Reformatorische bedevaart eindigt aan de bron

Met het aanraken van de stellingendeur in Wittenberg hebben we vorige week een

De zogeheten stellingendeur van de Hofkapel in Wittenberg, waarop Maarten Luther op 31 oktober 1571 zijn 95 stellingen timmerde, de 'geboorteacte' van alle reformatorische kerken

De zogeheten stellingendeur van de Hofkapel in Wittenberg, waarop Maarten Luther op 31 oktober 1517 zijn 95 stellingen timmerde, de ‘geboorteacte’ van alle reformatorische kerken. De stellingen zijn in het koper op de deur aangebracht.

reformatorische bedevaart afgesloten, die ons de afgelopen jaren door heel Europa deed reizen in de voetsporen van de grote reformatoren. Daarbij werden de belangrijkste lieux de memoires bezocht van Maarten Luther (Eisenach, Wittenberg, de Wartburg, Worms, Torgau), Johannes Calvijn (Genève, Straatsburg), Philip Melanchton (Wittenberg), Theodorus Beza (Genève), Huldrych Zwingli (Zürich) Heinrich Bullinger (Zürich), Johannes Oecolampadius (Bazel), John Knox (Edinburgh) Caspar Olevianus (Heidelberg) en Menno Simons (Witmarsum), alsmede van de Nederlandse vluchtelingengemeenten in Londen (Austin Friars), Wezel en Emden. Laat nu het jubeljaar 2017 maar komen, want we weten nu waar ze over praten. Rest ons nog tijd genoeg om in de tussenliggende tijd de herinneringsplekken van de contrareformatie te bezoeken (Trente, Rome, Anwerpen, Leuven, Munster), zodat we tegen die tijd evenwichtig toegerust Refo500 kunnen beleven.

Nog meer indruk dan de genoemde stellingendeur of de in oorspronkelijke staat gehouden woonkamer in het woonhuis van Luther, waar hij zijn befaamde Tischreden voerde, maakte het grafmonument van zijn echtgenote, de weggelopen non Katharina von Bora. Zij overleed in het Oost-Duitse Torgau, waar ze terechtkwam toen ze Wittenberg ontvluchtte wegens de pest. Vlak bij dit stadje verongelukte haar koest, waarbij zij zwaargewond te water raakte. Na een pijnlijk  ziekbed van drie maanden overleed zij in een armoedig huisje, waarin tegenwoordig nog een klein museumpje aan haar is gewijd. Zij werd begraven in de nabijgelegen stadskerk, waar een fraai gekleurde grafsteen de gedachtenis aan haar levend houdt. De kleuren zijn overigens pas in 1617 aangebracht, terwijl de steen ook niet meer op haar graf ligt maar tegen een kerkmuur staat.

DSC06513

DSC06611Op de steen is Katharina ten voeten uit in reliëf afgebeeld. Zij houdt een groot boek, waarschijnlijk de Bijbel, tegen haar borst. Links boven haar is het wapen van haar echtgenote Maarten Luther te zien, de bekende roos met kruis. Rechts boven haar is haar familiewapen te zien met de Leeuw. Het randschrift valt moeilijk te lezen, omdat het voor een deel is weggesleten. Volgens een Nederlandse vertaling uit 1777 van een levensbeschrijving van Katharina, van de hand van Christiaan Willem Frans Walch, theoloog uit Gottingen, stond er oorspronkelijk te lezen:  “Anno 1552 den 20. dec. Is in God zaalig ontslaa//pen te Torgau ’s Heeren // D. Martini Lutheri zaalige naagelaatene weduwe Catharina // van Borna. Bij deze tekst is ook een gravure toegevoegd van de grafsteen. Wat opvalt bij vergelijking van de foto van de steen en de gravure, is dat de graveur zich enige graveurlijke vrijheid of fantasie heeft veroorloofd. Zo vindt een boeiende bedevaart zijn voortzetting met een greep uit de boekenkast.

Dit bericht is geplaatst in Nieuws. Bookmark de permalink.

Reacties zijn gesloten.