De Uitgeverij van G.B. van Goor in Gouda heeft vanaf 1839 naam gemaakt met de uitgave van talrijke boeken, die brede afzet vonden in binnen- en buitenland. Het fonds van Gerrit Benjamin van Goor kende enkele speerpunten. Zo gaf hij vele woordenboeken en lexicons uit, dankzij het werk van de bij hem in dienst zijnde J. Kramers Jzn., tot in onze tijd bekend gebleven dankzij de Kramers woordenboeken. Een succesformule was ook de uitgave van boeken in afleveringen, die dan aan het eind gebonden konden worden. Zo konden ook mensen met een kleine beurs langzaam anders voor hen onbetaalbare boeken aanschaffen. Voorbeelden hiervan zijn de zogeheten Sophiabijbel en het Koningkrijk der Nederlanden van de Goudse schoolmeester Terwen. Van Goor was daarnaast ook gespecialiseerd in het uitgeven van kinderboeken. Romans werden minder vaak op de persen gelegd in de drukkerij aan de Kleiweg (nu H&M). Toch verschenen die ook, maar minder in aantal.
Dankzij het onvolprezen Marktplaats kwam ik op het spoor van een vierdelige historische roman over alchemie, getiteld De goudmaker van Helmstedt. Dit werk liet Van Goor in 1853 het licht zien. Het verhaal verscheen oorspronkelijk in 1851 in het Duits, onder de titel Der Adept zu Helmstedt. Denkwürdigkeiten aus dem Leven des Prof. Beireis. Deze Gottfried Christoph Beireis (1730-1809) was arts, natuurkundige en scheikundige uit Mühlhausen in Thüringen. De vier boeken van Van Goor zijn aantrekkelijk uitgegeven. Op de titelpagina’s zijn namelijk vier verschillende gravures met scenes uit het boek opgenomen, met eronder een verwijzing naar de betreffende pagina’s. Deze afbeeldingen werden gedrukt door Desguerrois & Co.
De oorspronkelijke Duitse editie van het verhaal is nog veelvuldig in collecties en bibliotheken aan te treffen, evenals een herdruk uit 1930. Vreemd genoeg is nergens in de bibliotheekcatalogi – ook niet in die van de Koninklijke Bibliotheek, het Streekarchief Midden-Holland of in Worldcat – de door Van Goor uitgegeven Nederlandse vertaling te vinden. Slechts één keer, in de negentiende eeuw, duikt de titel op in een veilingcatalogus. Mijn nieuw verworven exemplaar heeft ook geen deel uitgemaakt van een Nederlandse bibliotheek, want in twee van de delen is een zegel geplakt van de “Leesbibliotheek van L.A. Mol, Rue Otlet, 58, Curechem-Brussel”.
Van Goors roman over de Duitse alchemist heeft dus wel de weg naar België weten te vinden. In Nederland zal het werk echter geen kassucces zijn geweest.
