1584
1. PROGNOSTICUM NOVUM. Een constighe nieuwe prognosticatie, eeuwelijck duerende. Met een tractaatken van de vier principale winden, allen cooplieden, zeevaerders, lantslieden ende den ghemeynen man nut ende profijtelick ghelesen [Orn. zonnewijzer] Ghedruckt tot Delft, by Jaspar Tournay. Anno 1584, 4o, 16p.
STCN; Bibliotheek Thysius UB Leiden, THYSPF 557 (VB 4089; Geheel op rijm, behalve het traktaatje over de vier winden. Ondertekend met “In God ist al”.
2. W.M., Een schoone beschrijvinghe van vijf naestcomende jaren, te weten van den jare M.D.LXXXIIII tot dat men schrijft M.D.LXXXVIII. Wat haren loop ende geschiedenisse wesen sal ende hoe dat sy wonderlicken beroert staen dat desgelijcx niet geweest en is van de beginselen des Werelts tot nu toe: Alles met goet verstant doorgrondet tot waerschouwinge van alle menschen. Door den hoochberoemden meester M.W., liefhebber der mathematischer const [Orn. figuur] Ghedruckt tot Delft, by Jaspar Tournay, woonende in de Vlou-strate [z.j. 1584], 4o, 4 p.
STCN; Bibliotheek Thysius UB Leiden THYSPF 557
3. EEN VERCLARINGE ofte bewisreden van de vernuftheyt der [of: des] menschen [Gedrukt te Delft door Jaspar Tournay] 1584
Komt voor in kaartsysteem Delftse drukkers in GA Delft. De titel is afkomstig van Kerling, die ervoor instond dat deze zo juist was. Hij kon de vindplaats van het boekje niet opgeven omdat de koper inmiddels overleden was [VB, 5228]
4. D.V. COORNHERT, Van den aflaat Jesu Christi, of ghespraken tot grootmakinghe van de Eere Godes ende Christ ende tot voorderinge van der menschen salicheyt. Ghedruckt in den jare ons Heeren 1584 [Delft, Jasper Tournay], 8o, 56p.
STCN; UB Gent (Merkwaardige W met een krul; Coornhert beklaagt zich in het voorwoord over de aanhoudende lasteren en scheldpartijen jegens zijn persoon en vraagt een oordeel op te schorten tot na de uitkomst van de Haagse debatten. Geschreven in Den Haag en ondertekend op 18 mei 1584.
5. D.V. COORNHERT, Aantekeningen eenigher plaatsen van de onderhoudinge der geboden Godes. Soo uuter Godtlijcker Schrifturen vergadert. Gedruckt in den jare ons Heeren 1584 [Delft, Jasper Tournay], 8o, 56p.
(UB Gent: dezelfde W met een krul als hiervoor ; voorwoord Coornhert, waarin hij aangeeft zich door kwalijk libel gedongen te zien te reageren, maar nog gewacht had op uitkomst debat in Den Haag; maar nu de reactie op zijn inbreng al vijf maanden laat wachten en hij zich daarom met “syn gesinde” maar in Den Haag had gevestigd, maar ook na drie maanden daar nog niets gehoord had; verwacht er niet veel van, en weer teruggekeerd naar Haarlem; daarom nu dit libel – dat hij al in november af had – om te betogen dat het – anders dan zijn opponenten stelden – wel mogelijk was de geboden Gods te onderhouden; ondertekend in augustus 1584 in Haarlem.
6. D.V. COORNHERT, Of tgheloove salich maeckt sonder wercken. Bedenckinghe [Orn.] Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] int jaer 1584, 8o, [xlvi] p.
STCN; SAMH, 524 G 9:2 (Het geschrift is door Coornhert gedagtekend op 23 augustus 1583)
7. D.V. COORNHERT, Van de vreemde sonde, schulde, straffe, nasporinghe. Waerinne naecktelijck werdt ontdeckt de rechte grondt ende oorsacke van de schadelijcke dolinghen, gheslopen in de leeringhen van de vrije wille, predestinatie ende justificatie [Orn.] [Gouda Jasper Tournay] Ghedruckt inden Jare ons Heeren M.D.LXXXIIII [1584], 4o, 88 p.
STCN; UB Amsterdam Pfl. E11 /Leiden UB 511D16:1 (Duidelijk ander lettertype; identiek met volgend werk, dat wel door Tournay in Gouda is gedrukt. Hieruit blijkt dat Tournay in 1584 van Delft naar Gouda verhuisde.
1585
8. C.C.V.M.I.D.H.G., Van die christelijcke disciplijn ende excommunicatie ofte ban. Het ghevoelen Rudolphi Gwalteri, dienaer der kercken in Zurich. Anno 1582. Wt het Latijn in Nederduytsche sprake trouwelick overgheset door C.C.V.M.I.D.H.G. [Caspar Coolhaes, van menschen in den Heere ghebannen] Nu opt nieuwe wederom oversien ende tot yedermans profijt in druck ghegheven, Ghedruckt ter Gouda, by Jasper Tournay in den Jare M.D.lxxxv [1585], 4o, [xxi]+47+[ii] p.
STCN; Knuttel 757. Voorwoord door Caspar Coolhaes ondertekend op 12 januari 1585.
9. CASPAR COOLHAES, Conciliatio: dat is verghelijckinghe van sekere poincten der leere ende disciplijn van C.C. gheschreven ende onderschreven. In diewelcke claerlijck is blijckende met wat recht die voornoemde C.C. in namen van allen kercken in Hollant gheexcommuniceert ende met een wtghegheven boeck van kettery ende der christelicker disciplijn verachtighe ghediffameert is worden, Ter Gouda by Jaspar Tournay in den jare M.D.lxxxv [1585], 4o, 96p.
STCN; Knuttel 758
10. D.V. COORNHERT, Hemelwerck ofte quay toeverlaat, van ’t volcomen onderhouden ende dadelyck wercken der gheboden Godes, niet hier, maar hierna […] so eenighe Delftsche predikanten dat leeren in een boecxken, ghenaamt Reden etc. volcomen wederleyt. Waar by oock naactelijck werdt ontdeckt de gront daar op de Haachsche disputatie was begonnen ende is blijven steken, Ghedruckt ter Goude, by Jaspar Tournay in den Jare M.D.Lxxxv [1585], 8o, 192p.
UB Gent; STCN. Voorwoord april 1585; Coornhert zegt zich door stilzwijgen Delftse predikanten genoodzaakt te voelen twee of drie boekjes het licht te laten zien; hij zou niets liever doen dan het debat te staken en in Leiden te gaan studeren; stuurde apostille naar magistraat Leiden op 7 maart 1585 met aanbod zich stil te houden in religiezaken en gereformeerden met rust te laten; maar nu Delftse dominees boekje Reden hebben uitgegeven om hun wegblijven uit Den Haag te rechtvaardigen moet hij wel reageren; in augustus 1585, na de verschijning van een nieuw pamflet van zijn Delftse tegenstanders, voelt Coornhert zich niet meer veilig en verlaat hij overhaast Haarlem om naar Wezel te vertrekken.
11. D.V. COORNHERT, Negentich plaetsen der H. Schriftueren gheestelijck wtgeleydt ofte gheallegoriseert door Aurelium Augustinus ende vergadert, oock vertaelt tot nut ende stichtinghe van allen gheestelijcke herten. Ghedruckt int Jaer M.D.lxxxv [1585] [Achterin staat:] Ghedruckt ter Gouda by Jaspar Tournay, inden Jare M.D.Lxxxv [1585], 8o, 64p.
STCN; UB Leiden 1497F6
12. D.V. COORNHERT, Ware Beschrijvinge der Conscientien: waarinne niet alleenlijck aanghewesen wordt claar onderscheydt tusschen die ware ende valsche Conscientie, maar oock mede al wat tot deser sake dienstelijck is […] Ghedruckt Anno 1585, 8o, 112p.
STCN; UB Leiden 1498 E 10:2
13. ARTICULEN ENDE CONDITIEN van den tractate aengegaen ende ghesloten tusschen de prince van Parma […] ende de stadt van Antwerpen ter andere zijden, den seventhiensten augusti int jaer MDLXXXV [1585]. [Orn.] Ter Gouw by Jaspar Tournay. Ende is ghedruckt na de copie van Antwerpen, 4o, 8p.
KB 1707C15. Voor de eerste keer gebruikt Tournay Ter Gouw; nazien in KB; VB 340.
1586
14. D.V. COORNHERT, Zedekunst: dat is wellevenskunste, vermids waarheyds-kennisse van den mensche, van de zonden ende van de dueghden. Nu aldereerst beschreven int Neerlandsch, Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] in den jare 1586, 8o, 601+[lxxvi] p.
STCN; UB Leiden 1499 E2. Becker twijfelt aan drukkerschap Tournay; denkt eerder aan Plantijn in Leiden ivm bemoeienis Spieghel; VB 5680 schrijft het werk wel toe aan Tournay.
15. ORDONNANTIE ENDE VERBODT van niet te moghen bedelen, trogghelen, noch in eenighe manieren aelmoesen eysschen, bidden ofte ontfanghen, t’zy voor ofte in de kercken, opte straten ofte marcten etc. Met verclaringhe hoe ende wt wat middelen de ware armen by den Aelmoeseniers sullen worden onderhouden [stadswapen] Ghedruckt ter Goude, by Jaspar Tournay inden Jare M.D.LXXXVI [1586], ?
STCN; SAMH, OAG 306:f41; VB 6524. De ordonnantie is uitgevaardigd in november 1586.
16. OBLIGATIE aengaende de pennignen, daerop de burgeren ende ingesetenenjegenwoordich tot coopinghe van renten sijn gestelt […] [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay in 1586]
VB; 6523; Van Heel, III, 2: Blijkt uit stadsrekening 1586, fol. 126v
17. PASPOORT voor de knechten van de compagnie Engelsche onder capiteijn Grillis […] 1586
Bestaan blijkt uit stadsrekening 1586, fol. 126v; Van Heel III, 2; VB 6525.
1590
18. D.V. COORNHERT, Naamscherm D.V. Coornherts teghen de ondaadt tot Delft aan hem betoont den III. Octobris 1588 [achterin:] Ghedruckt [te Gouda door Jaspar Tournay] anno 1590, 8o, 20p.
KB 1703 C19. Coornhert trekt weer fel van leer tegen de Delftse predikanten, die hij ervan verdenkt het Delftse stadsbestuur te hebben opgestookt om hem uit de stad te weren; hij schrijft nu 30 jaar bezig te zijn hun ongelijk met Schriftverwijzingen aan te tonen. Zegt ook 48 jaar burger van Haarlem te zijn “ende meest ben bekent”; wilde zijn werk voltooien, maar kwam er daar niet aan toe; daarom voornemens in december 1587 zich een jaar lang aan de drukte te onttrekken en zich daarvoor in Delft te vestigen bij zijn vriend C.A. Boomgaart, die hem ook goed kon helpen bij zijn werk. Coornhert verhuurde zijn woning in Haarlem , om in mei 1588 te verhuizen naar Delft. Rond Pasen schreef Boomgaart hem dat de Delftse schout hem namens de burgemeesters had laten weten dat ze zijn komst niet zouden “ghedoghen”, dus zag C. zich genoodzaakt in Haarlem ‘een tafel te kopen’ nu zijn huis verhuurd was. Rond St. Jan reisde hij naar Delft met de bedoeling er 2 of 3 weken te blijven en eens goed na te vragen waarom hij niet welkom was. Schrijft brief aan magistraat: daarin meldde C. dat de zwager van de schout (sic!) Boomgaart was komen aanzeggen; betoogde met verwijzing naar eerdere gebeurtenissen dat hij zich altijd voor de goede zaak had ingezet en dat de gereformeerde religie tot gevaarlijke excessen had geleid; vroeg om eerlijke behandeling; brief op 19 juli 1588 afgegeven; twee dagen later kwam de Delftse pensionaris mr. Pieter vander Meer hem namens de burgemeesters aangaf dat de mededeling van de schout niet voortkwam uit vrees dat hij voor onrust zou zorgen, maar omdat men wilde verhinderen dat de oude disputen met de Delftse predikanten weer zouden oplaaien, wat onwenselijk was in deze zorgelijke tijden. C. was daarop bereid te vertrekken, maar vroeg om schriftelijke bevestiging van hetgeen hem door Van der Meer was verteld. Deze zei dit verzoek al voorzien te hebben en besproken met de burgemeesters; uitkomst was dat aangezien de schout zijn aanzeggen ook mondeling aan Boomgaart had gedaan, zij het ook met een mondelinge toelichting wilden laten [nu ontbreekt pagina; nazien]
19. D.V.C[OORNHERT], ’t Roerspel van de kettersche werelt, die metten lippen den God des Hemels, maer metter herten ’t gheldt; des werelts God; dient ende eert, Ter Goude by Jaspar Tournay int jaar 1590, 8o, 60p.
STCN; UB Leiden 1497 F6
20. D.V. COORNHERT, Dolinghen des catechismi. Ende der predicanten, desselvens zeericheyden weder opghekrabt hebbende, die nu naackter dan voor ontdeckt zyn, z.pl. z.j. [1589, te Gouda, Jaspar Tournay?] , 8o, 145+[xi] p.
Google books; Begin met de brief van Coornhert die Evarardus Bommelius bij de Zuid-Hollandse Synode in Gouda heeft ingebracht in 1589.
21. D.V. COORNHERT, Dolinghen des catechismi. Ende der predicanten, desselvens zeericheyden weder opghekrabt hebbende, die nu naackter dan voor ontdeckt zyn, Ghedruckt tot Wt-Recht [Gouda, Jaspar Tournay] in den jare 1590, 8o, 145+[xi] p.
STCN; Google books; UB Amsterdam OK 71-21. Lijkt andere versie dan hierboven; in 1608 drukte Jacobus Migoen ook een editie van dit werk, ook in octavo; daarna Tournay in 1610 in kwartoformaat.
22. [D.V. COORNHERT], Kerckghang: dat is ghewisse aanwyzinghe des rechten weghes totte ware Kercke Godes met ghetrouwe waarschouwinghe voor alle onweghen der menschelyke waan-kercken ende secten. Behelzende mede ontwyselyke onderscheydt tusschen de ware ende valsche leere. Metgaders oock eenvuldighe belydenisse des Gheloofs ende wandels eens onpartydighen vreedzamen ende oprechten Christens in deze werretijdt […] door een liefhebber derzelver ende niet vant zyne, Ter Goude, by Jaspar Tournay. Int Jaar 1590, 8o, 218 p.
STCN; Google books; SAMH, Librije 512 F65. Boek eindigt met de lijfspreuk van Coornhert: Weet of rust.
23. [D.V. COORNHERT], Van de ware kercke of ghemeynte Godes, oprechte godsdienst ende uyterlycke kerckoeffening, verscheyden leeraren schrijven, Ter Goude, by Jaspar Tournay in den jare 1590, 8o, 25p.
STCN; Google books; UB Leiden 1498 F23. Eindigt met reeks citaten van Erasmus.
24. [D.V. COORNHERT], Wortel der Nederlantsche oorloghen met aenwysinghe tot inlantsche eendracht. Ghedruckt [te Gouda, door Jaspar Tournay] anno 1590, 8o, 59p.
STCN; Knuttel 875. Steeds dezelfde lay-out; net als vorige werkjes.
25. [D.V. COORNHERT], Ghelove ende wandel der verstroyde ende eenzame Christenen, onder deze menighvuldighe ende verwarde secten, nu men twyfelt waar de ware zienlyke kercke Godes is. Belydenisse des gheloofs ende wandels eens onpartydighen, vreedzamen ende oprechten Christens. Ghedruckt [te Gouda door Jaspar Tournay] int jaar 1590, 8o, 39p.
UB Amsterdam 415 E11
26. D.V. COORNHERT, Kleyn-Munster. Des groot-roemighen David Jorissens roemryke ende wonderbare schriften elckerlijck tot een proeve voorghestelt, Ghedruckt [te Gouda door Jaspar Tournay] in den jare 1590, 8o, 135p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 406 G33
27. D.V. COORNHERT, Van de zendinghe der lutheranen, zwinglianen ende mennonisten kort claer ende vast bewijs dat sy niet en is wettelijck [Jasper Tournay Gouda 1590], [xl] p.
STCN; UBGent; gedigitaliseerd. Impressum afgeplakt; Printed in Gouda by Jasper Tournay, 1590 (TB 1257)
28. D.V. COORNHERT, Proces vant ketterdoden ende dwang der conscientien. Tusschen Iustum Lipsium, schryver van de Politien anno 1589 daarvoor ende Dirick Coornhert daarteghen sprekende. Het eerste deel politijck, Ter Goude, by Jaspar Tournay in den jare 1590, 8o, 338+[xiv+72p.
STCN; SAMH, Goudse Librije 288. Met voorwoord Coornhert aan magistraat van Leiden met waarschuwing dat nieuwe tiran niet uit Rome, maar uit Geneve komt; schriftelijk debat met Lipsius; twee keer staat boven een nieuw stuk: Goude, met de datum.
29. D.V. COORNHERT, Proces Vant Ketterdoden ende dwang der Conscientien. Tusschen Wolf-aardt Bisschop, Advocaat van Theodore de Beza metten zynen daar voor ende Dirick Volckartsz. Coornhert daar teghen sprekende. Tweede deel Kerckelijck. Ter Goude, By Jaspar Tournay. In den jare 1590, 8o, 383+[vii] p.
STCN; SAMH, Goudse Librije 287a; Collectie Abels
30. D.V. COORNHERT, Leydt-sterre tot het wel ghebieden ende wel ghehoorzamen. In een ghesprake over neghentienhondert jaren int langhe uytghebeeldet door een Godlijck man in Griecx ende ter navolghinghedesselfs nu in Nederlands verkort, Ter Goude, by Jaspar Tournay in den jare 1590, 8o, 135p.
STCN; UB Leiden 1497 F6
31. D.V. COORNHERT, Comedie van Israel. Vertonende Israels zonden, straffeinghe, belydinghe, ghebedt, beteringhe ende verlossinghe […] Ghemaackt anno 1575, Ghedruckt ter Goude [door Jaspar Tournay] int Iaar 1590, 8o, 83p.
STCN; UB Leiden 1497 F6
32. D.V. COORNHERT, Opperste ghoeds nasporinghe, ghestelt in vijf ghespraken van den mensche, met zyn ghoed, van de rust, van de wellust, van de dueghde ende van de liefde. Onder ende tot alder menschen verbeteringhe, Ghedruckt ter Goude, by Jaspar Tournay, in den jare 1590, 8o, 118+[vi] p.
STCN; UB Leiden 1497 F6
33. EXTRACT van den sendbrief van een notabele personagie, tracterende van eenen roover ende moordenaer genaemt Christeman, de welcke ghedoodt ende omghebracht is binnen der vryheyt van Berckessel bij Parijs, Ter Goude J. Tournay 1590,
STCN; UB Leiden THYSPF 836
34. ORDONNANTIE ENDE VERBODT van niet te moghen bedelen, trogghelen, noch in eenighe manieren aelmoesen eysschen, bidden ofte ontfanghen, t’zy voor ofte in de kercken, opte straten ofte marcten etc. Met verclaringhe hoe ende wt wat middelen de ware armen by den Aelmoeseniers sullen worden onderhouden [stadswapen] Ghedruckt ter Goude, by Jaspar Tournay inden Jare 1590.
GA Leiden, Secr. II, nr. 6300; VB 6706. Herdruk van de uitgave uit 1586, met hetzelfde stadswapen op de titel; tekst hetzelfde, maar andere typografie.
1591
35. CORT VERHAEL vande victorie die Godt almachtich onsen volck verleent heeft by Maestricht, tegen den prince van Parma, alwaer dat ghbleven en verslaghen is de bloetvaen oft cornet vanden voerseynden van Parma met sijn ouden garnesoen ende beste crijchsvolck, so te paerde als te voet, ende is sijn eygen cornets vaen gebracht binnen Breda, gheschiet den 10. Maey anno 1591. Mitsgaders die copye eens breefs van den prince van Parma, gesonden anden coeninck van Spangien, Ter Gouw J. Tornaey, [1591], 8o, 8p.
STCN; UB Leiden THYSPF 853. Gebeurtenis vond plaats op 10 mei 1591; zowel in spelling plaatsnaam, als drukkersnaam afwijkend, evenals in gebruik ornamenten.
36. DISCOURS van het beklach,dat den prince van Parma doet aen den Paus ende Coninck van Spaaengien van het groot verlies zijns volckes, tseghen den Coninck Vranckerijck onlanghes gheschiet zijnde. Mitsgaders oock hoe se den Paus altesamen inden ban doet vant vaghevier, den welcken niet ghenoch en gheven, totter orloghe tsegen die Geusen, Tergouwa by Gaspar Tenvoy (sic!) 1591, 8o, 8p.
STCN; UB Leiden THYSPF 865; Van Heel III, 10. Uiterst curieuze druk, met verbasterde plaatsnaam en drukkersnaam.
36a [REMONSTRANTIE] Aen Sijne Excellentie mijnheere den Stadhouder ende Capiteyn Generael over Hollandt ende aen de heeren Edelen, mitsgaders Borgemeesters, Schepenen, Raden ende Vroetschappen van de steden van denzelven Lande [z.j. 1591], 4o, [xxxiii]p.
Nationaal Archief, Archief Oldebarnevelt, inv.nr. 958. Memorie van de steden Dordrecht, Gouda en Haarlem voor Maurits, prins van Oranje en voor de Staten van Holland en West-Friesland, waarin zij hun positie op de Hollandse binnenwateren ten opzichte van de andere Hollandse steden trachten te waarborgen Zonder titel en zonder jaar. Zie hierover ook Oud- Archief Gouda: inv.nr. 1821:Register tresoriers: den xv-en february 1591 op Jasper Tournay bouckdrucker van dat hy gedrukt ende gebonden heeft xxxv remonstrantien op de namen van de steden Dordt, Haerlem ende de Goude angaende t’different vande binnevaert tegen die van Rotterdam aen syn Excellentie ende den Edelen ende Staten van Hollant overgegeven xvii gl xiiii st
1598
37. ZEGERUS CONINCXBERGEN VAN NYMMEGEN, De Duytsche chronologie, innehoudende de voornaemste ende ghedenckweerdichste gheschiedenissen des gheheelen Werelts, sulcx die van jaer tot jare, zedert den beginne tot op desen jegenwoordighen tijt toe voorghevallen zijn: al tsamen wt den lofweerdichsten Historien-schrijvers vergadert ende byeen gebracht [DM] Tot Leyden by [Jasper Tournay voor] Jan Paedts Jacobsz, anno 1598, 8o, [xiv]+360 fol. [=720p.]
STCN; Google Books; toeschrijving op basis van Catalugus Principum Civitatum (1597) van Paedts, p.39: “Gasparus Tournay, typorum conlector apud Ioannem Paedzium typographum Lugdunemum (…) De Duytsche chronologie (…) Zegerum Conincxberghen”. De auteur van dit werk is predikant te Bodegraven.
1600
38. DIERICK VOLCKHERTS COORNHERT, Van de beiaerden Doope. Corte ende getrouwe waerschouwingh aen allen anhangheren derselver vrundtlijck geschreven [Orn.] Ghedruckt [te Leiden door Jasper Tournay voor J. Paedts] int jaer ons Heeren anno 1600, 8o, [xiv]p.
STCN; Google books;; voorzichtige toeschrijving aan Tournay: “Printed in Leiden by J. Tournay? (TB 1253)”; UB Gent BIB.ACC.008705. Aan het eind staat: “Men vindtse te koop tot Amsterdam op de Nieuw Brugh, by Claes Gerritzen, boeck-verkooper”.
1602
39. ZACHARIUS URSINUS, Het schat-boeck der christelycke leere: ofte uytlegginghe over den catchismus: ende verclaringhe der besonderste hooftstucken der Christelijcke Religie. Van Doctor Zacharias Ursinus, eertijts in de Universiteyt van Heydelbergh int Latijn voorgelesen ende van Doct. David Pareus, professor in de H. Theologie aldaer int licht uytgegeven: ende nu nieuwelijcx ten dienste der Nederlantsche Gemeynten also overgeset dat dit werck den ghemeynen man nu mede dienstich can wesen, door Festus Hommius [DM] Tot Leyden by Andries Klouck, boeckvercooper, woonende in den ghecroonden Enghel int jaer 1602 [achterin: [DM Vrouwe Fortuna] Ghedruct tot Leyden, by Ian Hendricksz. Nachtegael, ende Iasper Tournay. Anno 1602], 4o, [xxxiv]+428 fol. [=856p]+[xv]p.
STCN; Google Books; UB Leiden 181 E19. Vroegste gebruik van het bekende DM van Tournay met Vrouwe Fortuna.
1603/1604
40. P.P. K[OCK], Historia, dat is een verhael in rijm van den oorspronck ende fondeeringe der seer vermaerder zee ende coopstadt Enchuysen, met sijn gheleghentheyt ende wat daer mede gepasseert is van den Jare 1353, doen sij eerst ghepreviligeert wert door Hert. Willem haren Heere tot desen tegenwoordigen Jaer 1603 [ill.] Gedruckt t’Enchuysen by Jasper Tournay, anno 1603 [achterin:] [DM] Ghedruckt t’Enchuysen, by Iasper Tournay, anno 1604, 4o, [viii]+70+[ii] p.
STCN; Reprint. Ook in Enkhuizen gebruikt Tournay zijn Fortuna-drukkersmerk. Op de laatste pagina van dit boek. De tekst erboven in het Latijn zal niet van zijn hand zijn: “Nederig Enkhuizen dat ooit was, eertijds gedwaald in de leer: nu gezegend en godvruchtig. Een sierraad voor deze wereld.
1605
41. PLACCAET DES CONINCKS van Spaingen. Wtghegheven in Valladolid den 11. Der maent van December anno 1604, Ghedruckt t’Enchuysen by Jaspar Tournay, anno 1605, 4o, [iv]p.
Wulp, 1014
42. P.P. COCK, Verantwoordinghe, teghens de blasphemische wederlegginghe Francisci Costeri, Iesu-wijt tot Brussel: waerinne sijn vijf propositien beantwoort werden, de vorige beantwoordinge verdedighende ende sijn wederlegginge te niet doende [DM], Gedruct t’Enchuysen by Jasper Tournay, anno 1605, 8o, 127 fol (=254p)+[iii] p.
Tresoar / RK 333; Google Books. Met voorwoord van auteur, gedateerd op 10 maart 1605.
1606
43. CATECHISMUS, ofte Onderwijsinghe in de christelijcke leere, gelijck die in de kercken ende scholen der keurvorstelicken Palz gheleert werdt, Jan Arentsz. Chalon boeckverkoper in Enchuysen [achterin:] Jasper Tournay, 1606], 8o, 16p. (?)
STCN; UB Utrecht Rariora E. oct. 1824:2
44. LAURIS JANSZ, Een gheestlijck spel van sinnen seer leerlijck: hoe Christus sit onder die leeraers: Luce int 2. cap [gedrukt te Enkhuizen door Jasper Tournay],1606, 8° obl., 10,5 bladen (?)
STCN; KB 76 H 44:1. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1606-j1: Ornament op titelblad.
45. JOHANNES JUNIUS, Een inleydinge tot een alghemeene heylighe vrede in die christelijcke religion, [Orn.], Ghedrukt [te Enkhuizen door Jaspar Tournay] int Iaer 1606, 8°, 121p.
STCN; UB Utrecht 287 K6. Aan het einde gedateerd op 1589; Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1606-j2: Ornament op titelblad.
1607
46. CAREL VAN MANDER, De gulden harpe, inhoudende al de liedekens die voor desen by C.V.M. gemaeckt ende in verscheyden boecxkens uytghegaen zijn, [Orn.], Gedruct t’Enschuysen by Iasper Tournay, voor Passchier van Westburch, boeckvercooper in de beslaghen Bijbel tot Haerlem 1607, 8o, [xxiv]+635 p.
STCN; KB 789 J23. Van Westburch liet dit boek in hetzelfde jaar ook in Alkmaar op de persen leggen, bij Jacob de Meester.
47. SOMMIGE STICHTELYCKE LIEDEKENS by diverse personen gemaeckt, Enhuysen Jasper Tournay 1607,
Scheurleer, 30.
48. SOETKEN GERRETS, Een nieu gheestelijck liedtboecxken, twelck noch noyt in druck gheweest en is, uyt den ouden ende nieuwen Testamente ghemaeckt van een jonghe dochter ghenaemt vrou Gerrets van Medemblick gheboren ende is in den Heer ontslapen op Tessel, [Orn.] Ghedruckt t’Enchuysen by Jasper Tournay, 1607, 16o, [iv]+193+[v]
STCN; Google Books; UB Amsterdam OK 65-310. Vrou Gerrets overleed op 6 september 1605.
49. WILLIAM PERKINS, De aenvechtingen des sathans. Eene tsamensprekinghe, begrijpende den strijt tusschen den sathan ende den christen mensche. In de Engelsche sprake beschreven […] ende nu in de Nederlandtsche ghetrouwelijck overgheset door Vincentium Meusevoet, bedienaer des Goddelijcken Woorts tot Schaghen [Orn.], Gedruct t’Enchuysen, by Iasper Tournay, voor Jan Evertsz. Cloppenburch, boeckvercooper op ’t Water in de vergulde Bijbel tot Amstelredam, 1607, 8o, 24p.
STNC; Google books; UB Amsterdam 1078 G24
50. WILLIAM PERKINS, Wtlegginghe ende Grondige verclaringe, op den Sendt-brief des Apostels Pauli tot den Galaten. Ghedaen door Mr. Wilhelmus Perkinsus, ende het laetste Capittel door Mr. Ralph Cudworth. Wt de Engelsche in de Nederlantsche tale getrouwelijck over-geset, door Vincentium Meusevoet, bedienaer des Goddelijcken Woorts tot Schaghen [DM] Gedruct t’Enchuysen, by Iasper Tournay, voor Jan Evertsz. Cloppenburch, boeckvercooper op ’t Water in de vergulde Bijbel tot Amstelredam, 1607, 4o, [xii]+343fol (=686) p.
STCN Google Books. DM is van Cloppenburch.
51. IOHANNES WALLESIUS, Christelijck bericht, van de ware Catholijcke Religie, ghestelt by forme van weder-antwoorde, op ende tegens de Corte Wederlegginghe der acht christelijcke teghenstellinghen. Voor desen uytgegeven tot antwoorde ende teghensprake der ghepretendeerde catholijcke propositien F. Costeri. Hier is noch by ghevoecht een cleen tractaet vanden Antichrist [Orn.], Ghedruct t’Enchuysen by Jasper Tournay, anno 1607, 8o, [xx]+235+[v] p.
Google books; Bibliothèque nationale de France; Provinciale Bibliotheek Friesland 02720101. Werk van de Hoorne predikant Johannes Wallesius met opdracht aan de magistraat van Veere. Wallesius vertaalde ook werk van Perkins.
1608
52. NICOLAAS MEYNDERTS VAN BLESDIJK, Christelijcke verantwoordinghe ende billijcke nederlegginge des valschen onghegrondeden oordeels, lasterens ende scheldens: by Menno Symonsz. in eenen sendtbrief wtgegeven tegens etlijcke Liefhebbers ende Navolghers der warer gherechticheyt Christi, om dat sy so superstitieus in sommighe ceremonien te onderholden, niet bevonden werden als hij. Allen die de middel-strate ende Godtlijcke billijckheyt te bevlytighen lust hebben zeer nut ende dienstlijck, [Orn.], Ghedruckt [door Jasper Tournay in Gouda] in’t jaer 1607, 8°, 93p.
STCN; Google books; UB Amsterdam OK 65-565. Aan het eind wordt vermeld “Wtgegaen int jaer 1546”; Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1607-b1: Gegoten initiaal ‘O’, fleurons op titelblad in stijl van Tournay. Sterke overeenkomst in opmaak en stijl met werken David Joris die door Tournay zijn gedrukt. Het is niet onwaarschijnlijk dat hij dit werk niet in Enkhuizen drukte, maar pas in Gouda. PA.
53. C[ASPAR] C[OOLHAES], Toutzsteen tot een seecker proeve, welcx inder waerheyt de Apostolische, Catholijcke, Evangelische, Ghereformeerde reyne Kercke zy. Allen leergierighen menschen ten besten voor ooghen ghestelt ende in handen ghegheven door C.C.V.M.I.D.H.G. [DM] Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1608, 4o, 112p.
STCN; Google Books; UB Amsterdam O77-516. Eerste keer Fortuna-drukkersmerk in Gouda gebruikt; in een erratum legt Coolhaes uit dat de geheimzinnige lettercode die hij als naam gebruikt op de titelpagina dateert van de uitgave van 25 jaar geleden en dat hij vergeten had de drukker te melden dat zijn gewone naam nu gebruikt kon en moest worden conform de plakkaten; ook hekelt hij hierin de waarheidsaanspraken van de onderscheiden kerken, roept in herinnering hoe hij hagenpredikend tussen Leiden en Voorschoten het Evangelie verspreidde; betreurt scherpe verdeeldheid en onverdraagzaamheid.
54. CASPAR COOLHAES, Waterboecxken, hetwelcke aenwijst hoe men seeckere edele ende seer goede spiritus, aquae vitae compositae, crachtwateren ende ghedestilleerde olien tot eeneyder cranckheyt ende ghebreken des menschen lichaems die uyt koude humoren ende catharnen haren oorspronck hebben, sowel uytwendich als inwendich met grooten nut sal mogen gebruycken. Met een corte ende clare aenwijsing uyt des Heeren woort […] door Casparum Coolhaes bij des welcken soon Adolf Casparsz. Coolhaes die voorghenoemde wateren na rechter const gedestilleert ende verkocht worden tot Amstelredam, in de Warmoesstraet […] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay, anno 1608, 8o, 68p.
STCN; UB Leiden 1369 G29. Uitgave verzorgd door diens zoon Adolf Coolhaes; herdruk van een in 1600 in Amsterdam bij Jan Theunisz. verschenen uitgave.
55. DIRCK VOLCKERSZOON COORNHERT, PIETER CHRISTIAENSZOON BOR, Ghespraecke van liefhebbers des ghemeynen nuts. Die gesocht werden in de steden Opinio ende Sapientia Humana: maer ghevonden werden in het veracht dorpken Veritas [orn.], Ghemaeckt inden jare 1577. Ende ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] in’t laetste van december, anno 1608, 4o, [xxviii]p.
Knuttel 1486. Collectie Abels. Voorwoord ondertekend door P. Bor. Datering maakt dat een Goudse drukker voor de hand ligt en de opmaak verraadt eerder de hand van Jaspar Tournay dan van Jacobus Migoen. Daarin wordt aangegeven dat de tekst een half jaar na de Pacificatie van Gent is geschreven, maar ongedrukt bleef. Dit werkje zou in 1631 ook opgenomen worden in het derde deel van de Wercken van Coornhert.
