bruin leer met rood titelschildje “Morton gebeden”. Aan het eind zijn psalmen toegevoegd. Dit boekje verscheen in het jaar dat een nieuwe psalmberijming in de gereformeerde kerk werd ingevoerd en her en der psalmoproeren uitbraken).

[PRIJSBAND GRONINGEN] PETRUS BURMANNUS SECUNDI, Anthologia veterum Latinorum epigrammatum et poematum. Sive catalecta poëtarum Latinorum in VI. digesta, tomus II [Orn.] Amstelaedami ex officina Schouteniana [Petrus Schouten], 1773, 4o, [lxii]+785p.

(Tweede deel van een tweedelig werk met Latijnse epigrammen. In fraaie bruinleren prijsband van de universiteit Groningen, met op beide zijden in goudopdruk Gronings zegel en ornamenten. Drukkersmerk op p.773 uitgeknipt. Bibliotheekstempeltjes Schouwburg Groningen. Tekstschildje afgesleten)

.

KASBOEKJE van de Eglise Saint Jacques, met aantekeningen over de periode 1773-1795, 8o, 75 bladen, waarvan 16 met aantekeningen, beginnend met “Le rendage de la maison située au coin de St. Christophe [in de Wijk Saint-Gilles] fait par Morory en faveur du Sr. d’Allemagne (…)”.

(In origineel geblindstempeld kalfsleren bandje. Op de binnenzijde van het voorplat is een advertentie geplakt van de verkoper van het boekje, Jean-François Bassompierre (1709-1776), Imprimeur de Son Altesse [de Prins-Bisschop van Luik], & Libraire, à l’Enseigne du Mariane, vis-à-vis l’Eglise Ste. Catherine. Mogelijk registratie van de rente, betaald voor het gebruik van huizen die in bezit waren van de kerk. De meeste betalingen werden gedaan door leden van de familie Francotte, met name Henry Joseph Francotte, een welgestelde ijzerhandelaar in Luik.

STAATKUNDIGE HISTORIE VAN HOLLAND, alsmede Maandelykse Nederlandsche Mercurius, Als meede het voornaamste kerknieuws der Lutherse Gemeentens, van de maand maart 1774, tweede stuk. 36ste deel, 283ste stuk [Orn.] Te Amsterdam, by Bernardus Mourik, boekverkooper in de Nes, by de groote Vlees-Hal, 1774, 4o, p.65-116
STAATKUNDIGE HISTORIE VAN HOLLAND, alsmede Maandelykse Nederlandsche Mercurius, Als meede het voornaamste kerknieuws der Lutherse Gemeentens, van de maand maart 1777, eerste stuk. 42ste deel, 330ste stuk [Orn.] Te Amsterdam, by Bernardus Mourik, boekverkooper in de Nes, by de groote Vlees-Hal, 1777, 4o, p.43-84

(Twee losse afleveringen van een tijdschrift dat verscheen tussen 1756 en 1807. De aflevering uit 1774 bevat het tweede deel van ’t voorgevallene in den jaare 1617, met een gravure van het bezoek van prins Maurits aan de magistraat van Delft. In de andere aflevering een beschrijving van de gebeurtenissen in 1627, met een aflevering van de vloot van Piet Hein in Zuid-Amerika. In beide afleveringen op p.70 een hele bladzijde met kleine afbeeldingen, volgens het onderschrift voorstellende ‘De May-boomen door de Schutterye geplant in ’s-Gravenhage’. Losse afleveringen met sleetse gemarmerde papieren omslagen).

DSC06159

JOACHIM HESS, Dispositiën der merkwaardigste Kerk-orgelen, welken in de zeven Verëenigde Provincien als mede in Duytsland en Elders aangetroffen worden. Benevens eene beschryving van het Nieuw en Uitmuntend Orgel in de St. Jans kerk te Gouda. Dienende tot een Vervolg op de Luister van het Orgel. Door Joachim Hess, Organist en Klokkenist te Gouda, [orn.], Te Gouda, by Johannes vander Klos, Stads-Drukker, 1774, [vi]+200p.

(Zeldzaam handboek voor organisten, geschreven door de organist en stadsbeiaardier van de Sint-Janskerk in Gouda. Met moderne vergulde kalfsleren band. Licht vochtvlekkerig, hoeken gewreven; Tekstschildje met ‘Luister van het orgel’. Exemplaar met eigendomsinschrijving, uit de bibliotheek van D.A. Flentrop, telg uit een geslacht van orgelbouwers sinds 1903 en restaurateur van het Goudse Moreau-orgel in de jaren 1959-1960)

Regenboog

JACOBUS REGENBOOG, Historie der remonstranten, kortelyk vervattende de geschiedenissen der gereformeerde christenen, die men remonstranten noemt; uit egte gedenkstukken, oude geschriften, en de geloofwaardigste schryveren opgemaakt. Eerste deel. Beginnende van het overleveren der Remonstrantie aan de Ed. Groot Mog. Heren Staten van Holland en Westfriesland, en eindigende even voor het houden der Nationale Synode van Dordrecht, Te Amsteldam by Jan Doll 1774, [xii]+373p.
JACOBUS REGENBOOG, Historie der remonstranten, kortelyk vervattende de geschiedenissen der gereformeerde christenen, die men remonstranten noemt; uit egte gedenkstukken, oude geschriften, en de geloofwaardigste schryveren opgemaakt. Tweede deel. Beginnende met het houden der Nationale Synode van Dordrecht, en eindigende met de gebeurtenissen van ’t jaar 1623, Te Amsteldam by Jan Doll 1776, 388p.

(Tweedelig werk over de lotgevallen van de remonstranten van de leek Jacobus Regenboog (1702-1775), bedoeld als bestrijding van een in 1773 anoniem uitgegeven Beknopte geschiedenisse of verhaal van het voorgevallene tusschen de remonstranten en contraremonstranten. Het tweede deel verscheen postuum. Een aangekondigd derde deel, over de jaren 1624-1705, is bewaard gebleven in manuscript maar werd nimmer uitgegeven. Twee fraaie achttiende-eeuwse lederen bandjes met versierde rug in goudopdruk. Voorplat deel 1 en achterplat deel 2 enige wormvraat. Bladzijden rood op snee. In beide delen een groen leeslint).

Moor1

BERNHARDINUS DE MOOR, Leidens ontzet. Geviert op den jaarlyksen Dank-dag in ’t jaar MDCCXLVI. Herdrukt ter gelegenheid van den CCsten verjaardag dezer blyde gebeurtenis [orn.] Te Leiden, by Johannes Hasebroek, 1774, 8o, [ii]+85p.
CLEMENS STRESO, Z.J.Z., Kerkreden op het tweede eeuwfeest van Leydens ontzet, uitgesproken in de Pieters Kerk op den III October MDCCLXXIV [orn.] Te Leyden by Samuel en Johannes Luchtmans, 1774, 8o, [xv]+56+[iv] p.

Moor2

(Convoluut met twee herdenkingsredes over het Leids Ontzet van 1574. De eerste betreft een herdruk van een toespraak met een historisch relaas van de verwikkelingen van de Opstand uit 1746 van de toenmalige Leidse hoogleraar theologie en predikant Bernhardinus de Moor. Zijn gelijknamige overgrootvader en grootvader waren respectievelijk predikant en geneesheer in Gouda. Na zijn emeritaat vestigde ook deze Bernhardinus zich in Gouda, waar hij op 18 juli 1780 overleed. Leren rug en hoeken, hardkartonnen platten. Titelschildje met ‘Leidens ontzet”. Schaaf- en stootplekjes. Fraai exlibris met molen en korenschoof van H.J. de Koster. Enkele regels met inhoudsopgave van het bandje geschreven op schutblad in 1779. Binnenwerk verkleurd, hier en daar een plek).

LES LYRIQUES SACRES, A Orléans, chez Couret de Villeneuve, fils, Libraire 1774, 12o, [vi]+[xxii] 264p.

(Fraai ingebonden bundeltje geestelijke liederen. Met goudversierde rug, donkerrood titelschildje “Lyric sacre”; gevlekte lederen platen (met lichte verkleuringsstreep bovenaan voorplat), gemarmerd op snee en leeslint).

FREDERICUS VAN BREDA, De eo, quod justum est foro criminali. Eruditorum examini submittit Fredericus van Breda, Gouda Ad diem 1 julii 1775, Lugduni Batavorum apud A. Honkoop et fil, Cornelium de Pecker C.F. 1775, kl. fol., 39p.

RUTGER METELERKAMP, De poenbis criminum ingeniis populorum accomodandis. Publico atque solenni examini submittit Rutger Metelerkamp, A.L.M. Phil. Doct. Gouda Batavus, D. iii novembris 1792, Lugduni Batavorum apud S. et J. Luchtmans 1792, kl. fol., 55+[v] p.

GERH[ARD] CAR[OLUS] CONR[ADUS] VATEBENDER, Oratio ad Synodi Hollandiae Australis patres conscriptos quam pro religione oravid Gerh. Car. Conr. Vatebender, gymnasii rector, Goudae, in æde minori, postridie non. iulii 1789, Goudae, typis Gualtheri Verblaauw, 1789, kl. fol., 23p.

JOH[ANNES] JACOB[US] THOM[AS] DUVAL, De vera mente foederis Traiectini circa gubernatores Hollandiae et Zeelandiae [Dissertatio historico-politico-diplomatica] Eruditorum examini submittere destinaverat Joh. Jacob. Thom. Duval, J.U.D. Gouda-Batavus, Lugduni Batavorum apud Thomam Koet 1789, kl. fol, 63+xviii] p.

(Convoluut met vier academische teksten van studenten uit Gouda; drie ter verkrijging van de doctorsgraad aan de Universiteit van Leiden en één oratie van de nieuwe rector van de Latijnse School in Gouda. Het laatste werk in deze bundel bevat een bijlage met teksten uit de jaren 1559 tot 1572 in het Nederlands. In nieuwe band met gemarmerde platten en kunstleren rug, voorzien van ribben en gouden ornamenten. Kopie van de eerste titelpagina op de voorzijde).

PRIJSVAERZEN op het tweede eeuwgetijde der Leydsche Hoogeschoole en tot lof der Heeren Van der Does, Van der Werff en Van Hout; verdedigers van Leyden, z.pl. 1775, 8o, 70p.

(Uitgeven zonder impressum in losse karternen, zonder band).

PIETER PAULUS, Verklaring der Unie van Utrecht. Vooraf gaat de vertaling van ’t latynsche werk van mr. N. Bondt, bestaande (behalve de opdragt en voorrede) in de verklaring der inleiding, en van ’t eerste, tweede, en derde, Artikel der Unie van Utrecht, Eerste deel, tweede druk [Orn.] Te Utrecht, by J. van Schoonhoven en Comp. 1775, 8o, [xxvi]+[xviii]+473+[i] p.

PIETER PAULUS, Verklaring der Unie van Utrecht, tweede deel [Orn.] Te Utrecht, by J. van Schoonhoven en Comp. 1776, 8o, [ii]+333+[i] p.

(Twee (van 3) delen over de Unie van Utrecht uit 1578. Met fraaie fontispice van de veergaderende gewesten. In halfleren rode banden, met titel en deelnummers in goud gedrukt. In deel 2 ingelegd een folder en een fraai gedrukt bewijs van inschrijving voor “de cursus van twaalf revolutien” lopende van 1702-1848, gegeven door prof. Visscher, die start op 10-10-1848. Biljet op naam van “Den weledelgeb. Heer Dr. H.G. Romer en Dames”.  Hendrik Gabriël Römer (1816-1896), jurist en universiteitsbestuurder in Utrecht).

REGULÆ ET CONSTITUTIONES Congregationis Clericorum Excalceatorum SS. Crucis, & Passionis D[omi]ni Nostri Jesu Chrisi. A fel. rec. Benedicto XIX in forma specifica primo approbatæ. Deinde a rec. mem. Clemente XIV et novissime A SSmo D[omi]no Nostre Papa Pio VI. Cum appositis interjectionibus in eadem forma confirmatæ [Orn.] Romæ ex typographia  C.A.  1775, 16o, 141+[i]+7p.

(Kloosterregel van de passionisten. In origineel perkamenten bandje. Met afbeelding van de gekruisigde Jezus. BPH)

MARTINUS BECANUS, Analogia veteris ac novi Testamenti, in qua primùm status Veteris, deindè consensus, proportio, & conspiratio illius cum Novo explicatur [Orn.] Lovanii, typis Joan. Franc. van Overbeke, sub signo Lampadis Aureæ 1775, 8o, [xvi]+416p.

(Veelvuldig vertaald werk van Marin van Beek over de samenhang tussen Oude en Nieuwe Testament. Beschadigde rug en platten. Met bibliotheekstempels bibliotheek Passionistenklooster en Gabriël-parochie Haastrecht. BPH).

GEATANO MARIA, La fraternal carita ideate in riflessioni sagre, e morali. Con un esame pratico sopra l’istessa virtù, ed un altro sopra li vizzi opposti. Dedicata alla Santina di N.S. Papa Benedetto XIII [Orn.] In Padova appresso Giovanni Manfré, 1775, 8o, 309+[i]p.

(Boekje over de broederlijke liefdadigheid, geschreven door de kapucijner monnik Frater Geatano Maria (1673-1753), afkomstig uit Bergamo. In bandje met perkamenten rug en kartonnen platten. Aan binnenzijde voorplat zegeltje van boekhandel in Tournai. Eigendomsinschrijving op eerste schutblad L.J.U. Seegers. BPH).

UITLEGGINGE van de Wydberoemde en Vermaarde Glazen, binnen de voortreffelyke en vermaarde St. Jans kerk tot Gouda. Tot dienst ende gerief, zoo voor de inwoonders dezer stad, als voor de vreemdelingen, die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met vele schoone zinryke vaerzen, opgestelt door voornaame auteurs; en een gezang op aller glazen inhoud; nevens een verhaal van den brand derzelver kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] Te Gouda, by Johannes van der Klos, ordinaris stads- en klein-zegel-drukker, 1776, 8o, [ongepagineerd; 52 p.]

(Editie van het bekende glazengidsje. Met voor privileges van het Goudse stadsbestuur aan Johannes van der Klos uit 1773, ondertekend door Hubert van Eyck, om dit werkje tien jaar lang als enige te mogen drukken. Met nieuwjaarsprent als omslag).

UITLEGGINGE van de Wydberoemde en Vermaarde Glazen, binnen de voortreffelyke en vermaarde St. Jans kerk tot Gouda. Tot dienst ende gerief, zoo voor de inwoonders dezer stad, als voor de vreemdelingen, die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met vele schoone zinryke vaerzen, opgestelt door voornaame auteurs; en een gezang op aller glazen inhoud; nevens een verhaal van den brand derzelver kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] Te Gouda, by Johannes van der Klos, ordinaris stads- en klein-zegel-drukker, 1776, 8o, [ongepagineerd; 52 p.]

(Editie van het bekende glazengidsje. Met voor privileges van het Goudse stadsbestuur aan Johannes van der Klos uit 1773, ondertekend door Hubert van Eyck, om dit werkje tien jaar lang als enige te mogen drukken. Eenvoudige papieren omslag, met doordruk van andere tekst).

N.N., Nieuw-jaars wensch en gift, uitgedeeld aan alle Roomsche Catholyke vryers en vrysters, jongmans en jonge dochters, van den predikstoel voorgedraagen door … R. Priester en Pastoor, Te Amsterdam by T. Crajenschot, boekverkoper op den hoek van de Heerengragt en Heisteeg, in de Berg Sinaï 1776, 53+[ii]

(Opsomming van argumenten tegen gemengde huwelijken tussen “Catolyken en Oncatholijken”, geschreven door een anonieme – mogelijk Amsterdamse – pastoor. De auteur zegt zelf uit zo’n gemengd huwelijk te zijn geboren. Volgens hem kwam het in zijn parochie zo’n twintig keer per jaar voor. Met fraai gravure van een kerkelijke huwelijksinzegening op het titelblad. Toegevoegd is een fondslijst van de drukker. Onderaan titelpagina in de marge een bibliotheekstempel van “Bibliotheca F.F. Min. Cap. Buscoduci” en op keerzijde van “Provinciale Bibliotheek”. Oorspronkelijke kartonnen bandje vlekkerig en met los voor- en achterplat. Binnenwerk gaaf).

