Onlangs dook op Marktplaats een opmerkelijk boek op. Het Grieks en Latijnstalige werk draagt als titel Oratorum veterum orationes en werd in 1575 in Lyon gedrukt door Henricus Stephanus. Het is geen zeldzaam werk, maar het bijzondere van dit exemplaar is dat het op de titelpagina de rode stempel draagt van de “Goutse Libry”. Het boek was ooit, in 1672, samen met vier andere, door de librije aangeschaft in Leiden voor ƒ 82.-.
De door mij getipte bibliograaf van het Streekarchief Midden-Holland, Jan Willem Klein, kon na een kort onderzoekje vaststellen dat het boek na 1906 op onduidelijke wijze uit de oude Goudse stadsbibliotheek was verdwenen. Hij veronderstelt dat er sprake is geweest van diefstal, in de eerste helft van de twintigste eeuw, toen de Librije een tamelijk open opstelling kende. Het archief was er veel aan gelegen dit exemplaar terug te brengen in de oorspronkelijke omgeving. Klein slaagde erin het boek voor het archief aan te kopen. Eerst zal een grondige restauratie moeten plaatsvinden omdat het werk in erbarmelijke staat verkeert (zo zijn de platten aangevreten en los). Daarna is de unieke Goudse Librije (opnieuw) met een bijzonder boek rijk.
De lotgevallen van het boek en de aankoop door het streekarchief Midden-Holland zijn uitgebreid beschreven door Jan Willem Klein in De Schatkamer. Regionaal Historisch Tijdschrift Midden-Holland 23 (2009) 78-79.