1609
56. CASPAR COOLHAES, Naedencken of de disputatien van de godtlijcke predestinatie ende derghelijcken meer, des natuerlijcken menschen verstant verre te boven gaende, oorbaerlijck ende stichtelijck ghetracteert ofte verhandelt konnen worden […] Francisco Gomaro, ende Iacobo Arminio, beyde Doctores ende Professores Theologiae, in de Universiteyt tot Leyden in Hollandt; mitsgaders oock der gantscher Kercken des Heeren Christi Iesu, ter proeve voorgestelt, Gedruckt ter Goude, by Jasper Tournay 1609, 4o, 56p.
STCN; Google Books; KB Knuttel 1639
57. KAREL VAN MANDER, Olijf-Bergh ofte Poëma van den laetsten Dagh. In Nederlandtſchen dicht beschreven [Orn.] Ghedruckt by Iaſper Tournay. Voor Passchier van Westbusch, boeckvercooper t’Haerlem inden beslagen Bijbel, 1609, 8º, [xii]+128p.
Google Books; KB 840 E38. Lijkt op continuatie van samenwerking in de periode Enkhuizen ; dezelfde opmaak met zowel vermelding Tournay als Westbusch op titelpagina.
58. LOFDICHT des eenighen waerachtighen hemelschen ende almachtighen Messiae, Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay, 1609, 1 fol.
STCN; SAMH, Gouda, Varia 872
59. [DAVID JORIS], Verclaringhe der scheppenissen: aen u mijn beminde kinderen ende gebroeders, liefhebberen Christi alleen verschreven [Afb.] Op nieus oversien ende herdruckt [door Jasper Tournay te Gouda] in’t iaer 1609, 4°,
STCN; google books; UB Amsterdam UVA: O 65-881:1. Onderaan de tekst: “Wtgegaen in Februario Anno 1553”. Met opvallend grote afbeelding op titelpagina. Eindigend met een kort bericht aan de lezer, waarin uitgelegd wordt hoe de tekst ontdaan is van wat duistere Duitse woorden; ondertekend in oktober 1609; Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1609-j3: initiaal ‘D’.
60. WONDERBARLICKE VERTOONINGHE, gheschiet ontrent Marcilien […] alwaer groote menichte van ruyters en voetvolck gepasseert is […] die eyntlijck in een bosschagie verdwenen zijn […], [Orn.], Na de Copie, ghedruct tot Vlissinghen voor Cornelis Adriaensz., Anno 1609, 4°, [nazien]
STCN, Den Haag, Museum Meermanno 132 H 036; KB Knuttel 1691. Zogenaamd kopij-impressum, Dat wil zeggen dat op de titelpagina van die uitgaven staat dat ze gedrukt zijn naar een exemplaar van de druk van Adriaensz. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1609-w4: Ornament op titelblad.
1610
61. [DAVID JORIS], Van menigerley aart der menschen vianden, hare listen ende bevechtingen te leeren kennen : om die door Godes genade te wederstaen ende onder te brenghen : mit andere inloopende heylsame onderwysingen allen waren Lief-hebberen der Waerheyt ende Gerechticheyt, die totter rusten ende leven der eeuwicheyt begheren te komen gants dienstlijck ende hooch-noodich om weten [Orn.], Op nieus herdruckt [te Gouda door Jaspar Tournay] in’t Iaar 1610, 8o, 65p.
STCN; google books; UB Amsterdam 2497 B18. Bevat: Van der liefden schoonheyt; Hoort die stemme des Heeren; Onderwysinge, om die gedachten in den toom te brenghen; Van die offerhande ende gaven; Van’t gebruyck der spysen; Hoe sich der geloovighe, die een suster of vrouwe tot hem neemt, draghen; Aan het eind: “Wtgegaen in’t iaar 1553 den 24. Ianuari”. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1610-j4: Ornament.
62. [DAVID JORIS], Een der paradyscher rivieren wtvloet, vloeyende als levende wateren, van den lyve des waren geloovigen, [Orn.], Op nieu herdruckt in’t iaar 1610, 8°, 400p.
STCN; google books; Bayerische Staatsbibliothek. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1610-j1: Stijl van zetwerk fleurons op titelblad en gegoten kalligrafısche initiaal ‘N’.
63. [DAVID JORIS], Thien Christlijcke gespraecken: tusschen een Godt-gheleert, Bybels-geleert ende Sophist-geleert: waer in verhandelt ende bericht wert het volcomen verstant der Waerheyt Christi: waer men die rechte Moeder der heyliger kercken oder der Ghemeenten Godts soecken ende vinden sal: hoedanich sy toebereyt of waer an sy te kennen is: mit veele meer andere invallende leeringhen, vragen ende antwoorden, allen liefhebberen der Waerheyt seer profytelijck ende aenghenaem, Op nieus oversien ende herdruckt int jaar 1610, 4°, 111p.
STCN; google books. Aan het eind “Wtgegaen Anno 1548”. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1610-j2: Gegoten initialen ‘A’, ‘W’ en ‘O’ met specifieke beschadigingen.
64. [DAVID JORIS], T’samen-spreeckinge tusschen Godes Geest, Liefde ende Stemme, mit die verloren mensche: aenwysende den selvigen tot syne eerste instantie, so hem Godt eeuwelijck voorsien hadde weder te brengen [Orn.], Op nieus oversien ende herdruckt in’t iaer 1610, 8°, 162p.
STCN ; google books; UVA: 418 E 72. Aan het eind: “Wtgegaen in’t iaar 1553 den 24. Ianuari”. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1610-j3: Gegoten initiaal ‘N’.
65. [DAVID JORIS], Dialogus tusschen Peter unde Jan, voorseggende desen tegenwoordighen grousamen tijt ende waer mede ‘tselvighe te verhoeden […] [Gedsrukt te Gouda door Jaspar Tournay ca. 1610], 8o, 239+[i] p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A: 1045.2 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 206.
66. [DAVID JORIS], Grondighe bewijs-reden. Waer by men weten, kennen unde sien kan, waer oder by wien dat rechte Gheloof is of der sich des beroemen, daer onder te staen beduncken mach. Insghelijcks hoe verde een Christen syne Overicheyt van Godt inghestelt, van weghen der conscientien behoort onderdanich unde te wille te sijn: mit meer andere treffentlijcke onderrichtinghen [Gedrukt te Gouda door Jaspar Tournay ca. 1610], 8o, 474+[ii]p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A: 981 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 206.
67. NICOLAAS MEYNDERTS VAN BLESDIJK, Billijcke verantwoordinge ende eenvoldighe wederlegginghe … op eenen scheltlasterighen brief door doctoren Hieronimum Wilhelmi [Orn.], Ghedruckt [door Jasper Tournay in Enkhuizen] in’t jaer 1610, 8°,
STCN; UVA: OK 65-564. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1610-b6: Gegoten initiaal ‘N’, fleurons op titelblad in stijl van Tournay.
68. PETRUS CUPUS, Ondersoeck over d’onschult ende afwijsinghe Adriani Smoutii, waerin bewesen wordt dat D. Smoutius sick niet alleen na behooren niet onschuldicht maer oock P. Cupo nieuwe oorsaeck heeft gegeven om hem meer ende meer sijne onbehoorlijcke wijse van doen, so in sijn Eendrachts Voor-rede als in sijn onschult pleecht aen te wijsen [Orn.], Ter Goude by Jasper Tournay anno 1610, 4o, 63p.
STCN; Google books; KB Knuttel 1777. Cupus werd remonstrant.
69. PETRUS DATHEEN, De C.L. psalmen Davids, wt den Francoyschen dichte in Nederlandschen overgesett, mitsgaders den christelijcken catechismo, ceremonien ende ghebeden, [DM] Tot Amsterdam, by Jan Evertsz. Cloppenburch, boeckvercooper op ‘t water inden vergulden Bijbel, 1610 [achterin :] Ghedruckt [te Gouda] by Jasper Tournay 1610, 4o, [ccxci]+75+[x] p.
STCN; KB KW 1791 C16[2]
70. HET NIEUWE TESTAMENT. Dat is : het nieuwe Verbondt onses Heeren Jesu Christi. In Nederduytsche na der Grieckscher waerheyt over-geset. Met de Annotatien August. Marlorati, aldereerst over-gheset uyt Fransosche in Nederduytsche sprake, Anno 1610, t’Amsterdam by Jan Evertsz Cloppenburch, boeckvercoper opt water inden vergulden Bijbel, [Achterin : Ghedruckt [te Gouda] by Jasper Tournay 1610, 4o, 150p.
STCN; KB 1A 1:1. Deux Aesbijbel; vertaling Augustin Marlorat; gedrukt samen met bovenstaande psalmen.
71. D.V. COORNHERT, Van de erfzonde. Disputatie tusschen de predicanten tot Haarlem ende D.V. Coornhert [DM] Ter Goude, by Jasper Tournay 1610, 4o, 22p.
STCN; Google Books; SAMH, Goudse Librije 284d. Hier op de titelpagina groot Tournay’s drukkersmerk ; demonstratie van zelfbewustzijn. Verslag van debat in woonhuis Haarlemse burgemeester Van der Laan op 6-2-1579 met Thomas Tilius en Damius; in bijzijn van o.m. Coornherts vroegere vennoot in de boekdrukkerij, nu burgemeester, Jan van Zuren.
72. D.V. COORNHERT, Sendtbrief van D.V. Coornhert met antwoorde van de twee predicanten te Delft daarop ende replijc van D.V. Coornhert […] [DM] Ter Goude by Jasper Tournay, anno 1610, 4o, 38p.
SAMH, Goudse Librije 284d
73. D.V. COORNHERT, Theriakel teghen het venijnighe wroegh-schrift by Arent Cornelisz. ende Reynier Donteclock. Delfsche predicanten (die dat noemen remonstrantie) aen den H.H. Staten van Hollandt in druck uytghegeven anno 1583 ende weder anno 1585 van nieus ghedruckt voor een ander schrift. Teghens den brief aan den H.H. Staten gheschreven voor de Proeve des Catechismi, Vertoonende den onschuldt van D.V. Coornhert, waarinne meest werdt ghehandelt van de aanghevanghen dwang over de Conscientien. Oock mede of de uytlegginghe van de H. Schjrift ter saligheyt noodtsakelijck is dan niet [DM] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay anno 1610, 4o, 78p.
STCN; KB Knuttel 1750; SAHM, Goudse Librije 284d. In anoniem voorwoord wordt de heruitgave verdedigd met verwijzing naar geschriften en uitspraken over Coornhert, die zijn persoon ook na zijn dood besmeuren, met een hele lijst kwalificatie : « Een valsch oproerder, eenen oproerighen Ieudas of Iudas Galileus, aldermeest waardigh by d’Overheyt ghestraft te worden voor een rasendt mensche, bedriegher, nieu Machiavel, calumniateur, pluymstrijcker, vermetel, onschamel, propheet, droomer, kerck-uyl ende de smit van alle ketterijen, een procureur van quade saken ende van quade conscientie, ende die van de H.H. Staten immers so quaden ghevoelen souden hebben als van de predicanten, ende met diergelijcke bloemkens meer ». En onlangs nog door Donteclock voor «een gesworen vyandt vande Religie, voor een spotter, spotvoghel, grootspreker ende lasteraar, sonder religie of gheloove, etc, segghende dat de Coornhertisen, de nieuwe Pelagianen, d’alder grootste secte zijn, met de natuyr ende conditie van de Hollanders wel overeen comende, die gheen werck maken van Religie, niet verre verscheyden van de Franckisten, gheestdrijvers, vrye gheesten, ende van de grouwelijcke secten van H. Niclaas ende D. Ioris etc. met meer dierghelijcke schandnamen ende calumnien sonder eenigh bewijs altoos.. ». Auteur gebruikt verzamelnaam Libertijnen, noemt Coornhert een profeet, « waerschouwer en nut-berisper » ; omdat Coornhert zo lang na zijn dood zo onredelijk wordt aangevallen worden deze werken uitgegeven opdat de lezer zelf kan oordelen (tekst Boogaart ; NNBW)
74. D.V. COORNHERT, Bootgen wt het schip van de tweede antwoorde van D.V. Coornhert opte replijcke der predicanten disputatie van erfzonde [DM] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay. Anno 1610, 4o, 46p.
STCN; Tempo Knuttel1749; SAMH, Goudse Librije 284d
75. D.V. COORNHERT, Dolingen des Catechismi anderwerven blijckende in desselfs beproefde proeve (Int boeck Wederlegginge ende censuren of berispingen, van Arent Cornelisz., Reynier Donteclock ende Joannes Gerobulus). Naacktelijck voor ooghen ghestelt. [DM] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay, anno 1610, 4o, [vi]+220+[vi]p.
STCN; Tempo, Knuttel1752, SAMH, Goudse Librije 284a. Met brief uit 1589 van Coornhert aan Synode Zuid-Holland in Gouda met oproep debat voort te zetten ; voorwoord Boomgaert -NNBW.
76. D.V. COORNHERT, Van de toelatinge ende decrete Godts, bedenckinghe of de H. Schrift oock inhoudt, sulcx als mr. Johan Calvijn ende T. Beza daervan leeren. Gheschreven ende verkort by D.V. Coornhert. Vermaninghe aen R. Donteclock […], Ter Goude by Jasper Tournay. Anno 1610, 4o, [vi]+114p.
STCN; SAMH, Goudse Librije 284d Vermaninghe aen Donteclock – zie hieronder – zou ook in dit werk opgenomen zijn.
77. [JOHANNES ARNOLDI CORVINUS], D. V. COORNHERT, Vermaninghe aen Reynier Donteclock tot verdedinghe ende bewijsinghe vande Erf-zonde, erf-schuldt ende erf-straf so hy die leert: dat de onnoosele kinderen door Adams zonde verdorven ende schuldigh souden zijn: door den wille ende ordonnantie Godts: ende daerom van moeders lijve, ja van eeuwigheyt gheordonneert, geschapen ende gheboren werden tot de eeuwighe verdoemenisse, 4o, Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1610], 40 p.
Collectie Abels; Knuttel 1761. Door Van Doornik toegeschreven aan Coornhert. Volgens NNBW voorwoord K.B. = Cornelis Boomgaert. Corvinus is een pseudoniem van Johannes Arnoldsz Ravens. In 1611 herdrukt in ander zetsel door Jasper Tournay in Gouda.; met eenvoudige kartonnen omslag. Bibliotheekstempels en afschrijving door KB; blijkens potloodaantekening op omslag verwijderd uit Knuttel 1763 Van de toelatinge ende decrete Gods, gedrukt in Gouda in 1610. Dat het werkje onderdeel oorspronkelijk uitmaakte van dit verzamelwerk blijkt ook uit de paginanummering fol. 54- fol. 92.
78. [CASPAR COOLHAES], De basuyne ofte trompette Godes. Dewelcke sijn Goddelijcke Majesteyt, den propheet Esaja, ende allen sijnen H. propheten, apostelen, getrouwen herders ende leeraren, sonder ophouden te blasen heeft, om sijn volck voor haren erfvyandt, den duyvel, te waerschouwen, ten eynde dat sy van hem niet verrascht, ende met den eeuwighen doot geslagen mogen worden, tot hunlieden eewich verderffenisse ende onderganck, Gedruckt Ter Goude by Jaspar Tournay anno 1610, 4o, 75p.
Niet in STCN. Wel ingezien en geciteerd door J. Lindeboom in zijn biogram van Coolhaes in BLGNP, deel 5 (1943) en door Petit. Als bewaarplaats wordt het Leidse stadsarchief genoemd. Te vinden in verzameld werk Coolhaes in collectie Erfgoed Leiden en Omstreken LB 65341 Hij citeert uit het werk en deelt mee dat aan het eind van het werk het volgende staat: “Gheschreven binnen der Stadt Gouda, by my uwen medebroeder inden Heere al ist dat ick tot desen tijt toe, van meestendeel van allen daer voor met bekent ben, ende oock nogh ter tyt bekent worde Casparus Coolhaes” [bron: L Petit, Bibliographische lijst der werken van de Leidsche hoogleeraren van de oprichting der hoogeschool tot op onze dagen (Leiden 1894) 10]
78a BILLETTEN van de ordre die gemaect is, datter alle weeck drye schepen zullen aenleggenende affvaren naer Antwerpen, 1610
Oud-Archief Gouda, inv.nr. 1822: Thesaurierrekeningen, 18-5-1610: “Op Jasper Tournay, drucker de somme van dry gulden, elcke gulden gereeckent tot XL groten Vlaems uyt zaeck dat hy voor de stadt gedruct heeft de nombre van drije hondert billetten (…) daer aff hem compt van elcke hondert eene gulden.]
1611
79. D. V. COORNHERT, JOHANNES ARNOLDI CORVINUS], D. V. COORNHERT, Vermaninghe aen Reynier Donteclock tot verdedinghe ende bewijsinghe vande Erf-zonde, erf-schuldt ende erf-straf so hy die leert: dat de onnoosele kinderen door Adams zonde verdorven ende schuldigh souden zijn: door den wille ende ordonnantie Godts: ende daerom van moeders lijve, ja van eeuwigheyt gheordonneert, geschapen ende gheboren werden tot de eeuwighe verdoemenisse, 4o, Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, 42 p.
Post-Reformation Digital Library/Knuttel 1762. Door Van Doornik toegeschreven aan Coornhert. Volgens NNBW voorwoord K.B. = Cornelis Boomgaert. Corvinus is een pseudoniem van Johannes Arnoldsz Ravens. Tweede druk van een editie uit 1610, door K.B. ontdaan van vele fouten.
80. [D.V.COORNHERT], Of Godt in sijn predestineren, verkiesen ende verwerpen siet op des menschen doen dan niet. Ghesprake tusschen ghereformeerde calvinist ende D. Demonstenes [Orn.], Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] anno 1611, 4° , 32p.