JONA WILLEM TE WATER, Historie van het verbond en de smeekschriften der Nederlandsche edelen, ter verkrijging van vrijheid in den godsdienst en burgerstaat. Eerste stuk [afb.] Te Middelburg by Pieter Gillissen 1776, 8o, [xviii]+446p.

(Klassieke ‘vaderlandse’ geschiedschrijving door een Vlissingse predikant. In eenvoudige papieren omslag. Binnenwerk met vochtvlekstrook een buitenkant bladen)

CHRISTIAAN WILLEM FRANS WALCH, Levensbeschryving van Catharina van Bora, echtgenoote van den grooten kerkhervormer D. Martinus Lutherus. Getrokken uit de waare geschiedenis van de zaal. Cath. van Bora. Met plaaten. Te Amsterdam by Albrecht Borchers in de Gasthuismoolenstraat, in Lutherus 1777, 4o, [v]+94 p.

(De auteur was doctor in de theologie te Göttingen. Sterk gesleten papieren omslag, ezelsoren en enkele vochtvlekken. Compleet. Met portret van Catharina van Bora en enkele andere illustraties. Twee uitvouwbare vellen met stambomen).

[LAURENS PIETER VAN DE SPIEGEL], Historie van de satisfactie, waar mede de stad Goes en het eiland van Zuid-Beveland zich begeeven hebben onder het stadhouderschap van Prins Willem van Orange, in het jaar 1577. Uit veele oorspronkelyke gedenkstukken saamgesteld. Beneffens eenige verhandelingen, betrekkelyk tot de Historie en Regeeringsform van dien tijd [Stadswapen] Te Goes, by Jacobus Huysman 1777, [xx]+406+[6]p.

(In originele band, met gebruikersschade. Rood titelschild, goudopdruk, stempels tussen de ribben, titelpagina in zwart en rood en groot gegraveerd stadswapen Goes van S. Fokke. Twee bijlagen en bladwijzer. De auteur was raadpensionaris van Zeeland).

BIBLIA. Dat is de gantsche H. Schrifture, vervattende alle de Canonycke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments. Uyt de oorspronkelycke talen in onse Nederlandsche tale getrouwelick overgeset door last van de Hoog. Mog. Heeren Staten Generael der Vereenigde Nederlanden en volgens het besluyt van de Synode Nationael in de jaren 1618 ende 1619 gehouden tot Dordrecht. [Amsterdam Bijbelcompagnie] 1777

(Statenbijbeltje; opnieuw in leer ingebonden; titelpagina gerestaureerd, maar vaag en gehavend; Nieuwe Testament gedrukt te Amsterdam voor H. Brandt, D. Onder de Linden, P. Schouten, J. de Groot, N. Arenberg en Compagnie 1781; Boek der psalmen idem 1782 met gehavende titelpagina)

[PRIJSBAND GOUDA] JOHANNES GOTTLIEB HEINECCIUS], Antiquitatum Romanorum jurisprudentiam illustratium syntagma. Editio quint [DM] Leovardiæ et Franequeræ, apud H.A. de Chalmot & D. Romar 1777, 4o, [xxxi]+750 p.

(Puntgave band, maar zonder prijs. Met op beide platten het Goudse stadswapen, goudomkadering en in de hoeken florale versieringen. Op de rug eveens goudversieringen. Gaatjes voor sluitlinten. Met frontispice, portret van de auteur en uitvouwbaar schema.

JOSUA VAN IPEREN, Kerkelyke historie van het psalm-gezang der christenen, van de dagen der apostelen af, tot op onzen tegenwoordigen tyd toe; en inzonderheid van onze verbeterde Nederduitsche psalmberyminge. Te Amsterdam by de wed. Loveringh en Allart [twee delen] 1777-1778, 8o, I: [xxii]+496 en II: [xl]+519 p.

(Tekst compleet in fraaie band, doch slechts 3 van 10 platen. Wel aanwezig in deel 2 portretten van Johannes van Spaan, Rutger Schutte en Josua van Iperen, tevens muziekbladen van het Souterlied en van Oudaan. Lederen rug met Oranje tekstschildjes, voor- en achterzijde van gemarmerd karton. Enkele potloodstrepen en aantekeningen. Met aan het eind actuele weergave van psalmenoproer in Maassluis en Vlaardingen).

CARACCIOLI, Beschryving van het leven en de gevoelens van paus Clemens XIV (Ganganelli), [dm] Tot Rotterdam by Jacobus Bronkhorst 1778, 4o, [vi] + 198 p.

J.F. MARTINET, Katechismus der Natuur, derde deel, Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1778, 8o, [iv]+397+[v]p.

(Los deel van Martinet, “Meester in de vrye konsten, doctor in de wysbegeerte, lid van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem en predikant te Zutphen”. In fraaie lederen band met goudversiering op de rug, met titelschildje in donkerrood “F. Martinet Katechismus der Natuur” en deelnummer in goud; gemarmerd op snee. Compleet met de zes platen (waarvan twee gekleurd en uitvouwbaar); dit deel handelend over insecten en planten).

[PRIJSBAND GOUDA] Petrus Burmannus, Phaedri, aug. liberti, fabularum aesopiarum Libri V. Cum integris commentariis Marq. Gudii contr. Ritterhusii, Nic. Rigaltii, Is. Neveleti, Nic. Heinsii, Joan. Schefferi, Jo. Lud. Praschii [DM] Lugduni Batavorum apud Sam. Et Joan. Luchtmans, bibliopolis & academiae typographos 1778, 4o, [lv]+398+258+[lxxii]p

(Prijsband van de Latijnse School in Gouda met prijsopdracht, uitgereikt aan H.S.A. van der Heijden op 29 augustus 1838, ondertekend door rector  D. Willemier. De halflederen band heeft op de rug een in goud afgedrukt stadswapen van Gouda).

ALEXANDER COMRIE, Stellige en praktikale verklaaring van den Heidelbergschen Catechismus, volgens de leere en gronden der hervorminge, eerste deel, tweede druk, Te Utrecht by Henricus van Otterloo en G. van den Brink, Jansz. 1779, 4o, [xxxii]+512p.

(Opnieuw ingebonden in linnenband met opgeplakte kopie van titelblad en rug. Comrie, een in Schotland geboren theoloog, schreef dit boek als predikant van Woubrugge. Hij vestigde zich in 1773 aan de Westhaven in Gouda, waar hij in december van het daaropvolgende jaar overleed en werd begraven in de Sint-Janskerk).

CORN[ELIUS] SCHONAEUS, Terentius Christianus seu Comœdiae Sacræ. Terentiano stylo a Corn. Schonæo Goudano conscriptæ: Ad usum studiosae Juventutis. Nova Editio juxta editions, Antuerpiensem & Hornensem [Orn.] Parisiis, Apud P.M. Nyon juniorem, in exterioribus Collegii Mazarinæi ædibus, 1779, 8o, [xvi]+206+[iv]p.

(Late Franse uitgave van de in Gouda aan de Turfmarkt 17 geboren Cornelis Schoon.Op titelpagina eigendomsinschrijvingen: “Ex libris Jaroderi” en “ex libris De Jaroderie. Enkele penoefeningen in het Latijn op het laatste schutblad. In originele bruinleren band, met in goud op de rug een titelschildje met de tekst “Teren Chri”).

JEANUS GYSBERTUS DE MEY, Fisco, ejusdemque jure in bonis post contractum quæsitis, quod annuente summo numine [Specimum juridicum inaugurale], Eruditorum examini submittit Jeanus Gysbertus de Mey, Fransc. Fil. Gouda-Batavus, civis Amstelodamensis. Ad diem xix. Junii 1779, H[ora] l[oqoque] s[olitis], Lugduni Batavorum, apud Cornelium de Pecker, C.f., 1779, 4o, [iii]+28+[i] p.

(Copie van Leidse promotie van Gouwenaar. Ingebonden door boekbinderij zusters Clarissen Nieuwe Niedorp.

HISTORIA et concordia Evangelica. Quidquid in aliis hactenus editis ad dirigendos Evangelistas aptius videbatur , ita complectens; utquamplurimis in locis recens contexta & instaurata, articulis & versiculis distincta , novis annotationibus & octo locupletissimis indicibus instructa, nunc in lucem prodeat, [DM] Lovani  e typographia academica, 1779, 8o, [xlix]+422+[cxx] p.

(Stukgelezen boek over de historische context van de evangeliën. Met eigendomsinschrijvingen van “J. van Leeuwen. Bat. Delphis natus”, “ex libris C. Bynen, Waalre” en “ex libris Gaspari Beynen anno 1820”. Beynen was in die tijd waarschijnlijk leraar aan de Latijnse School te Gemert. Met talrijke aantekeningen van Byenen in de marge. In sleetse halfleren band. Rug bovenaan ingescheurd; met goudversieringen en titel in gouden letters. SJH).

J[UNIUS] B[RUTUS] C[ELTA] [= FRANÇOIS ADRIAAN VAN DER KEMP], Jonkheer Johan Derk van der Capellen heer van den Pol, beschreven in de Ridderschap van Overyssel. Regent [Orn.] Te Leyden by L. Herdingh 1779, 8o, [viii]+370+[ii] p.

(Complete verzameling stukken over het handelen van de Overijsselse patriot Van der Capellen (1741-1784) in Ridderschap en Steden van Overijssel, samengesteld door zijn bewonderaar, de Leidse doopsgezinde predikant en art F.A. van der Kemp. Van der Capellen was schrijver van het beroemde pamflet Aan het volk van Nederland (dat twee jaar later zou worden verspreid) en strijder tegen de drostendiensten in Twente. De stukken in dit boekwerkje werden in losse afleveringen verspreid; een complete verzameling als deze is zeer zeldzaam. In half perkamenten band, met titel in vervaagd oud handschrift op de rug en gespikkeld op snee. Gedrukt in fraaie typografie).

PIETER BONDAM, Verzameling van onuitgegeevene stukken, tot opheldering der vaderlandsche historie; opgezogt, byeengebragt, en met eenige aanmerkingen opgehelderd, eerste deel, Te Utrecht by Bartholome Wild 1779, 8o, [xxvi]+329+[xviii]p.

PIETER BONDAM, Verzameling van onuitgegeevene stukken, tot opheldering der vaderlandsche historie […], tweede deel, Te Utrecht by Bartholome Wild 1779, 8o, [xii]+388+[xxi] p.

PIETER BONDAM, Verzameling van onuitgegeevene stukken, tot opheldering der vaderlandsche historie […], derde deel, Te Utrecht by Bartholome Wild 1780, 8o, [xxii]+321+[xvii] p.

PIETER BONDAM, Verzameling van onuitgegeevene stukken, tot opheldering der vaderlandsche historie […], derde deel, Te Utrecht by Bartholome Wild 1781, 8o, [xvi]+375+[xix] p.

PIETER BONDAM, Verzameling van onuitgegeevene stukken, tot opheldering der vaderlandsche historie […], derde deel, Te Utrecht by Bartholome Wild 1781, 8o, [xviii]+379+[xxi] p.

(Bronnenuitgave betreffende de beginperiode van de Tachtigjarige Oorlog. Stukken vooral uit Gelderland, Overijssel en Utrecht. Na elk deel vermelding van de opgenomen brieven. De auteur is volgens vermelding op het titelblad professor in de Rechten in Utrecht en historieschrijver van Gelderland. Complete serie van vijf delen in drie uniforme halfleren banden met gewreven kartonnen platten. Op de rug rode titelschildjes, deelnummers en goudversieringen. Delen 2, 4 en 5 rood gespikkeld op snee. Slechts enkele lichte vochtringen op sommige bladzijden. Met stempel Deventer Bibliotheek op titelblad 1e, 3e en 5e deel en in oud handschrift “Verwijderd duplicaat 1915”; op keerzijde voorplat eerste deel: “Uit de nalatenschap van mr. W.H. Cost Jordens”. Op keerzijde voorplat 3e en 5e deel ex libris van F.G.J Houck en in oud handschrift de vermelding: “Geschonken aan het Museum de Waag door Dr. M.E. Houck, 29 Nov. 1924”).

GEORG BALTHASAR PROBST, Kleiweg, ca. 1780.

Probst3
Probst4
Probst2
Probst1

(Opticaprent van G.B. Prost (1732-1801). Deze gravure is een zogeheten illuminatieprent, van dik papier met uitgeknipte ramen en lichtbronnen, die in een kijkkast werden bekeken met een lamp erachter. Alle opticaprenten zijn kopergravures, met de hand ingekleurd, meestal met behulp van sjablonen. Probst maakte een serie van vier prenten van Gouda, die in Augsburg zijn gegraveerd naar Nederlandse voorbeelden. Het perspectief is vaak overdreven omwille van het diepte-effect. Daardoor zijn de toren van de Sint-Jan en het stadhuis op een wat vreemde plek beland. Heel herkenbaar is het pand van tassenwinkel Duijfhuizen, rechts vooraan.)

[JOAN DERK VAN DER CAPELLEN TOT DEN POL], Aan het volk van Nederland, z.pl., z.j. [1781], 8o, 76p.

    (Aan het volk van Nederland staat bekend als het meest geruchtmakende pamflet uit de Nederlandse geschiedenis. Het werd in de nacht van 25 op 26 september 1781 in het diepste geheim in heel Nederland verspreid. Een dag erna werd het geschrift al verboden en voor de schrijver dreigde gevangenisstraf. Lang bleef daarom onbekend wie de auteur was, maar in 1891 werd vastgesteld dat het van de hand van Joan Derk van der Capellen tot den Pol (1741-1784) was, een bekende Overijsselse patriot. Zijn betoog komt erop neer dat de positie van stadhouder Willem IV onrechtmatig zou zijn. Hij riep de Nederlanders op hun aandeel in het landsbestuur te claimen. Het pamflet zou beschouwd kunnen worden als het manifest van de patriottenbeweging. Adriaan Loosje stelde in zijn boekje Een krachtig libel uit 1886 dat er drie versies van het pamflet met het jaar 1781 op het titelblad zouden bestaan, met kleine typografische verschillen. Onzeker is welke van de drie de eerste druk is geweest. Veel ontvangers zullen het boekje destijds hebben weggegooid omdat het gevaarlijk was het in je bezit te hebben. Gevolg is dat het pamflet hedentendage zeldzaam is. Gebonden in eenvoudig rood-papieren omslag. Uitzonderlijk schoon binnenwerk.

    JACOB VAN LOO, De zwijgende christen bij het graf van eene godvrezende dogter. Leerrede over Levit. X. 3b. Uitgesproken bij gelegenheid van het zalig afsterven van de hooggeboren freule Jeanette Sophie Adelaide gravinne van Heiden Hompesch, door J. van Loo, predikant te Ootmarsum, Utrecht bij A. van Paddenburg, academiedrukker en Jan Martinis van Vloten boekverkopers 1781, 4o, [vi]+ 56 p.

    (Ds. Van Loo was predikant te Ootmarsum. Hij gaf ook een dagboek uit. In andere handen overgegaan op 11 september 2021).

    A.M. SERISIER, Tableau de l’histoire générale des Provinces-Unies, Tome cinquieme [Orn.], A Utrecht chez B. Wild, Londres P. Elmsly, Paris Barois, fils ainé, Bern La Société Typographique, Geneve Barthelemy Chirol, Leizpzich Weldman & Rech, 1780, 8o, [ix]+527+[i]p.

    (Los deeltje van een tiendelig Franstalig werk over de Nederlanden, verschenen in de jaren 1777-1784. Dit deel handelt over de jaren 1608-1625. De tekst zou korte tijd later bewerkt en verbeterd worden door A. Loosjes, onder de titel Tafereel der algemeene geschiedenissen van de Vereenigde Nederlanden (Utrecht 1787). Slordige papieren uitgeversband, waarvan het papier op de rug is verdwenen en de bindstroken zichtbaar zijn; papier aan de uiteinden rafelig).

    QUINTO CURCIO RUFO, De la vida y acciones de Alexandro El Grande, Traducido de la lengua Latina en la Española por D. Mateo Ibañez de Segovia y Orellana [Orn.] En Madrid: Por Don Antonio de Sancha, anno 1781, 4o, [xxvi van xxxii]+490 p.

