Kringloopwinkels mogen zich verheugen in onze grote belangstelling. Deze eindmorene van onze doorgedraaide economie levert niet zelden verrassende vondsten op. Vaak zijn dat in ons geval boeken, die voor luttele bedragen aan een tweede leven beginnen, maar ook op andere gebieden valt er met enig zoeken veel moois op te duikelen. Vandaag leverde een bezoekje aan de Goudse Kringloop aan de Fluwelensingel weer eens een verrassende vondst op. Dit keer was het een prachtig ingelijste grote linosnede van de Gouds-Amsterdamse kunstenaar Willem Hendrik van Norden, met een collage van de belangrijkste Goudse monumenten.

De afbeelding kwam mij bekend voor. Ik herinner me dat de Oudheidkundige Kring Die Goude deze met de hand genummerde linosnedes in 1986 in een beperkte oplage van tweehonderd exemplaren voor 25 gulden aan de man probeerde te brengen, vergezeld van een boekje over Van Norden dat werd geschreven door oud-journalist en bestuurder van die Goude, Theo de Jong. De kopers kregen de verzekering dat het genoemde aantal bij de bij Drukkerij Van Tilburg BV in Gouda gedrukte exemplaren nooit groter zou worden, omdat de drukvorm was vernietigd. Het eerste exemplaar werd op 6 november 1986 aangeboden aan mw. Nicolette Sluijter, directeur van Museum Het Catharinagasthuis en Willem van Norden, zoon van de kunstenaar. Ter gelegenheid van deze uitgave werd ook een kleine expositie ingericht in Museum De Moriaan.
Het origineel was in bezit van de toenmalige voorzitter van Die Goude, Anton Houdijk, toen inmiddels burgemeester van Zoeterwoude. Ik woonde toen net twee jaar in (een nieuwbouwwijk van) Gouda, na onze emigratie uit Twente. Mijn verbondenheid met de stad was destijds nog niet zo groot dat ik deze prent kost wat kost wilde aanschaffen, ook al zat ik toen al in het bestuur. Dat gold voor meer Gouwenaars, want enkele jaren later lagen er nog exemplaren te koop in het winkeltje van Die Goude aan de Dubbele Buurt 4. Inmiddels ben ik volledig verknocht aan de stad en haar geschiedenis en kan ik het bijzondere van deze prent op waarde schatten.
In mijn herinnering was het papier van de nadruk iets witter. Mijn nieuwe aanwinst is gelig. Aan de achterzijde van de fraai ingelijste prent is een fotokopie van de prent geplakt met in een onderschrift het relaas over de nadruk door Die Goude. Daar is met pen aan toegevoegd: “origineel gekregen van Anton en Mieke, aug. 2013”. Bij nadere beschouwing van de prent wordt duidelijk dat het niet om een in de drukkerij strak afgesneden exemplaar gaat. Het papier is licht glooiend aan de bovenzijde. Bovendien ontbreekt de handmatige nummering. Ik concludeer hieruit voorzichtig dat ik vanmiddag in de kringloopwinkel geen nadruk heb aangeschaft van de linosnede, maar een originele afdruk!
Hoe het ook zij, de linosnede is krachtig, door de scherpe zwarte lijnen en de opwaartse beweging van het geheel. Van Norden (1883-1978) was dan ook geen ‘amateur’. Hij speelde een belangrijke artistieke rol in de Goudse plateelindustrie. Als 15-jarige als leerlingschilder begonnen in dienst van de Amsterdamse plateelfabriek De distel, ontwikkelde hij zich gaandeweg tot een vaardig plateelschilder. In zijn vrije tijd ontwikkelde hij zijn bekwaamheden verder door het volgen van lessen aan de Tekenschool voor Kunstambachten en de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten. In 1902 werd hij ontwerper bij De Distel en in 1911 artistiek leider. In 1922 werd het bedrijf overgenomen door de plateelfabriek Goedewaagen in Gouda, reden voor Van Norden om een jaar later met zijn gezin te verhuizen naar Gouda. Ook daar bleef hij een voorname rol spelen in het ontwerpen van dessins voor het aardewerk, zoals tegeltableaus en zelfs een servies ‘Van Norden’. Hij stopte pas in 1961 met dit werk, toen hij 78 jaar was ook geen ‘amateur’. Hij speelde een belangrijke artistieke rol in de Goudse plateelindustrie. Als 15-jarige als leerlingschilder begonnen in dienst van de Amsterdamse plateelfabriek De distel, ontwikkelde hij zich gaandeweg tot een vaardig plateelschilder.
In zijn vrije tijd ontwikkelde hij zijn bekwaamheden verder door het volgen van lessen aan de Tekenschool voor Kunstambachten en de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten. In 1902 werd hij ontwerper bij De Distel en in 1911 artistiek leider. In 1922 werd het bedrijf overgenomen door de plateelfabriek Goedewaagen in Gouda, reden voor Van Norden om een jaar later met zijn gezin te verhuizen naar Gouda. Ook daar bleef hij een voorname rol spelen in het ontwerpen van dessins voor het aardewerk, zoals tegeltableaus en zelfs een servies ‘Van Norden’. Hij stopte pas in 1961 met dit werk, toen hij 78 jaar was.
Van Norden was gehuwd met de joodse Bets Hakkert. Zij woonden in Gouda aan de A.G. de Vrijestraat. Zijn vrouw werd in 1944 gearresteerd en belandde in Westerbork. Zij wist te ontkomen en overleefde daardoor de oorlog.