STCN; Google books; SAHM, Goudse Librije 284c. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1611-c1: Ornament op titelblad.
81. [D.V. COORNHERT], Van Godes verkiesinghe. Of Godt door sijn eyghen werck alleen, sonder eenighe medewerckinghe der menschen, eenighe derselver saligh maackt […] Tweede ghesprake tusschen ghereformeerde calvinist ende D. Demonstenes, [Orn.], Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] anno 1611, 4o, 27p.
STCN; Google books; SAHM, Goudse Librije 284c. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1611-c2: Ornament op titelblad.
82. [D.V.COORNHERT], Van de verworpelinghen. Of Godes predestinatie door sijn verlatinghe ende noodtdrang ende nyet door der menschen zonden oorsake is van yemants eeuwighe verdoemenisse. Derde ghesprake tusschen ghereformeerde calvinist ende D. Demonstenes, [Orn.], Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] anno 1611, 4o, 32p.
STCN; Google books; AHM, Goudse Librije 284c. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1611-c5: Ornament op titelblad.
83. [D.V. COORNHERT], Van Godes predestinatie over de verworpenen. Of de verworpene buyten haar toedoen, alleen door Godes predestinatie verdoemt worden. Vierde ghesprake tusschen ghereformeerde calvinist ende D. Demonstenes, [Orn.], Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] anno 1611, 4o, 28p.
STCN; Google books; SAHM, Goudse Librije 284c. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1611-c3: Ornament op titelblad.
84. [D.V. COORNHERT], Van de predestinatie. Of Godt yemandt verblindt, verwerpt ende verhardt, onderoorsaackt door desselvens quaatheydt. Vijfde ghesprake tusschen ghereformeerde calvinist ende D. Demonstenes, [Orn.], Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] anno 1611, 4o, 36p.
STCN; Google books; SAHM, Goudse Librije 284c. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1611-c4: Ornament op titelblad.
85. SEBASTIAEN FRANCK, Van het Rycke Christi. Een stichtelijck tractaet, allen eenvoudighen christenen tot onderwijsinghe ende den gheestelijcken verlichteden menschen te oordelen. Int licht ghegheven door den verlichteden ende van Godtgheleerden Sebastiaen Franck van Werdt, vriendt van Christo, beminder sijns rijcks ende liefhebber der eeuwigher ende onpartijdigher waerheyt, Ter Goude by Jasper Tournay anno 1611, 4o, 31+163p.
STCN; Google books; UB Leiden 1223 E19. Vertaling en 30p-lange voorreden; van de hand van Harboldus Thombergen; volgens Becker in 1617 door Tournay herdrukt [nazien]
86. [SEBASTIAEN FRANCK], Van de kennisse Gods, vanwaer dat sy comt ende hoe dat men haer studeren sal; ende waer uyt dat een yegelijck Scholier Christi hoogelijcx te bedencken ende vlijtich te studeren behoort, dewijle dat het eeuwich leven daer aen hangt ende daer in gheleghen is. Item van het eeuwighe ware inwendighe levende woordt Godts […] [DM] Ter Goude by Jasper Tournay. Anno 1611, 4o, 20p.
Google books; UB Leiden 1223 E19. Met aparte titelpagina, maar doorlopende bladzijde/folio-nummering van voorgaande werk over het Rycke Christi.
87. ARENT BARENDTSZ, Een clare beschrijvinghe aller Antichristen, ende een christelijcke wederlegginghe haerder grondleer ende wandelt, met grondelijcker aenwijsinge deroorsaeck alder tegenwoordigher oneenicheyt in Goddelijcken saken, [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay in] 1611) 8°
STCN; UVA: 407 G12. In lijst wederdoperse geschriften; werd door tijdgenoten tot de perfectisten gerekend; visionaire profeten als David Joris. Stichtte in 1574 eigen sekte. Zijn liet eerste druk van dit boek in 1574 uitgeven in het Duits en een jaar later in het Nederlands. Coornhert bestrijd hem in 1576 in twee tractaten over de volmaakbaarheid (Bonger, 288-289). Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1611-b1: Gegoten initiaal ‘D’ en typografısche stijl van titelblad.
88. [DAVID JORIS], Het derde boeck der christelijcker sendbrieven: inholdende veele verscheyden schoone godlijcke leeringhen, 4°, [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay] 1611
STCN; UVA: O 65-883. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1611-j5: Gegoten initiaal ‘G’ met specifieke beschadiging.
1612
89. [D.V. COORNHERT], Verclaringhe van de uyterlijcke ende innerlijcke religie. Ende hoe dat alle de Ceremonien, ’t zy van God of de menschen inghestelt, den mensche sonder de Liefde nyet salich maken en konnen, Tweede deel. Gheschreven over veel jaren van een Godsvruchtich christen [DM] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay aen de Cralenbrugghe in de Druckerye anno 1612, 4o, 24p.
STCN; Google books; KB Knuttel 2015
90. D.V. COORNHERT, Vre-reden of onderwijs tot eendracht, vrede ende liefde, in dese tijden hoochnoodich […] Eerste deel. Gheschreven over veel jaren van een Godsvruchtich christen […] [DM] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay aen de Cralenbrugghe in de druckerye, anno 1612, 4o, 24p.
STCN; Google books; KB, Knuttel 2014. In de hiernavolgende Wercken wordt door Boomgaert naar dit boekje verwezen als ‘nog onlangs in druk uitgegeven’. Dus dit boekje verscheen eerst.
91. D.V. COORNHERT, Eerste deel der wercken, handelende van Schriftuerlijcke ende veel leerlijcke saken, seer stichtelijck ende dienstigh voor alle liefhebbers der waarheyt [DM], Ghedruckt ter Goude by Jaspar Tournay, anno 1612, fol.
– Het leven van D.V. Coornhert [zonder titelblad], fol. [i] – [v] met portret
– C. Boomgaert, Voor-reden aen den bescheyden leser, fol. [vi] – [viii]
– Protest teghen den slaap, fol. [ix]-[x]
– Register der tractaten van desen wercke, fol. [xi].
– Van Godt [zonder titelblad], fol. 1 – fol 12v.
– Van Christo [zonder titelblad], fol. 13 – 32v.
– Van den Heylighen Gheest [zonder titelblad], fol. 33 – 34r.
– Van t’Gheloove [zonder titelblad], fol. 35v – 38v.
– Vande ongheloovigheyt ende den ongheloovighen [zonder titelblad], fol. 38v. -39r.
– Van de Waerheyt [zonder titelblad], fol. 39 – 40r.
– Van de hope [zonder titelblad], fol. 40v.
– Van de ware penitentie, bekeeringhe, boete of wedergheboorte [zonder titelblad], fol. 41 – 43v.
– Ontledinge van de liefde [zonder titelblad], fol. 44 – 46v.
92. D.V. COORNHERT, Hert-spiegel Godlijcker Schrifturen [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jaspar Tournay, anno 1612, fol. 1- 28r.
93. D.V. COORNHERT, Vereeninghe van sommighe strijdich-schijnende sproken der H. Schrifturen [DM], Ter Goude, by Iasper Tournay, anno 1610, fol. 29 – 44v.
94. D.V. COORNHERT, Toetzsteen der Ware Leeraren, [DM], Ghedruckt ter Goude, by Iasper Tournay, anno 1610, fol. fol. 45 – 69v.
95. D.V. COORNHERT, Van den onderscheyt tusschen die ware ende valsche Leere, [DM], Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1610, fol., fol. 70 – 80r.
96. D.V. COORNHERT, GERARDT VAN MORTAINGE, Twee-spraeck, of waerheydt vrymaeckt? [DM], Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1610, fol. 81- 82v.
97. D.V. COORNHERT, Oorsaken ende middelen vander menschen saligheyt ende verdoemenisse [DM], Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1610, fol. 83 – 119v.
98. D.V. COORNHERT, Van de onwetenheyt der menschen, die daar is onschuldigh of schuldigh [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, 1611, fol. 120 – 128v.
99. D.V. COORNHERT, Dat onverstandigh blijven des menschen eenighe zonde ende oorsake van alle dolinghe zy [DM], Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol. 129 – 138v.
100. D.V. COORNHERT, Van des menschen natuerlijcke vleesch wondersproock [DM], Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol.139 – 164v
101. D.V. COORNHERT, Ladder Iacobs, of trappe der deughden [DM], Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol. 165 – 176v.
102. D.V. COORNHERT, Vande wedergheboorte, hoe die gheschiedt ende waarby de mensch mach sekerlijck weten of die in hem is gheschiedt of nyet, [DM], Ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol.177 – 190v.
103. D.V. COORNHERT, Tafel vander gheloovighen iustificatie ofte rechtvaardighwordinghe in Christo Jesu [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol.191 – 195v.
104. D.V. COORNHERT, Van wel bidden onderwijs uyt die Goddelijcke Schrifture self [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol.196 – 210v
105. D.V. COORNHERT, Van de ware onderdanigheydt der Christenen, Schriftuerlijcke bewijsinghe uyt die wille Godes [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol. 211 – 213r
106. D.V. COORNHERT, Dat Godts gheboden licht zijn ende leerlijck [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol. 214 – 230r.
107. D.V. COORNHERT, Dat des duyvels wet swaar is ende lastigh [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol. 231 – 248v
108. D.V. COORNHERT, Waarachtighe aflaat van zonden [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1611, fol. 249 – 267v.
109. D.V. COORNHERT, Zedekunst. Dat is wellevenskunste […], [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1612, fol. 268 – 336.
110. D.V. COORNHERT, Opperste Goedts nasporinghe […], [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, anno 1612, fol. 337 – 352.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 234; Collectie Abels. Boomgaert zegt in een korte levensbeschrijving over Coornhert: “Eyndelick is hy ter Goude (om de vryheydt ende onpartijdigheijt der Overigheyt in Religions saken) metter woone gegaaen”. Omdat er geruchten gingen dat Coornhert zeer onrustig was in zijn doodsstrijd is door acht getuigen die dagelijks bij hem waakten een getuigschrift opgesteld dat hij in volledige berusting stierf. Verklaring werd gegeven door o.a. Cornelis Willemsz. Openbaar notaris Secretaris van de Weeskamer. Hij werd op zijn nadrukkelijke verzoek begraven in Gouda en niet in zijn geboorteplaats Amsterdam of zijn woonplaats Haarlem. Boomgaert kondigt in het daaropvolgende bericht aan de lezers aan dat meer Wercken zullen volgen; toch zou het hierbij – wat Tournay betreft – blijven. Dezelfde Boomgaert schrijft: Als de gereformeerde predikanten niet zo hardvochtig tegen hem – en mannen als Castellio, Coolhaes, Herbers, Wiggersz, remonstranten en nu ook Vorstius – hadden opgesteld (modester gedragen), “hy soude hen (als oock vele andere vrome luyden) lichtelijck hebben gevoeght inde Gereformeerde kercke, diens ghebruyck en ceremonien of kerck-oeffeninghen hem nyet en mishaaghde”. Tot ongelijk van de kerken en het land waren er destijds veel gematigder predikanten wier ongeluk – ook van Coornhert zelf – dat ze niet in deze tijd, “in dewelcke de christelijcke vryheijt van veelen, oock de christelijcke overheyden, beter verstaan ende oock voorgestaan wert” leefden. Hij zou zeker hebben bijgedragen aan algemene eendracht; wilde partijschappen verminderen en liefde en eendracht vermeerderen; schreef zijn boeken tegen Calvijn, Beza en Lipsius “tot bescherminghe van der conscientien vryheyt ende religions vrede, behoudinghe van Landt ende luyden ende wederstant van onse algemeene vyanden, soo geestelijcke als waarlijcke”.
111. HERBOLDUS THOMBERGIUS, De cleyne zandtberch van parabolen ende gelijckenissen, uyt de groote Bybel der edeler nature, uyt de H. Schriftuere, uyt de historien ende uyt de vreemdelinghen deser werelt […] byeenvergadert ende ’t licht ghegheven [Orn.], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay aen de Cralenbrugghe in de Druckerye, anno 1612, 4o, 240p.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 29. Met opdracht van de auteur aan de Goudse vroedschap; met verhaal over zijn vlucht uit het Kleefse, lofzang op het kersverse initiatief tot bouwen van een Tuchthuis. Uit OAG, inv.nr.822: Thesaurierrekeningen, 11-9-1612 blijkt dat de auteur, predikant in Gouda, alle veertig leden van de Vroedschap een exemplaar van dit boekje schonk. Als dank daarvoor en “om zeeckere andere consideratien de Heeren moverende” ontving hij 300 gulden.
112. CONRADUS VORSTIUS, Parasceve ad amicam collationem cum clarisso. Theologo D. Iohanne Piscatore S. Literarum in Illustri Schola Herbornensi Professore. Super Notis hujus ad loca quaedam, ex illius Tractatu de Deo, & Exegesi Apologetica, pridem excerpta, & Notis istis breviter examinata […] [DM] Goudae typis Caspari Tournaei. Anno Domini 1612, 4o, [xvi]+79p.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 291. Betreft reactie van Vorstius op de kritiek van Johannes Picator uit Herborn op zijn in Steinfurt geschreven en gedrukte tractaat over God (De Deo), waarin Vorstius sociniaanse denkbeelden lijkt te koesteren met ontkenning van de Goddelijke Drieëenheid ; het voorwoord van Vorstius in ondertekend in Gouda op 15/25 september 1612.
113. [SEBASTIAEN CASTELLIO], Contra Libellum Calvini in quo ostendere conatur Hæreticos jure gladij coercendos esse, [Orn.] [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay?] Anno Domini M.D.L.C.XII [=1612], 8o, ongepagineerd [xii]+[ccxl]+[v]p
STCN; Google books. In een apart voorbericht aan de lezer wordt – in het Latijn – onder meer verwezen naar D. Sibrandus [Lubbertus] en Vorstius en geciteerd uit “Naerder waerschouwinge contra Vorstium”. Attributed in the preface to Sébastian Castellion. With an appendix of writings by him and others on the same subject. “Probably printed by Jasper Tournay at Gouda. The date is intentionally composed of the date of the original and until then unpublished manuscript, i.e. 1562, and the date of publication, i.e. 1612.” – BL Low Countries, 1601-1621. The date on the title-page has also been interpreted as M.D.I.C.XII. Citation/references note: BL Low Countries, 1601-1621 C97, C98 Toeschrijving British Library C.134.a.24).
114. [SEBASTIAEN CASTELLIO, JOANNIS OPORINUS], Defensio suarum translationum Bibliorum, & maximè Noui foederis: in qua, eum in illis religiose (contrà quàm à quibusdam traductus est) uersatum fuisse demonstratur, reprehensa diluuntur, multi difficiles loci enucleantur, & insuper aduersariorum errores ostenduntur, Typis Caspari Tournaei, prostant apud Andream Burier, 1562 [= 1612], 8o, 237p.
Google books; ongewijzigde herdruk uit 1562.
1613
115. SEBASTIAEN CASTELLIO, Cort verhael van vijf beletselen waer door der menschen herten ende ooghen vande kennisse der waerheydt inde Goddelijcke dinghen af-gheleydet worden. Met een Gods-vruchtighe vermaninghe, dat niemant den anderen om de verscheyden ghesintheyt inder Religie, benijden noch ghewelt aen doen ofte vervolghen sal, Nu andermael ghedruckt waer inne de plaetsen der Bijbelscher sententien, die hier in verhaelt worden, aengheteyckent staen tot dienste vanden leser [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay] Anno 1613, 8°, 96p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 406 G 34. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1613-c2: Initiaal ‘I’, stijl fleurons op eerste blad.
116. SEBASTIAEN CASTELLIO, Corte ende duydelijcke wederlegghinghe van ‘tghene door mr. Johan Calvijn tot beweringe van de macht der overheyt int straffen der ketteren bygebracht wert; in seker boexken van hem geïntituleert: Wederlegginghe der dolinghen van Michiel Servet, daer oock gheleert wert dat men de ketters metten swaerde moet straffen. Eertijts int Latijn geschreven door […] Sebatiaen Castellio ende nu int Nederlants getrouwelijck vertaeldt […], [Orn.] [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay] int jaer Christi 1613, 4o, 162p.
STCN; Google books, UB Amsterdam 414 G29. In STCN niet aan Tournay toegeschreven. Met lang voorwoord van anonieme inleider en nawoord van de eveneens vertaler. Bevat aan het eind ook Een kort verhael van de doodt van Michael Servetius […]. Zou het werk zijn geweest van Reinier Telle, in samenwerking met zijn vriend Bernadus Dwingloo, die in ditzelfde jaar zijn Cristalijnen bril bij Tournay liet drukken. Zie: Mirjam van Veen, Vermaninghe ende raet voor de Nederlanden. De receptie van Sebastian Castellio’s geschriften in de Lage Landen tot 1618; zie verder: Fontaine Verwey, ‘Reinier Telle traducteur de Castellion et de Servet’; Zie voor de samenwerking tussen Dwinglo en Telle: [Dwinglo], Protest des Autheurs vanden Christalijnen Bril, c1r/v. Dwinglo schrijft dat hij zijn goede vriend Telle “redenen ende discoursen nopende het invoeren vant ketter-dooden in de ghereformeerde kercken hier te Lande” die hij voor zichzelf had aangetekend, had gegeven om in zijn voorrede bij de vertaling van het werk van Castellio te gebruiken. In het woord vooraf waarschuwde Telle dat de gereformeerden de vrijheid op het spel zetten. Zij neigden ertoe “het Spaensche Joc om Savoyaensche [te] wisselen”; Ook de Goudsche Catechismus wordt genoemd: gereformeerden zouden “liever de Mahumedisten Alcoran dan de Goutsche kinderleere (die doch nae haer eygen bekentenisse niet in en heeft dat tegens de H. Schrift strijdet) souden willen onderteeckenen.