    (Geschrift over het leven van Alexander de Grote, vanuit het Latijn vertaald in het Spaans. In zeer doorleefde perkamenten band, met sporen van sluitleertjes. Titel in handschrift op de rug. Eerste vijf pagina’s van het voorwoord ontbreken. Titelpagina wel aanwezig, met talrijke penprobeersels en aantekeningen; ook achterin het boek).

    DE ENGELSCHE TIERANNY. In vier samensspraaken. Met fraaije kunstplaaten [DM] Te Amsteldam , by Hendrik Gartman 1781 [nadruk 1917], 8o, 100p.

    (Minutieus nagedrukt anti-Engels werkje dat oorspronkelijk verscheen naar aanleiding van de Slag bij de Doggersbank. Met vier prenten. Het bdtreft een kinderboek, geschreven in de vorm van een dialoog tussen vader en zoon, ten behoeve van propaganda tijdens de Vierde Engels-Nederlandse Zeeoorlog. In de Eerste Wereldoorlog werd door de Duitsers een herdruk uitgegeven. De oorspronkelijke uitgave was een waarschuwing tegen de Engelsen die het eiland Sint-Eustatius bezetten – deze nieuwe uitgave werd opnieuw gebruikt om de Nederlanders te waarschuwen voor de Engelsen die Nederland in de Eerste Wereldoorlog onder de voet zouden lopen. Bevat verwijzingen naar de Amerikaanse Revolutie. Eén plaat toont de plundering van S. Eustatius).

    UITLEGGINGE van de Wydberoemde en Vermaarde Glazen, binnen de voortreffelyke en vermaarde St. Jans kerk tot Gouda. Tot dienst ende gerief, zoo voor de inwoonders dezer stad, als voor de vreemdelingen, die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met vele schoone zinryke vaerzen, opgestelt door voornaame auteurs; en een gezang op aller glazen inhoud; nevens een verhaal van den brand derzelver kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] Te Gouda, by Johannes van der Klos, ordinaris stads- en klein-zegel-drukker, 1782, 8o, [ongepagineerd; 52 p.]

    (Editie van het bekende glazengidsje. Met voor privileges van het Goudse stadsbestuur aan Johannes van der Klos uit 1773, ondertekend door Hubert van Eyck, om dit werkje tien jaar lang als enige te mogen drukken. Omslag van gemarmerd papier).

    HET VIER-DUBBELD NIEUW PELGRIMS OF GOUDSCHE DEVOTE LIEDE-BOECK. Bestaande in zeer Godvrugtige Gebeeden, Litaniën ende Lofzangen, voor de pelgrims, gaande naar Kevelaar [Afb.] Gedrukt te Woerden by Joannes van Vliet, boekdrukker en boekverkoper in de Voorstraat [achterin: 1782], 12o, 165+[iii] p.

    (Dit kleine boekje heeft een gekreukt perkamenten kaftje, en ziet er samen met de randen van het boekblok beduimeld en gebruikt uit. De pagina’s zelf zien er goed uit. De kaft zit met twee touwtjes aan het boekblok verbonden. De titelpagina bevat een kleine gravure van de Maagd Maria met een stralenkrans die onder haar mantel de gelovigen beschermd. Het jaar van uitgave staat op laatste pagina. Het boekje bevat een (losse) ex libris van Prof. Dr. W.L. Braekman hoogleraar aan de Katholieke Universiteit van Brussel (1931-2006). Van de Goudse katholieken is bekend dat zij in de achttiende eeuw geregeld op pelgrimage naar Kevelaer gingen, net over de grens bij Nijmegen in het Land van Kleef. Kevelaer is sinds 1642 een bedevaartsbestemming, waar het Maria-beeld Consolatrix Afflictorum (“Troosteres der Bedroefden”) te vinden is. Het boekje start met een ‘onderregtinge’ aan de pelgrims, waaruit blijkt dat het om een jaarlijkse bedevaart ging, van 7 tot 9 september. Op 7 sep om 6.00 u werd in het nabij het bedevaartsoort gelegen Kranenborg gestart met een Heilige Mis, waarna om 7.00u te voet vertrokken werd naar Kevelaer. Op 9 sep werd om 7.00 de H.Mis gehoord te Kevelaer, waarna men terugkeerde naar Kranenburg om daar rond 17.00 het Lof te horen. De ‘processionale reis’ werd afgesloten met de Benedictie (zegen) en na de overnachting (‘vernagten’) werd koers gezet naar Nijmegen en verder (te voet, mogelijk delen met de boot, P.A.) terug naar Gouda. Op p. 5 staan de aflaten vermeld die zijn te verdienen met de bedevaart. De eerste is op 12 september 1754 door paus Benedictus XIV verleend aan het Broederschap van den Alderheiligsten Maget ende Moeder Gods Maria, te verdienen in de kerk van de pater minderbroeders in Gouda. Het boekje bevat circa zestig liederen. Op p.22-24 ‘Een geestelyk lied, ofte een opwekking van de reizende pelgrimas van Gouda naer Kevelaer met kleine gravure van een pelgrim in het landschap. Hieruit blijkt dat pelgrims opstappen uit alle omliggende dorpen tot Woerden en IJsselstein aan toe. Op p. 24-25, op p. 31 en 112 een kleine gravure van de H. Geest volgt dan een ‘Lofzang tot opwekking der Goudsche pelgrims na O.L. Vrouw van Kevelaer’, op p. 56 een ‘nieuw liedeken’ opgedragen door de Pelgrims van Gouda aan de Lieve Vrouwe, op p. 81 een gravure van Christus aan het kruis, op p.94 een kleine gravure met uitstorting H. Geest, op p. 105 een ‘Geestelyk lied’ te zingen op de wijze van ‘Omtrent Jeruzalem de Stad’ of: ‘Van de Gousche glazen’, op p.109 een gravure van een skelet met een zeis, en op p.132-135 ‘Een geestelyk liedt, ter eere van OLV Geboorte; opgestelt door de Broeders van de Goudse Processie, op haar vertrek. Het boekje sluit af met een register en een notitie waarin vermeld wordt dat het gaat om een herdruk, ontdaan van vele fouten, en dat deze boekjes te verkrijgen zijn, bij (i) de Broedermeesters van de Goudsche Processie en (ii) Johannes van Vliet, boekdrukker in Woerden. Een eerdere editie van dit werkje werd in 1781 door dezelfde drukker uitgegeven en heette ook uitgebreid en ontdaan van fouten te zijn. Een Rotterdamse druk verscheen in 1807. Dit kleine boekje heeft een gekreukt perkamenten kaftje, en ziet er samen met de randen van het boekblok beduimeld en gebruikt uit. De pagina’s zelf zien er goed uit, met alleen een klein brandgat in p. 83-84. De kaft zit met twee touwtjes aan het boekblok verbonden).

    [OUDERLINGENBIJBEL St. JANSKERK GOUDA] BIBLIA. Dat is de gantsche H. Schrifture, vervattende alle de Canonycke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments. Uyt de oorspronkelycke talen in onse Nederlandsche tale getrouwelick overgeset door last van de Hoog. Mog. Heeren Staten Generael der Vereenigde Nederlanden en volgens het besluyt van de Synode Nationael gehouden tot Dordrecht in de jaren 1618 ende 1619. Te Haarlem by Joh. Enschede en Zoonen, 1782, 4o, 314+120 fol.
    HET NIEUWE TESTAMENT, ofte alle boecken des Nieuwen Verbonts onses Heeren Jesu Christi. Door last van de Hoogh-Mog. Heeren Staten-Generael der Vereenigde Nederlanden ende volgens ’t besluyt van de Synode Nationael, gehouden tot Dordrecht, inde jaren 1618 ende 1619 (…) [DM] Te Haarlem, gedruckt by Johannes Enschedé en zoonen 1782, 4o, 141 fol.
    HET BOEK DER PSALMEN, nevens de gezangen bij de hervormde kerk van Nederland in gebruik. Door last van de Hoog Mogende Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, uit drie berijmingen, in den jaare 1773 gekooren (…) Mitsgaders de Christelijke Catechismus, formulieren en gebeden der gereformeerde kerken, 4o, te Haerlem, gedrukt bij Johannes Enschedé en zoonen 1777, 82+22 fol.

    (Ouderlingenbijbel die gebruikt is in de Goudse St. Janskerk; gedrukt met consent van de burgemeesters van Haarlem 1774; bruine, gevlamde lederen band met goudopdruk “ST. JANSKERK”; ribben sleets; gebruikerssporen en kleine restauraties; band linksvoor iets ingescheurd).

    JACQUES-BENIGNE BOSSUET, Histoire des variations des églises protestantes. Défense de cette histoire avertissemens aux protestans, et instructions pastorales. Sur les promesses de J.C. à son église, tome premier [Orn.] A Rouen, chez Pierre Machuel, Hôtel Saint-Wandrille, rue Ganterie, 1782, 8o, [cxliv]+332p.

    JACQUES-BENIGNE BOSSUET, Histoire des variations des églises protestantes. Tome seconde [Orn.] A Rouen, chez Pierre Machuel, Hôtel Saint-Wandrille, rue Ganterie, 1782, 8o, [viii]+455p.

    JACQUES-BENIGNE BOSSUET, Histoire des variations des églises protestantes. Tome troisieme [Orn.] A Rouen, chez Pierre Machuel, Hôtel Saint-Wandrille, rue Ganterie, 1782, 8o, [viii]+408p.

    JACQUES-BENIGNE BOSSUET, Histoire des variations des églises protestantes. Tome quatrieme [Orn.] A Rouen, chez Pierre Machuel, Hôtel Saint-Wandrille, rue Ganterie, 1782, 8o, [iv]+592p.

    JACQUES-BENIGNE BOSSUET, Histoire des variations des églises protestantes. Tome cinquieme [Orn.] A Rouen, chez Pierre Machuel, Hôtel Saint-Wandrille, rue Ganterie, 1782, 8o, [iii]+485+[ii]p.

    (Bossuet (1627-1704) was befaamd om zijn preken en lijkredes en zou uitgroeien tot een van de belangrijkste theologen van Lodewijk XIV. Dit werk over de protestanten riep een reactie op van de naar de Nederlanden uitgeweken Pierre Jurieu, met weer een antwoord van Bossuet. Een Nederlandse vertaling verscheen al in 1734. In originele bruinleren banden met rode titelschildjes en rood op see. Eerste deel zeer gewreven en achterplatten los. In diverse deeltjes eigendomsinschrijving van Joannis Leonardi Stevens en bibliotheekstempels passionisten Haastrecht. BPH).

    ARNOUDT VAN GELUWE, Kort verhael van een achthien-jaerige Hollandsche reyze, gewandeld van eenen Vlaemschen boer […] Waer naer alle catholyke jonkheyd zig zal mogen reguleren by alderleye secten, die om hun affairen en andere nootzaekelykheden

    gaen reyzen in nieuw-gezinde landen. Zeer stigtig en profijtelyk om lezen voor alle waerheyd-lievende menschen [DM], t’ Antwerpen, by J.B. Carstiaenssens, boek-drukker en boek-verkooper op de Cattevest onder den Exjesuiten Toren 1783, 8o, [xxvii] + 111 + [v] p.

    (Herdruk van de uitgave van 1650. In fraai achttiende-eeuws leren bandje met ribben; opnieuw gezet in heldere leesletter. Bevat naast de oude approbatie van visitator Nicolaus Breydel uit 1650 ook een nieuwe goedkeuring uit 1783 door de Antwerpse pastoor en censor J.B. Fighé. Verder geeft de drukker een mogelijkheid aan om in te tekenen op een andere werkje van Van Geluwe, de Belydenisse van Rebecca Broeckaers, en is een fondslijst van deze drukker toegevoegd).

    [Fragment] BASTIAAN CRAMER, De Geldersche trap der jeugd, in onderscheiding van die, door C. Gelliers te Leeuwarden eertyds opgesteld, of grondige en nauwkeurige fundament-legger der Nederduitsche spel-, lees-, schrijf- en taal-konst. Niet alleen naar de eenvoudige vatbaarheid en aangroeiend begrip der leerlingen, van ’t A.B.C. af aan, tot een volkomen kennis in spellen en lezen toe ingerigt; maar ook tot een zeer nuttig en noodzaaklijk gebruik door ondermeesters of voor vreemdelingen, die de Nederduitsche spraak zoeken te leeren: als ook voor ouders, die geene gelegenheid of vermogen hebben, om hunne kinderen ter school te zenden. Kort en klaar tot een algemeen huis- en school-gebruik opgesteld, [drukker en plaats van uitgave onbekend] 1783, 8o, 90 p. (van 136; aanwezig zijn p. 32-50, 53-60, 62-96, 99-110, 113-128)

    (Groot fragment van een veelgebruikt leerboek, geschreven door de Arnhemse en later Genderingse schoolmeester Cramer. Zware gebruikssporen. Perkamenten omslag met penoefeningen op de binnenzijde. In twaalf trappen behandelt hij de vele disciplines van het schoolmeestersambt, van het inktmaken tot muziekonderricht. De eerste druk stamt uit 1770. Helaas ontbreekt het eerste gedeelte, met een opdracht aan de kerkenraad van Gendringen en een levendige schets van het schoolleven in het dorp. Cramer verhaalt daarin dat hij alleen in de winter een volle klas heeft met 100 tot 130 kinderen, maar zomers slechts de helft. Hij pleit voor een leerplicht en een verplichte afdracht van schoolgeld. Het fragment betreft waarschijnlijk de ongedateerde vierde of vijfde druk, uitgegeven door respectievelijk de weduwe Salembien uit Amsterdam en Daniel du Mortier uit Leiden).

    DE GOUDASCHE EN UTRECHTSCHE OPTICA, gefondeerd op twee orgineele brieven, berustend onder den autheyr van deeze Optica en welke echten brieven voor afgaan. “O so mooy praat curjeus!”. Nu zuld gy zien welke Angelmannen in die twee steeden en elders hun bevinden. In Holland 1783, 8o, 31 p.

    (Knuttel 20622. Zeer hatelijk pamflet tegen de hertog van Brunswijk-Wolfenbuttel en diens veronderstelde medestanders in Gouda. Hiertoe rekent de anonieme schrijver onder anderen pensionaris Hendrik van Wijn en de regenten Francois de Meij, Adriaan Pieter Twent, Willem Griffioen, Lodewijk Quarles en Willem van der Hoeve.  Met blanco omslag, rafelig aan de randen, maar tekstvlak gaaf)

    DEDUCTIE voor de Heeren van de Ridderschap van Overijssel. Nopens de zaak van den Heer J.D. van der Capellen tot den Pol in de drostendiensten, Te Campen, ter Drukkerye van J.A. Chalmot 1783, 486+[xi] p.

    (Verdediging door de Ridderschap van Overijssel van de praktijk van drostendiensten, waarbij (pacht)boeren verplicht waren op gezette tijden arbeid te verrichten voor hun adelijke pachtheren. Deze uit de horigheid stammende praktijk werd gehekeld door de patriot Joan Derk van der Capellen tot den Pol, die voorgehouden krijgt dat hij door zijn afstamming uit Gelderland eigenlijk geen recht van spreken heeft. On originele sterk gewreven karonnen band, met zwakke rug en rafelige bladzijn. Op titelblad eigendomsinschrijving van J.G. van Ittersum. Die was officier en hoffunctionaris uit Salland en maakte in maart 1814 deel uit van de Vergadering van Notabelen in Amsterdam. Hij was een neef van patriottenvoorman Van der Capellen).

    J.F. MARTINET, Alle de werken van Flavius Josephus. Met aanmerkingen uitgegeeven. Met nieuwe plaaten. Eerste deel, te Amsterdam, by Allart en Holtrop, 1783, 8o, [xvi] +390p.

    J.F. MARTINET, Alle de werken van Flavius Josephus, Tweede deel, te Amsterdam, by Allart en Holtrop, 1784, 8o, [ii]+456p.

    J.F. MARTINET, Alle de werken van Flavius Josephus, Derde deel, te Amsterdam, by Allart en Holtrop, 1785, 8o, [ii]+347p.

    J.F. MARTINET, Alle de werken van Flavius Josephus, Vierde deel, te Amsterdam, by Allart en Holtrop, 1785, 8o, [iv]+475p.

    J.F. MARTINET, Alle de werken van Flavius Josephus, Vyfde deel, te Amsterdam, by Allart en Holtrop, 1786, 8o, [ii]+388p.

    J.F. MARTINET, Alle de werken van Flavius Josephus, Zesde deel, te Amsterdam, by Allart en Holtrop, 1786, 8o, [iv]+511p.

    J.F. MARTINET, Alle de werken van Flavius Josephus, Zevende deel, te Amsterdam, by Allart en Holtrop, 1787, 8o, [x]+510p.

    J.F. MARTINET, Alle de werken van Flavius Josephus, Agtste deel, te Amsterdam, by Allart en Holtrop, 1787, 8o, [vi]+479+[i] p.

    (De verzamelde werken van de Romeinse geschiedschrijver Flavius Josephus; 8 (van 9) banden. Met 48 buitentekstgravures (24 bladen met op elk blad 2 platen). Halfleren banden met goudornamenten en deelnummer op de rug. Contemporain gekartonneerd met gele gemarmerde papieren omslagen. Het ontbrekende deel 9 bevat “De vyf boeken van Egesippus van de joodsche oorlogen en de verwoesting van Jerusalem”).

    VERHANDELING van zyde der Heeren van de Ridderschap over het regt van overstemming ter Staatsvergaderinge der provincie van Overyssel. Te Deventer, by L.A. Karsenbergh, boekverkoper, 1784, 8o, [xv] + 289 p.

    KORT VERSLAG van verscheiden harde winters, zedert ’t jaar 554, tot op den tegenwoordigen tyd. Benevens binnen en buitenlandsche berichten, wegens den tegenwoordigen harden winter, en de daar uit ontstaane overstroomingen in het jaar 1784, Te bekomen, by W. Verblauw, te Gouda, F. de Does Pz. en L. Herding, te Leyden, D. Vis en Lindenberg, te Rotterdam, F. H. Demter, J. Verlem en D. Schuurman, te Amsterdam, en verder alom, 8o, [ii]+76p.

    (Met voorwoord van uitgever Wouter Verblauw, met dagtekening te Gouda op 20 maart 1784. Met eenvoudige papieren omslag en rafelige papierranden).

    S[AMUEL] VAN EMDRE, Historisch berigt van alle de gezintheden, die, buiten on ze gereformeerde kerk, in ons vaderland vryheid van openbaare godsdienstoeffening hebben, waarin kortelyk derzelver leerstukken en kerkelyke plegtigheden worden opgegeven, Te Utrecht, by H. van Otterloo, boekverkoper op de Oude-Gragt tusschen de Bakker- en Bezembrug 1784, 8o, [viii]+366+[i] p.

    (Met opdracht aan J[an] Noortbergh [van Brandwijk], heer van Bleskensgrave, oud-burgemeester der stad Gouda. Van Emdre was predikant te Hoornaar. Betreft: joden, Oosters-Orthodoxen, Armeniërs, rooms-katholieken, lutheranen, mennonieten, arminianen, collegianten, quakers en hernhutters. Het werk is kenmerken voor de verdraagzaamheid tegenover andere geloven en kerkgenootschappen. De beschrijving van deze groepen is zo opjectief mogelijk In originele halfleren band, platten gewreven. Rug aan bovenzijde iets afgebrokkeld. Titelschildje vervaagd. Licht vlekkerig).

    J(AN) W(ILLEM) RACER, Overijsselsche gedenkstukken. Derde stuk. Vervattende de voornaamste landbrieven en oude landrechten van Overyssel. Met aantekeningen, Te Campen ter drukkerye van J.A. de Chalmot 1784, 8o, [xv]+355+[i] p.

    (Los deel van de tussen 1781 en 1797 in zeven delen uitgegeven Gedenkstukken van de Deldense predikantenzoon en jurist Racer).

    [IGNATIUS WALVIS], Christelyke onderwyzingen en gebeden, getrokken uyt de H. Schriftuur, het Missael, en de Heylige Oud-Vaders. Raekende de voornaemste verbintenissen der geloovigen. Dertiende Druk vermeerderd, en vercierd met nieuwe kopere plaeten [Orn.], t’Urecht, by Johannes Schelling, boekverkooper 1785, 8o, [xxiii]+660 p

    (Samengesteld door de Goudse pastoor Ignatius Walvis. Voorwerk met goedkeuring apostolisch vicaris Neercassel uit 1685, gevolgd door feestdagen 1785-1807 en heiligenkalender. In originele lederen band; goudornamenten en titel op de rug vervaagd door gebruik. Stukjes leer op voorplatten en bovenaan de rug afgebrokkeld).

    [IGNATIUS WALVIS, JOAN CHRISTIAEN VAN ERCKEL] Christelyke onderwyzingen en gebeden, getrokken uyt de H. Schriftuur, het missael, en de Heylige Oud-Vaders. Raekende de voornaemste verbintenissen der geloovigen. Dertiende druk vermeerderd, en vercierd met nieuwe kopere plaeten [Orn.] t’Utrecht, by Johannes Schelling, boekverkooper, 1785, 4o, [xxii]+662+[iv]

    (Zeer populair gebedenboek, samengesteld door onder meer de Goudse pastoor Ignatius Walvis. Met twaalf paginagrote gravures. Met goedkeuring van Neercassel. In halfleren band, met gewreven kartonnen platten en gebarsten leren rug. Titelschildje vervaagd. Met voorin geplakt briefje met de tekst “Souvernir der Heer Northlone, aangeboden ter gelegenheid deze weldaad, feb. 1887. SJH).

    JACOBUS KOK, Vaderlandsch woordenboek, Eerste deel, AA-AD, tweede druk. Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1785, 8o, [iv]+350+[xvi] p.

    (titelgravure van Renier Vinckeles; 1 van de 4 gravures aanwezig: Filips van der AA)

    KOK, Tweede deel, AE-AL, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1785, 8o, p. 351-737

    (4 gravures: dood van H.W. baron van Aijlva; gevangenneming van Marnix van St.-Aldegonde; ; portret van F. de Valois, hertog van Alençon; woede van het kaas- en broodsvolk te Alkmaar)

    KOK, Derde deel, AM, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1786, 8o, p. 738-1113.

    (4 gravures: portret Amalia van Solms; geslachtstafel Taets van Amerongen; Ghijsbert van Amstel en de graaf Van Gelder gewond; brand Amsterdamse schouwburg; burgemeesterskamer)

    KOK, Vierde deel, AN-AZ, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1786, 8o, p. 1115-1409+register [xiv] p.

    (3 gravures van 4: portret Anna van Saxen; veldheer Arminius omgebracht; portret Christoffel de Assonville)

    KOK, Vijfde deel, BAA-BE, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1786, 8o, 341p.

    (4 gravures: portret Caspar Barlaeus; portret Jean Bart; kleding en wapentuig van de Batavieren; Beeldenstorm)

    KOK, Zesde deel, BE-BL, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1787, 8o, 15p.+p. 343-608.

    (2 gravures van 4: Arent van Benskoop in gevecht; gevangenneming Oldebarnevelt)

    KOK, Zevende deel, BO-BO, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1787, 8o, 15p.+p. 611-898.

    (3 gravures van 4: Elf Amsterdamse burgers uit Bommel getrokken in gevecht; Frank van Borsselen krijgt doodvonnis; Bossu in Hoorn gevangen)

    KOK, Agtste deel, BRA-BYS, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1787, 8o, p. 899-1186+register [xviii] p.

    (4 gravures: portret Jan van Brakel, schout bij nacht; Reinout van Brederode raakt Gulden Vlies kwijt; portret Jacob Dirkz Brouwer; Paulus Buis in slaapkamer gevangen genomen)

    KOK, Negende deel, CLA-CLU, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1788, 8o, 325p.

    (2 gravures van 4: portret Calvijn; Civilis sluit vrede met de Romeinen)

    KOK, Tiende deel, COB-CYS, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1788, 8o, p. 327-397+register [vii] p.

    (3 gravures van 4: portret Gaspar de Coligny; portret Caspar Coolhaes; portret Petrus Cupus)

    KOK, Elfde deel, DA-DIO, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1788, 8o, 318p.

    (4 gravures: portret Joost Damhouder; portret David Joris; plundering huis visverkoper te Deventer in 1747; koets van de prins in Aardrecht aangehouden)

    KOK, Twaalfde deel, DIR-DOZ, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1789, 8o, p. 321-632.

    (4 gravures: Graaf Dirk van Holland smeekt bisschop van Utrecht om vergiffenis; portret Robertus Dodoneus; portret Izak Doreslaar; Cornelis de Wit gedwongen aanstelling stadhouder Willem III te tekenen)

    KOK, Dertiende deel, DR-EN, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1785, 8o, [xiv]+332.

    (4 gravures: Ridders van het Duitse Huis; portret Willem Eggert; Sabina van Beijren smeekt Alva pardon voor haar man, de graaf van Egmond; portret Koningin Elizabeth)

    KOK, Veertiende deel, EP-EZ, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1785, 8o, p. 323-632-608+register [xii] p.

    (4 gravures: portret Ernst Casimir; verdediging van Doornik; portret Robbert Evreux, graaf van Essex; burgemeester Westerwijk te Goes gevangen genomen)

    KOK, Vijftiende deel, FAA-FRA, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1786, 8o, 329p.

    (4 gravures: portret Fabricius de la Bassecour; portet Alexander Farneze; afzwering Filips II; portret Floris V, graaf van Holland)

    KOK, Zestiende deel, FRE-FY, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1786, 8o, p. 331-693+register [vi]p.

    (4 gravures: Frederik Hendrik legt eed af als stadhouder; Frederik Hendrik bgroet als veldheer in Franse leger; portret Frederik Alvarez van Tolendo; portret de graaf van Fuentes)

    KOK, Zeventiende deel, GA-GEY, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1787, 8o, 382p.

    (2 gravures van 3; Jan van Galen overvallen; Pacificatie van Gent afgelezen)

    KOK, Achttiende deel, GH-GYZ, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1787, 8o, p. 383-774p.

    (5 gravures: portret Christiaan van der Goes; portret Franciscus Gomarus; Willem van Arkel sneuvelt in Gorinchem; onthoofding raadsheer Gosson in Utrecht; raadspensionaris Johan de Wit aangevallen. In dit deel de beschrijving Gouda, p.531-549)

    KOK, Negentiende deel, HAA-HAAR, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1787, 8o, [ii]+384p.

    (3 gravures van 4: Witte van Haamstede toont wapenuitrusting in Haarlem; portret Kornelis Janszoon de Haan; Afbeelding knilende Nicolaas van Ruiven. Eerste deel van dit werk na de dood van Kok met inleiding uitgever).

    KOK, Twintigste deel, HAA-HOL, Te Amsterdam, bij Johannes Allart, 1789, 8o, [ii] p. + p. 385-721+register [vi]p.

    (4 gravures: portret Kenau Hasselaar; portret Gerard Hasselaar, burgemeester van Amsterdam; portret Nicolaas Heinsius; Jan van der Hiden, uitvinder van de Slang-Brandspuit)

    KOK, Eenentwintigste deel, H-K, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1789, 8o, 364p.+register [iv]p.

    (4 gravures: portret Festus Hommius; burgemeester C.P. Hooft van Amsterdam gispt prins Maurits; onthaal Keizer Karel V in Utrecht; lijk Karel de Stoute gevonden)

    KOK, Twee-en-twintigste deel, K-M, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1790, 8o, p. 384p.

    (4 gravures: Aftocht graaf Lodewijk van Nassau uit Bergen en Henegouwen; pater Cornelis Musius door Lumey opgehangen; portret Jan Maatzuiker, gouverneur-generaal Nederlands Oost-Indië; ongelukkig einde Maria van Bourgondië)

    KOK, Drie-en-twintigste deel, M-P, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1790, 8o, 367p.

    (2 gravures van 4: gemalin en moeder Montigni smeken Anna van Oostenrijk; portret Aert van Nes)

    KOK, Vier-en-twintigste deel, P-R, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1791, 8o, 376+[ii]p.

    (3 gravures van 4: Quirijn Dirksz, burgemeester van Haarlem wordt opgehangen; portret Adrianus Relandus; Verraad van de graaf van Rennenberg)

    KOK, Vijf-en-twintigste deel, P-R, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1791, 8o, 403p.

    (2 gravure van 4: Burgemeester Proois van Utrecht vermoord; Herman de Ruiter’s stoute daad op Loevestein)

    KOK, Zes-en-twintigste deel, R-S, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1792, 8o, 350p.

    (3 gravures van 4: portret Carel Rijkwaert, remonstrants predikant te Utrecht; de Saliërs onderwerpen zich aan de Romeinen; portret Johannes Sartorius)

    KOK, Zeven-en-twintigste deel, R-S, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1792, 8o, 384p.

    (3 gravures van 4; portret Philip Sidnei; portret Menno Simons; ruïne kruidmolen Amsterdam)

    KOK, Acht-en-twintigste deel, S-T, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1792, 8o, 327p.

    (4 gravures: moeder, vrouw en zoontje heer van Groeneveld smeken prins Maurits om genade; geschenk aan de heer van Suffren uit naam van de staten-Generaal; portret Simon van Til; portret Willem van Blois van Treslong)

    KOK, Negen-en-twintigste deel, T-V, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1793, 8o, 326+register [xx]p.

    (3 gravures van 4: portret N. Tulp, burgemeester van Amsterdam; gevangenneming drie Raden van Oost-Indië; portret Gerard van Velzen)

    KOK, Dertigste deel, V-W, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1793, 8o, 350p.

    (2 gravures van 4: gevecht aan de Vaart buiten Utrecht;het verlaten van Utrecht)

    KOK, Een-en-dertigste deel, W, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1794, 8o, 336+register [v]p.

    (4 gravures: Frederik Adriaensz Westphalen; graaf Willem II ridder geslagen; moord op jonkvrouw Aleid van Poelgeest; graftombe van Willem van Oranje in Delft)

    KOK, Twee-en-dertigste deel, W, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1794, 8o, 359p.

    (3 gravures van 4: de val van stadhouder Willem III, koning van Engeland; oproer op de Botermarkt te Amsterdam 1748; Doelisten eisten van prins vrije krijgsraad, 1748)

    KOK, Drie-en-dertigste deel, W, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1795, 8o, 297+register [v]p.

    (3 gravures van 4: portret Ludevicus Wolzogen; toespraak Wijbout Ripperda in Haarlem; portret Gijsbert van IJzendoorn)

    KOK, Vier-en-dertigste deel, Y-Z, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1795, 8o, 317p.

    (4 gravures: Willem van der Zaan, schout bij nacht; Willibrord verbrijzelt afgodsbeelden; die van Zierikzee trekken hertog Karel van Bourgondië tegemoet; maaltijd voor de uitvoering van het doodsvonnis te Zierikzee)

    KOK, Vijf-en-dertigste deel, ZUIL-ZYP, Te Amsteldam, bij Johannes Allart, 1796, 8o, [iv]+295+register [iv]p.

    (4 gravures: Hertog Willem valt Keizer Karel voor de voeten; trommels en vaandels patriotten op een kar geladen; portret Ulricus Zwinglius; gildemeester op Zwolse markt onthoofd)

    KOK, BYVOEGZELS op het Vaderlandsch Woordenboek, A-B, Te Amsteldam bij Johannes Allart, 1797, 8o, 345+register [ii]p.

    KOK, BYVOEGZELS op het Vaderlandsch Woordenboek, AC-G, Te Amsteldam bij Johannes Allart, 1798, 8o, 403+register [ii]p.

    (Met bijzonderheden over de patriottentijd in diverse steden of streken en over de hoofdrolspelers. In dit deel onder meer Joan Derk van der Capellen, Joannes Coccejus, Delft, Deventer, Dordrecht, Friesland. ‘s-Gravenhage, alsmede Goejan-Verwellen-Sluis (p. 311-325) en Gouda (p.344-346).

    KOK, BYVOEGZELS op het Vaderlandsch Woordenboek, H-Z, Te Amsteldam bij Johannes Allart, 1799, 8o, 367+register [iv]p.

