Herman Herbers mag beschouwd worden als de grondlegger van de Goudse Reformatie. De heer C. Plaizier uit Stolwijk schreef een boek over deze bijzondere dominee, dat werd uitgegeven door de Historische Vereniging die Goude. Daarmee heeft deze bijzondere voorganger uit de Sint-Janskerk na vier eeuwen eindelijk de biografie die hij verdient.
Kees Plaizier volgde de cursus Goudologie (verzorgd door het Historisch Platform, waar die Goude deel van uitmaakt) en raakte daarbij in de ban van de figuur Herbers. Docent Goudologie en kerkhistoricus dr Paul Abels gaf tijdens een lezing aan dat er ten onrechte nog geen biografie over Herman Herbers was verschenen en dat zette Kees Plaizier aan het werk. Hij gaf Herbers het gezicht dat er nog niet was, want er is geen portret van de dominee bewaard gebleven. In nauwe samenwerking met het stadsbestuur zorgdeHerbers in het begin van de 17de eeuw voor een mild geestelijk klimaat in de stad, dat grote ruimte bood voor het individuele geweten. Gouda werd zo de kraamkamer van de vrijzinnigheid of – zoals fel-gereformeerde tegenstanders van Herbers het noemde – het ketternest van Holland. De ideeën van Herbers vormden zelfs de basis voor een eigen Goudse catechismus, door zijn vijanden smalend aangeduid als een schoen die iedereen past.
De uit de Achterhoek afkomstige predikant werd tot priester opgeleid in een cisterciënzer klooster, geleid door een prior met sympathie voor de hervormingsbeweging. Hij was achtereenvolgens priester in Winterswijk, ‘prediker naar de nieuwe wijze’ in Bocholt en luthers predikant in Wezel. In 1577 werd hij predikant van de Gereformeerde Kerk in Dordrecht. Deze kerk ontwikkelde zich tot een orthodoxe geloofsgemeenschap met hoge drempels voor het lidmaatschap. Herbers werd al snel beschouwd als een dissenter, wat leidde tot zijn ontslag in 1582. Hij werd met open armen in Gouda ontvangen, omdat hij hier werd gezien als een gematigd predikant, die – in tegenstelling tot de ‘scherpslijpers’ – goed paste bij de erasmiaanse gezindheid van de stadsbestuurders en hun streven naar vrede en een brede volkskerk. Het werk Bekentenisse des Gheloofs, waarin Herbers zich verzette tegen beschuldigingen van onrechtzinnigheid, vormt het hart van deze publicatie. Er blijkt een mystieke geloofsbeleving uit, die door de kerk als een bedreiging voor haar gezag werd beschouwd. Herbers volgde vrijmoedig zijn eigen weg, gesteund door het Gouds stadsbestuur. In zijn persoon komen zowel de vrijheidsdrang van de remonstranten als de bevindelijkheid van de Nadere Reformatie samen. Deze unieke combinatie bevestigt zijn betekenis voor de Nederlandse kerkgeschiedenis.
Het boek over dominee Herman Herbers is te koop via die Goude en kost € 22,50 voor leden van de vereniging (niet-leden betalen € 25,00).