117. SEBASTIAEN CASTELLIO, Dialogi IV. De Praedestinatione, De Electione, De Libero Arbitrio, De Fide. Ejusdem opuscula quaedam lectu dignissima. Quibus alia nonnulla accessere, partim hactenus nunquam edita. Quorum omnium inscriptions versa pagella ostendet, Goudae, typis Caspari Tournaei. Anno 1613. Prostant apud Andream Burier, 8o, [xxviii]+443.
STCN; Google books; SAHM, Goudse Librije 508 D13; Collectie Abels
118. SEBASTIAEN CASTELLIO, Annotationes Sebastiani Castellionis, in caput nonum ad Rom. Quibus materia electionis & praedestinationis amplius illustratur [DM] (Goudae, typis Caspari Tournaei) Anno 1613. (Prostant apud Andream Burier), 8o, 30p.
Google books; SAHM, Goudse Librije 508 D13, Collectie Abels.
119. SEBASTIAEN CASTELLIO, Quinque impedimentorum, quae mentes hominum et oculos à veri in divinis cognitione abducunt, succinta enumeratio, (Goudae, typis Caspari Tournaei. Anno 1613. Prostant apud Andream Burier), 8o, 30p.
Google books; SAHM, Goudse Librije 508 D13, Collectie Abels.
120. SEBASTIAEN CASTELLIO, Tractatus de iustificatione. In quo, tum cam negantium, tum affirmantium rationes & argumenta non minùs Christiané quàm intelligenter explicantur: ad veram peccatorum mortificationem & Iustitiae vitam in fidelibus promovendam, [Orn.] (Goudae, typis Caspari Tournaei). Anno 1613. (Prostant apud Andream Burier), 8o, 89p.
Google books; SAHM, Goudse Librije 508 D13, Collectie Abels.
121. SEBASTIAEN CASTELLIO, Van het Rechtveerdigh-worden. Een Schriftuerlijckende heylsaem bericht. Waerinne de spreucken, soo wel die eenighe daer teghen brengen, als die sulcx bevestigen, niet min onpartijdelijck dan verstandelijck worden verclaert: Tot voorderinge vande ware doot der sonden ende leven der gherechticheyt in de gheloovighe […], Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay 1613. Men vindt se te coop by Andries Burier, 8o, 135+[i]+41[i]p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 2497 C1:3. Vertaling van werk hierboven: Tractatus de iustificatione; in anoniem voorwoord aan de lezer – van Reinier Telle? – wordt Castellio geprezen en diens geschriften zo belangrijk gevonden dat ze vertaald en herdrukt worden.
122. SEBASTIAEN CASTELLIO, D.V. COORNHERT, DIRCK ADRIAANSZ KEMP, Tsamenspreeckinghen. Vande predestinatie ende Schickinghe Godes, Vande Verkiesinghe, Vande Vrije-wille, ’t Gheloove. Eerst ghemaeckt int Latijn door […] Sebastiaen Castellion. Ende nu tot vorderinghe vande kennisse der waerheyt voor allen liefhebbers derselver in Nederlandtsche tale overgeset, te weten die drie eerste door Dirck Adriaensen Kemp en de laetste door D.V. Coornhert, Ghedruckt ter Goude by Jaspar Tournay, voor Andries Burier 1613, 8o, [xvi]+303p.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 508 D13
123. [BERNARDUS DWINGLO], Christalijnen Bril, tot versterckinge van t’schmerende ghesicht der eenvoudighen die inde huydens-daechsche verschillen der Religie met onverstant yveren; waerdoor sy claerlick aenschouwen moghen het weder-schriftelijcke en Landt-verderffelijcke ghevoelen Adriani Smoutii, en sijner Mede-standeren, van datmen de Voor-standers en Drijvers der vijf articulen, midtsgaders die de selfde oordeelen met de Waerheyt des Christelicken Gheloofs, en salicheyt der Zielen wel te connen bestaen, behoort na de Wet Mosis met de doot te straffen [orn.] Ghedruckt, anno 1613 [achterin: Ter Goude by Iasper Tournay. Anno 1613], 4o, 132p.
STCN; KB Knuttel 2075; Collectie Abels. Dezelfde zinnen in het voorwoord dan in Castellio-inleiding Reinier Telle: “Spaensche Joc om Savoyaensche [te] wisselen”; idem redenering over Vorstius en passage over Goutsche kinderleere; Dwinglo ageert tegen Smout die zegt dat remonstranten vrijgeesterij willen invoeren; verwijst naar het boekje van Sebastiaen Franck, Van den Rijke Christi, dat volgens hem door een Gouds predikant was uitgegeven en niet door diens remonstrantse medebroeders geweerd of gecensureerd.
124. PETRUS BERTIUS, Hymenævs desertor. Ofte: Twee vraegh-stucken, van den afval der heylighen. Het eerste: Of het oock moghelijck zy dat een rechtveerdighe zynde rechtveerdigheydt verlate?. Het tweede: Of de rechtveerdigheydt, die verlaten wordt, een ware rechtveerdigheydt zy gheweest? [Orn.] Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] in het jaer onses Heeren 1613, 4°, [xxii]+143p.
STCN; google books; Ub Amsterdam Pfl. Ak18. Nederlandse vertaling van en Latijns werk. Met voorwoord van Bertius te Leiden van 12 augustus 1610 en een voorrede aan de christelijke lezer, geschreven door een anonimus in de ik-vorm die het opneemt voor Bertius en beschuldigingen van pelagianisme weerlegt. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1613-b2: Gegoten initialen ‘I’ en ‘A’.
125. EEN SEER SCHOON KLACH-DICHT. Gemaeckt ter eeren Gods tegen de grouwelijcke verzierde predestinatie. Item noch een schoon Liedeken, op de wijse vanden 68. Psalm. Met noch twee schoone Refereynen [Orn.], [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay] Anno 1613, 4°, 9p.
STCN; Google books; KB Knuttel 2079. Felle anti-gomaristische gedichten. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1613-s2: Geen initialen of ornamenten; door Jasper Tournay? .
126. JOHANNES BRASSICANUS, Saturnalia I. Brassicae Roterodami, notis ac punctis minutis decursa. Semper candide [DM] Typis Caspari Tournaei, Anno 1613, 8o, 35p.
STCN; SAHM, Goudsche Librije 1319b. Jacobus Brassicanus ook bekend als Jacob Cool; zusterzoon van Reinier Snoy; en verwant aan Bockenberg (?) gaf werk van Snoy uit.
127. CONRADUS VORSTIUS, Amica collatio, cum clarisso. Theologo D. Iohanne Piscatore […], [Orn.], Goudae typis Caspari Tournaei. Impensis Andreae Burier, Anno Domini 1613, 4o, [xxiv]+278+[v] p.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 291. Met brief van Vorstius aan Piscator, ondertekend in Gouda op 3 juli 1612 en diens antwoord uit Herborn op 13 juli 1612; voorwoord ondertekend te Gouda op 6 maart 1613.
128. CONRADUS VORSTIUS, Paraenesis ad doct. Sibrandum Lubbertum. Qua recentes aliquot hujus in illum injuriae, apertaeque calumniae, commentarijs ejusdem nuper editis infertae, ac summantim in epistola & praefatione libri propositae, breviter refutantur [DM] Goudae, typis Caspari Tournaei. Anno 1613. Prostant apud Andream Burier, 4o, [iv]+36p.
STCN; Google books; KB 2066a. Voorwoord ondertekend te Gouda op 20 augustus 1613; affaire over drukken van een sociniaans boekje door drie oud-leerlingen van Vorstius uit Steinfurt.
1614
129. HET NIEUWE TESTAMENT. Dat is het Nieuwe Verbondt onses Heeren Jesu Christi. In Nederduytsch na der Grieckscher waerheyt overgheset, t’Amsterdam, by Hendrick Laurentsz, boeckverkooper op ’t Water, Anno 1614, 24o,448p. [Achterin: Ghedruckt by Jaspar Tournay]
S. Baumgarten, Nachrichten von merckwürdigen Büchern (Halle 1733) 488-489. In het in Biblio Sacra beschreven exemplaar wordt Michiel Colijn als uitgever genoemd. Dat exemplaar wel in Poortman en Le Long.
130. HET NIEUWE TESTAMENT. Dat is: Het Nieuwe Verbondt Onses Heeren Jesu Christi. In nederduytsch na der grieckscher waerheyt overgheset, T’Amsterdam by Michiel Colijn, [achterin: [Gouda] Ghedruckt by Jaspar Tournay], Anno 1614, 24o, 448p.
Bibliothèque nationale de France, Paris Arsenal: 8° T 577 (anciennement T 468) ; Biblio Sacra
131. CONRADUS VORSTIUS, Scholia Alexicaca ad commentarios Doct. Sibrandi Lubberti. Ubi variae questiones theologicae, & partim philosophicae, more scholastico discutiuntur: et nominatim centuria errorum D. Lubberti (praeter innumeras ejusdem calumnias, & loidorias) ampliùs detegitur, ac refutatur, [DM Tournay], Leydae, Apud Godefridum Basson, anno 1614, 4o, [xvi]+301p.
SAMH, Goudse Librije 291
132. CONRADUS VORSTIUS, Appendix ad Scholia Alexicaca. Quâ continetur examen doctrinae D. Sibrandi Lubberti de praedestinatione Dei. Adjectae sunt, plenioris explicationis ergò, notae ad duas ejusdem D. Luberti disputationes, Anno 96. & 97. Super hoc ipso argumento editas, [DM Tournay] Goudae, Apud Andream Burier 1614, 4o, [viii]+80p.
STCN; Google books; UB Leiden 504 D4. Voorwoord aan de lezers ondertekend in Gouda op 10 augustus 1614; in STCN alleen onder Burier vermeld, niet onder Tournay.
133. NIEUWE-IAER-SPEL ghenaemt Den godsalighen yver, by de Oude Camer der stadt Gouda verthoont ende gheageert door de na genomineerde personagien. Ghemeen Ambachts-lieden, ‘tVarent volck, Godtsalighen yver, Neringhe. Tot troost ende stichtelijcke vermaninghe derghener die sich bedroeven ende quellen inde sobere neringhe, segghende datselvighe uyt het Bestant voort te comen [DM] Ghedruckt ter Goude by Iasper Tournay. Ende men vindtse te coop by Andries Burier, 1614, 4, 32p. [?nazien]
STCN; Haarlem, NH Archief, Oude Boekerij 128 A 58:1 (Rederijkersspel).
134. CELIO SECONDO CURIONE,De Amplitudine beati RegniDei, Dialogi sive Libri duo. Ad Sigismundum Augustum Poloniæ Regem Potentissimum, & Clementissimum Anno 1554. scripti & dicati. […] Editio secunda […], [Orn., Goudæ [gedrukt door Jasper Tournay] Apud Andream Burier 1614, 8o, [xv]+190 p.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 516 D6. Celio Secondo Curione, 1503-1569, was een Baselse hoogleraar rethorica en protestants theoloog van Italiaanse komaf. Hij was bekend om zijn tolerante opvattingen. In dit werk keerde hij zich tegen de predestinatie. Na de executie van Servet in Geneve werd hij medestander van Castellio. Weigerde David Joris te veroordelen en schreef boek over hem.
135. [DAVID JORIS], Verclaringe des sevenden capittels tot den Romeynen, waer in ons den wegh der Salichheyt gheopenbaart ende bekent ghemaeckt wert wt ghenaden door Jesum Christum inden Gheest, opdat wy sonder wijcken in dat licht moghen wandelen tot die Stat des levendigen Godes: To heyl ende stichtinge voor alle goetwillighe ootmoedighe herten ende liefhebberen der Waarheyt gebenedijt inder eeuwicheyt [Orn.], Gedruckt [te Gouda door Jaspar Tournay] in’t iaar 1614, 8°, 25p.
STCN; Google books; UB Amsterdam; OK 65-959. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1614-j1: Fleurons op titelblad, gegoten gevlochten initiaaltjes met vervormingen.
136. ORDONNANTIE voort pest-huys der stede Gouda, [gedrukt] te Gouda door Jasper Tournay [ca. 1614], plano
Allard Pierson Depot OTM: Map OG 11-20
1615
137. [DAVID JORIS], Van die rechte ware kentenisse Christi unde kraft des alderheylichsten gheloofs, [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 12o, 16p.
STCN; UB Amsterdam OK 65-960:2. Toeschrijving aan Tournay door Valkema Blouw.
138. [DAVID JORIS], Van den rechten waren Aart unde Craft des Gheloofs. Oock hoe die Gheloovigen in krijchsnooden sich holden unde dragen sullen: voor kinderen unde hondert-jarighen, [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 4o, 18p.
STCN; Google books; UB Amsterdam Rariora oct.111:8; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
139. [DAVID JORIS], Van die Wereltlijcke Rechten. Alle ware Gheloovighe rechtschapene Christenen over die gansche Christenheyt wtgesodnert: alleen die arghe voose ongheloovighe Werlt ter verbeteringhe oversproocken unde voorgheholden. Wtghegaen inden jare 1551 [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 4o,
STCN; KB 1712 B5. Toeschrijving aan Tournay door Valkema Blouw; Bevat D. Joris, Een ernsthaftighe vaderlijcke vermaninge; Idem, Volcomen bericht; Idem, Van den toekomstigen dach des Heeren; and Idem, Summarische verclaringhe.
140. [DAVID JORIS], Een sonderlinghe onderscheydelijcke verclaringhe van die Goet-gheschapene reyne unde quade verderflijcke natuyre. Daerbyneven wat voordeel die simpele, eenvuldige unde recht-arm-Geestighe boven die schalcke dubbelleerde unde goetdunckende herten hebben, Wtgheghaen in Julio int jaer 1552 , [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 4o, 16p.
Google books; UB Amsterdam Rariora oct.111:8. In één band met voorgaande druk, doorgenummerde pagina’s; toeschrijving aan Tournay door Valkema Blouw.
141. [DAVID JORIS], Volcomen bericht: hoemen sich in gehoorsaemheydt des Gheloofs voor des olden slangen listicheyt den dief unde roover der Liefden wachten moet. Oock van den rechten waren aart unde werckinghe der Liefden christi, Wtghegaen in Februario anno 1553, [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 4o, 152p.
STCN; KB 1712 B5:3. Toeschrijving aan Tournay door Valkema Blouw; betreft convoluut met verschillende tractaten van David Joris.
142. [DAVID JORIS], Van den toekomstigen Dach des Heeren. Een snel nootwendich gheroep eens heftigen waren gemoets und Lif-hebbenden getrouwenden hertes: waer deur alle menschen vermaent werden, hoe sy haer teghen den selvighen Dach behooren te bereyden, Wtghegaen in Martio anno 1554, [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 4o, 152p.
STCN; KB 1712 B5:4 Toeschrijving aan Tournay door Valkema Blouw.
143. [DAVID JORIS], Summarische verclaringhe op den spreuck Pauli, Roman. XIIII vers. XXII. Wat wt den Gheloove niet en gheschiet is Sonde. Also ist salich der sich selven gheen Conscientie en maeckt int ghene dat hy (wt den Geloove) aenneemt. Wtghegaen in Martio, anno 1555 [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 4o, 152p.
STCN; KB 1712 B5:5 Toeschrijving aan Tournay door Valkema Blouw.
144. [DAVID JORIS], Een ernsthaftighe vaderlijcke vermaninge aen den waren kinderen Godes, die de Weth des Gheestes in haerder herten om-draeghen tot een daghelijcksche afstervinghe des Vleysches: op dat sy ten eynde toe daar in volherdende, die beoofde Salicheyt der Zielen tot Godes haers Vaders prijs mochten beerven, Wtgegaen in Januario, int jaer 1552, Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 4o, 169p.
STCN; KB 1712 B5:2. Met enkele andere tractaten van David Joris; toeschrijving aan Tournay door Valkema Blouw.
145. [DAVID JORIS], Een stichtelijck gespreck tusschen twee gebroederen: waer in bewesen wert, dat die Salicheyt niet in een letterlijck weten unde bekennen, maer in die Kraft des Gheloofs bestaet: unde dat die ondervindighe unde het beleven des Gheloofs een waer gesicht […] gheeft […], [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615], 4o, 23p.
