De begeerlijke blik van een bibliofiel

In de Koninklijke Bibliotheek werd op 17 februari 2017 een symposium gehouden onder de titel ‘Maken of breken. 500 jaar Reformatie’. Een keur aan sprekers ging in op de hoofdrolspelers (Erasmus, Luther, Zwingli, Calvijn). Maar er was ook volop aandacht voor het medium dat ervoor verantwoordelijk was dat de ideeën over een nieuwe kerk zo’n vlucht konden nemen: de boekdrukpers. De KB was daarvoor natuurlijk een zeer passende omgeving en ook de bekende Erasmuscollectie uit Rotterdam toonde een keur aan oude drukken. Dankzij antiquariaat De Roo uit Zwijndrecht waren er zelfs enkele zeer oude boeken uit de Reformatietijd te koop.

beurs

De fotograaf van het Reformatorisch Dagblad, Dirk Hol, betrapte mij op mijn zwakste moment: gebiologeerd kijkend naar een wel heel bijzonder  ‘zakbijbeltje’: een zeer vroege editie van het Novum Instrumentum van Erasmus, de Latijnse vertaling van de Griekse grondtekst van het Nieuwe Testament. Het boekje werd gedrukt in Basel, waar Pamphilius Gengenbach het in 1522 op de persen legde. Dat de initialen handgekleurd zijn en met goud opgehoogd maakt het tot een uniek exemplaar. De antiquaar heeft het kleinood onder een glazen stolp tentoongesteld, maar heeft het net daaronder vandaan gehaald om het aan de geïnteresseerde klant te tonen. Hij geeft het niet uit handen, maar laat zorgvuldig en met liefde enkele pagina’s zien. Ik houd mijn handen zorgvuldig in mijn broekzakken, om niet de indruk te wekken dat ik het uit zijn handen wil grissen. Maar mijn blik zegt alles: man wat mooi. Andere bezoekers van de stand zijn blijkbaar minder onder de indruk, want zij verdiepen zich onverstoorbaar in moderner drukwerk. Op de achtergrond, links van de paal, is de grootste Erasmuskenner van Nederland van dit moment herkenbaar, Hans Trapman, die druk aan het bellen is. Ik stel mij voor dat hij zijn bank belt om te informeren naar de mogelijkheden tot aankoop. Want veel geld is er wel nodig om het boekje in eigendom te krijgen. De Roo, een liefhebber van de Oudvaders en een van de weinige overgebleven antiquaren met een specialistisch reformatorisch winkelbestand, vraagt er namelijk € 24.000 voor. Ik besluit mijn handen die middag maar in de zakken te laten, bang als ik ben overvallen te worden door een aanval van bibliofiele begeerte.

Leave a Comment

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *