Solo-expositie van Ruud Verkerk, meester van de verstilling

Openingstoespraak met links de meester zelf

Openingstoespraak met links de meester zelf

Al veertig jaar is hij beeldend kunstenaar. Ruud Verkerk uit Gouda heeft inmiddels een omvangrijk oeuvre op zijn naam staan van minutieuze stillevens en weidse landschappen. Op zondag 11 december mocht ik bij de opening van een grote jubileumexpositie ‘Helder licht’ van deze fijnschilder de openingstoespraak houden. En in de catalogus heb ik een typering van zijn werk gegeven. Door mijn dochter Leonie is daar ook een Engelse vertaling van gemaakt. Zelf hebben Christa en ik inmiddels vijf werken van hem aangeschaft, waar wij elke dag nog van genieten.

Dit is wat ik schreef in de catalogus

Lijnen in het werk van Ruud Verkerk

Ruud Verkerk. Zijn naam is net zo Hollands als zijn werk. Wie aan Ruud denkt ziet verkerk3oneindige polderlandschappen, met hier en daar een kerktoren als een opgestoken wijsvinger, die aan een kaarsrechte einder bescheiden de aandacht vraagt voor enige – misschien wel nietige – menselijke activiteit. Het was in die entourage dat hij in 1957 het levenslicht aanschouwde in Stolwijk, onder de rook van Gouda. Hij leek in de wieg gelegd voor ambachtelijk werk, al was dat aanvankelijk niet met een verfkwast, maar met het gereedschap van een zilversmid. Zijn echte passie lag echter bij tekenen en schilderen, een bezigheid die hem van jongst af aan van de straat en uit de weilanden hield. De idee dat hij hiermee ook zijn brood zou kunnen verdienen kwam pas geleidelijk bij hem op. In 1976 maakte hij zijn eerste olieverfschilderijen, aanvankelijk nog sterk geïnspireerd door het surrealisme van Dali en Willink. Zijn echte doorbraak volgde in 1990, toen hij mocht exposeren in Amsterdam, bij Siau, destijds de belangrijkste galerie voor figuratieve kunst van Nederland

Wie hem enigszins kent weet dat Ruud een diepdenker is, wiens interesses net zo weids zijn als het polderlandschap van zijn geboortestreek. Met evenveel gemak verdiept hij zich in Midden-Oosterse culturen als in de spiritualiteit van Griekse monniken op de berg Athos. Zijn interesse voor de oriënt ging zelfs zover, dat hij er letterlijk verliefd op werd. Met zijn huwelijk met de Iraanse Fereshteh heeft hij zijn geliefde Midden-Oosten als het ware naar het Westen gehaald.

verkerk2Die breedte van denken weerspiegelt zich ook in zijn onderwerpskeuzes. Steeds is hij op zoek naar nieuwe invalshoeken, voorwerpen om te schilderen of schilders uit vorige eeuwen die hem inspireren. Dat levert snelle variaties op in thematiek, vormen en formaten. Maar is er ook een lijn te bespeuren in zijn werk? Ja die is er, maar wel een dunne lijn. Ruud smijt namelijk niet met verf, maar gaat er calvinistisch zuinig mee om. Zijn werken zijn van een lichtheid die het houdt tussen tekenen en schilderen. Een andere lijn in zijn werk is die van de horizon in het Hollandse landschap, die richtinggevend is in veel van zijn werk, niet alleen in zijn wolkenrijke panorama’s van de Krimpenerwaard, maar ook in de stillevens en genrestukken.

Vroege stillevens uit 1984 zijn niet meer vergelijkbaar met zijn huidige werk. Die werken verkerk1waren strak, met heldere kleurvlakken en weinig details en stonden dichter bij Mondriaan dan bij de door hem later zo bewonderde schilders als Adriaan Coorte, Morandi en vroeg-renaissancistische schilders uit de School van Sienna. De oude meesters inspireerden hem uiteindelijk meer, dan de surrealisten, moderne minimalisten of abstracten. Dat is terug te zien in de voorwerpen die hij schildert, zoals asperges en andere soorten fruit en groente, tulpen, oud-Hollandse tegeltjes, keramiek, heiligenbeelden, sappige weiden en winters. De laatste jaren zien we de klassieke meesterwerken ook letterlijk terug in het werk van Ruud. marieSoms gebeurt dat door zo’n werk als briefkaart aan de muur van een stilleven te prikken, bijvoorbeeld landschappen van Jan van Goyen. Maar soms ook schildert Ruud een weergave van zo’n meesterwerk in een andere omgeving; zo duikt het beroemde Narrenschip van Jeroen Bosch op uit de mist bij de visbanken in de Gouwe, pal voor Verkerks atelier

Dezelfde voorwerpen komen veelvuldig terug in het werk van Verkerk, maar steeds zijn ze weer een beetje anders. Hij blijft eindeloos bepaalde variaties uitproberen om al schavend schilderend de perfectie te bereiken. Vandaar dat zijn vrouw Fereshteh wel eens zegt dat Ruud soms een concurrent is van zichzelf. Voor hem is dit echter een logisch gevolg van zijn visie op de schilderkunst. De perfectie zal waarschijnlijk nooit worden bereikt, maar elk schilderij is voor hem een nieuwe poging om haar te bereiken.

Dit bericht is geplaatst in Nieuws. Bookmark de permalink.

Reacties zijn gesloten.