Herzog August bibliotheek Wolffenbüttel A:206.1 Theol. Achterin: “Wtghegaen Jn Augusto/ Jnt Jaer 1551”; Toeschrijving aan Tournay: Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
146. [DAVID JORIS], Een troostlijck blywoordt unde levend-maeckende verstandt der warer Godtlijcker kentenissen: datmen sich in den geloove bevestighen tot eenicheyt in Godt begheven solde: unde van die ghelijckheyt of onghelijckheyt der inghelijfden Christi. […], Wtghegaen den eersten september int jaer 1550 [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay ca. 1615) 4o, 60p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
147. [DAVID JORIS], Wat die Weth sy: waer-om unde toe sy nootwendich gegheven: unde wat onderscheyt dat tusschen die Wercken des Weths Mosis, unde tusschen die Wercken des Weths Christi sy […] Noch hier by ghevoeght een Claer bericht van die sonde of mensch der sonden, Wtghegaen Jn Decemb. Jnt Jaer 1554 [Gedrukt te Gouda door Jaspar Tournay ca. 1615], 4o, 120p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
148. [DAVID JORIS] Heftighe unde stercke reden sijnder sendinghe, mit ontschuldinge eeniger schelt-woorden unde meer andere invallende Godtsalige vermaninghen [Gedrukt te Gouda door Jaspar Tournay ca. 1615], 4o, 34p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
149. [DAVID JORIS], Een bysondere ernsthaftighe yverige reden den boetvaerdighen tot troost, raet unde leere: den moetwilligen boosen overst tot dreyginge, straf unde waerschouwinge aen den dach ghegheven, Wtghegaen in augusto int jaer 1552 [Gedrukt te Gouda door Jaspar Tournay ca. 1615], 4o, 29p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Doornummering met voorafgaande werk. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
150. [DAVID JORIS], Bysondere kraftighe reden, Godtsalighe hertlijcke leeringen unde vermaningen tot aenneminghe der Godtlijcker Waerheydt, wt grondigher liefden dryvende geschreven, Wtghegaen in aprili anno 1554 [Gedrukt te Gouda door Jaspar Torunay ca. 1615], 4o, 31p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
151. [DAVID JORIS], Spreucken der wijsheyt, na die kentenisse des hemelschen eewighen waerheyts [Gedrukt te Gouda door Jaspar Tournay ca. 1615], 4o, 312p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
152. [DAVID JORIS],Disputatie, waer in die grondt des Godtlijcken Religions tusschen twee concorderende personen (als Pasquillus unde Religioos) am eersten (om alle twist unde tweedracht wech te nemen) verhandelt: unde ten laetsten deur een Jesuyt teghen een Groot-Meester claerder bescheyden unde ontdeckt werdt, Wtghegaen int jaer 1547 [Gedrukt te Gouda door Jaspar Tournay ca. 1615], 4o, 30p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
153. [DAVID JORIS], Dialogus of tsamen-ghespreck van twee discipulen mit haren meester: waer in een overschoon hemelsche philosophie verhandelt wert: bysonder waer veur met Godt inder aendacht ghekryghen unde altijt in beholden mach: mit meer syvere invallende reden, Wtghegaen in novemb. int jaer 1551 [Gedrukt te Gouda door Jaspar Tournay ca. 1615], 4o, 60p.
STCN; Google books; Herzog August Bibliothek Wolffenbüttel A. 206: 1 Theol. Toeschrijving druk aan Tournay Valkema Blouw, P. Printers to … David Joris, in: Quaerendo 21.1991, p. 203, 206.
154. ARNOLD NEOMAGUS, Expeditio Mauritiana Flandrica, cum exercitu potentissimorum DD. ordinum unitarum Nederlandiae provinciarum. Anno 1600, 2 julii, [DM] Goudae. Typis Caspari Tournaei, 1615, 4o, [viii]+60p.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 775. Op 25 maart 1615 ontvangt Neomagus (later als remonstrants predikant van Bergambacht afgezet) 50 ponden voor de presentatie van het boek Expeditio Mauritiana Flandrica, over de veldtocht van prins Maurits die eindigde met de slag bij Nieuwpoort op 2 juli 1600. Dat boek verschijnt in 1615 in Gouda en in 1617 in Leiden. Zijn boek is te vinden in de librijecollectie van het Streekarchief Midden-Holland te Gouda. Daar staan twee exemplaren met aantekeningen die met de hand zijn geschreven. Er is ook een exemplaar in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag en in de Bibliothèque Nationale in Parijs. Het boek wordt abusievelijk ook toegeschreven aan ene Anton Neomagus.
155. CONRADUS VORSTIUS, Responsio ad Matthæi Sladi Anglo-Britanni Scholasticæ, quam vocat, cum eodem Vorsio Disceptationis &c. Partem primam [alteram …], Goudæ, [Gedrukt door Jaspar Tournay] Apud Andream Burier 1615, 4o, [xv]+147p.
STCN; Google books; Leiden UB 504 D7. Voorwoord van Vorstius te Gouda ondertekend op 10 september 1615. Burier liet voorzover bekend al zijn uitgaven door Tournay drukken.
1616
156. [DAVID JORIS], Die acht salicheden. Smaackt ende erkauwt alle Woort wel ende recht, verstaet den sin, het moet u allen wel bevallen, lust ende soeticheyt geven [Orn.], Gedruckt [in Gouda door Jasper Tournay] in’t jaer 1616, 8°, 45p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 2497 B19. Aan het eind: Wtghegaen in September int jaer 1539; Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1616-j1: Typerend gebruik van fleurons op titelblad.
157. [DAVID JORIS], Dat Eerste Hand-Boecxken: inholdende veele Goddelycke ende seer stichtelijcke leeringen, beyden olden ende jonghn seer dienstelijck [Orn.], Gedruckt [in Gouda door Jasper Tournay] in’t jaer 1616, 12°, ?p.
STCN; UB Amsterdam OK 65-948. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1616-j2: Kalligrafısche initiaal ‘I’ en uit fleurons samengesteld ornament op titelblad.
158. [DAVID JORIS], Dat Tweede Hand-Boecksken: inholdende veele geestelijcke ende seer stichtelijcke leeringhen, [Orn.], Gedruckt [in Gouda door Jasper Tournay] in’t jaer 1616, 12°, ?p.
STCN; UB Amsterdam OK 65-948Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1616-j3: Gegoten initiaal ‘O’ en uit fleurons samengesteld ornament op titelblad.
159. DAVID JORIS], Van’t gheloof een heylich wacker vermanen, een sterck levendich Eewich Woort voor die God-vreesende bekommerde hongherige ende dorstige Zielen des Geloofs, [Orn.], Ander-maal herdruckt [in Gouda door Jasper Tournay] Anno 1616, 8°, 175p.
STCN; google books; UB Amsterdam OK 65-957. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1616-j4: Kleine gegoten initiaal ‘H’ en typerend gebruik van fleurons op titelblad.
160. EDUARDUS POPPIUS, De enge poorte ofte predicatien over eenighe voortreffelijcke texten ofte spreucken der heyligher Schrifture […] door Eduardum Poppium, bedienaer des Evangelij Jezu Christi binnen der stede Goude, [Orn.], Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay voor Andries Burier, boeck-vercooper. Anno 1616, 4o, [xxiii]+ 538 + [vi] p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 411 E14; Collectie Abels. Opgedragen aan Staten van Holland, het stadsbestuur van Amsterdam – dat hem een plek in het Statencollege te Leiden gunde – en Gouda.
161. REYSBOECXKEN, ofte gemeen onderwijs in de christelijcke apostolische leere […], Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay 1616
Navorscher 11(1861) 365
162. REMBERT DODOENS, Praxis medica Remberti Dodonaei, Mechliniensis, [DM Tournay] Amsterdami, impensis Henrici Laurentij. Anno 1616, 8o, [viii]+618+[vii] p.
STCN; Google books; KB 840 E43. Met voorin gedicht van M[artinus] Herculanus Blonck Med., vijftig jaar lang arts in Gouda; tevens vroedschap, burgemeester en librijemeester; hetzelfde gedicht komt ook voor in uitgave Praxin Artis Medicae van Dodoens, in 1640 gedrukt door Henricus Laurentius in Amsterdam; STCN vermeldt drukkerschap Tournay niet.
163. RIJSSAERT VAN SPIERE, Drie nieu spelen van sinnen, ghestelt op trouwe gaerde. Door Rijssaert van Spiere van Oudenaerde. Binnen der Goude in Hollandt eerst gecomponeert, daer ick meer dan dertich jaer hebben geresideert […], [Orn.] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay, 1616. Voor Rijssaert van Spiere. F[ilius] I[oris], 4o, 208p.
STCN; Google books; KB 840 E42. Eerste spel geschreven in 1622, noemt zich dan Rijckaert van Spiere; Spel van Sinne voor de loterij van Zandvoort 1596, verzonnen door De Goutsbloem; derde spel geschreven in 1597.
164. [JOHANNES ARNOLDUS CORVINUS], Verantwoordinge tegens de hevige predicatie Festi Hommii, gedaen in de Ste Pieters Kercke tot Leyden den xvj. Octobris deses jaers 1616. Daerinne claerlijck bewesen word, hoe deselve Festus hem gheenssins en heeft gesuyvert, noch verontschuldicht van, van de seltsame dolingen, hem aengewesen in ’t Munster van de leere der Amsterdamsche predicanten […], DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, voor Andries Burier. 1616, 4to, 39p.
STCN; Google books; KB, Knuttel 2294; Collectie Abels. Auteurschap onduidelijk; ook Dwinglo wordt genoemd.
165. [REINIER TELLE], Tafereel. Begrijpende cortelijck het groot ende merckelijck verschil datter is tusschen de Leere der H. Schrifure [!] ende der Gereformeerde Kercken aen de eene, ende der Contra-Remonstranten aen de ander zijde, aengaende sekere drie Godtlasterlijcke poincten, welcke Godvruchtelijck worden verboden te leeren inde Christelijcke Resolutie der Ed. Mog. Heeren Staten van Hollandt ende West-Vrieslandt [Orn.], Ghedruckt [door Jasper Tournay te Gouda?] in’t jaer 1616, 4o, 9p.
STCN; KB, Knuttel 2301; Collectie Abels. Pamflet waarin drie christelijke leerstukken van remonstranten en contra-remonstranten naast elkaar worden gelegd en vergeleken en aan het eind ook nog eens worden afgezet tegen de teksten in de Koran. Gelet op de inhoud, de nauwe samenwerking van Telle met Dwingelo bij de uitgave van diens pamflet en vertalingen van Castellio, die allemaal door Tournay in Gouda gedrukt zijn en het gebruikte ornament op de titelpagina, maakt het een Goudse drukkerschap waarschijnlijker dan de door Van Doorninck – en door STCN overgenomen – lokalisering in Utrecht. Een grove drukfout als op de titelpagina past dan weer niet bij Tournay. Van dit pamflet verschenen nog in hetzelfde jaar een tweede en derde – enigszins uitgebreidere versies – waarvan er een met weer een andere drukfout in de titel.
166. MARCUS GUALTHERUS, Temeritas recalcitrans. Sive dialogus inter sanam rationem et stultam temeritatem. De Carentia Liberi arbitrii primorum parentum ante lapsum […], [DM Tournay] Goudae, apud Andream Burier. Anno Chr. 1616, 4o, 106+14p.
STCN; UB Utrecht Pamfl. 552. Gualtherus was rector van de Latijnse school in Kampen en afkomstig uit de Paltz, neemt het hierin op tegen Johannus Urbanus, predikant van Hattem; met voorwoord aan de gedeputeerden van Overijssel, ondertekend in november 1616; STCN vermeldt drukkerschap Tournay niet.
167. DIRCK HERMANSZ. HERBERS, Cort ende claer bewijs uyt de H. Schriftuyr, van ’t gevoelen der ghereformeerde leeraren, die ten huydighen daghe van sommighe Remonstranten genoemt worden, aengaende de Godlijcke predestinatie ende andere aenclevende poincten. Met corte opening ende verclaring vande principale Schriftuyr-plaetsen die hier souden mogen schijnen tegen te strijden. In vier capittelen afghedeelt ende ghestelt. Tot dienst van deghene die int corte eenvoudigh onderricht hier van soecken. Door D.H. Herbers, dienaer des Godl. Woerts binnen der Goude […], Ter Goude, by Andries Burier. 1616 [achterin:] Ghedruckt by Iasper Tournay 1616, 8o, [xvi]+118+[i]p.
STCN; Google books; KB, Pflt 2293a. Eerste druk; geschreven op verzoek stadsbestuur en anderen; Voorrede aan de lezers is van april 1616.
168. DIRCK HERMANSZ. HERBERS, Cort ende claer bewijs uyt de H. Schriftuyr, van ’t gevoelen der ghereformeerde leeraren, die ten huydighen daghe van sommighe Remonstranten genoemt worden, aengaende de Godlijcke predestinatie ende andere aenclevende poincten […] Door D.H. Herbers, dienaer des Godl. Woerts binnen der Gouda […], Ter Goude, by Andries Burier. 1616 [achterin:] Ghedruckt by Iasper Tournay 1616, 8o, [xxii]+118p.
STCN; Google books; UB Utrecht AB: EAG237. Op titelpagina: Tweede editie, van nieuws oversien, ende alleen inde Voorrede tot vrede vermeerdert. Eerste druk? Met opdracht aan baljuw, burgemeesters, schepenen en vroedschap van Gouda; “dat ick wete dat u E. het gevoelen in desen van my verdediget, metter herten toestemmet ende met ghenegentheyt, soo binnen als buyten u E. Stadt, voorstaet ende met alle discretie by voorvallende gheleghentheyt beschermet. Mae noch aldermeest, omdat my hier behoorlijcken inden sinne comt, hoe dat dit gevoelen (onder andere) van u E. al over vele jaren, soo manlijcken in mijnen zal. Vader Hermanno Herbers, dienaer des H. Woorts binnen u E. Stede is voorghestaan ende beschermt geweest”; dankt stadsbestuur namens zijn zalige vader en zijn hele familie. Ondertekend te Gouda op 6 mei 1616; voorreden aan de lezer zijn van augustus 1616.
169. DIRCK HERMANSZ. HERBERS, Verification briefve et claire par la parole de Dieu, de l’opinion des ministres reformé […] Par D.H. Gerbers, ministre de la parole de Dieu à der Gouw, Chez André Bourier 1616 [achterin: Imprimé chez Gaspar Tournay 1616, 8o, [xxii]+143p.
STCN; KB 859 H115
170. D.V. COORNHERT, Van de vreemde sonde, schulde, straffe, nasporinghe, waerinne naecktelijck werdt ontdeckt de rechte gront ende oorsake vande schadelijcke dolingen gheslopen inde leeringhen vande vrije-wille, predestinatie ende justificatie. Onder verbeteringhevan allen Godverstandighen tot elcx nut in druck ghegheven door D.V. Coornhert, [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay voor Andries Burier, boeckvercooper. Anno 1616, 4o, 164+[vii] p.
STCN; Google books; KB 2299a
171. CONRADUS VORSTIUS, Corte ende grondighe Belydenisse over eenige verborgentheden des Christelycken Gheloofs. Bij hem onlangs in Latijn gestelt ende in druck uyt ghegheven in het tweede deel zyner antwoorde teghens Mattheum Sladum. In onse Nederlantsche tale ghetroulijck overghesettet [Orn.], Ghedruckt [door Jasper Tournay] nae de copye, by Andries Burier vander Goude [1616], 4o, [x]p.
STCN; Google books; UB Leiden THYSPF 2064. Het titelblad wekt de suggestie dat Burier de drukker was; het ornament aan het eind is herkenbaar van Tournay.
1617
172. DIRCK HERMANSZ. HERBERS, Christelijcke verdedigingh ende breeder bewijs uyt de H. Schriftuyr vande Leere der gereformeerder kerckendienaren die men Remonstranten noemt, aengaende de Godtlijcke Predestinatie. Gestelt op’t Teghenbericht J. Revii, onlancx van hem uytgegeven tegen mijn Cort ende claer bewijs &c. […], Ter Goude [gedrukt door Jasper Tournay] by Andries Burier, 1617, 8o, [xv]+392+[viii] p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 407 F1:2. Met voorwoord aan de Staten van Overijssel; ondertekend te Gouda in november 1618.
173. D.V. COORNHERT, Disputatie over den Catechismus van Heydelbergh, openbaarlijck voor den volcke ghehouden op ’t Hof van ’s-Gravenhage in Hollandt Anno 1583. Ter ordonnantie van de Mog. H.H. Staten van Hollandt ende West-Vrieslandt en sijne princelijcke Excell. Wilhelmus van Nassouwen, in bywesen ende bestieren van hare Gecommitteerde. Tusschen Dirck Volckaertsz. Coornhart ende Saravia D. inde Theologie, ghassisteert met Arent Cornelisz. ende andere predicanten [DM] Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay anno 1617, 4o, 124p.
STCN; Google books; KB, Knuttel 673. Voorreden – van Boomgaert? – omdat enige onrustige predikanten Coornhert (die langhe overleden is) in hun boeken en op kansel niet laten rusten; goed om oorspronkelijke geschriften uit te geven, zoals deze over Heidelberger, van 33 jaar geleden; Coornhert heeft 1589 aan Goudse synode tevergeefs verzocht op voortzetting debat; nu nog steeds behoefte aan revisie Catechismus en Geloofsbelijdenis; met de volledige briefwisseling rond het Haagse debat. Op 3 november brengt een bode Coornhert het bericht dat zijn vrouw op sterven lag en hem wilde spreken voor haar overlijden; wil haar niet meer alleen laten; zijn al 44 jaar samen. Na afbreken disputatie meldt de uitgever dat de nieuwe reactie van Coornhert op Saravia alleen mondeling is gegeven en in 1590 in octavo in druk is verschenen als Dolingen des Catechismi en in 1610 in kwarto; en zijn Proeve des Heidelberchsche Catechismus in 1607; ook in dit werk is het request van Coornhert aan Goudse synode weer afgedrukt.
174. D.V. COORNHERT, Proeve van de Heydelberghsche Catechsimo omme te verstaan of die voort gecomen is uyte Godlijcke Schrift dan uyt het menschelijcke vernuft. Wtghegheven tot allemans oordeel ende waerschouwinghe door D.V. Coornhert [DM Tournay] Na de copie [in ca. 1617] ghedruckt in den jare ons Heeren 1582, 4o, 48p.