    (Mooi uniform ingebonden set met gemarmerde platten en roodleren rug. 35 delen en 3 delen bijvoegsels. Met bibliotheekstempels en signaturen van de Paters Assumptionisten uit het Heide Huis aan de Louiseweg in Nijmegen. In uitstekende staat. Van de 140 gravures ontbreken er 22. Ook de 6 kaarten ontbreken). 

    [HIERONYMUS VAN ALPHEN], Proeve van kleine gedigten voor kinderen [veertiende druk] [orn.], Te Utrecht bij de wed. Jan van Terveen en zoon, 1785, 8o, 104+[vi] p.

    (Met kartonnen kaft en omslag van oude krant; aan het eind twee titelpagina’s van vervolgdeeltjes met voorwoorden. Enkele penaantekeningen op de slotpagina’s: “de weduwe Jan Terveen en Zoon” en “Mijne s’naasten goed ook ’t minste niet”).

    ORDONNANTIE van het karossen-geld, als mede van jachten en boeijers, ten behoeve van de stad Gouda [stadswapen], te Gouda by Johannes van der Klos, Ordinaris Stads- en Klein-Zegel-Drukker, 1785, 4o, 12p.

    (Zeldzaam pamflet, zonder kaft. Regelt de op 15 december 1784 besloten invoering van een belasting op koetsen, trek- en zeiljachten en zogeheten boeiers (snel zeilende vaartuigen). Hierbij werd teruggegrepen op een privilege van Keizer Maximiliaan van 28 juni 1484 (sic!). Alleen een exemplaar bekend in het Steekarchief Midden-Holland te Gouda).

    COMPLEETE ZAK-ATLAS van de zeventien Nederlandsche provinciën, begreepen in XXXI zeer naauwkeurig en zindelyk in ’t koper gebragte kaarten. Op nieuw vervaardigd, naar de laatste verbeteringen van de Heeren Fraex, Baghyne en andere voornaame aardryks-kundigen. Waar by gevoegd is, een algemeen denkbeeld van de aardryks-kunde, benevens eene korte beschryving der XVII Nederlandsche provinciën, waarin alle de onlangs gemaakte veranderingen in de regeeringsform, als anderszins, naauwkeurig opgegeeven worden, Te Amsteldam by Elwe en Langeveld, 1786, 8o, 243p.

    (Zakatlas zonder de kaarten; wel handgekleurde titelpagina en originele, maar sleetse omslag van karton. Op de lederen rug kleine globes).

    Hubner2

    JOHAN HUBNER, De nieuwe, vermeerderde en verbeterde kouranten-tolk, of zakelyk, historisch en staatkundig woordenboek. Waarin zowel van den lateren als tot den tegenwoordigen tyd de verscheide godsdiensten en geestelyke ordens; de landen, koningryken, republyken, staaten, steden, vestingen, kastelen en passen; de zeën, meiren, eylanden, rivieren, havens, bergen, voorgebergtens en bosschen; de namen der gekroonde hoofden, de geslachtliniën der vorstelyke en grafelyke huizen; de gezamenlyke ridder-ordens; societeiten, wapens, ryks- en land-dagen, gerichtshoven; civiele en militaire bedieningen te water en te land; benevens het onderscheid der mylen, der munten; maten en gewichten; de benamingen der zaken, die in de bouw- en krygskunde, artillery, campementen, slagordens, belegeringen, scheepvaartern, zee-costuimen enz. in gebruik zyn; alsmede ook de onbekende kunstwoorden, die dagelyks in de menschelyke t’zamenleving gehoort, ook voornamentlyk in alle nieuwspapieren en historiën gevonden, en, uit vreemde talen ontleent zynde, benevens de rechts-termen, tot zonderling nut voor geleerden en ongeleerden, klaar en duidelyk beschreven worden. Zynde in dezen Nederduitschen druk de verandering der zaaken, en verwisseling van alle staaten, inzonderheid ook de Vereenigde Nederlanden naauwkeurig waargenomen, tweede druk [orn.], Te Amsteldam by Martinus de Bruyn, boekverkooper in de Warmoestraat [ca. 1786], kl.folio, [vi]+1004 p.
    (Met frontispice uit editie van 1768, uitgegeven door S. & I. Luchtmans in Leiden. Dat betrof feitelijk de tweede, vermeerdere druk van een eerste druk uit 1734, uitgegeven door D. Haak en S. Luchtmans in Leiden. Die eerste druk verscheen als Nederlandse vertaling, nadat er al zes drukken in de Duitse taal waren verschenen vanaf 1704, onder de titel Reales Staats- und Zeitungs-Lexicon. Het boek verscheen in 31 edities tot in de negentiende eeuw. Johan Hubner, rector van de St.Johannesschool in Hamburg, wordt ten onrechte als auteur opgevoerd; hij schreef slechts het voorwoord. De eigenlijke samensteller was Philipp Baltasar Sinold, ook genaamd Von Schütz. De eerste en tweede druk werd vertaald en ingeleid door Arnoldus Henricus Westerhovius, predikant en rector van de Latijnse School in Gouda).

    JOHANNES HUBNER, ARNOLDUS HENRICUS WESTERHOVIUS, Algemeen konstwoorden-boek der wetenschappen. Waarin de eige benaamingen van al hetgeene in het gantsche ryk der natuur gevonden wordt, nevens die van allerlei konsten, weetenschappen, staats- en oorlogskundige zaaken, ridderlyke oeffeningen, ambachten, enz. verklaard worden. Dienende tot een tweede deel van Den Staats- en kouranten-tolk, in het Hoogduitsch verscheiden maalen uitgegeeven; en met een Voorrede verzeld door den Heere Johannes Hubner, en uit verscheiden andere autheuren en taalen verzameld en vermeerderd door Anr. Henr. Westerhovius, V.D. M. Gymn. Goud. Rector. En nu weder met een groote menigte konst-woorden doorgaans verrykt en naar de laatste Hoogduitsche uitgaave verbeterd. Tweede druk, [orn.], Te Amsteldam, by Martinus de Bruyn, boekverkooper in de Warmoestraat [achterin: Ter boekdrukkerye van Van Damme] [ca. 1786], kl.folio, [vi]+1260 p.

    (Tweede deel van de Kouranten-tolk, eveneens vertaald door de Goudse rector Westerhovius. Met frontispice uit editie van 1748, uitgegeven bij S. Luchtmans en zoon in Leiden; beide boeken zijn als tweedelige set een ongewijzigde herdruk uit 1748 en 1768, uitgegeven op initiatief van de Amsterdamse boekverkoper Martinus de Bruyn, die in Amsterdam werkzaam was van 1769 tot 1804. Volgens de STCN is deze editie verschenen na 1786. Twee identieke (burgemeesters)banden met gemarmerde platten en rode linnen rug. Mooie druk, met schone bladen).

    PIERRE MARIN, JEAN HOLTROP, Dictionnaire portatif; en deux parties; I. François et Hollandois, & II. Hollandois et François; neuvieme édition; premiere partie. Qui contient le François devant le Hollandois [Orn.] à Dort, chez Abraham Blusse et fils 1786, 4o, [x]+1060p.

    JANUS GISBERTUS THIERRY DE BYE, De illis, quae imputantur vel non imputantur in quartam falcidiam, Publico ac solemni examini submittit, Janus Gisbertus Thierry de Bye, Haga – Batavus, Civis Goudanus, Lugduni Batavorum apud S. et J. Luchtmans 1786, kl. fol., [iii]+51+[viii] p.

    (Dissertatie van student uit Gouda aan de Leidse Universiteit. Met gedicht in het Nederlands van de rechtenstudent (en broer van de promovendus?) Pieter Jacob de Bye aan het eind. Opnieuw gebonden in kartonnen band, met kunstleren rug, voorzien van ribben en goud-ornamenten).

    PIERRE MARIN, JEAN HOLTROP, Dictionnaire portatif, Hollandois et François ou, Hollandsch en Fransch woorden-boek; II. deel. Bevattende het hollandsch vóór het Fransch; verbeterd door Ernst Zeydelaar. Negende uitgaave; [Orn.] Te Dordrecht, bij Abraham Blussé en Zoon, 1787, 4o, [iv]+924+[ii]p.

    (Tweedelig woordenboek. Voorin privilege van de Staten van Holland uit 1715, verstrekt aan Abrham Blusse; dit is de negende druk, uitvoerig bewerkt door Holtrop. Deel I in originele licht bevuilde perkamenten band; deel II in gewreven bruinlederen band. Op binnenplatten deel I eigendomsaanduiding in grote letters “Dirk Iacob Meyer, anno 1790”. Op eerste schutblad eigendomsinschrijving in pen van K. Koetsdijk en – ouder en vervaagd – Theodoor Jaquet (?). Op tweede schutblad een zegeltje van “K. Koetsdijk, Voorstraat 21, St. Annaland”. Dan leeg blaadje met onderaan in gedrukte tekst: “Dit blaadje om de tytel te slaan”. Op de keerzijde van dit blad een verklaring voor de hogere prijs van het boek. Een dergelijk blad is zeer zeldzaam: het is de verpakking geweest om het gebundelde maar ongebonden boek netjes te houden, maar door de binder meegebonden. Achterin het tweede deel een opsomming van andere boeken die bij Blussé te koop waren).

    [FRANCQ VAN BERKHEY, Jzn.], De wonderlyke avantuurlyke historie van den edelen vailjanten ridder Oerson Scroblaryn van Troya, Vryheer van Raamenveld, Noppenburg en Diskant, Erfprins van Dubbellood, Baanderheer van Zelfkant, enz. enz. Ridder Baronnet van den Edelen Caroussel Schilde, Trouw moet wyken. Met vele fraiije ouwe en niewerwetsche kunst-plaaten [Afb.] Gedrukt voor het aloude Broederschap van de Witte Akolyen, en Trouw moet blyken tot Burgstade [Leiden 1786], 8o, 76p.

    (Zeer zeldzaam; niet in STCN. Slechts 40 exemplaren gedrukt. Geïllustreerd met een allegorisch frontispice, waarop onder andere het Paard van Troje te zien is. Verder geïllustreerd met 20 (deels gereproduceerd antieke) houtsneden in de tekst. Eerste (en waarschijnlijk enige) uitgave van dit volksboekje. Het is een politieke satire gericht tegen de Nederlandse Patriotten, geschreven als een populaire ridderroman. Er blijkt ook afwijkend exemplaar te bestaan, waarbij dit werk voorafgegaan wordt door titelblad: Donquichottiaden of de ylhoofdige bedryven van de nieuwe patriotsche cavalleristen” en een opdracht. Donquichottiaden of de Wonderlyke Avantuurlyke Historie zit volgens de auteur, zoals hij schrijft in een ander werk van hem, “vol van allerley Spot en Kinderprentjes is zyn oorsprong verschuldigd aan de kinderlyke en belachelyke Bedryven van een zeker Vrycorps te Paart, dragende de naam van Carroussel of Tournooy of Steekspel, alle deeze Ridders werden er in gehekeld en de stille Begunstiger of Protector daarvan, onder de naam van Hogerbeets in Pourtrait geschetst, de allervoornaamste oorzaak van dit Ironiek stuk is dat zeeker trotsch Fabrikeur die hier voor Ourson kan genoomen worden en een Ryken Blaauwverver op den Autheur, op de openbaare straat in volle Equipage aanreden en Brutalizeerde met stille bedreigingen. den Persoon voorbyzynde, schielyk zwenkte en in vollen galop hem tot aan de Hooglandsche Kerkbrug vervolgde. Voor het overig meent men dat een goed Teekenaar uit de schets wel zien zal wie in de Doodverw staat. Verders refereert men zig aan de Voorreeden en in later tyd aan nader Explicatie”. Opnieuw ingebonden in linnen band met titel “O.S. van Troya – Avontuurlijke HISTORIE” op de rug).

    HEDENDAAGSCHE HISTORIE; of tegenwoordige staat van alle volkeren; behelzende de beschryving der vereenigde Nederlanden, en wel in ‘t byzonder Overyssel. Iste deel, Iide stuk en deel II, Amsterdam, Leiden, Dordrecht en Harlingen, P. Schouten, J. de Groot, G. Warnars, S. en J. Luchtmans, A. en P. Blussé en V. van der Plaats 1786 en 1790, 4o, iv+191-614 p.; iv+533 (in andere handen overgegaan november 2012)

    DE HEYDELBERGSCHE CATECHISMUS. Met de voornaamste Schriftuurplaatsen, op yder vrage toe-gepast, tot stigtinge der Gemeynte en leeringe der Christelyke jeugd, om die in de kerken te beantwoorden [DM] Te Amsterdam, by Adam Meijer, boek- en papier verkoper op de Voorburgwal, in de Zwarte Hen [ca. 1786] 72+[xvii] p.

    (Met drukkersmerk van een zwarte haan op de titelpagina, dat hij vanaf 1786 ging gebruiken. Met perkamenten omslagblad. Eigendomsaantekeningen van Matina Helena Kleijn in potlood op binnenzijde omslag).

    UITLEGGINGE van de wydberoemde en vermaarde glazen, binnen de voortreffelyke en vermaarde St. Janskerk te Gouda. Ten dienste en gerief, zoo voor de Inwoonders dezer Stad, als voor de Vreemdelingen die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met veele schoone zinryke Vaerzen, opgesteld door voorname Auteurs; en een Gezang op aller Glazen Inhoud; nevens een Verhaal van den Brand derzelver Kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] te Gouda, by Johannes van der Klos, Ordinaris Stads- en Klein-Zegel-Drukker, 1787, 8o, 52 p.

    (Een van de vele versie van het glazengidsje; met voorin de tekst van het tienjarig octrooi voor Van der Klos tot het drukken van dit boekje, ondertekend door Hubert van Eyck, met de bepaling dat één exemplaar moest worden afgestaan aan de Goudsche Librije. Fragment van papieren omslag, geplakt op versneden gravure van de bekende nieuwjaarskaart van de tamboers van de Goudse schutterij; zie over de glazengidsjes: Paul H.A.M. Abels, ‘Goudse Glazenuitleggers van papier’. Tidinge van Die Goude. Tijdschrift Historische Vereniging Die Goude 25 (2007) 15-19).

    UITLEGGINGE van de wydberoemde en vermaarde glazen, binnen de voortreffelyke en vermaarde St. Janskerk te Gouda. Ten dienste en gerief, zoo voor de Inwoonders dezer Stad, als voor de Vreemdelingen die dit konstig werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met veele schoone zinryke Vaerzen, opgesteld door voorname Auteurs; en een Gezang op aller Glazen Inhoud; nevens een Verhaal van den Brand derzelver Kerk, in den jaare 1552 [stadswapen] te Gouda, by Johannes van der Klos, Ordinaris Stads– en Klein-Zegel-Drukker, 1787, 8o, 52 p.

    (Nog een exemplaar van bovenstaand Gouds glazengidsje; nu met de gebruikelijke papieren omslag, ditmaal grijs. In spiegelschrift is aan de binnenzijde van de omslag de doordruk te zien van een formulier van het lantaarngilde uit Gouda. Ook bij dit boekje dus hergebruik van ander drukwerk voor de omslag).

    JACOBUS KOK, Vaderlandsch woordenboek [deel 7; Bo-Bo], Te Amsterdam, bij Jacobus Kok, 1787, 8o, p.625-911

    (Los deel met voorin groot lemma over Petrus Cornelius Bockenberg uit Gouda, ‘a lands eerste geschiedschrijver. Verder lemmata over onder meer Herman Boerhaave (met portret), Johannes Bogerman, Lodewijk van Boisot, Klaas Michielsz Bontebal, Maximiliaan, graaf van Bossu (met gravure gevangenneming in Hoorn), Pieter Bor, Pieter Bort, families Boetzelaar en Van Borssele (met uitvouwbare stamreeksen), Bommel (met gravure).

    JAN WAGENAAR, Historische verhandeling over de natuur, uitneemendheid en paalen der waardigheid van stadhouder in de Vereenigde Provincien, te Amsterdam by d’erven P. Meijer en G. Warnars 1787, 8o, [vi]+160p.

    (Beschouwing over het stadhouderschap, geschreven door wijlen Jan Wagenaar, historicus. Eerste en enige editie. Opnieuw gebonden in halfleren band, met op de rug een sticker met de naam Wagenaar.)