Google books; KB, Knuttel 673
175. JACOBUS ARMINIUS, DANIEL WITTIUS, Zedich ondersoeck D. Iacobi Arminii, geboren tot Oudewater in Hollandt, in sijn leven gheweest zijnde een voortreffelijck Doctor der H. Theologie. Op het boecxken, welck D. Guilhelmvs Perkinsius, een seer gheleert Theologant, voor eenighe jaren uytgegheven heeft Vande maniere ende ordre der predestinatie. Mitsgaders oock Van de grootte der Goddelijcker Ghenade. Wt het Latijn in Nederduytsche tale overgeset. Is hier tusschen de woorden D. Arminij inghevoeght den gheheelen text D. Perkinsii, die in dit boeck wedergheleydt wordt. Het eerste deel [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, voor Andries Burier, boeckvercooper anno 1617, 4o, [vi] + 238 p.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 284b; Collectie Abels. Met opdracht aan Gecommitteerde Raden van Holland en West-Friesland, ondertekend door D. Daniel Wittius; deze Schoonhovense predikant ziet tot zijn verdriet dat Arminius alom zwart gemaakt wordt. Hij wil hem verdedigen door met dit werk te laten zien dat hem onrecht wordt aangedaan. Daarom ook zijn werk vanuit het Latijn in het Nederlands vertaald. De auteur van het boek boek vertelt dat hij aanvankelijk anders had opgezet. Maar nadat drie karternen gedrukt waren besloot hij zijn woorden toch tussen die van Arminius te plaatsen omdat dit duidelijker was.
176. JACOBUS ARMINIUS, DANIEL WITTIUS, Zedich ondersoeck. Het Tweede deel. [DM], Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay, voor Andries Burier, boeckvercooper anno 1617, 4o, [vi]+101 +[x] p.
STCN; Google books; SAMH, Goudse Librije 284b; Collectie Abels. Met opdracht aan het stadsbestuur van Schoonhoven; ondertekend door D. Daniel Wittius.
177. H. PAGIUS, Cap-covel om op t’Hooft te setten van DrIeLenbVrgh PaVs Van aLLe Sotten, Sterck-kijcker ende autheur vanden Nieuvven calumnieusen almanack, alias Leugen-sack. Den tweeden druck [Orn.], Ghedruckt [in Gouda door Jasper Tournay] in’t jaer 1617, 4°, [ongepagineerd] 7p.
STCN; Google books; UB Amsterdam Pfl. B e 4b. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1617-p2: Initiaal ‘I’ met specifıeke beschadigingen. Simoni: niet toegeschreven.
178. CONRADUS VORSTIUS, Amica duplicatio ad Iohannis Piscatoris […] Pars operis prima. In qua de predestinatione Dei, & capp. Annexis, videl. De morte Christi pro omnibus, de modo conversionis resistibili, deq; possibili justorum defectione &c. copiose differitur […], Goudae, apud Andream Burier 1617 [achterin: Orn. Tournay], 4o, [xxxii]+612+[xxxviii] p.
STCN; Google books; SAHM, Goudse Librije 294. Voorwoord Vorstius ondertekend in Gouda op 10 april 1617; drukkerschap Tournay niet in STCN vermeld.
179. CONRADUS VORSTIUS, Appendix duplicationis seu paralipomena primae partis. In quibus notae Joh. Piscatoris Amicae Collationi oppositae, quatenus de Predestinatione Dei, &capp. annexis agunt, plenius refutantur [DM Tournay], Goudae, apud Andream Burier 1617, 4o, [viii]+127p.
STCN; Google books; SAHM, Goudse Librije 291. Drukkerschap Tournay niet in STCN vermeld.
180. ORDONNANTIE [opt veer tusschen Dordrecht ende der Goude tot geryeff van de coopluyden ende passagyers], [gedrukt te Gouda door Jasper Tournay, 1617]
Stadsrekeningen 1617; Briels, 470. De Ordonnantie werd uitgevaardigd op 11 juli 1617.
1618
181. DIRCK HERMANSZ. HERBERS, Kort ende Klaer bewys uyt de H. Schriftuyr, van ’t ghevoelen der ghereformeerde leeraren, die ten huydighen daghe van zommighe Remonstranten ghenoemt worden, aengaende de Godlicke Predestinatie ende andere aenklevende poincten. Met korte openingh ende verklaringh van de principale Schriftuer-plaetsen die hier zouden moghen schijnen teghen te strijden. In vier capittelen afghedeelt ende ghestelt. Tot dienst van deghene die int korte eenvoudigh onderricht hier van zoecken. Door D.H. Herbers, dienaer des Godl. Woordts binnen der Goude, Tweede Editie, van nieuws oversien, ende alleen inde Voorrede tot vrede vermeerdert, Na de copie [van Jasper Tournay] Van Andries Burier ter Gouda 1618, 8o, [xxvi]+123p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 2497 C 1:2
182. CONRADUS VORSTIUS, Examen tractatus Joh. Piscatoris, de Divina predestinatione. Quod in hac causa loco Conclusionis esse potest., [DM], Goudae, ex typographeîo Caspari Tournaei 1618, 4o, [viii]+196+[viii] p.
STCN; Google books; SAHM, Goudse Librije 291. Voorwoord door Vorstius in Gouda ondertekend op 12 december 1618.
183. CONRADUS VORSTIUS, Plenior idea doctrinae Ioh. Piscatoris, De Praedestinatione divina & capp. annexis […], [DM], Goudae ex typographeîo Caspari Tournaei 1618, 4o, 64p
Google books; SAMH, Goudse Librije 291
184. PROVISIONELE OPENINGHE van verscheyden saecken gestelt in de Remonstrantie van den heer Advocaet van Hollandt ende West-Vrieslandt. Tot naerder onderrechtinghe, soo van hare Ed. Mog. als van alle patriotten ende liefhebberen des vaderandts. Waerinne oock de nulltiteyt van de ghenaemde ontdeckinghe van de valsche Spaensche ende Jesuytische practijcquen cortelijck wordt aengewesen [Orn.] Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] wt cracht van de privilegien der vrije Nederlanders. Anno 1618, 4o, 59p.
UB Amsterdam 417 F15
185 [JACOBUS TAURINUS], Bloem-potgen, van verscheyden bloemen, ghepluckt uyt den Hoff vande Geldersche contra-remonstranten, doch meest uyt het Schrift van Cornelis van Dungen: Daer in den schadelicken ende fenijnighen reuck der selver cort ende claer wordt aen-gewesen. Mitsgaders eenighe gravaminia aen den Synodum van Arnhem door Theophilus Phileleuthers, [Orn], 4o, Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] in’t jaer 1618, 21p.
STCN; Google books; Pfl. B n 29. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1618-t2: Gegoten initiaal ‘E’ met specifieke beschadigingen.
186. [JACOBUS TAURINUS], Weegh-schael, om in alle billickheydt recht te over-weghen de oratie vanden Eedlen Hoochgeleerden, Wijsen, Voorsienighen Heere, Mijn Heere Dudley Carleton, Ambassadeur van den Doorluchtighsten Coningh van Groot Brittannien: onlanghs ghedaen inde Vergaderinghe der Edele Hoogh-Moghende Heeren Staten Generael; Ghemaeckt tot grondighe Aenwijsinghe vanden waren Oorspronck etc. der huydendaechsche Oneenicheyden inde Kercke ende Politie: ende Verdedinghe der ghener die daer in onschuldich sijn [orn.] Ghedruckt [door Jasper Tournay in Gouda] in ’t iaer 1618, 4o, 71p.
STCN; Knuttel 2366; Collectie Abels. STCN vermeldt drukkerschap Tournay niet; Druk door Paul Dystelberge toegeschreven aan Tournay in De beer is los, 1618-T1 op grond van Initialen ‘A’ en ‘L’ met specifıeke beschadigingen.
187. [JACOBUS TAURINUS], Notulen, ofte aen-merckingen, op het af-scheydt der predicanten van Nimmegen, ghegeven by den E. Raedt der selver stadt, op den 8. april. 1618, [Orn.], Ghedruckt int jaer ons Heeren 1618, 4°, 14p.
STCN; google books; KB Knuttel. Toeschrijving aan Tournay – met vraagteken – door Dystelberge, De beer is los, 1618-t4: Gegoten initiaal ‘I’ zonder beschadigingen, fleurons.
188. FLORENTIUS SCHOONHOVIUS, Emblemata Florentii Schoonhovii I.C. Goudani. Partim Moralia partim etiam Civilia, cum latiori eorundem ejusdem auctoris interpretatione. Accedunt et alia quaedam Poëmatia in alijs Poëma: tum suorum libris non contenta, Goudae Apud Andream Burier [gedrukt door Jasper Tournay in Gouda] 1618, 4o, [xii]+251p.
STCN; Google books; Collectie Abels
189. EDUARDUS POPPIUS, Ontdeckinghe van den oproerighen gheest der Contra-Remonstrantsghesinde binnen der stede van Oudewater. Vervarende een cort ende waerachtigh verhael van ‘tghene binnen der stede voorsz. ghepasseert is, voornementlijck binnen de tijdt van ontrent een jaer herwaerts in de vergaderinge van de Mogende Edele Heeren Staten van Hollandt ende Westfrieslandt eerst by monde ghedaen ende daerna schriftelijck overgelevert op den xxii-en januarij deses jaers 1618. Van verscheyden Vroedtschappen der voorsz. stede daertoe by hare Mogh. Ed. specialijck ontboden ende gelastet zijnde. Met Voor-reden ende Na-reden tot dienste des lesers daer by ghevoeght. [DM] Ghedruckt [door Jasper Tournay in Gouda] inden jare 1618, 40p.
STCN; KB Knuttel 2565; Collectie Abels. Druk door Paul Dystelberge toegeschreven aan Tournay in De beer is los, 1618-P12 op grond van gegoten initialen ‘L’ en ‘T’ met specifıeke beschadiging; drukkerschap Tournay niet vermeld in STCN.
190. SEBASTIAEN FRANCK, Krijgh-boeck des vredes. Eenen Krijgh des Vredes tegen alle allarmen, oproer ende onsinnigheydt tot krijghen, met grondelijcke argumenten der heyligher Schrift, oude Leeraers, Concilien, Decreten, oock met het vernuft ende schriften der Heydenen wederleyt. Eerst in Surische sprake beschreven door Sebastiaen Franck van Wordt. Ende nu in Nederduytsch overgheset door David Willemsz Camerlinck [DM] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay voor Andries Burier, boeckvercooper. Anno 1618, 4o, 164p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 417 F15
191. SEBASTIAEN FRANCK, Een stichtelijck Tractaet van de Werelt des Duyvels Rijck. Hier by ghevoecht de Ghemeynschap der Heylighen. Beschreven door den verlichten Sebastiaen Franck van Wordt. Overgheseyt uyt Hoogduytscher tale in Nederlandtsche 1565. Fol. 39-50 nog een tractaat van Franck: Vanden grooten hoop her-Omnes dat dulle afgodische ghepeupelte oft Buffel ende gemeyne alle-man, [DM] Ghedruckt ter Goude, by Jasper Tournay voor Andries Burier, boeckvercooper. Anno 1618, 4o, [xiv]+99p.
STCN; Google books; UB Bonn, UB München. Volgens Becker ook vertaald door Harboldus Thombergius.
192. CORNELIS ADRIAENSZ. BOOGAERT, Aendachtige gebeden ende meditatien over den lj-en psalm Davids. Overdracht ende vergadert uyt de H. Schrifture ende Godsalighe leeraers [Orn.] Ghedruckt ter Goude by Jasper Tournay anno 1618, 8o, 179p.
STCN: Google books; UB Amsterdam 406 G81. Met opdracht aan stadsbestuur van Delft, met relativering van het belang van een uitwendige kerk: “(…) de argernisse die sommige al te lichtelijck nemen, omdat yemandt gheen openbare belijdenis en doet, of Ceremonien en handteert in hare Kercke, ofte juyst niet met hen en ghevoelt, deselve daerom met hatelijcke schant-namen soecken te becladden, als of niemandt.sonder alsulcx ofte t buyten haere uyterlijcke Kercke, gheen Christen ende Gode aenghenaem soude connen wesen [zal niemand veroordelen of haten om die reden] Want mijn liefde is alghemeen in Christo, ende strijdt teghen alle gedeeltheyt, partijschap, afsonderinge ende secten”. Aan Heren opgedragen uit dank dat hij meer dan 40 jaar “onder uE. Loflijcke regeringe hebbe huys ghehouden in vrede, veylichlijck mijn geloove ende Conscientie beleeft” [en 20 jaar aaneen de armen mocht bedienen in het Huys vande Charitate].
193. ABRAHAM VAN GHERWEN, Tot des Heren lof heb ick U (Ghod-vrezende zanger) dit Liedboecxken ghejont, ghenaamt: de Ghulde Fonteyne, Ghedruckt ter Ghoude by Iasper Tournay, anno 1618. Vuer des autheurs kinderen tot Rotterdam, op de Hooghstraat in de Gulde Fonteyn, by de Merckt, 16o, 288p.
STCN; UB Amsteram OK 65-303
194. P.E.P., Bruylofts-gedicht ter eeren van den eersamen, vromen ende seer voorsienighen jonghman Steven Doensz Groenendijck ende de eerbare deuchdrijcke jonghedochter Annetgen Pieters de Lange, vergaderende in den huwelijcken staet binnenter Goude op den tweeden decemb. 1618 [Orn.], Ghedruckt ter Goude by Iasper Tournay, anno 1618, 4o, 6p.
STCN; SAMH, Goudana D102
195. [CORNELIS DAEMESZ], Van den eenigen Godt, ende synen sone Jesus Christus. Waerin claerlyck bewesen wort, uyt Mozes ende de Propheten, dat Godt eenen mensche, het zaedt der vrouwen, Abraham’s Isaac’s ende Jacob’s, de vruchten der lendenen David’s belooft heeft. Ten tweeden, waertoe God desen Ghesalfden belooft heeft, ende wat syn ampt gheweest is. Ten derden, ghetuyghenisse des Nieuwen Testaments, dewyle Godt’s beloften zyn Ja ende Amen, het selve volcomelyck in Jesy Christo vervult is. Ten vierden, eenige tegenwerpingen beantwoort ende ter neder gheleydt. Hierby ghevoegt een cort begryp van de Christelycke Religie, Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] in den jare 1618,4°, 88p.
STCN; Google books; SAMH Goudse Librije 0200. 892. Slepende censuur-kwestie, waarin stadsbestuur Gouda zich verzette tegen maatregelen; 500 ex voor 70 gld gedrukt in opdracht van Huygh Syvertsz.; verhuurde ook pand Westhaven aan Tournay; Sepp 1891; antitrinitarisch van aard (sociniaans). Weekhout, 176-177. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1618-v1: Geen initialen of ornamenten.
1619
196. ORDONNANTIE ende instructie gemaeckt by den Gerechte der Stede vander Goude op ’t stuck van de Telders, diemen van der voorsz Stede weghen stellen sal inde huysgens aende Vesten, omme opsicht te hebben opte molens ende molenaers, als oock op de backers. Ende toe te sien, ten eynde dat de Stadt nochte t’ghemeene Landt in heure gerechticheden van t’gemael niet en werden vercort [Orn. stadswapen], Gedruckt ter Goude by Iaspar Tournay, 1619, 4o, [vi]p.
STCN; SAMH, Goudana E2
197. ORDONNANTIE van de Weeskamer der stede van der Goude [Orn. stadswapen], Ghedruckt ter Goude by Jaspar Tournay. Anno 1619, 4o, [xxxviii] p.
STCN; SAMH, Varia 500: Zie SHMH, Thesauriersrekeningen, inv.r.1823: De burgermrn der Stede vander Goude ordonneren den Tresoriers te betaelen Jaspar Tournay bouckdrucker de somme van seven ende twintich gulden tien stuivers elcke gulden etc. Over het drucken vande nombre van tweehondert exemplaren van d’ordonnantie vande weescamer der voorss. Stede, elck groot sestalff vel ende elcke tweehondert vel tot vyff gulden belopende over de sestalft mael twee hondert vel ter voors. somme van seven ende twintich gulden Xlp ende mits desen den xi-en novembris 1619.
198. Verordening betreffende de controle op het heffen van de belasting op het gemaal (malen van granen, verkoop van meel), 1619; gedrukt (Gouda, Jaspar Tournay, 1619)
SAMH Varia500
1620
199. AMPLIATIE van de ordonnantie van de Vierschaer der stede van de Goude [Orn. stadswapen], Ghedruckt ter Goude by Jaspar Tournay. Anno 1620, 4o, 5p.
STCN; SAMH, Varia 500
200. NIEUWE TESTAMENT, Ter Goude, by Jasper Tournay voor Andries Burier. Anno 1620, 4o, 782p.
Le Long, 779; Biblia Sacra; Deux-Aes
201. H[EYNDRICK] L[AUWERENSEN] DE G[ROOT], De grote korenbloem, inhoudende alle liedekens by H.L. de G. ende zyn vader ghemaeckt voor desen in verscheyde boexkens ghedruckt […], Ter Goude by Jasper Tournay 1620 [voor H. Ls. De Groot, zilversmid te Rotterdam], 16o, 168p.
STCN; UB Leiden 1499 G10:4
202. ABRAHAM VAN GHERWEN, Tot ’s Heren lof verzaamd om vrolijck zingghen reyne dit liedeboeck ghenaamd: De ghulde zang-fonteyne, waer duer ick wensche: dat veel fonteyntjens (dat zyn ghelovighe harten) me ghewonnen mochten worden. Andermaal overzien ende verbeterd, Ghedruct ter Ghoude by Iasper Tournay, anno 1620. Vuer des autheurs kinderen tot Rotterdam, op de Hooghstraat in de Gulde Fonteyn, by de Merckt, 16o, [xvi]+288p.
STCN; KB 174 G10/1 (Met twee paginagrote gravures van A.V.G. en M.V.P.; auteur gebruikte doopsgezinde Bijbel van Nicolaes Bieskens; Abraham Matthysz. van Gherwen, die ‘wel gheoeffent was in de Maat van Dichten, als mede in de wetenschap van het Neder-Duyts wel spellen, ende die oock alle vreemde woorden van ander talen vermeed.
203. EDUARDUS POPPIUS, Antwoordt op de malitieuse calumnie der Contra-Remonstranten in de Vereenighde Nederlanden. Daermede sy oorsake nemende soo uyt verscheyden andere ongefundeerde redenen die sy voorwenden, als oock uyt de schandelijcke afval Petri Bertii, de remonstrantsche predikanten om voorstandt vande Evangelische waerheyt ende vryheydt der conscientie ghebannen zijnde, valschelijck beschuldighen dat sy papisten zijn, ofte na ’t Pausdom hellen ende ’tselve in de Ghemeynten hares vaderlandts soecken in te voeren [DM] Anno 1620, 52p.
STCN; KB, Knuttel 3081. Druk door Paul Dystelberge toegeschreven aan Tournay in De beer is los, 1620-P1; Initiaal ‘I’ met specifıeke beschadigingen drukkerschap Tournay niet in STCN vermeld.
204. [JOHANNES WTENBOGAERT c.s.], Brieff, aen alle Remonstrants-ghesinde ghemeynten der Vereenichde Nederlanden ghesonden, door de Ghecommitteerde van de Societeyt der Remonstranten; tot verclaringe van haer oprecht voornemen ende goede debvoir alreede gdaen ende noch te doen int stellen ende bevorderen van een ghemeene confessie ende verclaringe vant ghevoelen der Remonstranten in saecken van Religie: dienende tot noodige contra-waerschouwinghe over seeckere extracten onder den naem van Waerschouwinghe over het stellen van een Confessie, onlangs uytghegheven, Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] int Jaer ons HEEren, Ano. 1620, 4°, 6p.
STCN; Google books; KB Knuttel. Druk door Paul Dystelberge toegeschreven aan Tournay in De beer is los, 1620-w5; Gegoten initiaal ‘E’ met specifıeke beschadigingen.
205. [PETRUS ENGELRAEVE], Basvyne. Dienende om allerley traghe slapende Zielen yverich ende wacker te maken, mitsgaders verflaude ende vertsaechde herten moedt te gheven tot continuatie hares christelijcken beroeps: niet teghenstaende hen dieshalven veel swaricheden ontmoeten. Alles cortelijck vervatet in drie brieven, inghestelt ende gheschreven na gheleghentheyt des tijdts van eenen remonstrantschen predicant, doe hy sich bereyde om in Hollandt onder ’t cruys Godts woordt te gaen leeren: de eene aen sijn ghemeynte, de ander aen sijn huysvrouw ende de derde aen sijn vrienden [orn.] [gedrukt door Jasper Tournay] z.pl. [Gouda] anno 1620, 4o, 64 pp.
STCN; KB, Knuttel 3090. Druk door Paul Dystelberge toegeschreven aan Tournay in De beer is los, 1620-e1 op grond van gegoten initiaal ‘G’ met specifıeke beschadigingen; drukkerschap Tournay niet in STCN vermeld.
206. [CONRADUS VORSTIUS], Ghewissen doodt-steeck der calviniaenscher predestinatie, met haren ghevolge. Ghegheven door een der voornaemster leeraeren onder de uytghebannen Remonstranten wiens naem om reden versweghen wordt. Ende in druck vervaerdicht door een onpartydich liefhebber der waerheydt, tot dienste van de eenvuldighe ende Godt-meenende christenen, [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay?] Tot Harders-wijck: door authoriteyt vande Kerck, ende Synode van Dordrecht, Anno 1620, 4o, 123p.
STCN; Google books; KB Knuttel 3103. Toeschrijving aan Tournay op grond van informatie in een boekje van zijn zoon.
1621
207. BIBLIA: dat is: De gantsche heylige Schrift, Amstelredam H. Laurensz, boekverkooper anno 1621 [achterin: Ter Goude gedruckt by Jasper Tournay], 8o, 657p
STCN; London, British Library 3049.bb.15. Deux Aes-bijbel.
208. [ARNOLDUS NEOMAGUS], Openinghe der Synodale Canones, begrepen in het eerste hooftstuck. Waer in claerlijck bewesen wort hoe onghefondeert de selve zijn ende strijdich met de Schrifture nature Godts ende de gesonde reden. Vraechswijse voorghestelt [Orn.], Br. Typ.Haest. AN.milles.sexcentes.viges.pr [Gedrukt te Gouda door Jasper Tournay in 1621] 4o, [vi]+54p.
STCN; Google books; UB Amsterdam Pfl. C h 8. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge in De beer is los, 1621-o4: geen initialen of ornamenten. Stijl van zetten van fleurons op titelblad wijst op Gouda, Jasper Tournay. Tournay drukte in 1615 al eens voor Neomagus: een lofzang op Maurits en diens zege in de Slag bij Nieuwpoort. Nu sluit de auteur aan bij de roem van Maurits, door hem in het gedicht wederkerend adviseert deze roem niet te besmeuren door de kerkelijke twist.
209. [ARNOLDUS NEOMAGUS], Openinghe der Synodale Canones, begrepen in het tweede hooftstuck. Waer in klaerlijck bewesen wort hoe onghefondeert die selve zijn ende strijdich met de Schriftuere, Natuere Gods ende de ghesonde reden. Vraeghs-wijse voorghestelt [Orn.], Ghedruckt [te Gouda door Jasper Tournay] in’t iaer ons Heeren 1621, 4o, 36p.
STCN; Google books; UB Amsterdam Pfl. C h 8. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge in De beer is los, 1621-o5: Geen initialen of ornamenten. Zelfde drukkerij als 1621-o4).
1622
210. [HENRICUS SLATIUS], De Klaer-lichtende fakkel, om de verduysterde ooghen der Batavieren end ingesetenen deser Vereenighde Nederlanden zo toe te lichten, dat se ter degen mogen zien het ghevaerlicke perijckel ende uytersten noot onses lieven Vaderlands: ende daer beneffens de heylsame remedie daer toe noodigh, [Gedrukte te Gouda door Jasper Tournay (?) in 1622], 4o, [xvi] p.
STCN; Google books; UB Leiden THYSPF 3038. Opruiend pamflet, voor 100 gld. in grote oplage te Gouda gedrukt in opdracht van Van Dijk, secretaris te Bleiswijk; ontdekt bij ontdekking van moordcomplot tegen prins Maurits. Samenzweerders waren ook van plan twee gevangen remonstrantse predikanten in Haarlem, onder wie Poppius, te bevrijden. In dit jaar was Tournay de enige drukker in de stad; toch wordt de drukker in de stukken op geen enkele manier in onderzoek betrokken, aangeklaagd of anderszins onderzocht.
211. ’T GROEN SPRUYTJEN of Toe-ghift: De Grote Korenbloem, Ghedruckt ter Ghoude by Iasper Tournay, anno 1622, 12o, 31p.
STCN; KB 174 G10/3. Op de titelpagina een gravure van een korenbloem omgeven door korenaren. Met bijdragen van J.S., H.L. de Groot. A. van Gherwen en L.H. de Groot.
1623
212. [CORNELIS SCHONAEUS], Grammatica Latinae Linguae, Goudae typis Casp. Tournaei, 1623
Van Selm, 120
213. INSTRUCTIE voor den wethouderen der Stede vander Goude. Begrijpende eensdeels wat heurluyder Officie respective zy ende wat syluyden ex officio vermogen ofte niet [Orn. stadswapen] Ter Goude, by Jaspar Tournay, woonende in de Druckerye by de Kralen brugghe int Jaer 1623, 4o, 7+[vi]p.
STCN; SAHM, Varia 500
1624
214. ABRAHAM VAN GHERWEN, Voorloperken, inhoudende een kort onderricht der letter-kunst. dat is: ‘t wel-spellen des Neder-Duytschen taals (z.p.[ =Gouda: J. Tournay], 1624).
Opgedragen aan stadsbestuur Rotterdam. De schoolmeester; inleidend spellingboekje; Van Gherwen is koopman uit Rotterdam en gehuwd met Anna Huygen Coornhart.
215. JAN SENTEN, De nieuwe vrucht des wijn-stocks, inhoudende eenighe psalmen ende lofzanghen ghedicht op ghemeene wijzen, Gedrukt by Jasper Tournay 1624 [achterin: Gehdruckt ter Ghoude by Jasper Tournay, anno 1625] 16o, 304p.
UB Amsterdam, OK 65-1435; UB Leiden 1194 H1. Doopsgezind liedboek met bladmuziek; enige exemplaar al 75 jaar vermist. Zou Jasper Tournay kunnen zijn; Blijkens voorwoord en slotwoord van de hand van Jan Senten, Rotterdammer?; bevat, behalve gedichten van de verzamelaar ook werk van Van Mander; zie: Fontes hymnodiae Neerlandicae impressi 1539-1700.
216. ABRAHAM VAN GHERWEN, Tot ’sHeren lof verzaamd om zingghen bly te ghader dit boexken kleyn ghenaamd: De ghulde fonteyne-ader, [Ghedruct ter Ghoude by Iasper Tournay], anno 1624. Vuer des autheurs kinderen tot Rotterdam, op de Hooghstraat in de Gulde Fonteyn, by de Merckt, 16o.
STCN; UB Leiden 1499 G10:2
217. [JACOB VAN DER SCHUERE], Uytlegginge ofte verklaringe, over het vyfde kapittel vanden eersten brief tot den Korintheren, voor eenige jaren in geschrift vervaet ende nu door den druk yeder een voorgestelt door I.V.S. Tot een recht opmerk van des Apostels schryven [Orn.], Gedrukt [in Gouda door Jasper Tournay] in’t jaer onses Heeren 1624, 8o, 61p.
STCN; Google books; UB Amsterdam 2497 D36. Toeschrijving aan Tournay door Dystelberge, De beer is los, 1624-u1: Ornament op titelblad, initiaal ‘G’. Jacob of Jacques van der Schuere was een waterlands-doperse schoolmeester en wiskundige uit het Vlaamse Meenen die zich in Amsterdam vestigde.
1625
218. BIBLIA, dat is de gantsche H. Schriftuere, grondig ende trouwelyck verduyschet, Dordrecht voor Fransoys Boels en Hendrick Laurensz. tot Amsterdam [Achterin:] Gedruct door Jasper Tournay te Gouda, 1625, fol.
STCN; UB Amsterdam 371 A20
1626
219. [D.V. COORNHERT], Epitome processus de occidendis haereticis et vi conscientiis inferenda inter Istum Lipsium, politicorum auctorum anno 1589, ea asserentem et Theod. Coornhertium eadem refringentem, Goudae, Typis Caspari Tournaei 1626, 8o, 236p.
STCN; SAHM, Goudse Librije 285/286a (= vertaling van eerste deel van Proces vant Ketterdoden ende dwang der Conscientien, Jaspar Tournay, Gouda 1590.
1627
220. CATECHESIS religionis christianae, in ecclesiis & scholis plerisque reformatis usitata. Antehac, cum analysi ad marginem, subjectisque S. Scripturæ locis adornata: nunc vero in iisdem sedulo recognita, ac non-paucis clarioribus S. Scripturæ testimoniis adaucta. Ex illustrium ordinum Hollandiæ & Westphrisiæ mandato, in usum scholarum eiusdem provinciæ, de novo edita, [DM] Goudae ex officina Caspari Tournai, 1627, 8o, 185p.
STCN; British Library 1492ff 43; gedigitaliseerd. Heidelbergse Catechismus.
1628
221. KORTE ANTWOORDT op de redenloose redenen: onder den naem van verschyden magistraetspersoonen van der Goude, sonder kennisse vanden E. Magistraet derselver stadt uyt-ghegheven; tot nieuwe verbitteringh der ghemoederen, ontsteeckinghe der on-eenicheyt ende opblasinge des verdoemlijcken vyers der onchristelijcker vervolginge der goeder ende vreedsame burgerije van de ghezintheyt der remonstranten [Orn.] Ghedruckt [door Jasper Tournay] in’t jaer ons Heeren 1628, 4o, 24p.
STCN, KB Knuttel 3827; Google books. Toeschrijving aan Tournay op grond van ornament en opmaak titelpagina door Abels; door Brandt toegeschreven aan Johannes Wtenbogaert; lijkt onwaarschijnlijk, gelet op vele locale details, zoals doopceel veroordeelde ‘dolerenden’ en kerkstoringen door baljuw Cloots. Zie ook Leydekker, Eere van de Dordtse Synode.
1629
222. BALTHASAR LYDIUS, Christelycke ghebeden om in verscheyden soo gheestelijcke als lichamelijcke nooden en swaricheden te ghebruycken, Tot Dordrecht by Francoys Boels 1629. [Achterin:] Ghedruckt ter Goude by Jaspar Tournay, 16o
Rogge, II/I, 42; Schotel, Openbare Erdedienst, 432. Zeer zeldzaam, door de ervan B. Lydius opgedragen aan Jacob Cats.
223. PETRUS DATHENUS, De C.L. psalmen Davids, Tot Amstelredam Hendrick Laurensz boecvercooper [achterin: Gedruckt ter Goude by Jaspar Tournay] 1629, 4o.
UB Utrecht 438 F30. Samen met Heidelbergse Catechismus.
1631
224. CAROLUS BATTUS, Handboec der chirurgyen, waerin veel exquisite ende secrete remedyen tegens alle wtwendige ghebreken […] verhaelt staet, Tot Amsterdam, by Hendrick Laurentz. Anno 1631, [achterin:] Ghedrukt ter Goude by Jaspar Tournay] 8o, [xviii]+435+12 p.
STCN; UB Amsterdam 665 D32. Geschreven door de uit Antwerpen afkomstige stadsdokter van Dordrecht.
1632
225. VALERIUS CORDUS, Den leytsman ende onderwijser der medicijnen, oft ordentlijcke uytdeylinghe ende bereyding-boeck van de medicamenten. Over al dagelijcx van de medicijns ende apothekers onder den naem van Val. Cordi despensatorum bekent, ontfanghen ende ghebruyckt. Met de verclaringhen van M.P. Coudenberch en van Matthias de L’Obel. Nu van nieus hersien en van diversche misdruckte plaetsen verbetert ende verrijckt […] Door P.T. Med. Doct. [DM] Tot Amsterdam, by Hendrick Laurentsz., boeck-vercooper op ’t Water in ’t Schrijfboeck. Anno 1632 [Achterin:] Ghedruckt ter Goude by Jaspar Tournay. Anno 1632, 8o, 489+[xv] p.
STCN; UB Amsterdam 648 F26. Drukkersmerk is van boekverkoper Hendrick Laurensz.
226. ‘t NIEUWE TESTAMENT, Amsterdam by Hendrick Lauerensz. 1632 [achterin:] Ghedruckt ter Goude by Jaspar Tournay 1632, 8o
Le Long, 780. Met commentaar van Fauckelius naar druk van 1617.
1633
227. [ADRIAEN VAN HAEMSTEDE], Historien der vromer martelaren, die om het getuychenis des heyligen Evangeliums haer bloet ghestort hebben, van de tijden Christi af, tot desen teghenwoordighen tijt ende jare 1633 toe. Ende dat niet alleen in dese Nederlanden, maer oock in Vranckrijck, Engelandt, Schotlandt, Spaengien, Italien, Duytschlandt, America ende ander landen: met vele van hare brieven ende belijdenissen. Mitsgaders oock de moort van Parijs, de moort in de Voltoline ende andere strenghe vervolginghen der gheloovighen. In desen laetsten druck van nieuws oversien, verbetert ende merckelijck vermeerdert […] door I.S. [orn.], Tot Dordrecht, by Fransoys Boels, boeckverkooper by ’t stadthuys in de Witte Ghecroonde Duyff, 1633 [achterin: Ghedruckt ter Goude, by Iaspar Tournay. 1633], fol., 471 [=942]+[x] p.
STCN; UB Utrecht AB: HAB223; Collectie Abels.
228. ABRAHAM HERTOGHIUS, Den edeldom der christenen. Dat is heylich ondersoeck der H. Schriftuere: ghepractiseert ten aensien van de kortheyt ende ellendicheyt des menschelijcken levens: waerby ghevoeght is den inhoudt der dancksegginghe over de veroveringhe van de machtighe stadt Maestricht. Gedaen den 26en augusti 1632 in de Groote Kerck te ’s-Gravenhaghe door Abrahamum Hertogheum, dienaer Iesu Christi tot Sluypwyk, Ghedruckt ter Goude, by I. Tournay 1633. Men vindt se te coop by Marten Straf-int-velt, boeckvercooper in ’t Wijstraet in de Chronijck, 8o, [xxiv]+393p.
STCN; Google book; SAMH, Goudse Librije 295b
1634
229. ABRAHAM HERTOGHIUS, Hypotyposis 27. Concionum: ofte een exemplaer van 27 predicatien: handelende van de ghelijckformicheyt des lijdens der geloovigen met haren hoofde Iesu Christo ende ‘tghene wijders begrepen is, Psalmo 22. Wtghegheven volghens d’ordre der Kercken deser Landen, door Abrahamum Hertoghium van Amsteldam, dienaer Iesu Christi tot Sluypwijck [Vignet] ’t Amstelredam. Voor de weduwe van Dirck Troost. In de Vijsel-straet inden Eenigen Troost. Gedruct ter Goude by I. Tournay. 1634, 8o, [xvi]+152p.
STCN; Google books; KB 2203 C6. Vignet refereert aan ds. Troost: Dit is mijn eenigen troost.