    F. MARTINET, Het Vereenigd Nederland. Met plaaten. Tweede druk, Te Amsterdam by Johannes Allart 1788, 8o, [viii]+605+[xv] p.

    (Slordig exemplaar met sleetse kartonnen platten en linnen rug. Kaart van Nederland ontbreekt, uitslaande bladen met handtekeningen van hoogwaardigheidsbekleders en naamlijsten van prominente Nederlanders op allerlei gebied, waarvan een gescheurd).

    DANIEL FENNING, The universal spelling-book; or, A new and easy guide to the

    Fenning

    English language [The thirty-fifth edition, with additions, London, printed for S. Crowder, in Paternoster-Row, and B.-C. Collins in Salisbury, 1789, 8o, [xvi]+152+[iv] p.

    (Zeer populaire en veelvuldig herdrukt lesboek voor de Engelse taal, geschreven door de de schoolmeester van Bures in Suffolk. Puntgaaf exemplaar. De eerste druk verscheen in 1756. Tegenover de titelpagina drie kleine gravures met afbeeldingen van lezende en lerende kinderen. Het boekje bevat verder voorbeelden van handschriften en letters: round hand, Roman print en German text. Bij de fabels staan afbeeldingen, in totaal 8 kleine gravures. Met jute-achtige omslag).

    JOHANNES CLAESSENS, Eensgezindheid in der leere met eene redelijke vrijheid, in middelbaare zaaken, is onder de beste steunzels der christelijke kerke uit Philipp. 3 vs 15 en 16. Ter openinge van de Hooge Vergaderinge van Zuid-Holland, gehouden te Gouda op den 7den Hooimaand en volgende dagen, Te Gouda, bij Wouter Verblaauw 1789, 8o, [xii]+55p.

    (Claessens was predikant in Leerdam. Met opdracht aan Willem van der Hoeve, vroedschapslid en president burgemeester in Gouda. Nieuwe gebonden met linnen rug en gemarmerde platten).

    FRANCISCUS DE SALES, Onderwys of aenleydinge tot een Godvrugtig leven; beschreven door den H. Franciscus de Sales, bisschop en prince van Geneven. Instelder voor de Orde der Visitatie van de H. Maegd en Moeder Gods Maria. [Orn.] Tot Mechelen, uyt de drukkerye van P.-J. Hanicq, 1789, 8o, 516p.

    (Uit het Frans vertaald door W.F.P. op L. In originele bruine leren band met vervaagd titelschildje. Frontispice en vervaagde bibliotheekstempels op eerste schutblad. BPH).

    SCIPIONE DE’RICCI, Sentimento di una societá letteraria sul sinodo di pistoja espresso in cinque lettere [dm], Italia con lizenza de’superiori, MDCCXC [1790], b.w. Sentimenti del sinodo d’Utrecht sul primato pontificio ad istruzione de’giansenisti d’Italia coll’aggiunta di breve storia dello scisma di questa chiesa [dm] Italia MDCCXC [1790], 8o, 246p.+123p.

    (Leren rug met titel, kartonomslag met leren hoeken; eigendomskenmerk A.A.J. van Rossum; in andere handen overgegaan november 2012)

    RECHT VAN OPVOLGING der Hooggeb. Vrouwe Sophia Carolina Florentina, Douairiere Gravin van Rechteren, geb. Gravin van Rechteren Almelo, Vryvrouwe der heerlykheid Almelo en Vriesenveen, in de voorzeide heerlykheid, verhandeld in een duplyk van dezelve tegen de Hooggeb. Gestr. Heeren Graaven van Rechteren daar by gemeld. [dm] Te Campen, ter drukkerye van J.A. de Chalmot, 1790, 4o, 391 + [1] p.

    (Uit blibliotheek van mr. A.L. van Rechteren Limpurg, graaf van Almelo. Geschenk vader bij mijn promotie op 31-10-1994).

    JOAN FONCK, Heyligedaags schoole, inhoudende schoone uytlegginge op de Evangelien van de Heylige dagen, zoo men die houd in de Heylige Kerke door ’t gantsche jaar. Tot nut en dienstbaarheyt van gemeene personen en de jonge jeugd; gemaakt en in ’t ligt gebragt. Van nieuws overgesien en verbetert, Tot Antwerpen [Amsterdam], voor de Erfgen. van de Wed. C. Stichter, op ’t Rokkin, in de Oude Berg Calvarie, 8o, z.j. [1790] 234+[vi] p.

    (Twee populaire rooms-katholieke schoolboekjes, voor het eerst verschenen in 1623, samengebonden in originele lederen band met ribben op de rug; vele houtsneden met bijbelse taferelen, waarvan enkele gesigneerd met C.v.S[ichem])  

    J.F. MARTINET, Het Vereenigd Nederland. Met plaaten. Tweede druk, Te Amsterdam by Johannes Allart 1790, 8o, [viii]+612+[ix] p.

    (Perkamenten band rug met ribben, voorblad lichte brandsporen. Kaart van Nederland ontbreekt, evenals blad met dubbele afbeelding met historische scenes p.204 en prent met portretkoppen p. 498; wel uitslaande bladen met handtekeningen van hoogwaardigheidsbekleders en naamlijsten van prominente Nederlanders op allerlei gebied).

    JAN WAGENAAR, Vaderlandsche historie, vervattende de geschiedenissen der nu Vereenigde Nederlanden, inzonderheid die van Holland, van vroegste tyden af. Eerste deel, beginnende met de aankomst der Batavieren hier te lande, en eindigende met het jaar 800, Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1790, 4o, [xliv]+60+450+[vi]p.

    (Eerste deel van wagenaars standaardwerk; met titelprent, register van intekenaars en tekst van het privilege. Platen ontbreken verder)

    Tweede deel, beginnende met den aanvang der Negende eeuwe, en eindigende met de dood van Willem II, graave van Holland en Rooomsch Koning, in ’t jaar 1256, Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1790, 4o, [ii]+60+450+[vi]p.

    (Met alleen de uitvouwbare prent van de moord op Godefrid de noorman)

    Derde deel, beginnende met de regeeringe van graave Floris den V. in ’t jaar 1256 en eindigende in ’t jaar 1442, onder de rwgeeringe van hertoge Filips van Bourgondie, Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1791, 4o, 550p.

    Vierde deel, beginnende met het jaar 1443, onder de regeeringe van hertoge Filip van Bourgondie; en eindigende met de Kameryksche Vrede des jaars 1529, onder de regeeringe van Keizer Karel den Vyfden, Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1791, 4o, 508p.

    Vijfde deel, beginnende in ’t jaar 1529, en eindigende met de overdragt der landen, door Keizer Karel den Vyfden, aan zynen zoon, Filips in ’t jaar 1555, Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1791, 4o, 442p.

    Zesde deel, beginnende met den aanvang der regeeringe van Filips den Tweeden, Koning van Spanje, in ’t jaar 1555; en eindigende met het Ontzet van Leiden, in ’t jaar 1574, Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1792, 4o, [xxx]+498p.

    (Met twee portretten: Adriaan van der Goes en Viglius)

    Zevende deel, beginnende in ‘t jaar 1574, en eindigende met de dood van Willem den eersten, prinse van Oranje, in ‘t jaar 1584. Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1792, 4o, 539 + [iii] + 136 p.

    (Uniform gebonden set van de eerste zeven delen van Wagenaars Vaderlandsche Historie, afkomstig uit de bibliotheek van G. Grosheide en daarna van Jan van Herwaarden)

    Tiende deel. [1610-1625, titelpagina en eerste 32 p. ontbreken], 4o, 504 + [iii] + 130 + 12 p.

    JOSEPH-JÉROME DE LALANDE, Voyage en Italie, contenant l’histoire et les anecdotes le plus singulière de l’Italie et sa description; les usage, le gouvernement, le commerce , la littérature, les arts, l’histoire naturelle et les antiquités; avec des jugements sur les ouvrages de peinture, sculpture et architecture, troisième édition, Tome quatrième [Orn.], Genève 1790, 469+[iii] p.

    JOSEPH-JÉROME DE LALANDE, Voyage en Italie […] Tome septième [Orn.], Genève 1790, 427+[ii] p.

    (Twee losse deeltjes uit een zevendelig werk over Italië. Deel 3 over Rome en het Vaticaan. Deel 7 over onder meer Venetië, Padua, Verona en Brescia In halfperkament. Beide delen met prachtige bibliotheekstempel van Bibliotheca Capituli Ecclesiæ Magdeburgensis”. BPH).

    P. LEBRUN, Letter, geschicht- en leerstelkundige uitlegging, van de gebeden en plechtigheeden der H. Misse, volgens de oude schryvers, en de gedenkstukken van alle de kerken der christene waareld [Orn] Te Amsterdam by F.J. van Tetroode, boekverkooper in de Kalverstraat in de Berg Calvariën, 1790, [iv]+721+[xii]

    (De auteur is priester “van het Order der Oratooren” in Frankrijk en uit het Frans vertaald door een rooms-katholiek priester uit Amsterdam. Met paginagrote gravure van Jezus met zijn discipelen aan tafel. In originele halfleren band met kartonnen platten. Leer van de rug is verdwenen. SJH).

    NIEUWE JAARS ZEGEN-WENSCH, door de tamboers van de schutterij van Gouda, op den ingang van het jaar onzes Heeren 1791. Te Gouda, by Johannes van der Klos, fol., 1 p.

    (Met gravure van J. van Oije uit 1757. Handgekleurd. Ingelijst in paspartout met goudkleurige lijst; zie over deze prent: Paul H.A.M. Abels, ‘Unieke gekleurde nieuwjaarskaart uit 1791’. Tidinge van Die Goude. Tijdschrift Historische Vereniging Die Goude 29 (2011) 22-25).

    RUTGERUS METELERKAMP, De charactere hominum ac populorum neque cura nec legibus superior [Disputatio philosophica inauguralis], publicæ ac solemni disquisition submittet Rutgerus Metelerkamp, Gouda Batavus, D. xvii junii 1791, Apud Joannem Moojen, Academiae typographum [Harderwijk], kl.fol., 54+[ii] p.

    (Een jaar later zou Rutger Metelerkamp in Leiden promoveren in de rechten. Opnieuw ingebonden met kartonnen platten en linnen rug met gouden biezen).

    NAAMREGISTER van de respectieve regeeringen der steeden, in de vergadering van haar Ed. Groot Mog. geen sessie hebbende; als meede van de Collegien der Balliuw-, Dijkgraaf-, Hoog Heemraadschappen, enz. Mitsgaders van de Heeren, Vrouwen, balliuwen, schouten en secretarissen van omtrent vyfhonderd dorpen en andere heelykheden in de provintie van Holland en Westfriesland, 38ste Verandert tot den 1 maart 1791 [Orn.] Te Amsterdam by Bernardus Mourik, boekverkooper in de Nes [1791], 8o, 368+[xvi] p.

    (Facsimile met stempel “Sted. Bibl. Leeuwarden”. In passend bandje met in gouden letters “Naamregister 1791” op het voorplat).

    HEYMAN JACOBSZ., Zondaags schoole, of uytlegginge op de Evangelien van de zondagen, alsoo men die hout in de H. Kerke, door het gantsche jaar. Zeer bekwaam om de kinderen te laten leeren of te vertalen in ’t Frans, Latijn of andere talen. Oversien en verbetert met schoone gebeden en konstige figuren na den Roomschen text, Tot Antwerpen [Amsterdam], voor de Erfg. van de Wed. C. Stichter op ’ t Rokkin, in de Oude Berg Calvarie, 8o, 1791, [xvi]+335+[i] p.

    H[EYMAN] JACOBI, Gemene zend-brieven. Zeer voordeelig voor de ouders, meesters ende kinderen, om te leeren brieven dichten, ende ordentelyk schryven. Daar zyn nog bygevoegt sommige notabele dingen die waardig zyn om te noteeren [afb. schoolklas] Te Venlo, by de weduewe H. Bontamps/ Gelder, by F. en C. Bontamps, 1792, 4o, 52p.

    (Sleetse, maar zeer zeldzame Venlose/Gelderse druk van een veelvuldig herdrukt werkje met voorbeeldbrieven. Niet in STCN. De echtgenote van de drukker Hubert Bontamps gaf dit werkje eerder al oud, ongedateerd. Eerste druk verscheen in 1597, waarna nog zeker twaalf edities volgenden. De prent op de titelpagina van het schoolklasje is in deze uitvoering alleen gebruikt door Bontamps. Brieven in schrijfletters. Veelvuldig gebruikt exemplaar, met aantekeningen op schutblad en titelpagina van Johannes van den Wiggelaar).

    WILHELMUS HENRICUS VEREUL, De tutelis.Quam, annuente summon numine [Dissertatio juridica inauguralis], Eruditorum examini submittit Wilhelmus Henricus Vereul, Surinamensis. Ad diem XXVIII Januarii 1792, Lugduni Batavorum, apud Petrum Delfos, 1792, fol, [ii]+51+[iii] p.

    A[BRAHAM] VEREUL, De vrindschap. Dichtstuk opgedragen aan de leden van het Genootschap, onder de zinspreuk: Kunstmin spaart geen vlyt, bij het openen van hun tooneel, Te Amsterdam, bij Pieter Johannes Uylenbroek, in de Nes, 1787, 4o, 6p.

    (Leidse promotie met een lofrede van G.C.C. Vatebender, rector van het Goudse gymnasium. Ingelegd een gedicht uit 1787 van een telg uit het geslacht Vereul. De hugenotenfamilie stamde van oorspong uit Rouen. Overgrootvader Abraham vluchtte in 1685 en belandde in 1714 in Suriname, waar hij de plantage Vriendsbeleid stichtte. Zoon Jean stichtte de naastgelegen koffieplantage Ouderzorg. Diens zoons Abraham en Nicolaas Jean trouwden respectievelijk met Maria en met Johanna Benelle, tweezussen en erfgenamen van de suikerplantage Nieuwzorg. Uit het laatste huwelijk werd in 1770 Abraham geboren. De familie Vereul vertrok in 1777 naar de Republiek en vestigde zich in Gouda. Het beheer over de plantages, waar slaven zorgdroegen voor de productie, werd overgelaten aan een administrateur. Abraham – van het gedicht – studeerde rechten in Leiden en vestigde zich als advocaat in Amsterdam. Hij zou in 1795 president worden van het nieuw opgerichte Committé tot de zaken van de Coloniën en Bezittingen op de kust van Guinea en in America. Ook gold hij als een belangrijke investeerder voor de Nederlandsche Bank. In 1811 was hij burgemeester van Amsterdam, in welke hoedanigheid hij Napoleon mocht ontvangen. Hij genoot ook bekendheid als dichter. In 1787 verscheen in Gouda zijn Proeve van Poëtische brieven (gedrukt door Wouter Verblauw), met onder meer een gedicht “Aan Gouda, bij mijn vertrek naar de academie”. Ook maakte hij deel uit van de heropgerichte Goudse rederijkerskamer De Goudsbloem. Het gedicht De Vrindschap schreef hij voor een Amsterdams toneelgezelschap. Promovendus Wilhelmus Hendrick Vereul bezocht de Latijnse School in Gouda en is een broer van Abraham. Hij trouwde in 1711 en Amsterdam. De dissertatie is gebonden in een fraaie leren band met gouden ornamenten. Exlibris en eigenaarsinschrijving van W. van Iterson, 30 november 1943. Het gedicht is zonder omslag).

    M. VOSGIEN, Dictionnaire géographique-portatif ou description des royaumes, provences, villes, patriarchats, echevecs, duchés, comtés, marquisats, villes imperials et anséatiques, ports, forteresses, et autres lieux considérables de quatre parties du monde, Tome second, traduit de l’Anglois, A. Bruxelles, chez Benoit le Francq, imprimeur-libraire, rue de la Magdelaine, 1792, 4o, 552p.

    M. VOSGIEN, Dictionnaire géographique-portatif ou description des royaumes, provences, villes, patriarchats, echevecs, duchés, comtés, marquisats, villes imperials et anséatiques, ports, forteresses, citadelles, et autres lieux considérables de quatre parties du monde, traduit de l’Anglois, A. Paris, chez les libraires associés, L’an IIme [1793-1794] de la Répubique Françoise une et indivisible, 4o, [x]+paginering per letter

    (Bibliotheekstempels Paters Passionisten Haastrecht. Het eerste boek loopt tot de letter M; het tweede van A tot Z. In zeer sleetse bruinlederen banden. BPH).

    MENGELWERKEN DER KAMER VAN RHETORICA, genaemd de Goudsbloemen; daer men schrijft: Uit Jonste Begrepen [blazoen] Te Gouda bij W. Verblaauw, 1792, [xi]+256p.

    (Met opdracht aan de stad Gouda, ondertekend door secretaris Jacobus Anthony van Alphen, uit dankbaarheid voor steun aan de heroprichting van deze kamer. Met naamlijst van beschermheren (Martinus van Toulon, Jan Jacob Slichter, Cornelis Joan de Lange en Hendrik van Wyn), leden van verdienste uit andere steden (onder wie Petronelle Moens en A.C.W. Staring) en alle leden. Er wordt teruggegrepen op de Goudsbloen om de 17de eeuw, inclusief het blazoen dat de titelpagina siert. De bundel begint met de wetten van de kamer. Verder veel “dicht-stukken”. Inclusief uitvouwbare bladen met onder meer een plattegrond van een opvoedingsschool waarvoor de rederijkers een plan uitwerkten. In eenvoudige kartonnen band, met goede binding).

    UITLEGGINGE van de Wyd-beroemde en Vermaarde Glazen, binnen de Voortreffelyke en Vermaarde St. Jans kerk te Gouda. Tot dienste en gerief, zoo voor de Inwoonders dezer Stad, als voor de Vreemdelingen die dit konstig Werk komen te aanschouwen. Vermeerdert met veele schoone zinryke Vaerzen, opgesteld door voornaame Auteurs; en een Gezang op aller Glazen Inhoud; nevens een Verhaal van den Brand derzelver Kerk, in den Jaare 1552 [stadswapen] te Gouda, bij Johannes van der Klos, Ordinaris Stads- en Klein-Zegel-Drukker, 1792, 8o, 52 p.

    (Editie van het bekende glazengidsje. Met voor privileges van het Goudse stadsbestuur aan Johannes van der Klos van 17 februari 1783, ondertekend door Hubert van Eyck, om dit werkje tien jaar lang als enige te mogen drukken. In de octrooiverlening is de verplichting opgenomen dat Van der Klos “ter Librie dezer stad overbrengende een exemplaar van het voorschreeve boekje”.Aan de binnenzijde van het voorplat groot ex libris van Luyken Landfort met familiewapen. Op het titelblad stemp “Haus Landfort bei Anholt i/W, den …”. Grijs papieren omslag, met doorgedrukte letters van een ander drukwerk aan de binnenzijde (leesbaar in spiegelschrift zijn de woorden “Verponding” en “Lantaarn- en klapgeld”).

    JAN WAGENAAR, Vaderlandsche historie, vervattende de geschiedenissen der nu Vereenigde Nederlanden, inzonderheid die van Holland, van vroegste tyden af. Met plaaten en kaarten).

    Zevende deel, beginnende in ‘t jaar 1574, en eindigende met de dood van Willem den eersten, prinse van Oranje, in ‘t jaar 1584. Te Amsterdam, by Johannes Allart, 1792, 4o, 539 + [iii] + 136 p.
    Tiende deel. [1610-1625, titelpagina en eerste 32 p. ontbreken], 4o, 504 + [iii] + 130 + 12 p.

    Spiegel

    [FOKKE SIMONS], Amsteldam en zyne geschiedenissen in ’t kort, zesde deel, met prentverbeeldingen, te Amsterdam, by Johannes Allart, 1792, 12o, 228+[xxiv} p.

    (Los deeltje over de periode, 25ste gesprek. Kartonnen bandje met stevige linnen rug. Met vier portretten, onder wie Hendrik Laurensz Spiegel).

    KARL PHILIPP MORITZ, Reisen eines Deutschen in Italien in den Jahren 1786 bis 1788. In Briefen, Zweiter Theil, Berlin, bei Friedrich Maurer, 1792, 8o, 238p.

    (Met handgekleurde frontispice met romantische klassieke ruïne en portret van Marcus Aurelius Antonius. In originele grijslinnen band. Eigendomsinschrijving “Rufler” op schutblad. SJH).

    DE NIEUWE OVERTOOMSCHE MARKT-SCHIPPER, of Durkerdammer kramer. Zijnde versiert met veele zoet en aangename melodyen en gezangen. Nooit voor dezen zoo gedrukt [Afb. Schip] Te Deventer gedrukt bij J. Phil de Lange, boekdrukker en verkooper in de Rijkmanstraat [ca. 1792], 8, 94+[ii] p.

    (Populair gezangboekje, dat tussen 1791 en 1793 vier Amsterdamse uitgaven kende. Deze Deventer editie, gedrukt door Jurriaan Philip de Lange – als drukker actief in 1784 n van 170-1800 – komt niet voor in STCN. Zonder omslag. Titelpagina rechts bovenaan aangevreten. Met eenvoudige houtsnede van scheepje op het titelblad. Het laatste blad met het register is vuil. Daarop in oud (raadselachtig) handschrift: “Zwolse schipper in de hut hort dit gel..oe (?) al die het scand…? hem weet voor een apel of emmer”).

    N.N., Brieven van N.N. aan den Heere N.N. Op den 3. April dezes jaars geschreeven, ter gelegenheid der uitschryving en bekendmakinge van den algemeenen Dank-, Vast- en Bededag over de 7 geunieerde Provintien, en onder horige landschappen, waarin verscheide zaaken, het geloove rakende worden verhandeld [Orn.] Tot Cortryck, by Joannes de Langhe, boek-drukker, by de Ley-Brugge 1792, 8o, 38p.

    (Zeldzaam pamflet. Niet in STCN. Anoniem betoog tegen de achterstelling van de rooms-katholieken, zoals het niet betrekken van deze groep bij de nationale bededagen en het blijven betitelen van hun geloof als afgoderij. Verder verwijt de schrijver enkele protestantse deelnemers aan een prijsvraag, uitgeschreven door het Teylersgenootschap, het socinianisme aan te hangen. In eenvoudige papieren omslag).

    GERBRAND BRUINING, Leerreeden over Judas vs. 14, 15. Uitgesprooken den 13 january 1793 in de Remonstrantsche Kerk te Bleiswyk (…) Veel licht verspreidende over den brief van Judas, en over Daniel VII. Toepasselyk over onze tyden, en ingerigt om der inkruipende atheistery te keer te gaan, Te Rotterdam, bij Nikolaas Brakel 1793, 4o, 44+[iv] p.

    (Pamflet met papieren omslag).

    ANNA C. BROUWER, De stad Gouda, Amsterdam 1793

    brouwergouda

    (Met de hand ingekleurde gravure van Anna C. Brouwer, naar een tekening van Johannes van Diepenhuijsen. Het stadsaangezicht van Gouda zou volgens het randschrift ‘naar het leven’ getekend zijn. De afbeelding is opgenomen in L. van Ollefen, R. Bakker, De Nederlandsche Stads- en Dorpsbeschrijver  (Amsterdam 1793). De vraag is of het aangezicht de werkelijkheid enigszins weergeeft. Het lijkt eerder een compilatie van Goudse bouwwerken. Onder het prentje staat de volgende tekst: Dese schets vertoont TER-GOUDE in Hollanda breeden Raad // De zesde stem, weleer een pronk van heel den Staat; // Vermaard door het penceel der kunstige CRABETHTEN; // Beroemd door vryheids min, door zorg voor recht en wetten; // Beschouwer! zweer de zucht voor’t uitlandsche ernstig af; // ‘T heeft GOUDA’s bloei gestuit, en Delft aan Neerlands graf. Kleine scheurtje in tekstdeel.

    [Fragment] LIEVE VAN OLLEFEN, R. BAKKER, De Nederlandsche Stads- en Dorpsbeschrijver, Te Amsterdam bij H.A. Banse in de Stifsteeg 1793.
    Ter Goude, 15p.
    (Los katern met eigen paginering over Gouda).

    HERMANNUS ARNTZENIUS, Hermanni Arntzenii I.V.D. Gymnasii Goudani prorectore, epistola critica de quibusdam pindari thebani locis ab virum clarissimum Ioannem Ruardi I.V.D. In Academia Groningana […] professorem ordinarum [Orn.] Traiecti ad Rhenum apud B. Wild & I. Altheer 1793, 8o, 99p.

    (Arntzenius (1765-1842) was prorector van de Latijnse School in Gouda en vanaf 1800 gewoon hoogleraar Romeins recht, hedendaags recht en Nederlands publiek recht aan de Universiteit Utrecht. Hij was gehuwd met Anna Cornelia Metelerkamp. In originele kartonnen band, met gesleten rug).

    ANDRIES VAN TOL, Merkwaardig verhaal aangaande het leven en de bekeering van Andries van Tol, gewoond hebbende te Gouda. Door hemzelven beschreven [Orn.] J.P. van den Tol Jz. Nieuw-Beijerland [z.j. 1793], 66 p.

     (Herdruk van geschrift met voorwoord van 30-10-1793, ondertekend in Gouda. Gebonden in halfleer met in gouden letters op de rug: A. van Tol bekeering”).

    MAHAZOR ‘im kawanat ha-paytan sel Yom kipur […] ke-minhag Askenaz u-se’arey qehilot qedosot ‘im Tayts we-Hadrat qodes oyf taytsh. In eyn komod far es tsveyte mohl leha-ohlem tsu far shayn gbrakht […] ‘od devarim hadasim […] als Hazkarat nesamot oykh Halel bay yeder kheylek vu es bay gehert [DM] [Amsterdam, gedrukt bij de weduwe en wezen van Ya’aqov Proops en Selomoh ben ‘Avram, anno 5553 = 1793], 8o, [ccxc]p.

    (Gebeden voor Yom Kipoer (Grote Verzoendag) voor Asjkenazische jonden. Text in Hebreeuws en Yiddish. Gedateerd in een chronogram. Sommige exemplaren hebben een titelgravure van Sasse; die ontbreekt in dit exemplaar. De drukkerij van Jacob Proopst was gevestigd aan de Joode Stroomarkt tussen 1780 en 1797. In originele bruinleren band, met op voor- en achterplat gouden omranding en versiering in het hart).

    JACOB VAN DER TOCHT. Kobell en Claeszens sculps. naar ’t origineel by den Heer Burgemr. Metelerkamp te Gouda. Vaillant pinxit. [1794]

    Tochtig

    (Portretgravure van Jan Kobell en Lambertus Antonius Claessens naar een origineel schilderij van Wallerant Vaillant – op dat moment in bezit van de Goudse burgemeester Alexander Hendrik Metelerkamp – gemaakt voor Byvoegsels en aanmerkingen voor het dertiende deel der Vaderlandsche historie van Jan Wagenaar uit 1795. Van der Tocht leefde van ca. 1620 tot 9 december 1680 en was van 1668 lid van de Goudse Vroedschap. In het rampjaar 1672 werd hij door de Staten-Generaal belast met een diplomatieke missie om in Brussel en Berlijn bondgenoten voor de bedreigde Republiek te zoeken. Kort daarna werd hij burgemeester in zijn stad en ontving hij stadhouder Willem III bij diens bezoek aan Gouda. Drie jaar later werd Van der Tocht pensionaris van Gouda, wat hij bleef tot aan zijn overlijden. Hij was daarnaast onder meer ook bestuurder van het tuchthuis en de Latijnse school en op het eind van zijn leven ook nog Dijkgraaf van de Krimpenerwaard).

    BALDWIN JANSON, The new pocket dictionary of the Dutch and English languages in two parts. I. English and Dutch II. Dutch and Englisch, London, printed for T. Vernor and Hood,Birchin-Lane; T. Boosey, old Broad Street, near the Royal Exchange; and fold by L. Bettnet, Rotterdam, 1794, 4o, ongepagineerd.

    (Met opdracht aan de Duchess of York; eigendomsinschrijving van J. Lempers en J.H.F. Lempers).

    BREVARIUM CISTERCIENSE, auctoritate reverendissimi DD. Abbatis Generalis Cisterciensis, pars vernalis, [ill.], Bruxellis, excudebat Hubertus-Franciscus T’Serstevens, ordinis Cisterciensis in Belgio monotypographus 1794, 8o, [xxiv]+532+[xxli]p.

    (Kloosterbrevier. In sleetse maar originele bruinlederen band. Titel in zwart op de rug).

    P[ETRUS] SCHOUTEN, De waare godsdienst [afb.], Te Amsterdam, by E. van Buuren

    DSC06777

    boekverkooper op ’t Schaapenplein, in de vier Evangelisten 1794, 8o, [xxiv]+114+[ii]+96+[ii]+127+[i]+120+[iv]+98+[ii]+102+[iv] p.

    DSC06780
    DSC06779

    (Rooms-katholiek leerboek. De auteur is “Roomsch priester en pastoor”. In met leer omspannen hardkartonnen foedraal en met wat sleetse linnen omslag en rode linten. Goud op snee. Handgekleurde titelprent, portret van de auteur van L.A. Claesens. Zes handgekleurde en goud opgehoogde prenten, vervaardigd door N. van der Meer junior. Compleet).

    ADRIAAN LOOSJES, PETRUS LOOSJES Az., Beschrijving van de Zaanlandsche dorpen, Oostzaan, Oostzaandam, Westzaan, Westzaandam, Koog, Zaandijk, Wormerveer, Westknollendam en Nauwerna [Orn.] Te Haarlem, bij F. Bohn en A.Loosjes Pz., 1794, 4+[xxiv]+322 p.

    (Compleet met alle acht uitslaande kopergravurers; uitslaande gezichten op gezichten op Oostzaan, Raadhuis en kerk van Westzaam, Achterzaan, Voorzaan deovertoom van Westzaan, De Koog, Zaandijk en Wormerveer. Tevens twee uitslaande lijsten van “Groenlandsche en Straatdavidische visscherijen”. In originele halflederen band; titelschildje met “Zaanlandsche dorpen”. Bovenzijde rug licht ingescheurd. Plaat van Oostzaan enigszins amateuristisch handgekleurd; die van het Rechtshuis voor de helft. Penaantekening op p. 86 en op schutblad).

    [JOHANNES WILHELMUS] BUSSING, Kort begrip voor eenvoudige Oranjevrienden door Bussing, gedeporteerde leeraar en banneling uit de stad Gouda [Orn.] In Gouda, gedrukt voor den autheur [1795], 8o, 22+[i] p.

    (De predikant Bussing (1761-1828) werd in 1795 door het patriotsgezinde stadsbestuur uit zijn ambt gezet wegens zijn Orangistische opstelling. In 1802 zou hij weer in zijn functie hersteld worden. Zonder omslag, met kleine beschadiging midden op het titelblad. Rafelig papier).

    HEDENDAAGSCHE HISTORIE of tegenwoordige staat van alle volkeren; behelzende de beschryving der vereenigde Nederlanden, en wel in ‘t byzonder van Drenthe, Amsterdam, Leiden, Dordrecht en Harlingen, P. Schouten, J. de Groot, G. Warnars, S. en J. Luchtmans, A. en P. Blussé en V. van der Plaats 1795, 4o, vi+120+xvi+436 p.

    (In andere handen overgegaan, oktober 2012)

    DIRECTORIUM AD RITÈ. Legendas horas canonicas missasque celebrandas. Juxta ritum Romanum pro anno Domini MDCCXCV. Ad usum cleri Archidioeceseos Ultra-Jectinae. Nec non dioeceseon suffraganearum Harlemensis, Daventriensis, Leovardiensis, Groningensis, & Middelburgensis [Pauselijk wapen] Amstelodami, apud T. Crajenschot, bibliopolam 1795, 8o,  [lxxii] p.

    (Doorschoten exemplaar van een kerkelijke almanak, die waarschijnlijk toebehoord heeft aan een priester van de minderbroederstatie ’t Boompje aan de Klaverstraat-Rokin in Amsterdam. Het exemplaar is om en om gebonden met blanco vellen waarom met de hand doop – en begraafgegevens van parochianen zijn opgetekend. Gedrukt in rood en zwart, gegraveerd titelvignet, enkele kleine houtsnedes, simpele kartonnen band met buckram rug. “Directorium” met data van naamheiligen en een kalender van de rooms-katholieke liturgie).

    HENRICUS GUALTERUS ESKES, De heilige maand ten dienste der catholijke Nederlanders, behelzende op iederen dag eene beknopte levensbeschrijving van eenen der Nederlandsche heiligen, benevens een leerspreuk uit de H. Schriftuur, de H. vaderen, en uit Thomas à Kempis, met een toepassende aanmerking en gebed, waarachter volgt een aanhangsel van morgen-, avond- en misgebeden, litanien, etc., Te Amsterdam, by P. van Buuren, boekverkooper op het Schaapenplein, 1796, 8o, 131+[iii] p.

    (Devotieboekje met originele hardkartonnen omslag. Rug voor de helft afgebroken; rest gerepareerd met tape. Eigendomsinschrijving van 6 september 1841 waarbij de naam is uitgewist).

    ALMANACH pour cette Année Bissextile MDCCXCVI (V.S.) Supputé par Mâtre M. Laensbergh, Math. Suivi du Nouveau Calendrier François [afb.] A Liege, chez Christian Bouguignon, Rue Feronstrée ou livere d’Or, [1796] 12o, [xc] p.

    (In losperkamenten omslagje, met aan de binnenzijde tekstfragment in oud handschrift, beginnende met “Conseiller du Roy”.)

    EVANGELIEN EN EPISTELEN. Alzo men die door ’t geheele jaer op alle zondage en heilig-dage in de H. Roomsche Kerk onderhoud. Genomen uit den laatsten Roomschen Missaal des H. Concilie van Trenten. Van nieuws overzien, verbetert, en met schoone figueren verciert [Afb. Christus] Tot Ruremonde, by G[erardus] Gruyters, boekdrukker en verkooper in de schoenmaakers-straat, [1796] 8o, [iv]+144p.

    (Zeldzaam Roermondse editie van een sinds 1761 diverse keren herdrukt werkje met bijbelteksten die zijn ontleend aan de Moerentorfbijbel uit 1599, naar een vertaling van Jean Moretus (1543-1610). Met 45 zeer kleine primitieve houtsnedes (4,5×3 cm) met scenes uit de Bijbel. Datering op basis van de voorin opgenomen “Tafel van verspringende feestdagen”, die begint bij 1797. Gebonden in eenvoudige, vloepapier-achtige omslag. Eigendomsinschrijving aan de binnenzijde van het voorblad: “ex libris A. Smits”).

    BOSSI, Historisch bericht wegens de catholijkheid van de kerk van Utrecht, en andere catholijke kerken der Bataafsche Republiek; of oordeelkundige ontleding en wederlegging van het boek, getijteld: Verkorte geschiedenis van de scheuring der Nieuwe kerk van Utrecht, enz. in het Italiaansch beschreeven door den heer Bossi, Konnonik van de Hoofd-Kerk te Milaan, nu volgens de tweede Fransche uitgaave bij Pierre le Clerc, te Parijs, in het Nederduitsch overgezet door T. van Middelwaert, roomsch catholijk pastoor, te Haarlem, bij J. van Walré en Comp. MDCCXCVI [1796], [xxviii] + 68p.

    (Met gehavende papieren omslag; bibliotheekstempel op titelpagina van A.A.J. van Rossum en vage stempel van “Bibliotheek Seminarie Apeldoorn).

    REGLEMENT voor de Nederduitsche scholen in de provincie en stad Utrecht, 1796, 4o, 22p.
    VOORSCHRIFT voor de genen, die kleine kinderscholen houden in den lande van Utrecht, 1797, 4o, 4p.
    REGELMAAT voor het onderzoek van hun, die tot het ambt van schoolleeräar wenschen aangesteld te worden door het Committé tot Publiek Onderwijs ’s Lands van Utrecht, 1797, 4o, 7p.

    (Setje van drie documenten voor de regulering van het lagere onderwijs in de provincie Utrecht).

    REIS door de departementen van Frankryk; door een gezelschap van konstenaars en geleerden [met kaarten en plaaten], Te Parys, bij Brion, Buisson, L’Esclapart, Desenne en de Directeurs der Drukkerije Du Cercle Social, Te Gouda, bij H.L. van Buma en Comp. 1796, 8o, 46p.

    (Een van een uit zes delen bestaande beschrijving van Franse departementen, met handgekleurde uitvouwbare kaart en vijf gravures in aquatint van het Departement van de Neder-Seine. De afbeeldingen tonen inwoners van de streek, Rouen, Le Havre (2x) en de oever van de Seine. Met fraai vormgegeven boekband. De Goudse boekdrukker Hamso Lemstra van Buma – 1762-1847, afkomstig uit Sneek – had vanaf 1791 zijn drukkerij in de Zeugstraat, in 1793 aan de Dubbele Buurt en een jaar later (tot ca. 1799) aan de Haven. Hij kwam naar Gouda om  de Goudasche Courant te gaan uitgeven, nadat hij in de jaren tachtig in Friesland enkele keren in aanraking was gekomen met justitie omdat hij subversief drukwerk zou hebben geproduceerd (waaronder de de Nieuwe Mercurius of Friesche Boode). Van Buma was ook politiek actief).

    DEN ENGEL BESTIERDER in gebeden en oeffeningen van Godsvrugtigheyd zeer bekwaam om aen godsdienstige zielen eene gelukzalige eeuwigheyd te verzekeren. In het Fransch onder den naem van Ange Conducteur uytgegeven [Orn.] T’Antwerpen by A. Grangé, boek-verkooper [1796], 8o, [xv]+416+[viii] p.

    (In originele bruinleren band met een rand goudornamenten op voor- en achterplatten en vier kleine zonnebloemen in de hoeken. Randen goudversierd. Op de rug donkerrood titelschildje met “Engel bestierder” en vier grotere zonnebloemen in goud. Leer aan voorzijde ingescheurd en bovenzijde rug brokkelig. Sporen van boekklampen. Bibliotheekstempel Passionisten Echt. BPH)

    DEN GODTVRUGTIGEN LANDS-MAN ofte gebede-boek bezonderlyk ten dienste der lands-lieden, behelzende de voornaemste litanien, gebeden, bemerkingen en onderwyzingen om hun op-te-wekken tot een godvrugtig leven, en hunne zaligheyd uyt-te-werken, derden druk [Orn.] Tot Mechelen by P.J. Hanicq, boek-verkooper, 1796, 8o, [x]+515+[i]

    KORTE BEMERKINGEN op de vier uyterste, afgebeeld door vier printen met hunnen uytleggingen [Orn.] Tot Mechelen J. Hanicq, boek-drukker en boek-verkooper op de Yzere-lene, [z.j.], 8, 14p.

    (Op laatste schutbladen eigendomsinschrijving “Piternelle Broekman”; op laatste schutbladen DTB-gegevens familie Dennisze (?) 1804-1825. Originele bruinleren band om houten platten in deplorabele toestand. Boekblok smerig en watervlekkerig. BPH)

    Loo2

    J[ACOB] VAN LOO, Nagelatene leerredenen van J. van Loo, in leven predikant te Ootmarsum. Met een voorrede door J.H. Hacke, predikant in ‘s Hage, eerste deel [orn.], te Utrecht bij W. van IJzerworst 1798, 4o, [xxix]+408+[i] p.

    (Eerste deel van een tweedelig werk, met voorin een silhouet-portret van Van Loo. Achterin een lijst van geschriften van Van Loo die bij deze uitgever te koop waren. Ook een dagboek van Van Loo werd postuum uitgegeven. Daarin vertelt hij over de opwinding in Ootmarsum bij het overdragen van de Simon&Judaskerk aan de rooms-katholieken. Daarmee vormt hij een belangrijke bron voor het verklaren van het ontstaan van het volksgebruik van het vloggln met Pasen. In fraaie perkamenten band, met auteursnaam en titel in handschrift op de rug. In andere handen overgegaan in februari 2020)

    Lig

    [ANTONIO MARIA TANNOIA], Della vita, ed istituto del venerabili servo di Dio Alfonso Ma. Liguori vescovo di S. Agata de’Goti e fondatore della congregazione de’preti missionarii del SS. Redentore, Tomo I, [Orn.], Napoli, presso Vincenzo Orsini 1798, 4o, [xvi]+370p.
    [ANTONIO MARIA TANNOIA], Della vita, ed istituto del venerabili servo di Dio Alfonso Ma. Liguori vescovo di S. Agata de’Goti e fondatore della congregazione de’preti missionarii del SS. Redentore, Tomo II, [Orn.], Napoli, presso Vincenzo Orsini 1800, 4o, [iv]+424p.

    (Met markant portret van de oprichter van de Orde der Redemptoristen, Alfonso M. Liguari (1696-1787) . Biografie van deze ordestichter. Twee delen in uniforme banden, met kartonnen platten en lederen rug met goudstempeling)

    JACOBUS KOK, Byvoegzels op het vaderlandsch woordenboek [deel 2; C-G], Te Amsteldam, bij Johannes Allart 1798, 8o, 402+[ii] p.

    (Met bijzonderheden over de patriottentijd in diverse steden of streken en over de hoofdrolspelers. In dit deel onder meer Joan Derk van der Capellen, Joannes Coccejus, Delft, Deventer, Dordrecht, Friesland. ‘s-Gravenhage, alsmede Goejan-Verwellen-Sluis (p. 311-325) en Gouda (p.344-346).

    FRANCISCUS SALIGNAC DE LA MOTTE FENELON, Die wunderbaren Gegebenheiten Telemachs, Sohn des Ulysses. Ein Heldengedicht in zwantig Büchern, Nürnberg und Altdorf, bei J.E. Monath und J.F. Kussler, 1798, 8o, [xiv]+719p.

    (Fénelon (1651-1715) stamde uit een adellijk geslacht. Na beëindiging van zijn theologiestudie werd hij in in 1676 tot priester gewijd. Aan het Franse hof werd zijn gave als redenaar snel opgemerkt en koning Lodewijk XIV stuurde hem naar het westen van het land als bekeerder van hugenoten Hierbij was hij een tegenstander van gedwongen bekeringen. In 1689 werd hij hofonderwijzer van de zevenjarige hertog van Bougondië. Dankzij de hofgunst werd hij in 1693 gekozen als lid van de Académie Française. In 1695 volgde zijn benoeming tot aartsbisschop van Kamerijk met behoud van zijn functie aan het hof. Daar ijverde hij voor het quiëtisme. De groeiende invloed van de groep van quiëtisten aan het Hof, die Madame de Maintenon onder hun invloed brachten en de jonge hertog van Bourgondië beïnvloedden, ergerde de koning en vooral bisschop Bossuet, wiens vriendschap hij verloor. Een beroep op de paus leidde tot veroordeling van zijn werk door paus Innocentius XII op 12 maart 1699.  Zijn bekendste werk is de voor zijn leerling, de hertog van Bourgondië – le Petit Dauphin – geschreven pedagogische roman Les aventures de Télémaque  (1699). Het boek werd buiten zijn medeweten gepubliceerd en bezorgde hem de woede van Lodewijk XIV (1638-1715), omdat deze in het boek een veroordeling had gelezen van zijn bewind. Met talrijke gravures. Eigendomsinschrijving onder het frontispice: “C. Springer”. In zwartkartonnen band; achterplat deels los. Titelsticker op de rug; blauw op snee. SJH).

    HENDRIK VAN WYN e.a., Byvoegsels en aanmerkingen voor de Vaderlandsche Historie van Jan Wagenaar. Van het eerste tot het vyfde deel, Te Amsterdam by Johannes Allart, 1799, 8o, [xxii]+110+[iv]+115+[i]+[iv]+111+[i]+[iv]+104+[iv]+[iv]+116p.

    (Met twee uitslaande gravures: Pieter Beoosterzween van Renisse biedt den Hertoge Phillips van Bourgondië een register aan van ’s lands privilegien en Phillips van Bourgondie en zyne gemalinne)

    HENDRIK VAN WYN e.a., Byvoegsels en aanmerkingen voor de Vaderlandsche Historie van Jan Wagenaar. Van het zesde tot het tiende deel, Te Amsterdam by Johannes Allart, 1799, 8o, [vi]+121+[iii]+[iv]+139+[i]+[iv]108+[iv]+[iv]+115+[iv]+130+[xii]+[1]

    (Met 1 portret: Johan Strick de Jonge en drie uitslaande gravures: Rombout Hogerbeets, Hugo de Groot en Thomas Erpentus)

    HENDRIK VAN WYN e.a., Byvoegsels en aanmerkingen voor de Vaderlandsche Historie van Jan Wagenaar. Van het elfde tot het vyftiende deel, Te Amsterdam by Johannes Allart, 1799, 8o, [viii]+116+[iv]+126+[iv]+135+[iv]118+[ii]+[iv]+119p.

    (Met twee portretten: Jacob van der Tocht en Carel Rabenhaupt. Uitslaande gravure van het afdanken van de Waardgelders in Utrecht)

    HENDRIK VAN WYN e.a., Byvoegsels en aanmerkingen voor de Vaderlandsche Historie van Jan Wagenaar. Van het zestiende tot het twintigste deel, Te Amsterdam by Johannes Allart, 1799, 8o, [viii]+103+[vii]+[iv]+112+[ii]+[iv]+135+[iv]+125+[iv]+120p
    (Met drie portretten: Antoni Heinsius, Bruno van der Dussen en Frans van der Meer)

    (Uniform in vier halfleren banden gebonden aanvulling op het werk van Wagenaar, verdeeld over twintig delen. Project stond onder leiding van mr. Hendrik van Wijn (1740-1831), politicus, geschiedkundige, archivaris en dichter. Hij was achtereenvolgens pensionaris van Brielle en Gouda (1780-1787). Hij werd afgezet wegens sympathie met de patriotten. Was lid van de rederijkerskamer De Goudsbloem en medeoprichter van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Hij zorgde dat ook het verhaal over zijn woonplaats Gouda in dit werk de nodige aanvulling kreeg en een portret van de Goudse burgmeester Jacob van de Tocht. Mooie complete set met alle platen, waaronder drie merkwaardige papieren ‘monumenten’ voor Hogerbeerts, Hugo de Groot en Thomas Erpentus. Schaafplekken op de platten; schutbladen ontbreken; binnenwerk hier en daar verkleurd en verbruind. Toegevoegd: portret van Hendrik van Wijn)

    R. BAKKER, De Nederlandsche stad- en dorp-beschrijver, VII deel, Rhijnland, te Amsteldam bij H.A. Banse in de stilsteeg, 1799, [xvi]+351p.

    (pp. 49-56, 93-94 ontbreken, evenals de prenten)

    CATECHISMUS. Ofte onderwijzinge in de Christelijke Leere, gelijk die inde Nederlandsche Gereformeerde Kercken ende Schoolen geleerd worden. Mitsgaders de Christen dagelykse

    gebeden. Nader overzien, en van veel fouten gezuiverd. [afb.] Te Bergen op Zoom, by A. Kuyper, boekdrukker en verkooper op de Boschstraat, 1799, 8o, [lv] p.

    (Zeer zeldzame Catechismusuitgave uit Bergen op Zoom, met titelprent van schoolklasje. Niet in STCN. Papieren omslag en touwtjesbinding; titelblad en enkele bladzijden zorgvuldig gerestaureerd. Enkele oude penprobeersels aan de ondermarge; in andere handen overgegaan in april 2021). 

    JOHANNES JACOBUS METELERKAMP, Dissertatio exegetico-theologica contens vestigial doctrinae de immortalitate animorum in libris vet. instrumenti obvia […] pro gradu doctoratus […] eruditorum examine submittit Johannes Jacobus Metelerkamp Goudanus. Die x Octobris MDCCXCIX, Hardervici, Typis Everardi Tyhoff, Academiae Typographi [z.j. 1799], 8o, [vi]+136+[iii] p.

    (Metelerkamp (1777-1839), zoon van de Goudse burgemeester Alexander Hendrik Metelerkamp (1744-1816) zou hervormd predikant worden in Lopik en Cabauw, Wassenaar en Delft. Voorin dit werk wordt lof toegezwaaid aan zijn vader, aan zijn neef Johannes Jacobus Metelerkamp, burgemeester van Zwolle en aan zijn schoonvader Cornelis Wilhelmus de Rhoer).

    Comments are closed.